Νεάντερνταλ: δάσκαλοι ή μαθητές του Ηomo Sapiens;

Την πιθανότητα οι πρόγονοί μας να έμαθαν την κατασκευή των εργαλείων από τους Νεάντερταλ, με τους οποίους συνυπήρχαν για αρκετές χιλιάδες χρόνια στην Ευρώπη, και όχι το αντίθετο, όπως ήταν η έως τώρα κυρίαρχη άποψη, αλλα ακόμη και την απόρριψη του μύθου πως οι Νεάντερταλ ήσαν… ογκώδεις βλάκες, καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία που συνεχώς έρχονται στο φως, οι ικανότητες των «ξαδέλφων» μας είχαν υποτιμηθεί στο παρελθόν υποστηρίζει μια νέα αρχαιολογική ανακάλυψη - έρευνα.

Ερευνητές, με επικεφαλής τους αρχαιολόγους Σάνον ΜακΦέρον του γερμανικού Ινστιτούτου Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Μαξ Πλανκ της Λειψίας και Μαρία Σορέσι του ολλανδικού πανεπιστημίου του Λάϊντεν  ανακάλυψαν σε δύο προϊστορικές τοποθεσίες στη νοτιοδυτική Γαλλία εργαλεία από μακρόστενα και εύκαμπτα πλευρικά οστά ελαφιών ή ταράνδων, μήκους 20 έως 40 εκατοστών και ηλικίας περίπου 41.000 έως 51.000 ετών (ανάλογα με την μέθοδο χρονολόγησης).



Τα εργαλεία αυτά, τα οποία δεν είναι αντιγραφή λίθινων εργαλείων, χρησιμοποιούνταν για το τρίψιμο και το γυάλισμα άλλων πιο μαλακών υλικών όπως των δερμάτων ζώων, ώστε αυτά να γίνουν πιο ανθεκτικά, αδιάβροχα και στιλπνά. Παρόμοια εργαλεία λείανσης χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα για την κατεργασία των δερμάτων, ακόμα και από διάσημους οίκους, όπως ο γαλλικός Hermes για τις τσάντες του και τα άλλα δερμάτινα είδη πολυτελείας.

Βέβαια, διάφορα τεχνουργήματα έχουν βρεθεί σε τοποθεσίες των Νεάντερταλ και οι επιστήμονες διαφωνούν κατά πόσον αυτά τα δημιουργήματα αποτελούν πρωτότυπες κατασκευές ή αντιγραφές μετά τις επαφές με τους προγόνους των ανθρώπων. Η νέα ανακάλυψη όμως δείχνει, πως πιθανότατα οι Νεάντερταλ έφτιαχναν μόνοι τους εργαλεία ανάλογα με εκείνα των ανθρώπων, ίσως και πριν από τους τελευταίους.



Όπως είπε και ο κ. Σάνον ΜακΦέρον «οι Νεάντερταλ δεν ήσαν οι πρώτοι στον κόσμο που έφτιαξαν τέτοια οστέινα εργαλεία, καθώς στην Αφρική έχουν βρεθεί παρόμοια εργαλεία που είναι ακόμα παλαιότερα και θεωρούνται έργο των προγόνων του σύγχρονου ανθρώπου. Στην Ευρώπη όμως δεν έχουν βρεθεί αρχαιότερα οστέϊνα εργαλεία από αυτά των Νεάντερταλ, ενώ έχουν βρεθεί ακόμα παλαιότερα λίθινα εργαλεία των Νεάντερταλ».

Προς το παρόν, για τους σκεπτικιστές επιστήμονες, παραμένει ανοιχτό το ζήτημα κατά πόσον οι Νεάντερταλ έμαθαν τελείως μόνοι τους να κατασκευάζουν τα εργαλεία τους και αν οι "Homo sapiens" αντέγραψαν από αυτούς. Μόνο αν βρεθούν παρόμοια εργαλεία σε ακόμα παλαιότερες τοποθεσίες των Νεάντερταλ (όταν σίγουρα οι πρόγονοί μας δεν είχαν ακόμα εμφανιστεί στην Ευρώπη), τότε οι επιστήμονες θα είναι βέβαιοι πως οι Νεάντερταλ ήσαν «δάσκαλοι» και όχι «μαθητές».



Οι Νεάντερταλ ήταν ένα είδος συγγενικό με τους «έμφρονες ανθρώπους» (Homo sapiens), οι οποίοι είχαν μεγάλους εγκεφάλους και πολύπλοκες κοινωνίες, ζούσαν σε μια τεράστια έκταση από την Ευρώπη έως τη Μέση Ανατολή και τη Δυτική Ασία, ώσπου εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς πριν από περίπου 35.000 χρόνια, όταν πια οι δικοί μας πρόγονοι άρχισαν να κατακτούν τον κόσμο, έχοντας κάνει την εμφάνισή τους και στην Ευρώπη πριν από 40.000 έως 45.000 χρόνια.