«Cycladica» από το Ηραίον και τη Μίλητο

Οι Κυκλάδες αποτέλεσαν, χάρη στη γεωγραφική τους θέση στο νότιο κεντρικό Αιγαίο, ελκυστικό πεδίο εξερεύνησης ήδη από την Ανώτερη Παλαιολιθική περίοδο. Ενώ οι περιβαλλοντικοί περιορισμοί απέτρεψαν την πρώιμη κατοίκηση των Κυκλάδων σε μόνιμη βάση, η πρώιμη εκμετάλλευσή τους, αρχικά κατά τη Νεολιθική περίοδο για την απόκτηση λίθινων πρώτων υλών (οψιανού, καολίνη, σμύριδας), και αργότερα, κατά την Τελική Νεολιθική και την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού, για την απόκτηση και μετάλλων, καθώς και τελικών προϊόντων (π.χ. μαρμάρινων αγγείων και ειδωλίων) από επισκέπτες προερχόμενους κυρίως από την Ηπειρωτική Ελλάδα, έχει  τεκμηριωθεί επαρκώς.

Η ομιλία, με τίτλο «Cycladica από το Ηραίον και τη Μίλητο» πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Κυκλαδικού Σεμιναρίου της Αρχαιολογικής Εταιρείας που διοργανώνει η Μαρίζα Μαρθάρη και θα πραγματοποιηθεί στο κτήριο της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας (Πανεπιστημίου 22, Αθήνα).

Ανασκαφικές έρευνες στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και τη Δυτική Μ. Ασία από τη δεκαετία του 1990 και εξής κατέδειξαν επαφές της πολιτιστικής αυτής ενότητας με τις Κυκλάδες για τον προσπορισμό μηλιακού οψιανού από τα μέσα της 7ης χιλιετίας π.Χ.

«Cycladica» ευρήματα που βρέθηκαν πρόσφατα σε πολιτιστικούς ορίζοντες του Ηραίου Σάμου και της Μιλήτου και χρονολογούνται από τα τέλη της 5ης – αρχές 2ης χιλιετίας π.Χ. θα παρουσιάσουν στο πλαίσιο του Κυκλαδικού Σεμιναρίου ο καθηγητής Wolf-Dietrich Niemeier (Επίτιμος Διευθυντής του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου) και η αναπληρώτρια καθηγήτρια Ουρανία Κουκά (Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κύπρου) την Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2015, και ώρα 19:00.

Όπως αναφέρουν σχετικά οι ομιλητές: «Τα νέα “Cycladica” ευρήματα θα συζητηθούν αρχικά σε σχέση με το ανασκαφικό τους περιβάλλον. Στη συνέχεια, θα εκτιμηθεί η συχνότητα και η ποιότητα αντίστοιχων ευρημάτων από θέσεις του ανατολικού Αιγαίου με απώτερο στόχο την αναγνώριση του χαρακτήρα των μεταβαλλόμενων δικτύων της πολιτιστικής διαλεκτικής μεταξύ Κυκλάδων και Ανατολικού Αιγαίου κατά τη διάρκεια των χιλιετιών αυτών.

»Αλλαγή παρατηρείται όσον αφορά στις Αιγαιακές σχέσεις της Μιλήτου ΙΙΙ (του οικισμού δηλαδή της Μέσης Εποχής του Χαλκού): η περισσότερη από την εισηγμένη κεραμική προέρχεται τώρα από την Κρήτη και όχι από τις Κυκλάδες. Αν και η κρητική κεραμική αποτελεί μόνο περίπου το 2% του κεραμικού συνόλου, δύο εισηγμένες μινωικές σφραγίδες και ένα σφράγισμα από εντόπιο πηλό σφραγισμένο από μινωική σφραγίδα αποτελούν στοιχεία για την παρουσία μινωικής διοίκησης. Εκτός από τις εισαγωγές από την Κρήτη, συνεχίζουν να φτάνουν λίγα δείγματα κυκλαδικής κεραμικής. Αυτό ισχύει επίσης για τον οικισμό της πρώιμης Υστερης Εποχής του Χαλκού, Μίλητο IV, ο οποίος είναι σχεδόν πλήρως “εκμινωισμένος” με μεγάλες ποσότητες μινωικής κεραμικής (εισηγμένα λεπτότεχνα προϊόντα και τοπικά παραγόμενη χονδροειδή οικιακή κεραμική), ένα μινωικό ιερό, μινωικές τοιχογραφίες, χρήση της Γραμμικής Α κ.λπ.  Ανάμεσα στις κυκλαδικές εισαγωγές κεραμικής ξεχωρίζει μια θηραϊκή πρόχους με διακόσμηση χελιδονιών».