Crewe Alexandra: Όταν η επιτυχία περνά μέσα από την αιωνοβιότητα ενός προπονητή

Δημήτρης Βαρσάνης

Η επιτυχία στο ποδόσφαιρο πιο συχνά βασίζεται στα τρόπαια και στα βραβεία, στους κερδισμένους αγώνες και στους μαζεμένους βαθμούς. Μια καριέρα στο ποδόσφαιρο σπάνια θεωρείται επιτυχής αν δεν συνοδευτεί από τίτλους.

Ο Claudio Ranieri χρησιμεύει ως πρόσφατο παράδειγμα ενός προπονητή ο οποίος παρά τις πάντα καλές επιδόσεις του σε μια σειρά κορυφαίων συλλόγων, δεν αναγνωρίστηκε αφού δεν γέμισε τη τροπαιοθήκη τους με κανένα κύπελλο, μόνο για να αποδείξει την αξία του τελικά στη Leicester με την αξιοσημείωτη κατάκτηση της Premier League. Ο Manuel Pellegrini είναι ένας άλλος προπονητής ο οποίος βρήκε το βιογραφικό του υπό αμφισβήτηση μέχρι να βάλει τα πράγματα σε μια σειρά στη Manchester City. Στα πιο χαμηλά πρωταθλήματα, η αναγνώριση είναι ακόμα πιο δύσκολο να την αποκτήσεις. Όταν διαχειρίζεσαι κλαμπ με περιορισμένους πόρους, η επιτυχία αφορά περισσότερο στην υπέρβαση των προσδοκιών από ό, τι στα τρόπαια και στις τιμές.

Το Crewe είναι μια μικρή πόλη με πληθυσμό κάτω των 100.000 κατοίκων. Χρησιμεύει ως ένα κομβικό σημείο για τις γραμμές του τρένου στα βορειο-δυτικά. Το Crewe έχει την ενδιαφέρουσα διάκριση του να είναι μια πόλη που ονομάστηκε μετά από ένα σιδηροδρομικό σταθμό και όχι το αντίστροφο. Ο σιδηροδρομικός σταθμός εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό μέρος της οικονομίας της πόλης. Έπειτα η ποδοσφαιρική ομάδα του Crewe είναι γνωστό το παρατσούκλι ως “οι σιδηροδρομικοί”. Παίζοντας στο φιλόξενο Gresty Road των 10.000 θέσεων δεν θα πρέπει να αποτελεί καμία έκπληξη ότι η Crewe ποτέ δεν ενόχλησε την ελίτ της Ευρώπης ή ακόμα και της Premier League.

Ιδρυόμενη το 1877, η Crewe δεν χαίρει κάποιας πρώιμης επιτυχίας, φτάνοντας στα ημιτελικά του FA Cup το 1888 πριν από την ένταξή της στη Second Division της Football League  ως ιδρυτικό μέλος. Η παραμονή της στο συγκεκριμένο πρωτάθλημα θα διαρκέσει μόλις τέσσερις χρονιές και δεν θα ενταχθούν και πάλι μέχρι το 1921, αυτή τη φορά στη νεοσυσταθείσα τρίτη κατηγορία.

Εκεί θα μείνει μέχρι τη δεκαετία του 1950, όταν ένα αρνητικό ρεκόρ  μη κάνοντας νίκη μακριά από την έδρα της σε 56 παιχνίδια και από το 1955, θα δώσει τον τόνο για μια δεκαετία που θα δει τη Crewe να πέφτει στη τέταρτη κατηγορία του Αγγλικού ποδοσφαίρου το 1958. Η δεκαετία του ‘60 ήταν ελαφρώς πιο θετική, με τα αξιοσημείωτα αποτελέσματα στο κύπελλο ενάντια στη Tottenham και τη Chelsea μαζί με την πρώτη της άνοδο στην ιστορία των Σιδηροδρομικών το 1963 ξανά στη τρίτη κατηγορία, που ακολουθήθηκε από έναν άμεσο υποβιβασμό. Μια σύντομη επιστροφή το 1969 θα καταλήξει και πάλι στον υποβιβασμό και η Crewe θα παραμείνει στην τέταρτη κατηγορία μέχρι τη δεκαετία του ‘80. Η Crewe κρατά την αμφίβολη τιμή της διατήρησης της θέσης της Football League περισσότερες φορές από κάθε άλλο σύλλογο, τερματίζοντας τελευταία οκτώ φορές μεταξύ του 1894 και του 1982.

Ερχόμαστε τώρα στον Dario Gradi. Γεννημένος στο Μιλάνο το 1941, ο Gradi και η οικογένειά του θα κινηθεί προς το Λονδίνο μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η ποδοσφαιρική του καριέρα δεν είχε κάποια διάκριση παίζοντας για τη Sutton United και θα τελειώσει το 1971, όταν ο Gradi έγινε προπονητής μόλις στα 29 του. Μια από τις πρώτες θέσεις εργασίας του ήταν ως βοηθός προπονητή στην Chelsea. Αφού οδήγησε τη Wimbledon στη πρώτη της άνοδο από τη τέταρτη κατηγορία το 1979, ο Gradi θα προχωρήσει σε μια ανεπιτυχής περίοδο στη Crystal Palace, μη καταφέρνοντας να τη σώσει από τον υποβιβασμό το 1981 και το Νοέμβριο του ίδιου έτους παραιτήθηκε μετά από ένα κακό ξεκίνημα την επόμενη σεζόν.

Κατά την ένταξή του στη Crewe, ούτε σύλλογος ο ούτε ο Ιταλός απολάμβαναν μια μεγάλη επιτυχία και φαινόταν πολύ σαν ο υποδεέστερος προπονητής του πρωταθλήματος να πηγαίνει σε ένα από τα πιο μικρά κλαμπ του πρωταθλήματος. Η επιτυχία δεν θα ερχόταν αν δεν υπέβαλε αίτηση για την επανεκλογή της στη τέταρτη κατηγορία προκειμένου να παραμείνει στην Football League, καθώς ο σύλλογος το είχε ήδη κάνει αρκετές φορές, συμπεριλαμβανομένης της προηγούμενης σεζόν

Αργά αλλά σταθερά, ο Gradi θα υπερβεί τις προσδοκίες. Με έμφαση στην ακαδημία και στο ελκυστικό ποδόσφαιρο, ο Gradi δημιούργησε μια ομάδα που ποτέ δεν θα μπορούσε να ελπίζει στη προσέλκυση μεγάλων ονομάτων ή στη διατήρηση των παικτών - αστέρων της. Παρ 'όλα αυτά, μετά από αρκετά χρόνια σταθερής προόδου στα οποία η Crewe απέφυγε την ταπείνωση του υποβιβασμού της από τη Football League, ο Gradi οδήγησε τους Σιδηροδρομικούς το 1989 στη τρίτη κατηγορία.

Η πρόοδος ήταν αργή και το πλήρωμα θα υποστεί τον υποβιβασμό από τη τρίτη κατηγορία το 1991, αλλά ο Gradi έβαλε τα θεμέλια για καλύτερα πράγματα και για την κατασκευή μιας έξοχης ακαδημίας. Η επιστροφή στην τρίτη κατηγορία της Αγγλίας - σήμερα League One μετά την ίδρυση της Premier League - θα έρθει το 1994 με τον Neil Lennon να γίνεται ο πρώτος παίκτης της Crewe που αποκτά μια συμμετοχή με την Εθνική στα τελευταία 60 χρόνια. Σε εκείνο το στάδιο ο David Platt είχε ήδη φύγει από το σύλλογο για την Aston Villa, πραγματοποιώντας το ντεμπούτο του κάτω από τον Gradi το 1985.

Εκείνη η ομάδα ανόδου διέθετε τους Danny Murphy και Robbie Savage μαζί με τον Lennon, καθώς ο Gradi άρχισε να χτίζει μια φήμη για την ανάδειξη νέων ταλέντων. Παρά το γεγονός ότι είναι μια νεοφώτιστη ομάδα,η Crewe θα φτάσει στα πλέι οφ ανόδου της Second Division τις επόμενες δύο σεζόν, με τη τρίτη φορά να καθίσταται τυχερή και να πετυχαίνει την άνοδο της στη First Division για πρώτη φορά.

 

Εκείνο το καλοκαίρι, τόσο ο Murphy και ο Savage θα φύγουν από τον σύλλογο με τον Lennon να τον αφήνει τη προηγούμενη σεζόν. Με ένα μικροσκοπικό προϋπολογισμό και την απώλεια βασικών παικτών, η Crewe ήταν μεταξύ των φαβορί για υποβιβασμό τη σεζόν 1997-98, αλλά εν τέλει θα παραμείνει στη κατηγορία έως το 2002. Σε εκείνο το στάδιο, ο Gradi είχε κοουτσάρει τη Crewe σε πάνω από χίλιους αγώνες και ήταν o μακροβιότερος προπονητής της Football League, παρότι αναφέρθηκε ένα ενδιαφέρον από την Benfica τη δεκαετία του '80. Θα ήταν εύκολο για τη Crewe να πέσει ξανά στις κατώτερες κατηγορίες όμως ο Gradi επέβλεψε την άμεση επιστροφή στην First Division.

Οι "Σιδηροδρομικοί" θα διατηρήσουν τη θέση τους στη δεύτερη κατηγορία της Αγγλίας τη σεζόν 2003-04, με τον Dean Ashton σε περίοπτη θέση να αναδύεται σε μια ομάδα που είχε επίσης τους David Vaughan και Billy Jones. Ο Ashton θα κουβαλήσει αυτή τη φόρμα στην πρόσφατα επονομαζόμενη Championship την επόμενη χρονιά, αφήνοντας το κλαμπ άνετα στη μέση του βαθμολογικού πίνακα μέχρι τον Ιανουάριο. Τα κατορθώματα σκοραρίσματος του δεν πέρασαν απαρατήρητα ωστόσο με τη Norwich (Premier League τότε) να αγοράζει τον Ashton τη χειμερινή μεταγραφική περίοδο, η Crewe δεν θα κερδίσει κανένα άλλο παιχνίδι μέχρι την τελευταία αγωνιστική της σεζόν, όταν μια στενή νίκη επί της Coventry να κερδίζει την επιβίωση της στη διαφορά τερμάτων.

Την επόμενη σεζόν θα δούμε την τύχη της Crewe να εξαντλείται με τον υποβιβασμό της από τη Championship το 2006 να είναι γεγονός. Ένα άνετο τελείωμα στη μέση του βαθμολογικού πίνακα θα ακολουθήσει το 2007 με τον Nicky Maynard να είναι το αστέρι της εκείνη τη χρονιά. Αφού διαπιστώθηκε μια ακαδημία που θα μπορούσε να ανταγωνιστεί οποιαδήποτε άλλη στη χώρα και με τον σύλλογο σε υγιή βάση, ο Gradi παραιτήθηκε ως προπονητής της Crewe λίγο πριν τα 66α του γενέθλιά για να λάβει το ρόλο του τεχνικού διευθυντή του συλλόγου.

 

Παρότι ποτέ δεν κατέκτησε κανένα τίτλο κατά τη διάρκεια της μακροχρόνιας θητείας του στον πάγκο της Crewe, ο Gradi έχει αναγνωριστεί από τους συνάδελφους του, κερδίζοντας το βραβείο Merit PFA το 2004 και την εξαιρετική συμβολή της Football League το 2011. Με κανένα τρόπαιο στην ντουλάπα του, ο Gradi εξακολουθεί να στέκεται ανάμεσα στους καλύτερους προπονητές που έχουν κοσμήσει το Αγγλικό ποδόσφαιρο. Είναι αδύνατο να εξισώσεις τη κατάκτηση της Premier League με τη διατήρηση της Crewe στη Championship, ωστόσο ο Gradi αψήφησε όλες τις πιθανότητες ξεπερνώντας κλαμπ με πολύ μεγαλύτερο προϋπολογισμό και υποστήριξη, και καταφέρνοντας το με στυλ.

Ο αντικαταστάτης του Gradi στη Crewe Steve Holland θα αποτύχει να επαναλάβει την επιτυχία του προκατόχου του, αποφεύγοντας για λίγο τον υποβιβασμό στην League Two το 2008. Η κακή κατάσταση θα μεταφέρει και την επόμενη σεζόν και ο Holland θα απαλλαγεί από τα καθήκοντά του τον Νοέμβριο, με τον Gudjon Thordarson να προσλαμβάνεται τον Δεκέμβριο. 

Ο Thordarson δεν μπορούσε να συλλάβει τη σωτηρία και η Crewe υποβιβάστηκε το 2009. Την επόμενη χρονιά, ο Thordarson συνέχισε να δυσκολεύεται και απολύθηκε τον Οκτώβριο, με τον Gradi να αναλαμβάνει τα ηνία. Παρά τη σταθεροποίηση του πλοίου και την αποφυγή της απειλής του υποβιβασμού από την Football League, ο Gradi δεν μπορούσε να τους οδηγήσει στην άνοδο το 2010 ή το 2011, αλλά έδωσε την ευκαιρία στον ταλαντούχο Nick Powell να ντεμπουτάρει και καθιέρωσε και άλλους ποδοσφαιριστές από την ακαδημία όπως ο Luke Murphy και ο Ashley Westwood από τις ρεζέρβες να παίζουν τακτικά στη πρώτη ομάδα. Οι τρεις τους θα είναι ζωτικής σημασίας για την εξασφάλιση μιας επιστροφής στην League One κάτω από τη διαχείριση του Steve Davis το 2011.

Ο Davis, ο οποίος έπαιξε κάτω από τον Gradi για τη Crewe τη δεκαετία του '80, συνέχισε τη κληρονομιά του Gradi τοποθετώντας την εμπιστοσύνη στη νεολαία, η οποία οδήγησε την ομάδα στο πρώτο της πραγματικό τίτλο το 2013, ένα εξαιρετικό γκολ του Luke Murphy στο Wembley εξασφαλίζοντας το Football League Trophy. Την ίδια χρονιά, οι "σιδηροδρομικοί" θα την ολοκληρώσουν άνετα στη μέση του βαθμολογικού πίνακα, με την εντεκάδα της τη τελευταία αγωνιστική να αποτελείται από παιδιά που βγήκαν από την ακαδημία της. Ο Davis πάλεψε για να διατηρήσει αυτά τα πρότυπα, με την Crewe να καταγράφει απογοητευτικές θέσεις το 2014 και το 2001, πριν τελικά πάσχει από τον υποβιβασμό της στην League Two τη περασμένη σεζόν.

Η τέταρτη κατηγορία είναι ίσως το επίπεδο της Crewe αυτή τη στιγμή. Παρά το γεγονός ότι οι οπαδοί πραγματοποιούν κριτική στον Davis, παραμένει το γεγονός ότι πριν από τον Gradi ο σύλλογος βολόδερνε τακτικά στο πάτο της Football League. Ο Ιταλός συνεχίζει να εργάζεται στο Gresty Road ως διευθυντής ποδοσφαίρου, βγάζοντας συνεχώς παίκτες με τον Max Clayton να είναι μεταξύ των τελευταίων αναχωρούντων. Ωστόσο, χωρίς την επιρροή του ως προπονητής ο σύλλογος έχει επιστρέψει στο σημείο στο οποίο αυτός τους βρήκε.

Αυτή είναι ίσως η καλύτερη απόδειξη για την επιτυχία του ως προπονητής: Ο Gradi όχι μόνο ξεπέρασε όλες τις προσδοκίες στη Crewe, την επαναπροσδιόρισε, έφτιαξε μια ομάδα στο στυλ του και τη διατήρησε σε ένα επίπεδο πέρα των δεδομένων της για χρόνια.