Δέκα χρόνια απο το Μπεσλάν

Ήταν 1η Σεπτεμβρίου 2004, όταν στην μικρή πόλη του Μπεσλάν στη Βόρεια Οσετία στο νότο της Ρωσίας, έγινε ένα από τα πιο σκληρά εγκλήματα στην ιστορία. Μια ομάδα Τσετσένων τρομοκρατών κατέλαβε τις εγκαταστάσεις του τοπικού σχολείου στη διάρκεια της καθιερωμένης τελετής έναρξης της σχολικής χρονιάς. Η τρομοκρατική επίθεση εξελίχθηκε σε ομηρία 1100 παιδιών με τους γονείς τους και τους δασκάλους τους, στην οποία σκοτώθηκαν 333 άτομα, μεταξύ των οποίων και 186 παιδιά.

Από τότε, το σχολικό έτος στο Μπεσλάν, ποτέ δεν αρχίζει την 1η Σεπτεμβρίου. Τα παιδιά αρχίζουν τα μαθήματα στις 5 του μηνός.

Οι γυναίκες που έχασαν τα παιδιά τους, ενώθηκαν και οργάνωσαν την Επιτροπή: «Οι Μητέρες του Μπεσλάν». Η Ρίτα Σιντακόβα βρήκε μέσα από τις κοινωνικές δραστηριότητες τη δύναμη να δώσει περαιτέρω νόημα στη ζωή της. Από τότε ζει μόνη. Δεν σκέφτηκε καν να προσπαθήσει να γεννήσει ένα ακόμα παιδί, όπως έκαναν πολλές άλλες οικογένειες.

«Ένας από τους κύριους στόχους μας είναι η κοινωνική βοήθεια και η αποκατάσταση των θυμάτων, καθώς και η διαιώνιση της μνήμης των θυμάτων. Και ακόμα, θέλουμε να τιμωρηθούν όλοι όσοι ευθύνονται για την τρομοκρατική επίθεση. Αυτούς που άφησαν τους τρομοκράτες να καταφέρουν να διεισδύσουν στο Μπεσλάν και στο σχολικό συγκρότημα. Αλλά ακόμα και ο τρόπος που έγινε η έφοδος των ρωσικών δυνάμεων ασφαλείας, εγείρει επίσης πολλά ερωτήματα», λέει η Ρίτα Σιντακόβα.

Κάθε χρόνο την 1η Σεπτεμβρίου στις 9.15 το πρωΐ στο Μπεσλάν, ανεβαίνουν προς τον ουρανό μπαλόνια. Είναι αυτή ακριβώς η χρονική στιγμή που έπεσαν στο προαύλιο του σχολείου οι πρώτοι πυροβολισμοί και οι τρομαγμένοι μαθητές χαλάρωσαν ασυναίσθητα τις παλάμες τους, απελευθερώνοντας τα εορταστικά μπαλόνια στον ουρανό. Τη 3η Σεπτεμβρίου στην «Πόλη των Αγγέλων», υπό το μονότονο ήχο του μετρονόμου, ακούγονται 333 όνομα. Ο ίδιος αριθμός λευκών μπαλονιών αφήνεται να πετάξουν προς τον ουρανό και πάλι, συμβολίζοντας τις ψυχές των αθώων παιδιών

Ο πρώην όμηροι έρχονται και εκείνοι στο χώρο, απ’ τον οποίο βγήκαν ζωντανοί, για να τιμήσουν τη μνήμη εκείνων που δεν μπορούσαν να διαφύγουν. Μεταξύ αυτών, η 25χρονη Μαντίνα Τοκάγιεβα. Κατά τη διάρκεια της επίθεσης ήταν 15 ετών.

«Η κατάσταση ήταν τρομακτική, φρικτή. Οι όμηροι ήταν καθισμένοι στο πάτωμα του γυμναστηρίου, το οποίο είχαν «καλωδιώσει» περιμετρικά οι ένοπλοι τρομοκράτες. Μας έλεγαν ότι όλοι πρόκειται να πεθάνουμε σύντομα. Ήταν τόσο πολύ στενάχωρα και αποπνικτικά, που ήταν αδύνατο ακόμη και τα πόδια μας να τεντώσουμε. Αλλά και μέσα σε αυτή την ακραία κατάσταση, καταφέραμε να κοιμηθούμε».

Η Μαντίνα, υπέστη πολλαπλά τραύματα κατα την διάρκεια της έκρηξης των βομβών που είχαν μαζί τους οι τρομοκράτες. Το πιο σημαντικό, στο κεφάλι. Τους τραυματίες που έφεραν βαρύτερα τραύματα τους μετέφεραν στα ομοσπονδιακά Ιατρικά Κέντρα. Η Μαντίνα και άλλοι 11 μαθητές που είχαν τραυματιστεί πιο σοβαρά μεταφέρθηκαν με στρατιωτικό αεροπλάνο στο Ροστόφ, στο Περιφερειακό Νοσοκομείο Παίδων. Εκεί, υπεβλήθη σε χειρουργική επέμβαση στον εγκέφαλο, στην οποία αφαιρέθηκε το θραύσμα. Έγιναν τεράστιες προσπάθειες των γιατρών για να μπορέσει το κορίτσι να αναρρώσει. Μετά το Ροστόφ, ακολούθησε θεραπεία αποκατάστασης στο εξωτερικό. «Τώρα είμαι παντρεμένη. Ο γιός μου είναι τεσσάρων μηνών. Η ζωή συνεχίζεται, ανεξάρτητα από τα γεγονότα», λέει η πρώην όμηρος.

Οι επιζώντες από την φρικιαστικές ημέρες του Σεπτεμβρίου του 2004 κατηγορούν τις αρχές για το γεγονός ότι δεν κατάφεραν να αποτρέψουν τους τσετσένους τρομοκράτες από το να εισβάλλουν στο σχολείο, αλλά ούτε και από το να πυροδοτήσουν τα εκρηκτικά που έφεραν επάνω τους.

Μετά την τραγωδία ξεκίνησε επίσημη έρευνα για τους υπαίτιους. Ο επικεφαλής της επιτροπής του κοινοβουλευτικού ελέγχου για την υπόθεση Αλεξάντερ Τόρτσιν, υποστήριξε πως την ευθύνη για το αιματοκύλισμα φέρουν οι τρομοκράτες και όχι οι αρχές της χώρας.