Southampton: Οι στιγμές αγωνίας μέχρι να έρθει η σωτηρία της

Δημήτρης Βαρσάνης


Στις 28 Απριλίου του 2012 η Southampton ολοκλήρωσε το ταχύτατο άλμα της στην κορυφαία κατηγορία του Αγγλικού ποδοσφαίρου μετά την επικράτηση επί της Coventry στο St Mary's.  

Όποτε έρχεται στη κουβέντα αυτό το ασυνήθιστο ταξίδι στο παρελθόν, πολλοί δηλώνουν ότι ο σύλλογος χτύπησε όταν αντιμετώπισε τη Hartlepool στο κρύο και θλιβερό βράδυ της Τρίτης το Νοέμβριο του 2009. Ωστόσο παρά το γεγονός ότι οι Άγιοι αγωνίζονταν σε ένα χαμηλό επίπεδο ήταν ήδη στο επάνω.

Ο σύλλογος ήταν σε ασφαλή χέρια και το χρέος είχε εξαφανιστεί πλήρως. Για να κατανοήσουμε το μέγεθος της ανόδου, είναι σημαντικό να θυμάστε την αλάνθαστα μονότονη σεζόν 2008/09 που ο σύλλογος έφτασε κοντά εκκαθάριση, όταν ο Ελβετός επιχειρηματίας Markus Liebherr έσωσε τους "Αγίους" από τη λήθη, πριν πεθάνει δυστυχώς ένα χρόνο αργότερα.

Τα σημάδια αναταραχής ήταν σαφώς ορατά ακόμα και το Μάρτιο του 2008 μιας και η Southampton φλέρταρε με τον υποβιβασμό. Καθώς ο Nigel Pearson ορίστηκε για να κατευθύνει την ομάδα στη σωτηρία, το νέο αφεντικό καθόταν στην Itchen Stand να οδηγήσει την ομάδα του στη νίκη απέναντι στη Plymouth. Η γηπεδούχος ήταν νευρική και όταν ο Ούγγρος μέσος Péter Halmosi νίκησε τον Kelvin Davis, υπήρχε το τυπική βογγητό από τους πιστούς του St Mary's που κατευθύνοντας προς τον αποδιοπομπαίο τράγο και αρχηγό Jermaine Wright.

Ο δεξιός μπακ συνθηκολόγησε σε εκείνο το σημείο, πέταξε το περιβραχιόνιο του στο έδαφος πριν ο Davis προσπαθήσει να αποκαταστήσει την ηρεμία βάζοντας το στο μπράτσο του, αντί να παραμείνει μη κατειλημμένο στο χλοοτάπητα του St Mary's. Παραδόξως, αυτή η πράξη θράσους από έναν παίκτη που ήταν τόσο αντιδημοφιλής αγνοήθηκε στον απόηχο του παιχνιδιού. Ίσως με δεδομένο το γεγονός ότι η ομάδα είχε να αντιμετωπίσει πιο σοβαρά ζητήματα, καθώς προσπαθούσε να απομακρυνθεί από τη ζώνη του υποβιβασμού. Ο Pearson κατάφερε να ολοκληρώσει το έργο της διατήρησης της Southampton στη Championship, ωστόσο αυτή ήταν μια απλή αναστολή ασκήσεων τόσο για τον ίδιο όσο και για το κλαμπ της Νότιας Ακτής.

Σε εκείνο το σημείο, οι πρώην αντίπαλες δυνάμεις του Michael Wilde και Rupert Lowe τέθηκαν εκ νέου στο σύλλογο σε μια προσπάθεια να περικόψουν το κόστος. Ο Lowe ήταν πρόεδρος για μια δεκαετία και διευκόλυνε τους "Άγιους" να κινηθούν στο St Mary's από το Dell, αλλά επικρίθηκε από πολλούς λόγω της προσέγγισης του στη λειτουργία του συλλόγου, η οποία συγκεντρώθηκε στις επιχειρήσεις και σε καμία περίπτωση δεν ήταν ένας άνθρωπος του ποδοσφαίρου. Αποδείχθηκε μετά τον υποβιβασμό από την Premier League το 2005, όταν επέλεξε να διορίσει το προηγούμενο νικητή του Παγκόσμιου Κυπέλλου Ράγκμπι ως προπονητής Sir Clive Woodward για διευθυντή ποδοσφαίρου.

Αυτό δεν αντιμετωπίστηκε με ευρεία έγκριση από τους οπαδούς: ο Woodward θα παρείχε σαφώς μια ειδική ματιά στα κίνητρα και στην αθλητική επιστήμη, αλλά αυτός ο τίτλος είναι αποκλειστικά για εκείνους που ξέρουν το άθλημα από μέσα και έξω. Ο Lowe ενέδωσε στην κριτική από τους οπαδούς και άφησε την ομάδα το 2006. Ο Wilde μπήκε στο ξέφτισμα σε εκείνο το σημείο όμως του έλειπε ο λιτός χαρακτήρας του προκατόχου του, όπως και του ανθρώπου που τον αντικατέστησε Leon Crouch, ο οποίος δυσκολεύτηκε να μειώσει τους φουσκωμένους μισθούς για τους παίκτες που έμπαιναν στην περίοδο λυκόφως της καριέρας τους.

Ως εκ τούτου η απίθανη συμμαχία των Lowe και Wilde σχηματίστηκε σε μια προσπάθεια να διαφυλαχθεί η ομάδα, η οποία επιβαρυνόταν κάτω από το βάρος των απλήρωτων χρεών για το γήπεδο στο Norwich Union και ένα προυπολογισμό υψηλών μισθών. Ο Wilde δίστασε όμως η επίδραση του Lowe ήταν άμεση. Η βραχυπρόθεσμη σύμβαση του Pearson δεν ανανεώθηκε και ο πρόεδρος επέλεξε να φέρει τον πρώην Ολλανδό Διεθνή Jan Poortvliet στη θέση του. Ο νέος προπονητής ήταν μια προσιτή επιλογή. Ένας άνδρας με ιστορικό στη δουλειά του, με ένα ακατέργαστο ταλέντο και με μια φιλοσοφία που ιδρύθηκε στην πατρίδα του, το ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο. Υποστηρίχθηκε από τον συμπατριώτη του Mark Wotte ο οποίος θα είχε μια οπτική στην ακαδημία.

Ο πρόεδρος είχε μια σημαντική συνεισφορά στην ανάπτυξη συστήματος της ακαδημίας, μιας και ο ίδιος επικεντρώθηκε στην εφαρμογή ενός εκτεταμένου δικτύου σκάουτινγκ που ήταν απαράμιλλο σε συνδυασμό με τις αριστουργηματικές εγκαταστάσεις. Εκείνη θα είναι και η πηγή ενός μεγάλου μέρους του προσωπικού που αγωνίστηκε στο σύλλογο. Ο Lowe δεν ανανέωσε τα συμβόλαια πολλών έμπειρων ποδοσφαιριστών, ενώ δόθηκαν δανεικοί άλλοι αποδεδειγμένοι ποδοσφαιριστές στο επίπεδο της Championship - όπως ο Grzegorz Rasiak - προκειμένου να σταματήσει η "αιμορραγία" των χρημάτων στο κλαμπ. Αυτοί που ήρθαν ήταν λίγοι και ο Lowe θέλησε να εξασφαλίσει μακροπρόθεσμες επενδύσεις, σε αντίθεση με τεχνίτες που ήθελαν το τελευταίο τους "εφάπαξ".

Αυτή η στρατηγική είχε σε μεγάλο βαθμό μικτά αποτελέσματα εκ των υστέρων μέσω δύο σχετικών παραδειγμάτων. Ο Gareth Bale είχε αποχωρήσει το προηγούμενο καλοκαίρι όμως η διοίκηση των "Αγίων" κατάφερε να εξασφαλίσει ένα Deal που περιελάμβανε σημαντικά μπόνους και ποσοστά μεταπώλησης.  

Ωστόσο το καλοκαίρι του 2008 ο Lowe το "έκοψε" προκειμένου να ληφθεί ένα πεπερασμένο ποσό των τριών εκατομμυρίων λιρών, εκτός από τα πέντε εκατομμύρια που είχε λάβει αρχικά και απέκτησε ένα νεαρό τερματοφύλακα που είχε έρθει μέσω των ρεζερβών της Tottenham. Ο Tommy Forecast δεν έκανε καμία εμφάνιση στην εστία της πρώτης ομάδας και στην πραγματικότητα γελοιοποιήθηκε από τους οπαδούς των "Αγίων" στο Markus Liebherr Memorial Cup, καθώς ειρωνικά τον επευφημούσαν όταν κατάφερε να κάνει μια επέμβαση. Όσο για τη πώληση του Bale ας πούμε ότι ήταν σημαντική.

Εν τω μεταξύ, η σημαντική μεταγραφή φαινόταν να είναι ένα στοίχημα: ένας 18χρονος μέσος από τη Strasbourg για ένα εκατομμύριο λίρες. Επτά χρόνια αργότερα, πολλαπλασιάστε αυτό το ποσό κατά 24 φορές για να υπολογίσετε τον αριθμό που έλαβαν οι "Άγιοι" από την Manchester United για τις υπηρεσίες του. Ο Morgan Schneiderlin συστήθηκε με τον Lowe από τον πρώην προπονητή των ακαδημιών της Southampton Georges Prost, ο οποίος θεωρήθηκε ως μια βασική φιγούρα για να κρατήσει τη γραμμή παραγωγής του συλλόγου. Προφανώς εκείνη την εποχή στη Strasbourg δεν ήταν ο ίδιος παίκτης που είναι τώρα, απλώς ένα ακατέργαστο ταλέντο που πήγαινε σε ένα βάναυσο πρωτάθλημα χωρίς κρατουμένους.

Οι πρώτοι μήνες της σεζόν ήταν μια πραγματική μάχη καθώς ο Poortvliet απεγνωσμένα προσπάθησε να εφαρμόσει το ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο με μια εξαιρετικά νεανική ομάδα. Ο μέσος όρος ηλικίας της ομάδας ήταν ελαφρώς αυξημένος μόνο από τους βετεράνους Davis, Chris Perry και Paul Wotton. Ο Michael Svensson είχε οριστεί ως αρχηγός της ομάδας όμως ο Σουηδός - ο οποίος άνηκε στο σύλλογο από το 2002 - καταπνίγηκε από συνεχή προβλήματα τραυματισμών και πραγματοποίησε μόνο τέσσερις εμφανίσεις εκείνη την χρονιά.

Κατά τη στιγμή της απουσίας του ο Davis έγινε αρχηγός της ομάδας και ο ίδιος προσπάθησε να συγκεντρώσει τα άπειρους παίκτες μπροστά του. Ο Wotton ήταν ένας μέσος που μπορεί να του έλειπε η τεχνική ικανότητα για την εκτέλεση του Total Football, αλλά ήταν ένα πρότυπο με την επαγγελματική του προσέγγιση στο παιχνίδι. Σε μια πρόσφατη συνέντευξή του, ο Schneiderlin δήλωσε ότι ο Wotton του έδωσε μια άσκηση στη προπόνηση που τον βοήθησε στα πρώτα χρόνια της ζωής του κατά την προσαρμογή του στη σκληρή φύση της Football League.

Στο γήπεδο ο Poortvliet κατέβαζε ένα σχηματισμό του 4-3-3 παρά το γεγονός ότι οι παίκτες φαίνονταν ξαφνιασμένοι σε πολλά παιχνίδια. Η φιλοσοφία ήταν ότι η μεσαία γραμμή θα εναλλάσσονταν άνετα, ωστόσο πολύ συχνά ο επιθετικός ήταν απομονωμένος ενώ εκείνοι πίσω του παρουσίαζαν λάμψεις των δεξιοτήτων τους, αλλά έλειπε η κίνηση για να βοηθήσουν το πιο επιθετικό παίκτη στο γήπεδο.

Ο Adam Lallana έδειξε αναλαμπές της ικανότητάς του όμως μιας και είχε το βάρος στους ώμους του ως ο πιο μεγάλος από αυτούς τους νέους παίκτες του ήταν δύσκολο να επιβάλει τον εαυτό του σε ορισμένα παιχνίδια. Η διαχείριση παιχνιδιού ήταν ένα άλλο βασικό κομμάτι που ο Ολλανδός δεν κατάφερε να εγκαταστήσει στη νοοτροπία των παικτών του. Ένα σχετικό παράδειγμα γι 'αυτό παρουσιάστηκε στο εντός έδρας παιχνίδι κόντρα στη Watford τον Οκτώβριο εκείνης της σεζόν.

Κατά το πρώτο ημίχρονο οι "Άγιοι" συνωμότησαν για να χάσουν δύο πέναλτι και να παραχωρήσουν τρία γκολ. Η ομάδα επέδειξε κάποιο επιθετικό ταλέντο, αλλά ήταν εντελώς κατεστραμμένη στην αμυντική της γραμμή καθώς η έλλειψη ψυχραιμίας στις στημένες φάσεις έκανε τη ζημιά. Όσο για τα δύο χαμένα πέναλτι, όσοι είναι επιφορτισμένοι με την ευθύνη της εκτέλεσης τους εξέδωσαν δύο διαφορετικές τεχνικές που τόσο απροκάλυπτα τηλεγράφησαν. Η πλειοψηφία του πλήθους σηκώθηκε από τις θέσεις του πριν οι παίκτες αρχίσουν τα αντίστοιχα τρεξίματα τους προς την μπάλα. Οι David McGoldrick και Wotton νικήθηκαν από τον τερματοφύλακα των "Hornets" Richard Lee, με τον Poortvliet να υποστηρίζει μετά το παιχνίδι ότι ήταν έκπληξη το γεγονός ότι ο δανεικός Jordan Robertson δεν εκτέλεσε το δεύτερο πέναλτι. Η Southampton έχασε εν τέλει με 3-0.

Το χειμώνα η ομάδα τριγύριζε γύρω από την άκρη της ζώνης του υποβιβασμού με την ασυνέπεια να βλάπτει τις πιθανότητές της με κάποιο τρόπο να βαδίσει από τη παραμονή στη μέση του βαθμολογικού πίνακα. Μια πολλά υποσχόμενη απόδοση πρότεινε σημάδια βελτίωσης για μία εβδομάδα πριν καταρρεύσει εντελώς την επόμενη. Εν τω μεταξύ, το St Mary's ήταν μισογεμάτο και δεν γινόταν ατμόσφαιρα την ημέρα του αγώνα. Η διοίκηση των "Αγίων" το προέβλεψε αυτό και έκλεισε τις γωνίες του γηπέδου πριν γίνει σοβαρή η κατάσταση εκείνη την χρονιά.

Οι παριστάμενοι έμεναν απογοητευμένοι με αυτό που παρατηρούσαν. Παίκτες από την ακαδημία όπως ο Olly Lancashire και ο Matt Paterson ήταν γεμάτοι πάθος για τον σύλλογο, αλλά απλά δεν μπορούσαν να διαχειριστούν τη συγκεκριμένη κατάσταση. Οι κατηγορίες δεν πήγαιναν στους νέους παίκτες που εμφανίστηκαν πρόωρα κατ' ανάγκη. Αντ 'αυτού, ο θυμός κατευθυνόταν προς το κουτί του Διοικητικού Συμβουλίου και αυτή η εχθρότητα ήταν εμφανής σε μια γεμάτη Ετήσια Γενική Συνέλευση που πραγματοποιήθηκε λίγο πριν από τα Χριστούγεννα.

Ενώ ο Wilde βρισκόταν βολικά στη Νέα Υόρκη για την εορταστική περίοδο, ο Lowe, ο Διευθύνων Σύμβουλο Andrew Cowen και ο οικονομικός διευθυντής Dave Jones αντιμετώπιζαν μια τοξική ατμόσφαιρα. Αρκετές κατηγορίες εκτοξεύτηκαν στην επιφάνεια του τραπεζιού σχετικά με τις δυσκολίες του συλλόγου εντός και εκτός γηπέδου, με τον Lowe να υποστηρίζει ότι η μείωση του κόστους θα πρέπει να συνεχιστεί, καθώς οι υπόλοιποι στο ακροατήριο έριχναν σε εκείνο το φταίξιμο για ένα οικονομικά ασταθές κλαμπ και με μια ομάδα που δεν ήταν σε θέση να αγωνιστεί στο επίπεδο της Championship. Στη συνέχεια έπρεπε να αποφευχθούν τα ασημένια νομίσματα που πετάχτηκαν σε βάρος του από έναν οπαδό πριν λήξει η συνεδρίαση.

Τον Ιανουάριο περισσότερα κακοποίηση ρίχτηκε στο παράθυρο του Διοικητικού Συμβουλίου κατά τη διάρκεια μιας ιδιαίτερα κατηφής εντός έδρας ήττας από Doncaster, που κατά ειρωνικό τρόπο ο Lowe ήταν απών. Την επόμενη μέρα ο ίδιος αποδέχθηκε την παραίτηση του Poortvliet, ο οποίος αισθάνθηκε ότι δεν μπορούσε πλέον να κρατήσει το οχυρό. Ο Wotte προήχθη στην θέση του στον πάγκο, καθώς το διοικητικό συμβούλιο αναζητούσε απεγνωσμένα για μια συγχώρεση μιας και προσπαθούσε να ελέγξει τα οικονομικά.
 
Ο Ολλανδός "έσκαψε" το σύστημα του 4-3-3 για μια περαιτέρω σταθερότητα μέσω ενός σχηματισμού που επέτρεπε στην να επικεντρωθεί σε ένα κάπως πιο βασικό στυλ παιχνιδιού: το κλασικό 4-4-2. Αυτό έγινε πιο επιτυχημένο όταν ο Wotte επέλεξε να παίξει με το "διαμάντι". Ο αμυντικογενής Simon Gillett αγκυροβόλησε στη μεσαία γραμμή με μια επίμονη προσέγγιση, επιτρέποντας στον Lallana να κινηθεί στη βάση του "διαμαντιού" για να υποστηρίξει ένα ανανεωμένο επιθετικό δίδυμο του Πολωνού Marek Saganowski και του Jason Euell. Την άνοιξη ένα σερί τριών νικών έδωσε στην ομάδα ελπίδες για  επιβίωση στη Championship όμως η οικονομική πίεση στο σύλλογο άρχισε να συσσωρεύενται.

Στις αρχές Απριλίου, η Southampton Leisure Holdings PLC τοποθετήθηκε στη διοίκηση και έτσι ο Lowe και οι υπόλοιποι αποχώρησαν. Ωστόσο οι "Άγιοι" ήλπιζαν ότι θα αποφευχθεί η αφαίρεση των δέκα βαθμών που οφείλεται στο γεγονός ότι η ποδοσφαιρική ομάδα και το PLC ήταν πραγματικά ξεχωριστές οντότητες. Αυτές οι ελπίδες γρήγορα διαγράφηκαν αν και η Football League αποφάσισε ότι και οι δύο ήταν «άρρηκτα συνδεδεμένες». Ως εκ τούτου ο σύλλογος θα υποβιβαζόταν, όμως υπήρχε η δυνατότητα να της δοθεί η ποινή εκείνη την χρονιά, έτσι θα μπορούσε να αρχίσει την ακόλουθη σεζόν στη League One με μηδέν βαθμούς όπως και οι υπόλοιποι της κατηγορίας.

Οι "Άγιοι" υποβιβάστηκαν και μαθηματικά αφότου δεν κατάφεραν να νικήσουν τη Burnley τη προτελευταία αγωνιστική. Οι σκηνές μετά από αυτή τη συνάντηση στο St Mary's ήταν άσχημες. Όταν ακούστηκε το τελικό σφύριγμα ο Wotton έπεσε τραυματίας στο έδαφος και χρειάζονταν επείγουσα ανάγκη και οι οπαδοί ξεχύθηκαν στον αγωνιστικό χώρο για να εκφράσουν την οργή τους, θεωρώντας ότι αυτό ήταν πιθανώς το τελευταίο παιχνίδι που θα έπαιζαν οι "Άγιοι" στην έδρα τους. Μια ανούσια ήττα από τη Nottingham Forest ακολούθησε την τελευταία αγωνιστική στο City Ground και ο διαχειριστής Mark Fry αντιμετώπιζε το επιτακτικό έργο της εξεύρεσης κατάλληλου αγοραστή για τον σύλλογο.

Το πρώτο πραγματικό ενδιαφέρον προήλθε από μια κοινοπραξία που ονομάζεται Pinnacle και με επικεφαλής τον επιχειρηματία Tony Lynam. Ένα κρίσιμο στοιχείο του γκρουπ ήταν ο θρύλος του συλλόγου Matt Le Tissier, το οποίο σήμαινε ότι οι φίλαθλοι θα συμπαραστέκονταν στην κοινοπραξία. Σημαντικές υποσχέσεις για οικονομική υποστήριξη ακολούθησαν μαζί με πολλά ταξίδια στο προπονητικό κέντρο για να συζητήσουν το μέλλον με τον Wotte και την ομάδα, και έτσι θεωρούνταν οι κατάλληλοι υποψήφιοι για να αγοράσουν το σύλλογο.

Μετά εισήλθε μια περίοδος αποκλειστικότητας όμως άρχισαν να παρεισφρύουν οι αμφιβολίες. Ο Τύπος άρχισε να σκαλίζει τη ζωή του Mickey Fialka, ο άνθρωπος που υποτίθεται ότι θα χρηματοδοτούσε την αγορά. Ένας πρώην παίκτης ερασιτεχνικών πρωταθλημάτων, ο Fialka ζούσε σε μια ταπεινή κατοικία με τους γονείς του στο Μπαρνέτ, ενώ ο κύκλος εργασιών που έκανε μέσω των εταιρειών του κοστολογούνταν στις δεκάδες χιλιάδες λίρες αντί για δεκάδες εκατομμύρια. Ως αποτέλεσμα οι οπαδοί άρχισαν να αμφισβητούν τη βιωσιμότητα του Deal.

Καθώς περνούσε ο καιρός ανακοινώθηκε ότι η προσπάθεια της Pinnacle να αγοράσει το σύλλογο είχε καταρρεύσει. Ανάμεσα στους οπαδούς επικράτησε ο πανικός. Η πώληση παιδιών από την ακαδημία της όπως ο Andrew Surman και ο McGoldrick ήταν απαραίτητες για να έρθουν αμέσως μετρητά, ενώ ακόμα και ο αρχηγός Davis προπονούνταν με την West Ham με σκοπό να φύγει. Ωστόσο σε εκείνο το σημείο άρχισαν να ερίζουν οι ψίθυροι σχετικά με ένα Ελβετικό γκρουπ με επικεφαλής τον Liebherr, που ενδιαφερόταν για την εξεύρεση μιας συμφωνίας με τη Norwich Union για να καλύψει το χρέος του γηπέδου μαζί με άλλους πιστωτές.

Στις 8 Ιουλίου του 2009 ο Liebherr σφράγισε τη συμφωνία για 13 εκατομμύρια λίρες και έβαλε για πρόεδρο τον Nicola Cortese,  ένας τραπεζίτης ο οποίος θα είχε παρουσία στα θέματα μέρα με την ημέρα. Αμέσως κράτησαν τον αρχηγό Davis, ένα σημάδι της συνέχειας από τις τρομακτικές στιγμές του συλλόγου σε αυτή τη φωτεινή νέα αυγή.

Η Southampton είχε απογυμνωθεί από το χρέος, αλλά στους νέους ιδιοκτήτες είχε διατεθεί μια επιτυχής ακαδημία, μια σταθερή βάση οπαδών και μια μοναδική τοποθεσία για ανοδική κινητικότητα. Μια ανοικοδόμηση ήταν επιτακτική, αλλά η ακατέργαστη στόφα της Southampton ενήργησε ως πύλη προς την επιτυχία.