Η εκφρασμένη θέση της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΕΔ-ΚΜ) κατά της ιδιωτικοποίησης της Εταιρίας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (ΕΥΑΘ) και της εμπορευματοποίησης του νερού ως δημόσιου και κοινωνικού αγαθού, με την παράλληλη πρόταση για διαδημοτική διαχείριση του νερού, βρέθηκαν στο επίκεντρο των σημερινών εργασιών ειδικής ημερίδας, που οργάνωσαν η ΠΕΔ-ΚΜ και το Συντονιστικό Πολιτών και Φορέων SOSTE ΤΟ ΝΕΡΟ, στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης.
Τις εργασίες της ημερίδας άνοιξε ο αντιπρόεδρος της ΠΕΔ-ΚΜ, δήμαρχος Θέρμης, Θόδωρος Παπαδόπουλος, ο οποίος αναφέρθηκε στις ενέργειες που έχουν δρομολογήσει η ΠΕΔ-ΚΜ και οι δήμοι για «να αποτρέψουμε αυτό που η κυβέρνηση έχει προαναγγείλει, δηλαδή την ιδιωτικοποίηση του νερού». «Όλοι εμείς οι δήμαρχοι αυτό που λέμε, πρέπει να το εννοούμε», τόνισε, ζητώντας από τους συναδέλφους του αιρετούς να αποκτήσουν τη «ζωηράδα», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, που χρειάζεται για να αποτρέψουν όντως την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσε η παρουσίαση της εμπειρίας δημιουργίας και λειτουργίας του επιτυχημένου μοντέλου διαδημοτικής διαχείρισης υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης (VATEN SYD), το οποίο εφαρμόζεται στην ευρύτερη περιοχή του Μάλμε της Σουηδίας τα τελευταία χρόνια, μετά την αποτροπή ιδιωτικοποίησης της εταιρείας ύδρευσης του Μάλμε.
Το επί 37 χρόνια εκλεγμένο αυτοδιοικητικό στέλεχος στο δήμο Μάλμε, πρώην αντιδήμαρχος και νυν πρόεδρος της σουηδικής διαδημοτικής διαχείρισης υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης για το νερό VATER SYD, Μανώλης Μορφιαδάκης, αναφέρθηκε στους σημαντικότερους σταθμούς της πολυετούς ενασχόλησής του με τη διαχείριση του νερού και τα δεδομένα που ισχύουν στη Σουηδία όπου, όπως είπε, «υπάρχουν περισσότερα αποθέματα νερού από όσα έχει η Σαουδική Αραβία σε πετρέλαιο».
Χαρακτήρισε την ιδιωτικοποίηση του νερού ως «πλήγμα για τους καταναλωτές, γιατί σκοπός των ιδιωτικών εταιριών είναι αποκλειστικά και μόνο το κέρδος». Επίσης, βασική προϋπόθεση για την επιτυχία της διαδημοτικοποίησης της διαχείρισης του νερού στη Θεσσαλονίκη, για τον κύριο Μορφιαδάκη, είναι «η συνεργασία και η σύμπραξη των δήμων, κάτι που θα εμπόδιζε ακόμα και τη σκέψη για ιδιωτικοποίηση», όπως υποστήριξε.
Τόνισε ότι στη Σουηδία με νόμο απαγορεύεται η πώληση του νερού σε ιδιώτες και ότι είναι δημοτική περιουσία, κατάκτηση που επιτεύχθηκε εδώ και πολλά χρόνια μετά από ουσιαστικό διάλογο με όλα τα πολιτικά κόμματα, τους συναρμόδιους φορείς και τις κοινωνικές δυνάμεις. «Εκεί το νερό δεν είναι ούτε άσπρο, ούτε μπλε. Το νερό είναι ιδιοκτησία του λαού», σημείωσε, προσθέτοντας ότι «η διαδημοτική υπευθυνότητα στη Σουηδία είναι σταθερή, γιατί οι αντίστοιχοι δήμοι εκεί έχουν πόρους, έχουν αρμοδιότητες, έχουν δυνάμεις».
Στο τεχνικό μέρος της σουηδικής εμπειρίας για την εξασφάλιση, τη διαχείριση και την παροχή νερού από τους δήμους στους πολίτες, εστίασε στην παρουσίασή του ο διευθυντής του VATER SYD Jorgen Johansson.
Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή, ενημέρωσε τους παριστάμενους ότι το 1994 αποφασίστηκε να ιδιωτικοποιηθεί η εταιρεία ύδρευσης στην τρίτη σε μέγεθος πόλη της Σουηδίας, το Μάλμε. Οι υπάλληλοι, μαζί με τη διοίκηση της εταιρείας και την αντιπολίτευση του δημοτικού συμβουλίου, πάλεψαν ενάντια στην ιδιωτικοποίηση και τελικά υπέβαλε προσφορά στο διαγωνισμό και η ίδια η δημόσια εταιρεία. Το αποτέλεσμα του διαγωνισμού καθυστέρησε και το θέμα του νερού βρέθηκε στο επίκεντρο των δημοτικών εκλογών, με τη νέα πλειοψηφία του δημοτικού συμβουλίου να αποφασίζει να παραμείνει το νερό στον έλεγχο του δημοσίου.
Τον Ιανουάριο του 2008 το Μάλμε ξεκίνησε μια νέα σύμπραξη με τη γειτονική πόλη Λουντ. Οι δύο δήμοι αποφάσισαν να μοιραστούν πόρους και γνώση και ίδρυσαν μια Ομοσπονδία Ύδρευσης που παρέχει πλέον υπηρεσίες ύδρευσης και διαχείρισης λυμάτων και στους δύο δήμους. Το συνδικάτο των δημοτικών υπαλλήλων Kommunal βοήθησε και υποστήριξε τη διαδικασία, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών και τη διατήρηση των θέσεων εργασίας.
Το Μάλμε δεν αποτελεί απλώς παράδειγμα επιτυχημένης αντίστασης στην ιδιωτικοποίηση του νερού, αλλά παρέχει παράλληλα στους πολίτες φθηνές και υψηλής ποιότητας υπηρεσίες ύδρευσης, ενώ μαζί με τις εταιρείες ύδρευσης της Στοκχόλμης και του Γκέτεμποργκ, την επιχείρηση Σουηδικό Νερό και το Σύνδεσμο Λυμάτων, ίδρυσε το Σουηδικό Οργανισμό Ανάπτυξης Υδάτων, προκειμένου να βοηθήσει δημόσιους οργανισμούς άλλων χωρών να αναπτύξουν συστήματα ύδρευσης κι αποχέτευσης μεταφέροντας τεχνογνωσία και εμπειρία.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασε και η αναφορά του στη συνεργασία που έχουν με τα σχολεία με κεντρικό σύνθημα: «Πίνουμε νερό από τη βρύση», με στόχο να διδαχθούν τα παιδιά από τα πρώτα χρόνια της ζωής τους την πολυτιμότητα του νερού.
Αμφιβόλου νομιμότητας και συνταγματικότητας χαρακτήρισε την επικείμενη -ακόμα και εντός του Νοεμβρίου- κυβερνητική ανακοίνωση των όρων για την τελική προσφορά των υποψηφίων αγοραστών της ΕΥΑΘ για να προχωρήσει ο διαγωνισμός στη δεύτερη φάση του, ο πρόεδρος της ΠΕΔ-ΚΜ, και δήμαρχος Νεάπολης-Συκεών, Σίμος Δανιηλίδης, καθιστώντας σαφές ότι η δημιουργία μιας διαδημοτικής εταιρίας ύδρευσης και αποχέτευσης είναι «η μόνη βιώσιμη και κοινωνικά αποδεκτή λύση».
Σύμφωνα με τον Σίμο Δανιηλίδη, ο ισχυρισμός της κυβέρνησης ότι η πώληση της ΕΥΑΘ έχει διαρθρωτικό χαρακτήρα, δεν ευσταθεί. «Η αλήθεια είναι πως ξεπουλούν μία δημόσια εταιρία, προκειμένου τα πρόσκαιρα κέρδη της πώλησης να καλύψουν ένα ελάχιστο μέρος των δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Κι αυτό για να επιτευχθεί ο στόχος της εισροής πόρων από τις αποκρατικοποιήσεις. Στόχος που κάποιοι άλλοι έθεσαν, χωρίς μελέτη, χωρίς αξιολόγηση, χωρίς μέτρο, ώστε να εξασφαλίσουν την επιστροφή κάποιων από τα δανεικά ή να εξυπηρετήσουν μεγάλα πολυεθνικά συμφέροντα που βλέπουν τη χώρα μας ως φιλέτο που πωλείται σε τιμή ευκαιρίας», επισήμανε, και πρόσθεσε: «Σκοπός μας είναι να αναδείξουμε πως στο πλαίσιο των απαραίτητων και αναγκαίων διαρθρωτικών αλλαγών στη χώρα υπάρχουν και άλλες αξιόπιστες και διαρθρωτικού χαρακτήρα επιλογές εκτός από την τυφλή ιδιωτικοποίηση δημόσιων, κερδοφόρων οργανισμών».
Όπως τόνισε ο πρόεδρος της ΠΕΔ-ΚΜ, σήμερα η διαχείριση του νερού σε όλη τη χώρα, εκτός από τη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, είναι αποκλειστική αρμοδιότητα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και για το σκοπό αυτό έχει διαμορφωθεί το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των ΔΕΥΑ. «Γιατί λοιπόν η Αυτοδιοίκηση στη Θεσσαλονίκη να μην έχει τη δυνατότητα να αναλάβει τη διαχείριση του νερού; Γιατί αποκλείστηκε, χωρίς συζήτηση, μία τέτοια επιλογή; Εμείς λέμε ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει τη δυνατότητα να αναλάβει τη διαχείριση του νερού, και το αποδεικνύουμε. Και θέλουμε και μπορούμε ως Αυτοδιοίκηση να σηκώσουμε αυτό το βάρος».
Ο Σίμος Δανιηλίδης υπενθύμισε ότι τα δημοτικά συμβούλια στους δήμους της Θεσσαλονίκης και η ΠΕΔ-ΚΜ έχουν από καιρό ταχθεί κατά της ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ μέσω του ΤΑΙΠΕΔ και υπέρ της διεξαγωγής δημοψηφίσματος, αλλά, όπως είπε, «η πολιτεία αρνείται να εκδώσει τα σχετικά Προεδρικά Διατάγματα, και θα πρέπει να συνεννοηθούμε με όλους τους φορείς ώστε να προχωρήσουμε σε ένα άτυπο δημοψήφισμα».
Σε ό,τι αφορά την πρόταση διαδημοτικοποίησης της ΕΥΑΘ, ανέφερε ότι ανταποκρίνεται πλήρως και ιστορικά στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα και την πολιτική διαχείρισης του πόσιμου νερού στην Ε.Ε., αλλά πρωτίστως είναι συμβατή με την πολιτική-αξιακή βάση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα και παγκοσμίως.
«Η πρόταση δεν αποτελεί απλά μια αναγκαστική επιλογή, αλλά την καλύτερη επιλογή από όλες τις πιθανές -κατατεθειμένες ή μη- εναλλακτικές προτάσεις. Μέσω της δημοτικοποίησης ενισχύεται και διασφαλίζεται περισσότερο ο δημόσιος χαρακτήρας της ΕΥΑΘ, διότι φεύγει από τη σφαίρα της κρατικής-κυβερνητικής διαχείρισης και το Χρηματιστήριο.
• Η δημοτικοποίηση ενισχύει και τον κοινωνικό χαρακτήρα της διαχείρισης του νερού εφόσον η Αυτοδιοίκηση αποτελεί την εγγύτερη στον πολίτη δομή διοίκησης και αποφάσεων και η αντιπροσωπευτικότητα είναι πιο δημοκρατική.
• Η δημοτικοποίηση εξασφαλίζει τον πλουραλισμό στη διοίκηση της ΕΥΑΘ, αλλά και την αντιπροσώπευση όλων των περιοχών που εξυπηρετούνται.
• Η δημοτικοποίηση του νερού στη Θεσσαλονίκη εξασφαλίζει την παραμονή της τεχνογνωσίας της ΕΥΑΘ στη δημόσια σφαίρα και άρα στο κοινό συμφέρον.
Το βασικό επιχείρημα της δημοτικοποίησης είναι ότι τα χαρακτηριστικά του νερού (αναπτυξιακός πόρος, περιβαλλοντικός, όρος ποιότητας ζωής και δημόσιας υγείας) επιβάλλουν τη δημοτική διαχείρισή του. Το περιβάλλον, οι τοπικοί φυσικοί πόροι, η ποιότητα ζωής, η τοπική ανάπτυξη, η δημόσια υγεία, αποτελούν αρμοδιότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το νερό ως τοπικός πόρος (φυσικός, περιβαλλοντικός και παραγωγικός) ανήκει θεσμικά και πολιτικά στη σφαίρα διαχείρισης των δήμων και των τοπικών κοινωνιών».
Όπως σημείωσε ο πρόεδρος της ΠΕΔ-ΚΜ, «το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο μπορεί να δώσει πολλά στοιχεία για τη διατύπωση του μοντέλου λειτουργίας της διαδημοτικής ΕΥΑΘ. Δεν καλύπτει όμως πλήρως τη δημοτικοποίηση και απαιτείται ειδική νομοθετική ρύθμιση. Η πρόταση αυτή θα αποτελέσει αντικείμενο δημόσιου διαλόγου με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, ώστε να υπάρξει έως το τέλος του χρόνου προσδιορισμός των βασικών στοιχείων της πρότασης και να προχωρήσει και η συζήτηση με την κυβέρνηση».
Ο πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων ΕΥΑΘ και μέλος της Γραμματείας SOSTE ΤΟ ΝΕΡΟ, Γιώργος Αρχοντόπουλος, αναφέρθηκε στις ενέργειες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα εκ μέρους των εργαζομένων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για να αποτραπεί η ιδιωτικοποίηση της εταιρίας.
Έκανε λόγο για «δραματικές μειοψηφίες» που άλλαξαν αρνητικά τον κόσμο, επαναλαμβάνοντας ότι η Κομισιόν δεν πιέζει για ιδιωτικοποίηση, αλλά είναι καθαρά επιλογή της ελληνικής κυβέρνησης.
«Η ΠΕΔ και οι δήμοι έχουν πάρει αποφάσεις. Περιμένουμε τις δράσεις. Να γίνει άτυπο δημοψήφισμα από τον κόσμο», είπε, προσθέτοντας ότι «το Μάιο έχουμε εκλογές και οι δήμαρχοι καλούνται να σηκώσουν τις δικές τους σημαίες».
Σύντομο χαιρετισμό απηύθυνε και ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, ο οποίος κωδικοποίησε πέντε στοιχεία στο θέμα της διαχείρισης του νερού. «Οι πηγές του νερού (γεωτρήσεις, φυσικοί πόροι, λίμνες κ.λ.π.) πρέπει να ανήκουν στους δήμους. Ποιος καθορίζει την τελική τιμή του νερού και με ποια κριτήρια; Εφόσον είναι δημόσιο αγαθό, όσες επενδύσεις χρειάζεται να γίνουν πρέπει να εντάσσονται στο δημόσιο προϋπολογισμό ή να προβλέπεται ότι θα γίνουν από τους δήμους με τα αντίστοιχα κονδύλια. Το νερό πωλείται και όχι απλά ιδιωτικοποιείται. Να γίνει μια διαδημοτική επιχείρηση, αλλά βασισμένη αυστηρά σε ευρωπαϊκά πρότυπα», σημείωσε.
Επίσης, επισήμανε ότι προσωπικά δεν απορρίπτει αβλεπί την ανάθεση του μάνατζμεντ σε κάποιον έμπειρο διαχειριστή, ενώ κατέληξε λέγοντας ότι η Αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα είναι «ευνουχισμένη» και ότι οι δυνατότητές της δεν είναι συνταγματικά κατοχυρωμένες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου