Serie A: Η καθοριστική περίοδος του Diego Simeone στη Catania

Δημήτρης Βαρσάνης


Είναι δύσκολο να υπερεκτιμήσουμε το βαθμό των επιτευγμάτων του Diego Simeone ως προπονητής της Atletico Madrid. Όταν ο Αργεντινός αντικατέστησε τον Gregorio Manzano στο Vicente Calderon το Δεκέμβριο του 2011, οι Rojiblancos έμοιαζε να σταθεροποιούνται στη πρώτη οκτάδα της La Liga για το εγγύς μέλλον.

Πράγματι παρά τη κατάκτηση του Europa League και του UEFA Super Cup ένα χρόνο πριν από την άφιξη του Simeone, δύο τέταρτες θέσεις το 2008 και το 2009 ήταν το ύψος των εγχώριων επιτευγμάτων της Atleti κατά την προηγούμενη δεκαετία. Επιπλέον, τη χρονιά πριν από την άφιξη του Simeone, η Atletico Madrid τερμάτισε πίσω από τη Valencia, τη Sevilla, τη Villareal και την Athletic Bilbao στην έβδομη θέση, 38 βαθμούς πίσω από τη πρωταθλήτρια Barcelona και μόλις 15 πάνω από τη ζώνη του υποβιβασμού.

Το γεγονός ότι η Atletico συνέτριψε το φαινομενικά απόρθητο δίπολο της Barcelona και της Real Madrid στη La Liga κατακτώντας το πρωτάθλημα το 2015 - στο τρίτο χρόνο της "βασιλείας" του Simeone - δεν είναι τίποτα λιγότερο από συγκλονιστικό. Ο άνδρας με το παρατσούκλι «Cholo» είχε πάρει ήδη για το συλλόγο το δέκατο Copa del Rey και ένα ακόμα Europa League και Super Cup στις δύο πρώτες χρονιές του και τους έχει φτάσει δις στο τελικό του Champions League το 2014 και το 2016, αλλά ο θρίαμβος του πρωταθλήματος ήταν αναμφισβήτητα το αποκορύφωμα του. Πάνω από όλα είναι αδύνατη και απροσδόκητη η επιτυχία της σε ένα μαραθώνιο πρωταθλήματος και παρά τις χρόνιες, διαρθρωτικές και οικονομικές δυσκολίες που αντιμετώπιζε σε σχέση με τη Barcelona και τη γειτόνισσα της Real Madrid είναι κάτι που σε μεγάλο βαθμό δεν έχει συμβεί προηγουμένως στην ιστορία του αθλήματος.

Στα 46 του και στην έκτη χρονιά του στη Μαδρίτη, είναι εύκολο να ξεχάσουμε ότι ο Simeone έχει διαχειριστεί άλλους πέντε συλλόγους. Η προπονητική του καριέρα ξεκίνησε στη χώρα του την Αργεντινή, όπου πέρασε τέσσερις χρονιές στη Racing Club, στην Estudiantes, στη River Plate και στη San Lorenzo. Η επιτυχία του πρώην μέσου ήταν ανάμεικτη: τα πρωταθλήματα με την Estudiantes και τη River Plate αντισταθμίστηκαν από μια άκρως απογοητευτική θητεία στη San Lorenzo, η οποία τερμάτισε 7η υπό την καθοδήγηση του Simeone παρά το γεγονός ότι βγήκε πρώτη τη προηγούμενη χρονιά.

Η Νότια Αμερική μπορεί να έχει πάρει τα εννέα από τα 20 συνολικά Παγκοσμία Κύπελλα από το 1930, αλλά η Ήπειρος παραμένει κάτα κάποιον τρόπο πίσω από την Ευρώπη στο εσωτερικό μέτωπο και δεν ήρθε σαν έκπληξη όταν ο Simeone αποφάσισε να διασχίσει τον Ατλαντικό Ωκεανό το 2011 για να προωθήσει τη προπονητική του καριέρα.

Ακριβώς όπως στις μέρες που αγωνιζόταν όταν ο Simeone πήγε στη Pisa το 1990 ως πρώτη του στάση στην Ευρώπη, η Ιταλία ήταν ξανά ο προορισμός του. Ο τότε 40χρονος τεχνικός μπορεί να έκατσε μόνο πέντε μήνες στη Catania στην ανατολική Σικελία, ωστόσο ήταν μια θητεία που σύμφωνα με τον ίδιο έκανε το Simeone το προπονητής που είναι σήμερα:"Η Catania ήταν μια πραγματική μάθηση. Μεγάλωσα μέσα σε δυσκολίες. Από την άποψη του θάρρους και των ιδεών, πολλά από την Atleti μου προέρχονται από την Ιταλία. "

Ο Simeone διορίστηκε από τους "ελέφαντες" τον Ιανουάριο του 2011 με το κλαμπ να αιωρείται επικίνδυνα πάνω από την ζώνη του υποβιβασμού. Η απόλυση του προκατόχου του Marco Giampaolo θεωρήθηκε σκληρή και πρόωρη από ορισμένους, αλλά η αντικαταστασή του με τον Simeone αντί των Ιταλών υποψήφιων Franco Colomba και Claudio Gentile ήταν απολύτως λογική. Το ρόστερ της Catania περιείχε δώδεκα συμπατριώτες του Αργεντινού, συμπεριλαμβανομένων του Mariano Andújar, του Alejandro Gómez και Pablo Álvarez που όλοι τους είχαν συνεργαστεί με τον Simeone στη Νότια Αμερική.

"Είναι σαν να μην έφυγα" δήλωσε ο Simeone στους δημοσιογράφους στη παρουσίαση του, αναφέροντας τα οκτώ χρόνια που πέρασε στη χερσόνησο τους ως παίκτης της Pisa, της Inter και της Lazio:"Έχω μείνει σε επαφή με αυτή τη χώρα και με την Serie A και ελπίζω να ανοίξω ένα μεγάλο κύκλο με τη Catania".

Δεν πήγαν όλα όπως τα είχε φανταστεί όμως η περίοδος του ήταν μια τεράστια επιτυχία για τον σύλλογο και τον ίδιο το Simeone. Η προηγούμενη γνώση του Cholo για τη χώρα και το ποδόσφαιρο ήταν ανεκτίμητη: με τη Catania είναι βυθισμένη στο πρόβλημα του υποβιβασμού, ο Simeone δεν είχε την πολυτέλεια του να βρουν τα πόδια τους σιγά σιγά με μια μεγάλη ανησυχία για άμεσα αποτελέσματα. Από την πρώτη προπόνηση του στις 20 Ιανουαρίου και μετά κάθε μέρα ήταν και ένας τελικός για τη παραμονή τους.

Η τακτική εγκατάσταση του και το στυλ παιχνιδιού της Atletico είναι πλέον γνωστά. Οι Rojiblancos παρέχουν ένα πρότυπο της πίεσης ψηλά, της αμυντικής σταθερότητας και της αποτελεσματικής καταπολέμηση της επίθεσης που οι άλλοι έχουν προσπαθήσει να αντιγράψουν. Ωστόσο ο σοφός σχηματισμός του Simeone είναι ρεαλιστικός και όχι δογματικός, λαμβάνοντας τα πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες των παικτών του υπόψη πριν παρατάξει ένα σύστημα.

Στην Atletico παρατάσσει ένα συμπαγές 4-4-2 όμως στη Catania πέρασε το δεύτερο μισό της σεζόν 2010-11 ανάμεσα στο 4-2-3-1 και στο 4-3-1-2: το 4-1-4-1 του Giampaolo εξαφανίστηκε, σε μεγάλο βαθμό για να καταστεί δυνατή η παρουσία στην ενδεκάδα το πλειμέικερ Adrian Ricchiuti ο οποίος είχε απορριφθεί από τον Ιταλό προπονητή. Ο Ricchiuti είχε εγκατασταθεί ως trequartista στην ενδεκάδα της, επιφορτισμένος με το να συνδέει την μεσαία γραμμή και την επίθεση και να δημιουργεί ευκαιρίες μέσα από μπαλιές για οποιοδήποτε από τους Maxi Lopez, Gonzalo Bergessio και Francesco Lodi επιλεγούν μπροστά.

Αν και ο Simeone έχει αποδείξει ότι είναι ευέλικτος από την άποψη των συνθέσεων των ομάδων του, η συνολική προσέγγιση του στην Atletico που τον έκανε διάσημο στην Ισπανία έγινε επίσης εμφανής στη Catania.

Οι "ελέφαντες" έμειναν συμπαγείς και κλειστοί στην αμυντική φάση του παιχνιδιού τους με τους ακραίους τους - δύο εκ των Ezequiel Schelotto, Giuseppe Mascara, Raphael Martinho και Alejandro Gómez - να γυρνάνε πίσω και να πιέζουν όταν δεν είχαν την κατοχή. Εν τω μεταξύ ο Ricchiuti και ο κεντρικός επιθετικός γυρνούσαν στη μεσαία γραμμή για να παίρνουν πάσες στη κεντρική ζώνη και όχι να πιέζουν τα σέντερ μπακ, ένα ξεχωριστό χαρακτηριστικό γνώρισμα του παιχνιδιού της Atletico κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων.

Η Catania ήταν γενικά ευχαριστημένη να παραχωρει την μπάλα στους αντιπάλους προκειμένου να ελέγξει το χώρο. Η σκέψη ήταν να μην άφηνε κενούς χώρους μεταξύ των γραμμών για τους αντιπάλους για να μην ξεφυτρώσουν μπροστά γρήγορα. Οι ποδοσφαιριστές της μπορεί να ήταν κατώτεροι όμως παρατηρώντας την Catania του 2011 ήταν σαν να παρακολουθείς την Atletico του 2014: πειθαρχημένη, συμπιεσμένη, δυνατή και συνεκτική.

Παρά τα "τσιμπήματα" στο ύφος της και την αλλαγή του σχήματος αρχικά παρατηρήθηκε μια μικρή βελτίωση στον αγωνιστικό χώρο. Ένας μόνος βαθμός πάρθηκε στα τέσσερα πρώτα παιχνίδια του Simeone. Οι ήττες της από τους άμεσους αντίπαλους της στη παραμονή Parma και Bologna χρησίμευσαν ως απόδειξη της σκληρής δουλειάς που είχαν μπροστά τους. Η Catania βρέθηκε ακριβώς ένα βαθμό και μια θέση πάνω από την επίφοβη 18η θέση όταν αγωνίστηκε κόντρα στη Lecce στα μέσα Φεβρουαρίου, αλλά μια νευρική νίκη με 3-2 είδε τον Simeone επιτέλους να αφήνει το σήμα του.

Στη συνέχεια ακολούθησαν 9 βαθμοί από τις επόμενες τρεις αναμετρήσεις τους στο Stadio Angelo Massimino (συμπεριλαμβανομένου ενός θριάμβου με 4-0 επί της μισητής της αντιπάλου Palermo), αλλά το ρεκόρ της Catania εκτός έδρας παρέμεινε θλιβερό, παίρνοντας μόλις τέσσερις βαθμούς από τους 45 διαθέσιμους. Παρ 'όλα αυτά είχε εμφανιστεί μια αισθητή βελτίωση και με πέντε αγωνιστικές να απομένουν, Η Catania διέθετε ένα "μαξιλάρι" τεσσάρων βαθμών και τριών ομάδων πάνω από τη ζώνη του υποβιβασμού.

Μέχρι τότε ο Simeone είχε καλλιεργήσει ένα άγριο ομαδικό πνεύμα ανάμεσα σε μια ομάδα που ενώ ήταν ξεκάθαρα ταλαντούχα, διακατέχονταν από φαγωμάρα κάτω από τον Giampaolo. Η προθυμία του Cholo να τους κολλήσει την ετικέτα του αουτσάιντερ παραχωρώντας τη μπάλα στους αντιπάλους, αντιστοιχήθηκε με μια νοοτροπία του αουτσάιντερ.

Ο Simeone δημιούργησε μια προοπτική "εμείς εναντίον όλων" στη Catania, απωθώντας οποιαδήποτε κριτική από τα μέσα ενημέρωσης ή ρίχνοντας τα στην άσχημη διαιτησία ως επιχείρημα ότι οι Σικελοί δεν μπορούν να πάρουν νίκη. Η Catania ανέπτυξε επίσης μια αξιοθαύμαστη στάση του "Never Die" πραγματοποιώντας ανατροπές απέναντι στη Lecce και στη Genoa και διασφαλίζοντας ζωτικές ισοπαλίες με τη Bari και τη Juventus, καθώς και οι συλλογικές επιδόσεις κουβαλούσαν όλο και περισσότερο μια ομοιότητα με το στυλ παιχνιδιού του Simeone γεμάτο ευφυΐα και επιθετικότητα.

Η παραμονή εξασφαλίστηκε τον Μάιο μετά από ένα σερί τριών νικών επί της Cagliari, της Brescia και της Roma και οι συνολικοί 46 βαθμοί ήταν ο καλύτερος απολογισμός τους στη Serie A. Παρά το γεγονός ότι έτρεχε ακόμα ένας χρόνος στο συμβόλαιό του, ο Simeone έφυγε από το σύλλογο τον Ιούνιο με αμοιβαία συναίνεση ωστόσο ήταν κατανοητό ότι θα ξεκινούσε μια ανάπτυξη για τον Αργεντινό. Μια σύντομη επιστροφή στην Racing Club για τον Simeone ακολούθησε μέχρι τον Δεκέμβριο πριν γίνει το νέο αφεντικό της Atletico Madrid.

Θα ήταν πάρα πολύ απλοϊκό να αποδώσουμε την επιτυχία με την Atletico στο τι έμαθε ο Simeone στη Catania. Ωστόσο αν και υπάρχουν αξιοσημείωτες διαφορές στη τακτική μεταξύ των δύο ομάδων - αν μη τι άλλο η χρήση του παραδοσιακού δεκαριού στους "Ελέφαντες" - Οι ίδιες ιδέες του θάρρους, της δέσμευσης και της πυκνότητας ήταν ξεκάθαρες.

Η εμπειρία του Simeone στη Serie A του έδωσε μια προπονητική βάση στην Ευρώπη και την πίστη ότι το μοντέλο του θα μπορούσε να δουλέψει. Πράγματι, μόλις έξι μήνες μετά την αποχώρηση του από τη Σικελία ο Simeone διορίστηκε ως προπονητής της Atletico και παρόλο που η απόφαση του είχε πολλά να κάνει με τις συνδέσεις του με το σύλλογο και τα επιτεύγματα του στη Νότια Αμερική, η περίοδος του στη Catania σίγουρα βοήθησε το Διοικητικό συμβούλιο των Rojiblancos να τους πείσει ότι ήταν η σωστή επιλογή.

Simeone είναι ένας από τους μεγαλύτερους σε εκτίμηση προπονητές στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο αυτή τη στιγμή και όταν ο ίδιος αποφασίσει να αφήσει την Atletico και ψάξει για μια νέα πρόκληση, θα υπάρξει ένας αριθμός από συλλόγους για να κυνηγήσουν την υπογραφή του. Η Premier League είναι πάντα ένας πιθανός πρρορισμός όμως ο Αργεντινός διατηρεί την αγάπη του για τις πρώην του Inter και Lazio, ακριβώς όπως και για την Atletico αφότου αντιπροσώπευσε την ομάδα 150 φορές ως παίκτης.

Ο Simeone πάντα μιλούσε θετικά για τη περίοδο του στην Ιταλία όντας έξυπνος μέσος στον αγωνιστικό χώρο και ένας έξυπνος προπονητής έξω από αυτό. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η Serie A πρόκειται να ξαναδεί τον "Cholo" πάρα πολύ σύντομα.