Το ποδόσφαιρο στα νησιά του Νοτίου Ατλαντικού Ωκεανού

Δημήτρης Βαρσάνης

Το ποδόσφαιρο όπως το ξέρουμε αλλάζει μπροστά στα μάτια μας. Οι τιμές των εισιτηρίων αυξάνονται και οι οι ιδιοκτήτες των κλαμπ δαπανούν αισχρά μεγάλα χρηματικά ποσά σε ποδοσφαιριστές.  

Ωστόσο σε μια σειρά απομακρυσμένων νησιών στο Νότιο Ατλαντικό Ωκεανό, το ποδόσφαιρο εξακολουθεί να κάνει ότι το καλύτερο: να ενώνει τον κόσμο. 

Η Αγία Ελένη ή Saint Helena αγγλιστί ίσως να είναι πιο γνωστή ως ο τόπος εξορίας του Ναπολέοντα Βοναπάρτη ο οποίος πέθανε στο νησί το 1821. Ένα μικρό μέρος, η Αγία Ελένη υπερηφανεύεται για ένα πληθυσμό μόλις 4.000 κατοίκων και ο αριθμός αναμένεται να μειωθεί καθώς περισσότεροι νεαροί νησιώτες επιλέγουν να σπουδάζουν και να δουλεύουν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ακόμα, ο μέσος ετήσιος μισθός φτάνει μόλις τα 6.000 ευρώ. Ωστόσο παρά τις δυσκολίες που συνεπάγεται, η Αγία Ελένη έχει ένα πρωτάθλημα ποδοσφαίρου καθώς και μια ομοσπονδία ποδοσφαίρου.

 Η Saint Helena Football League αρχίζει το Μάιο και τελειώνει γύρω στα μέσα του χειμώνα για να καταστεί δυνατή η έναρξη του κρίκετ. Η Αγία Ελένη είναι ένα νησί Βρετανικής ιδιοκτησίας όμως η τοποθεσία του σημαίνει ότι ο χειμώνας περνά μέσα από το καλοκαίρι του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως επίσης και στο καλοκαίρι της το Ηνωμένο Βασίλειο είναι περίπου μέσα στο χειμώνα.Το πρωτάθλημα είναι μια συναρπαστική υπόθεση για την στενή κοινότητα της Αγίας Ελένης και πολύς κόσμος δίνει το παρόν τακτικά. 

 
Η Saint Elena έχει επίσης βλέψεις και στο Διεθνές ποδόσφαιρο. Η Ομοσπονδία του νησιού συγκεκριμένα επιχείρησε να στείλει μια ομάδα στα Island Games του 2011, μια διοργάνωση για τα μικρά νησιά σε όλο τον κόσμο. Ο στόχος ήταν να στείλει ένα ρόστερ με 17 ποδοσφαιριστές: πέντε παίκτες από το νησί και τους υπόλοιπους από το Ηνωμένο Βασίλειο με ρίζες από την Αγία Ελένη. 

Δυστυχώς για αυτούς τίποτα δεν υλοποιήθηκε με τις οικονομικές δυσκολίες να παίζουν καθοριστικό στην αποτυχία του ονείρου τους.Η Ομοσπονδία της Αγίας Ελένη επικοινώνησε ακόμη και με τη FIFA, καθώς με το Γιβραλτάρ (άλλο ένα Βρετανικό έδαφος) να είναι μέρος της UEFA εδώ και δύο χρόνια, δεν υπάρχει κανένας λόγος ως προς το γιατί να μην μπορεί να ενταχθεί στο Παγκόσμιο διοικητικό όργανο.

Ωστόσο στη περίπτωση της Τριστάν Ντα Κούνια είναι λίγο πιο δύσκολα τα πράγματα. Ένα ηφαιστειακό νησί πάνω από χίλια μίλια μακριά από την Αγία Ελένη, η Τριστάν Ντα Κούνια έχει πληθυσμό λιγότερα από 300 άτομα. Το όνομά τής δόθηκε από τον εξερευνητή Tristão da Cunha και το ποδόσφαιρο αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής πολλών νησιωτών συμπεριλαμβανομένων του Leon Glass, ο οποίος ίδρυσε τη πρώτη και μοναδική ποδοσφαιρική ομάδα FC Tristan da Cunha.

"Η ποδοσφαιρική ομάδα της Τριστάν ιδρύθηκε το 2002 με την εισαγωγή του αυξημένου τηλεοπτικού ενδιαφέροντος προς το ποδόσφαιρο. Παίζουμε με όσους αντιπάλους μας επισκέπτονται όμως δεν έχει υπάρξει κανένας τα τελευταία χρόνια. Δεν νομίζω ότι θα ήταν δυνατό να βρεθεί μια άλλη ομάδα εδώ, καθώς υπάρχούν λίγοι αντίπαλοι για να παίξεις. Το ενδιαφέρον για συμμετοχή στην ομάδα έπεσε " αναφέρει ένας κάτοικος του νησιού. 

Η Tristan Da Cunha FC είναι η πιο απόμακρη ποδοσφαιρική ομάδα στον κόσμο. Αν και έχει παίξει και τα παλαιότερα χρόνια αγώνες ενάντια σε πλοία του Ναυτικού, η τοποθεσία  τους είναι ένα τεράστιο μειονέκτημα.

Ο Leon Glass - όπως η Αγία Ελένη - εξέτασε το ενδεχόμενο αποστολής μιας ομάδας στα Island Games:"Το συζητήσαμε για τα Island Games όμως τα λογιστικά και η χρηματοδότηση το καθιστά πολύ δύσκολο για μας να ταξιδέψουμε. Θα θέλαμε πολύ να πάμε τον σύλλογο στο εξωτερικό και θα το κάνουμε όταν έρθει η κατάλληλη ευκαιρία". 

Δυστυχώς η έλλειψη αγώνων έχει επηρεάσει το σύλλογο που τώρα εισάγει στον αγωνιστικό χώρο μια ομάδα πέντε ποδοσφαιριστών. Παρά το μεγαλοπρεπή τίτλο της "πιο απόμακρης ομάς στον κόσμο" συνεχίζει να ταλαιπωρείται, μια ομάδα χωρίς. Ωστόσο σε ένα νησί πάνω από χίλια μίλια μακριά η κατάσταση θα μπορούσε να είναι πιο διαφορετικη.  

Η Νήσος Αναλήψεως έχει περίπου 800 κατοίκους η πλειονότητα των οποίων είναι από την Αγία Ελένη. Όπως η Τρίσταν ντα Κούνια και η Αγία Ελένη κυβερνάται από τη Βρετανία. Το ποδόσφαιρο είναι πολύ δημοφιλές στο νησί και, παρόμοια με το μεγαλύτερο αντίπαλο της την Αγία Ελένη διαθέτουν το δικό τους πρωτάθλημα. 

Το μόνο γήπεδο ποδοσφαίρου στο νησί βρίσκεται δίπλα στην παραλία και μπορούν να παρατηρηθούν τακτικά χελώνες να στηρίζονται πάνω στην επιφάνεια του γηπέδου. Ο αγωνιστικός χώρος δεν έχει σχεδόν καθόλου γρασίδι. Ελπιδοφόρα υπάρχουν σχέδια για την κατασκευή ενός καινούργιου σταδίου σε κάποιο σημείο.

Λόγω του γεγονότος ότι δεν υπάρχουν μόνιμοι κάτοικοι στο νησί (οι κάτοικοι βρίσκονται σε άδειες εργασίας) μια ομάδα στα Island Games είναι σχεδόν αδύνατο. Το πρωτάθλημα όμως είναι σε πλήρη εξέλιξη. Η Football League της Νήσος Αναλήψεως διαθέτει γύρω στις έξι ομάδες. Είναι το πιο δημοφιλές άθλημα στο νησί και η τοπική εφημερίδα "The Islander" περιλαμβάνει ρεπορτάζ του αγώνα και ανάλυση, ενώ η Saint Helena Sentinel αφιερώνει συχνά μια σελίδα στο πρωτάθλημα της Ανάληψης.

Ο πληθυσμός της Νήσος της Αναλήψεως μπορεί να είναι πενιχρός όμως καθοδηγείται από την αποφασιστικότητα και την αγάπη για το άθλημα και οι ομάδες τους  συνεχίζουν να φτάνουν στα παραλιακά γήπεδα κάθε Σάββατο για να βλέπουν να εισβάλλουν χελώνες και κύματα.

 
Φεύγοντας από τη Νήσο της Αναλήψεως και κατευθυνόμενοι νότια, θα βρείτε τις Νήσους Φόκλαντ, τη τοποθεσία του τραγικού πολέμου μεταξύ της Βρετανίας και της Αργεντινής. Οι Νήσοι Φόκλαντ έχουν κάτι που κανένα άλλο νησί στον Νότιο Ατλαντικό Ωκεανό δεν διαθέτουν: μια Εθνική ομάδα ποδοσφαίρου. Παρά το γεγονός αυτό όμως δεν έχει προς το παρόν πρωτάθλημα.

Το οδόσφαιρο στα Νησιά έχει συρρικνωθεί κατά την τελευταία δεκαετία. Η Football League των Νήσων Φόκλαντ (το κυβερνών σώμα για το ποδόσφαιρο στα νησιά) απέσυρε το πρωτάθλημα το 2011 όταν υπήρχαν μόνο τέσσερις ομάδες να αγωνίζονται. Η έλλειψη ενδιαφέροντος είναι ένα πρόβλημα με το κρίκετ να είναι το πιο δημοφιλές άθλημα.  

Όμως παρότι δεν έχουν πρωτάθλημα οι Νήσοι Φόκλαντ συνεχίζουν να αγωνίζονται στα Island Games, αντιμετώπισε τις Βερμούδες (μέλος της FIFA) και το Γιβραλτάρ (μέλος της UEFA) καταφέρνοντας να πάρει το χάλκινο μετάλλιο στο τουρνουά του 2013 που πραγματοποιήθηκε στο βρετανικό έδαφος των Βερμούδων.

Δυστυχώς το να παίξουν ποδόσφαιρο σε επίπεδο FIFA είναι σχεδόν αδύνατο για τους Νησιώτες όπως λέει ο πρόεδρος της Football League των Νήσων Φόκλαντ Michael Betts: "Δυστυχώς λόγω της πολιτικής στη Νότια Αμερική, δεν είναι και δεν θα είναι ποτέ μια επιλογή να γίνουμε μέλος της FIFA".

Το όνειρο των Φόκλαντ δεν έχει τελειώσει ακόμα καθώς επικρατεί η ελπίδα ότι το πρωτάθλημα θα αρχίσει και θα σηματοδοτήσει μια επιστροφή στο οργανωμένο ποδόσφαιρο στα νησιά. Η FIFL ελπίζει να λάβουν επιδότηση από την κυβέρνηση των Φόκλαντ για ένα τεχνητό γήπεδο ποδοσφαίρου μιας και οι εγκαταστάσεις που διατίθενται σήμερα δεν είναι ιδανικές. Οι ισχυροί άνεμοι και οι ακραίες χειμερινές συνθήκες κάνουν δύσκολο να διατηρηθούν τα γήπεδα χόρτου.

Από ένα πρωτάθλημα που γίνεται στη σκιά των χελώνων σε μια ομάδα χιλιάδες μίλια μακριά από το κοντινότερο αντίπαλο τους μη μπορώντας να παίξει ένα επίσημο αγώνα εδώ και έξι χρόνια, τα μαγευτικά νησιά του Νοτίου Ατλαντικού Ωκεανού απολαμβάνουν το ποδόσφαιρο.