Μουντιάλ 2018: Η παγκόσμια πρώτη του Κοσόβου

Δημήτρης Βαρσάνης

Ο αθλητικός χάρτης των Βαλκανίων έχει αλλάξει πέρα από την αναγνώριση τα τελευταία 25 χρόνια, αρχικά με την πτώση του κομμουνισμού και εν συνεχεία με τις πολλές συγκρούσεις στην περιοχή που είδαν τον γεωπολιτικό χάρτη της περιοχής επανειλημμένα να επανασχεδιάζεται.

Η εθνική ομάδα ποδοσφαίρου της Γιουγκοσλαβίας εξακολουθούσε να υφίσταται στη δεκαετία του 1990, πριν η Κροατία, η Αλβανία και άλλα κοντινά Έθνη ζητήσουν τη πολιτική και αθλητική ανεξαρτησία τους. Η Σερβία και Μαυροβούνιο αγωνίστηκαν στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006 στη Γερμανία, πριν το Μαυροβούνιο διασπαστεί από τη Σερβία αργότερα λίγο εκείνο το έτος. Από το 2016 και μετά, η UEFA έχει τώρα ένα νέο μέλος στην περιοχή της: το Κόσοβο.

Το Κόσοβο εμφανίστηκε στην προσοχή του κόσμου τη περίοδο 1998-99, όταν έγινε ένας πόλεμος μεταξύ της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας και των Κοσοβάρων Αλβανών ανταρτών του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσόβου (KLA), μια παραστρατιωτική οργάνωση που επιδίωκε την ανεξαρτησία της για το Κοσσυφοπέδιο ώστε να ακολουθήσει εκείνη της Αλβανίας, η οποία είναι ανεξάρτητη από το 1991.

Το 1999, το ΝΑΤΟ έστειλε τις ένοπλες δυνάμεις στην περιοχή για να βοηθήσει τον KLA στον αγώνα τους κατά του ελέγχου της Γιουγκοσλαβίας. Ακόμα, όμως μέχρι το 2008 η ανεξαρτησία του δεν κηρύχθηκε και η ανεξαρτησία του Κοσόβου γρήγορα αναγνωρίστηκε από κράτη όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Αυστραλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και την Αλβανία. Περισσότερα από τα μισά κράτη-μέλη του ΟΗΕ και η συντριπτική πλειοψηφία των μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγνωρίζουν πλέον το Κόσοβο ως Έθνος.

Με την πολιτική ανεξαρτησία να επιτυγχάνεται και σε μεγάλο βαθμό να αναγνωρίζεται, το Κόσοβο έχει στρέψει πλέον τη προσοχή του στον κόσμο του αθλητισμού. Το Έθνος τους συμμετείχε στους Ευρωπαϊκούς Αγώνες του Αζερμπαϊτζάν το 2015 και έστειλε οκτώ αθλητές στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο ντε Τζανέιρο τον Αύγουστο. Το ποδόσφαιρο όμως είναι ένα από τα πιο δημοφιλή αθλήματα στη χώρα και η είσοδος στην UEFA και στη FIFA έγινε μια βασική προτεραιότητα. 

Τον Μάιο του 2016 τα υπάρχοντα 54 μέλη της UEFA ψήφισαν για το θέμα της ένταξης του Κοσόβου, με την UEFA εν τέλει να δίνει έγκριση μετά από μια επιτυχημένη ψηφοφορία 28-24 παρά την αντίθεση από τη Σερβία, η οποία εξακολουθεί να θεωρεί επίσημα το Κόσοβο ότι είναι μια αυτόνομη περιοχή εντός της επικράτειάς του. Οι επιπτώσεις αυτής της ψηφοφορίας θα μπορούσαν να φτάσουν πέρα ​​από την περιοχή των Βαλκανίων, με την Ισπανία ιδίως να φωνάζει την αντίθεση της στην ένταξη του Κοσσυφοπεδίου στην UEFA, ανήσυχη σχετικά με το ιστορικό της με ορισμένες αυτόνομες περιοχές εντός της Ισπανίας.

Το Κόσοβο έχει γίνει πλέον μέλος της FIFA και μπορεί να παίξει σε επίσημο τουρνουά της UEFA, ξεκινώντας με τα προκριματικά για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2018 όπου στο πρώτο του αγώνα πήρε το 1-1 στη Φινλανδία. Όμως πόσο σύντομα θα το δούμε σε ένα μεγάλο τουρνουά μπορεί να εξαρτάται από τους κανόνες της FIFA, καθώς και από τις προθέσεις των Εθνοτικών Κοσοβάρων που μετακινήθηκαν αλλού και πήραν διαφορετικές εθνικότητες.

Οι πόλεμοι στα Βαλκάνια δημιούργησαν μια τεράστια διασπορά σε όλη την Ευρώπη και όπως και σε πολλές άλλες χώρες της περιοχής, το Κοσσυφοπέδιο έχει ένα σημαντικό αριθμό ποδοσφαιριστών που εκπροσωπούν άλλα έθνη, κυρίως την Ελβετία και την Αλβανία. Ο αρχηγός της Αλβανίας Lorik Cana, ο οποίος έχει παίξει για τις Sunderland, Lazio, Galatasaray και PSG θα είναι διαθέσιμος όπως και οι Διεθνείς με την Ελβετία Grani Xhaka, Xherdan Shaqiri, Admir Mehmedi και Valon Behrami. Η Νορβηγία, η Σουηδία και η Φινλανδία διαθέτουν επίσης Κοσοβάρους στις Εθνικές τους ομάδες.

Δεν έχει αποφασιστεί ακόμα αν η FIFA θα επιτρέψει στους παίκτες που έχουν εκπροσωπήσει άλλες χώρες να στραφούν στο Κοσσυφοπέδιο. Δεν είναι επίσης σαφές πόσοι από αυτούς τους παίκτες θα θέλουν να κάνουν τη συγκεκριμένη διαδρομή. Η Εθνική ταυτότητα είναι ένα περίπλοκο ζήτημα στα Βαλκάνια και αυτοί οι Κοσοβοροαλβανοί που εκπροσωπούν την Αλβανία μάλλον είναι απίθανο να θέλουν να αλλάξουν, μιας και είναι ευχαριστημένοι με το γεγονός ότι προκρίθηκαν πρόσφατα στα τελικά του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος για πρώτη φορά. Όσο για εκείνους που εκπροσωπούν την Ελβετία, ο Xhaka γεννήθηκε στη Βασιλεία και η οικογένεια του Shaqiri μετακόμισε στην Ελβετία κατά το πρώτο έτος της ζωής του. Μένει να δούμε πώς θα αισθάνονται αυτοί οι παίκτες για την Εθνική τους ταυτότητα.

Οι ποδοσφαιρικές αρχές της Αλβανίας είναι αυτές που ανησυχούν περισσότερο για το μελλοντικό τους ταλέντο. Η ομάδα της Αλβανίας παραδοσιακά αποτελείται από Αλβανούς παίκτες που τώρα θα είναι σε θέση να παίξουν για το Κόσοβο. Στο μέλλον είναι πιθανό ότι τα δύο Έθνη θα παλέψουν για παίκτες από την παιδική τους ηλικία, το οποίο μπορεί να αποδυναμώσει τα ρόστερ των δύο Εθνών.

Προς το παρόν όμως, η ατμόσφαιρα στο Κόσοβο είναι θετική, με τη χώρα να κερδίζει τελικά την αποδοχή από τη παγκόσμια ποδοσφαιρική σκηνή δεκαεπτά χρόνια αφότου ο ΟΗΕ παρενέβη για να βοηθήσει στον αγώνα της χώρας κατά των τότε δυνάμεων της Γιουγκοσλαβίας και πάνω από οκτώ χρόνια μετά την διακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου.