Ο Α/ΓΕΕΘΑ στην προεδρική φρουρά και λίγα λόγια για την ιστορία της

Την Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου 2014, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Μιχαήλ Κωσταράκος επισκέφτηκε την Προεδρική Φρουρά.

Σκοπός της επίσκεψης ήταν η άμεση επικοινωνία με το προσωπικό και η ενημέρωσή του για την αποστολή και τις δραστηριότητες της Φρουράς.

Η ιστορία της Προεδρικής Φρουράς ξεκινά στης 12 Δεκεμβρίου του 1868 ως μάχιμο και τελετουργικό ’γημα ταυτόχρονα. Από το 1914, στα Ανάκτορα συγκροτείται η Ανακτορική Φρουρά ως ιδιαίτερη μονάδα ευζώνων. Στην πορεία των χρόνων πήρε διάφορες ονομασίες: Ανακτορική Φρουρά, Φρουρά Σημαίας, Φρουρά Μνημείου Αγνώστου Στρατιώτη, Βασιλική Φρουρά και τέλος Προεδρική Φρουρά από το 1974. Η έδρα της Προεδρικής Φρουράς από ιδρύσεως της βρίσκεται στην Οδό Ηρώδου Αττικού κοντά στο Προεδρικό Μέγαρο (πρώην ανάκτορα).

Η ιστορία των ευζωνικών ταγμάτων (αργότερα συνταγμάτων) ξεκινά το 1867, με την ίδρυση τεσσάρων ταγμάτων, καθένα από τα οποία διέθετε οργανωτική δύναμη τεσσάρων λόχων. Κεντρική τους αποστολή ήταν η φύλαξη της μεθορίου. Το 1868 προστέθηκε σε κάθε τάγμα ευζώνων και πέμπτος λόχος. Η αρχική σύνθεση αυτών των ταγμάτων αποτελούνταν από εθελοντές, υπαξιωματικούς ή οπλίτες, οι οποίοι συνήθως κατάγονταν από ορεινές περιοχές.

Η ένδοξη δράση των ευζωνικών ταγμάτων κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων υπήρξε καταλυτική με αποτέλεσμα οι εύζωνες να λάβουν στη συνείδηση του ελληνικού λαού την εικόνα ηρώων. Έντονη δράση είχαν τα ευζωνικά τάγματα και κατά τη διάρκεια των υπόλοιπων ένοπλων συγκρούσεων του 20ου αιώνα στις οποίες είχε εμπλακεί ο ελληνικός στρατός (Μικρασιατική Εκστρατεία, Πρώτος και Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος).

Από το 1914, ως ιδιαίτερη μονάδα ευζώνων συγκροτείται η Ανακτορική Φρουρά. Ο τίτλος της έχει μετατραπεί αρκετές φορές από τότε (Φρουρά Σημαίας, Φρουρά Μνημείου Αγνώστου Στρατιώτη, Βασιλική Φρουρά, Προεδρική Φρουρά). Η σημερινή της ονομασία είναι “Προεδρική Φρουρά’, η οποία της αποδόθηκε το 1974, μετά τη κατάρρευση της δικτατορίας Παπαδόπουλου.

Ιδιαίτερα ξεχωριστή θέση στην ιστορία των ευζωνικών ταγμάτων κατέχει το 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων, κυρίως λόγω της δράσης του κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Πέρα από την αποτελεσματικότητα του κατά τη διάρκεια των πρώτων στρατιωτικών επιχειρήσεων, το Σύνταγμα αυτό απέκτησε φήμη για τη δράση του μετά την κατάρρευση του ελληνικού μετώπου και την αποσύνθεση του ελληνικού στρατού, τον Αύγουστο του 1922). Πιο συγκεκριμένα, κάτω από την καθοδήγηση του διοικητή του Νικόλαου Πλαστήρα, το 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων έφτασε απολύτως συντεταγμένο στον Τσεσμέ, από όπου και διαπεραιώθηκε στο νησί της Χίου.

Ο Συνταγματάρχης Δημήτριος Ψαρρός οργάνωσε το 5/42 Σύνταγμα το 1942 για να εναντιωθεί στον φασίστα κατακτητή. Έδωσε πολλές ηρωικές μάχες στα βουνά της Στερεάς Ελλάδος εναντίον του κατακτητή και το Σύνταγμα για ακόμη μια φορά έγινε το «Ασκέρι του Διαβόλου».

Οι Εύζωνες έγινα σύμβολο ανδρείας με την συμμετοχή των Ταγμάτων στους Βαλκανικούς Πολέμους. Ιδιαίτερα στις μάχες του Μπιζανίου και του Κιλκίς-Λαχανά, τα Τάγματα των Ευζώνων ήταν αυτά που είχαν τις μεγαλύτερες απώλειες αφού σε καμιά περίπτωση δεν γύρισαν την πλάτη στον εχθρό και ήταν η δύναμη όλου του Ελληνικού Στρατού. Η δόξα των Ευζωνικών Ταγμάτων συνεχίστηκε και στην Μικρασιατική Εκστρατεία.

Η ανδρεία και ο ηρωισμός συνδέθηκε ακόμη περισσότερο κατά το έπος το 40΄ με αποκορύφωμα το εξώφυλλο του περιοδικού LIFE στης 16 Δεκεμβρίου 1940 εκθειάζοντας τον ηρωισμό του Έλληνα Τσολιά στις μάχες της Πίνδου και των Ελληνικών βουνών στην Βόρεια Ήπειρο.

Κατά την διάρκεια της κατοχής σε Γερμανικές δυνάμεις κατοχής επέτρεψαν στην τότε Ανακτορική Φρουρά να εξακολουθεί να φρουρεί τον Μνημείο Του Αγνώστου Στρατιώτη ως σεβασμό προς τους νεκρούς. Με αποφάσεις όμως της κατοχικής κυβέρνησης του Ράλλη, τα τάγματα Ευζώνων αναγκάστηκαν να συνεργαστούν με τις κατοχικές δυνάμεις. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να τους αποδοθεί ο αρνητικός όρος «Γερμανοτσολιάδες». Αυτή η δράση εκείνης της εποχής είχε σαν αποτέλεσμα της διάλυση τους. Από τότε και μέχρι σήμερα έχουν συμβολικό ρόλο και εκτελούν αποστολές τελετουργικού χαρακτήρα.

Το τάγμα της Προεδρικής Φρουράς εδρεύει στον ίδιο χώρο από την δημιουργία της, στην Οδό Ηρώδου Αττικού στο στρατόπεδο που φέρει το όνομα του Σουλιώτη οπλαρχηγού και ήρωα της Επανάστασης του 1821 Γεωργίου Τζαβέλα.

Το τάγμα αποτελείται από 2 λόχους Ευζώνων και ένα λόχο διοικήσεως. Ο λόχος διοικήσεως δεν στελεχώνεται από Εύζωνες αλλά από έφεδρους στρατιώτες που αναλαμβάνουν καθήκοντα του στρατοπέδου (φύλαξη, συντήρηση χώρων και οχημάτων).

Επίσης υπάρχει και ο Μεικτός Λόχος Αποδόσεων Τιμών (Μ.Λ.Α.Τ) ο οποίος αποτελείται και από τα 3 σώματα, Πεζικό, Αεροπορία, Ναυτικό. Ο λόχος αυτός εδρεύει στο ΚΕΒΟΠ και το τμήμα του Πεζικού αποτελείται κυρίως από Υποψήφιους Εύζωνες που κόπηκαν στην τελική επιλογή.

Στο Τάγμα υπάρχει και το πολιτικό προσωπικό που ασχολείται με την κατασκευή και συντήρηση των Ευζωνικών στολών.

Το Τάγμα αν και τιμητικό άγημα αποτελεί μονάδα του Ελληνικού Στρατού και ακολουθεί κάποια βασικά προγράμματα όπως το πρωινό εγερτήριο, την πρωινή αναφορά, την βραδινή αναφορά, την επιθεώρηση της Παρασκευής. Στο υπόλοιπο της ημέρας τις κενές ώρες που οι Εύζωνες δεν έχουν υπηρεσία τις αφιερώνουν στην ξεκούραση αφού οι 4 ώρες (συνολικά 1 ώρα ανά 6 ώρες) που έχουν υπηρεσία είναι ιδιαίτερα κουραστικές.

Στη Φρουρά υπάρχει και εντατικό καθημερινό πρόγραμμα γυμναστικής για να αποφευχθούν προβλήματα από την συνεχή ορθοστασία.

Όλες οι αποστολές σήμερα της Προεδρικής Φρουράς έχουν τελετουργικό χαρακτήρα. Η πιο χαρακτηριστική αποστολή είναι η φύλαξη του Μνημείου Αγνώστου Στρατιώτη, που βρίσκεται στην Βουλή στο κέντρο της Αθήνας. Αναλυτικά οι αποστολές της Προεδρικής Φρουράς είναι οι εξής:

• Συμβολική φύλαξη του Μνημείου Αγνώστου Στρατιώτη
• Συμβολική φύλαξη του Προεδρικού Μεγάρου
• Συμβολική φύλαξη της Πύλης του Στρατοπέδου
• Επίσημη έπαρση και υποστολή της Ελληνικής Σημαίας στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης. Πραγματοποιείται κάθε Κυριακή και αργίες.
• Απόδοση τιμών στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τους αρχηγούς ξένων κρατών.
• Απόδοση τιμών στους πρεσβευτές ξένων κρατών κατά την διάρκεια επίδοσης των διαπιστευτηρίων στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
• Επίσημη Αλλαγή Φρουράς στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη κάθε Κυριακή πρωί στης 11:00
• Τιμητική συνοδεία κάθε χρόνο του Αγίου Φως από τα Ιεροσόλυμα στην Αθήνα.
• Συμμετοχή στις εκδηλώσεις της ομογένειας στην Νέα Υόρκη την 25η Μαρτίου και παρέλαση στην 5η Λεωφόρο
• Τιμές στην δεξίωση για την καθιέρωση της Δημοκρατίας που γίνεται κάθε χρόνο στο Προεδρικό Μέγαρο
• Συμμετοχή σε σημαντικά γεγονότα όπως, η απόδοση των μεταλλίων στους Μαραθωνοδρόμους των Ολυμπιακών του 2004
• Συμμετοχή σε σημαντικές εκδηλώσεις για τον Ελληνικό Στρατό όπως στο Ελ Αλαμέιν και στο Ρίμινι.