«Το Δάσος κάτω από το Δρόμο» στο Ίδρυμα Ευγενίδου

Την περιοδική έκθεση «Το Δάσος κάτω από το Δρόμο» θα παρουσιάσει το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, από τις 25 Ιανουαρίου έως τις 31 Μαΐου 2016, στο Ίδρυμα Ευγενίδου στην Αθήνα (Λ. Συγγρού 387).

Η έκθεση, που φιλοξενήθηκε στις εγκαταστάσεις του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου τους τελευταίους έξι μήνες, παρουσιάζει για πρώτη φορά στο αθηναϊκό κοινό τα προκαταρκτικά αποτελέσματα και ενδεικτικά ανασκαφικά ευρήματα από τις απολιθωματοφόρες θέσεις που αποκαλύφθηκαν στις εκσκαφές κατά τη διάρκεια κατασκευής του νέου οδικού άξονα Καλλονής–Σιγρίου, τμήμα του οποίου διασχίζει την προστατευόμενη περιοχή του Απολιθωμένου Δάσους από το Σίγρι έως την Άντισσα.

Οι ανασκαφές του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου έχουν φέρει στο φως ευρήματα ιδιαίτερης επιστημονικής αξίας, καθώς έχουν αποκαλυφθεί σημαντικά τεκμήρια της σύνθεσης των απολιθωμένων δασών της Λέσβου και του Αιγαίου καθώς και άγνωστες λεπτομέρειες της τοπογραφίας της περιοχής και του τρόπου δημιουργίας τους.

Θραύσματα και αποσπασμένα τμήματα απολιθωμένων κορμών κωνοφόρων και αγγειόσπερμων δέντρων, όπως πεύκα, βαλανιδιές, σεκόιες, φοίνικες, κυπαρισσίδες και ηφαιστειακοί ορίζοντες πλούσιοι σε μεγάλης ποικιλίας ειδών φύλλα, όπως δάφνες, κανέλλες, καρυδιές, μαρτυρούν την ύπαρξη εκτεταμένων υποτροπικών δασών. Παράλληλα, τα ευρήματα αποκαλύπτουν μοναδικές πληροφορίες για τη βιαιότητα των ηφαιστειακών εκρήξεων που τα κατέστρεψαν και μέσω της διαδικασίας της απολίθωσης οδήγησαν στη δημιουργία του απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, ενός μνημείου μοναδικής σε παγκόσμια κλίμακα σπουδαιότητας, που ανακηρύχθηκε από την Ελληνική Πολιτεία «Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης».

Η συγκεκριμένη σωστική ανασκαφή απολιθωμάτων αποτελεί τη μεγαλύτερη που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα στην Ελλάδα, τόσο από άποψη έκτασης όσο και από άποψη αριθμού ευρημάτων.

Η έκθεση οργανώνεται σε 11 ενότητες: «Εισαγωγή», «Το έργο», «Το απολιθωμένο Δάσος και τα ευρήματα», «Οι απολιθωματοφόρες θέσεις και οι γεώτοποι», «Τα απολιθώματα», «Το αρχείο και η αποτύπωση», «Η διαδικασία της ανασκαφής», «Η διαδικασία της συντήρησης», «Η διαδικασία της μεταφοράς», «Η διατήρηση και οι υπαίθριες απολιθωματοφόρες θέσεις» και «Η διαδρομή στο χρόνο». Στόχος της είναι να αναδείξει τόσο την πληθώρα των απολιθωμένων ευρημάτων που αποκαλύφθηκαν, όσο και να γνωρίσει στο κοινό τις διαδικασίες με τις οποίες αυτά ανασκάπτονται, αποτυπώνονται, καταγράφονται και συντηρούνται στο Μουσείο ή διατηρούνται επιτόπου στις θέσεις που βρέθηκαν. Πρόκειται για μια πρωτότυπη έκθεση καθώς εστιάζει τόσο στα ευρήματα όσο και στην ανθρώπινη προσπάθεια για τη διάσωση των απολιθωμάτων.

Μέσα από τις ενότητες της έκθεσης παρουσιάζονται μοναδικής επιστημονικής αξίας απολιθωμένα ευρήματα, πλούσιο φωτογραφικό υλικό όλων των φάσεων ανάδειξης και προστασίας των απολιθωμάτων, χάρτες διαδρομών στις επισκέψιμες θέσεις αλλά και χάρτες αποτύπωσης όλων των απολιθωματοφόρων θέσεων, τα όργανα αποτύπωσης, τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν σε κάθε στάδιο, όπως εργαλεία και υλικά ανασκαφής και μεταφοράς, μικροεργαλεία καθαρισμού και συντήρησης των απολιθωμάτων.

Δεκάδες μεγάλοι απολιθωμένοι κορμοί δένδρων, ιστάμενοι και κατακείμενοι, ριζικά συστήματα και κλαδιά δένδρων, φυλλοφόροι ορίζοντες με μεγάλη ποικιλία φύλλων μεταφέρουν ζωντανή την εικόνα του πεδίου ανασκαφής στην έκθεση.

Παράλληλα, η περιήγηση στις νέες ανασκαφικές θέσεις κατά μήκος του νέου οδικού άξονα Καλλονής–Σιγρίου αποτελεί μια πρωτόγνωρη και μοναδική εμπειρία για τον επισκέπτη της περιοχής, καθώς διασχίζοντας ένα σύγχρονο οδικό άξονα, ταυτόχρονα περιηγείται σε ένα ανοικτό υπαίθριο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας.

Ειδικά για σχολικές ομάδες μαθητών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης αλλά και ειδικές ομάδες επισκεπτών, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου σε συνεργασία με το Ίδρυμα Ευγενίδου θα διοργανώνει καθημερινά ειδικές εκπαιδευτικές και ενημερωτικές δραστηριότητες.