«Η χώρα των Ρινόκερων»

Στη βόρεια Εύβοια, στο δρόμο που συνδέει την Αγία Άννα με την Ιστιαία βρίσκεται ένα πανέμορφο ορεινό χωριό, η Κερασιά, ένας τόπος σε υψόμετρο 560 μέτρα ανατολικά των πηγών του ποταμού Νηλέα, που βρίθει παλαιοντολογικών θησαυρών.

Τόσο το απολιθωμένο δάσος, που είναι ένα μοναδικό φυσικό μνημείο από τα πλουσιότερα της Ελλάδας και της Ευρώπης, όσο και η απολιθωμένη πανίδα της περιοχής αποτελούν μοναδικής αξίας ευρήματα με τεράστιο επιστημονικό ενδιαφέρον. Τέτοιοι θησαυροί υπάρχουν διάσπαρτοι στο υπέδαφος της Ελλάδας και θα ήταν παντελώς άγνωστοι στο ευρύ κοινό αν δεν υπήρχαν επιστήμονες που με μοναδικό κίνητρο το μεράκι τους δουλεύουν για αποκαλύψουν τη ζωή πριν από 7 εκατομμύρια χρόνια. Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών στο τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Γιώργος Θεοδώρου ξεκίνησε τις ανασκαφές στην περιοχή το 1992, και το 2006 οργάνωσε την πρώτη έκθεση με τα ευρήματα των ανασκαφών του στο μουσείο παλαιοντολογικών ευρημάτων που φτιάχτηκε στην Κερασιά.

«Στην Κερασιά ξεκίνησα ανασκαφές το 1992 με χρήματα του Πανεπιστημίου και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης οι οποίες διακόπηκαν το 2001, για να ξαναρχίσουν το 2006 στο πλαίσιο πραγματοποίησης της πρώτης έκθεσης. Τότε ξεκίνησε και μια προσπάθεια να γίνει ένα μουσείο στην Κερασιά με τη βοήθεια του υπουργείου Πολιτισμού» είπε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων ο καθηγητής Γιώργος Θεοδώρου.

Και συμπλήρωσε: «Πρότεινα να γίνει μια έκθεση ως ένα έμβρυο του νέου μουσείου και να κρατήσει ζωντανό το θέμα της ανάδειξης αυτού του θησαυρού που υπάρχει στην Κερασιά. Είναι μια πικερμική πανίδα που έζησε πριν από περισσότερα από 7 εκατομμύρια χρόνια. Πήρε το όνομά της από την περιοχή του Πικερμίου όπου κάνουμε ανάλογες προσπάθειες. Αν μεταφερθούμε νοερά στην Αφρική τα ζώα που θα δούμε είναι προβοσκιδωτά, ρινόκεροι καμηλοπαρδάλεις, αιλουροειδή, χελώνες πίθηκοι, ύαινες και γαζέλες. Αυτά τα ζώα τα βρίσκουμε σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας και τα ονομάζουμε πικερμική πανίδα, είναι ένας διεθνής όρος. Αυτό αποδεικνύει ότι υπήρχε μια δίοδος μετανάστευσης από την Αφρική στην Ελλάδα. Δεν υπήρχε τότε το Αιγαίο και ήταν εύκολη η μετανάστευση αυτών των ζώων σε διάφορα μέρη της Ελλάδας. Έχουμε πικερμικά στη Σάμο, στα Ψαρά, στην Εύβοια, στην Αλόννησο, στο Πικέρμι, στη Θεσσαλονίκη και αλλού».

O καθηγητής Θεοδώρου αναφερόμενος στα ευρήματα που έχουν φύγει στο εξωτερικό, μίλησε για τα «ελγίνεια της Παλαιοντολογίας», τονίζοντας ότι «το πικερμικό υλικό που έχει φύγει από την Ελλάδα από το 1850 μέχρι το 1912 είναι δυστυχώς πολύ μεγάλο. Αν πάτε σε μουσεία στη Γερμανία, την Αυστρία, την Αμερική, υπάρχει πικερμικό υλικό από τη Σάμο».

«Τα ευρήματα της παλαιοντολογικής σκαπάνης στην Κερασιά έχουν φέρει στην επιφάνεια μοναδικά ευρήματα τα οποία θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα θεματικό συνεδριακό τουρισμό, αν το υιοθετήσει η τοπική κοινωνία και η τοπική αυτοδιοίκηση» είπε ο κ. Θεοδώρου και πρόσθεσε: «Έχουμε ανακαλύψει ένα μοναδικό κομμάτι, ένα κρανίο ρινόκερου. Χρειάστηκαν 17 χρόνια μελέτης για να καταλήξουμε ότι είναι ο ακερόρινος του Νηλέα. Υπάρχουν επίσης και μοναδικά κομμάτια από αιλουροειδή και από καμηλοπαρδάλεις. Στόχο μας είναι να δημιουργηθούν μουσεία σε περιοχές με παλαιοντολογικό ενδιαφέρον- ως σήμερα έχω φτιάξει 10 τέτοια μουσεία στην Ελλάδα και την Κύπρο- και στη συνέχεια να φτιάξουμε παλαιοντολογικές διαδρομές, που θα προσελκύσουν επισκέπτες και ερευνητές. Πρέπει όμως να πειστεί η τοπική κοινωνία και οι αρμόδιοι να στηρίξουν μια τέτοια προσπάθεια. Δεν αρκεί να τα λέω εγώ πρέπει να υιοθετήσει την προσπάθεια η τοπική κοινωνία».

Τα απολιθωμένα οστά που έρχονται σιγά - σιγά στο φως, με τη σκληρή δουλειά του καθηγητή Θεοδώρου και της ομάδας του, αποκαλύπτουν το μεγαλείο του ευβοϊκού παρελθόντος. Οι απολιθωµατοφόρες θέσεις απλώνονται σε μια μεγάλη περιοχή, ενώ συνεχώς εντοπίζονται νέα σημεία όπου θα πρέπει να φτάσει η παλαιοντολογική σκαπάνη. «Η τελευταία ανασκαφή που κάναμε στην Κερασιά είναι τον Ιούνιο του 2015, η οποία όμως τελείωσε κάπως άδοξα λόγω των οικονομικών προβλημάτων που υπήρξαν» είπε ο κ. Θεοδώρου και τόνισε ότι «το μουσείο στην Κερασιά έχει μείνει κάποιες περιόδους κλειστό, κάποιες χρονιές το λειτούργησε ο δήμος και το φετινό καλοκαίρι το λειτούργησε πιλοτικά το πανεπιστήμιο. Είναι βιώσιμο αρκεί να προβληθεί επαρκώς και να έχει κανονική λειτουργία».

Η ελληνική γη κρύβει στα σπλάχνα της μοναδικούς παλαιοντολογικούς θησαυρούς, τους οποίους διασώζουν και μελετούν επιστήμονες με μεράκι και όραμα. Από τις 10 Σεπτεμβρίου 2006, με τη δημιουργία του Παλαιοντολογικού Μουσείου στην Κερασιά Ευβοίας, τα ευρήματα της περιοχής είναι προσιτά στους κατοίκους αλλά και τους επισκέπτες, αφού παρέμειναν καλά κρυμμένα στο υπέδαφος για περισσότερα από 7 εκατομμύρια χρόνια. Πρόκειται για ένα μουσείο που μπορεί να λειτουργήσει ως φυτώριο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και μοχλός ανάπτυξης της περιοχής.