Alvaro Recoba: Η αινιγματική ιδιοφυΐα του Ουρουγουανού με φιγούρα Κινέζου

Δημήτρης Βαρσάνης


Δέκα λεπτά έμειναν και η Inter έχανε με 1-0 στην έδρα της από τη Brescia στη πρεμιέρα της σεζόν 1997-1998.

Με τον εκατομμυριούχο ιδιοκτήτη Massimo Moratti να βγάζει πολλά λεφτά από τη τσέπη του, οι Nerazzurri έσπασαν το παγκόσμιο ρεκόρ για να φέρουν τον Ronaldo στο Giuseppe Meazza από την Barcelona. Πριν από τον αγώνα όλες οι κάμερες και η προσοχή ήταν επικεντρωμένες στο "φαινόμενο" σε μια ομάδα που πέρασε το μεγαλύτερο μέρος εκείνης της δεκαετίας στη σκιά της γειτόνισσας της.

Με ένα άλλο αποτέλεσμα σοκ να είναι στα χαρτιά, ένα άλλο νέο απόκτημα εκ Νότιας Αμερικής - αν και έχοντας σαφές ένα χαμηλότερο προφίλ από τον Βραζιλιάνο - μπήκε στον αγωνιστικό χώρο: Ο Ουρουγουανός επιθετικός Álvaro Recoba. Οκτώ λεπτά αφότου αντικατέστησε τον Maurizio Ganz και με 10 λεπτά να απομένουν, ο Recoba πήρε τη πάσα από τον Benoît Cauet και με ένα "κεραυνό" έστειλε τη μπάλα στην επάνω γωνία των διχτύων από 30 μέτρα απόσταση.

Πέντε λεπτά αργότερα και με την Inter να πιέζει ασφυκτικά δόθηκε ένα φάουλ 35 μέτρα απόσταση από την εστία και ο Recoba πήρε την ευθύνη. Με τον Recoba να χρησιμοποιεί περισσότερο την ακρίβεια από τη δύναμη, πέρασε την μπάλα πάνω από τον τοίχο και στην αντίθετη γωνία του τέρματος. Η ανακούφιση ήταν προφανής, ακόμη και ο Gianluca Pagliuca έφυγε από το τέρμα του για να συμμετάσχει στους πανηγυρισμούς. Με τον Moratti, τον Ronaldo και την ορμή μιας δραματικής επανάστασης ήταν αναμενόμενο ότι η Inter θα ξεφύγει από τη σκιά της Milan και θα κατακτήσει το Scudetto για πρώτη φορά από το 1989. Το ντεμπούτο του Recoba άφησε να εννοηθεί ότι μια πιθανή νέα χρυσή περίοδος στην ιστορία του συλλόγου θα συμπέσει επίσης με την άνοδο ενός νέου αστεριού.

 Όπως ένα μεγάλο μέρος της Νότιας Αμερικής, η Ουρουγουάη υπέφερε κάτω από μια στρατιωτική δικτατορία στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα και στάθηκε ενάντια σε αυτό το σκηνικό που ο Álvaro Alexander Recoba είχε γεννηθεί το Μάρτιο του 1976. Το παρατσούκλι "El Chino" λόγω των χαρακτηριστικών του, ο Recoba πήγε στο τοπικό σύλλογο της Montevideo Danubio ως παίκτης της ακαδημίας κάνοντας το ντεμπούτο του στα 17 του χρόνια. Ο Recoba έχτισε γρήγορα μια φήμη ως ποδοσφαιριστής με ένα όμορφο αριστερό πόδι, ειδικός στη ντρίμπλα και να περνά τον αντίπαλο του με τη ταχύτητα του και τη πονηριά του.

Στα δύο χρόνια του στην πρώτη ομάδα της Danubio, ο Recoba έβαλε 11 γκολ στο πρωτάθλημα σε 34 εμφανίσεις πριν κάνει την κίνηση στη Nacional, τη πιο επιτυχημένη ομάδα της Ουρουγουάης. Καθώς ωρίμαζε ως νεαρός άνδρας, ο "El Chino ανέβασε το ρυθμό του βάζοντας 17 γκολ στο πρωτάθλημα σε 33 εμφανίσεις τη σεζόν 1996-1997. Στην ηλικία των 21 και με τέσσερις γεμάτες χρονιές στο ενεργητικό του, ο Recoba ήταν φαινομενικά έτοιμος για τη μεγάλη κίνησή του στο εξωτερικό.

Μετά το ντεμπούτο του με δύο γκολ το μέλλον φαινόταν λαμπρό. Ο Recoba ήρθε από τον πάγκο και πάλι στο δεύτερο παιχνίδι της Inter τη σεζόν 1997-1998, με τους Nerazzurri να χάνουν με 4-2 στη Bologna. Έπειτα δεν θα εμφανιστεί ξανά μέχρι μετά την Πρωτοχρονιά, που ήρθε από τον πάγκο για ακόμα μια φορά και να σκοράρει στην εκτός έδρας ισοπαλία με την Empoli. Αυτό ήταν το τελευταίο του γκολ εκείνη τη χρονιά και άρχισε μόνο σε έναν αγώνα πρωταθλήματος στο υπόλοιπο της σεζόν.

Η επιθετική γραμμή διέθετε τους Ronaldo, Youri Djorkaeff, Iván Zamorano και άλλους τέτοιους παίκτες να ανταγωνιστεί στο κορυφαίο επίπεδο του Ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου και ο Recoba ήταν ακόμα ένας νεαρός άνδρας που προσπαθεί να προσαρμοστεί σε μια νέα κουλτούρα και επίπεδο του ποδοσφαίρου. Η Inter τερμάτισε δεύτερη στο πρωτάθλημα (η καλύτερη διεκδίκηση τίτλου από μεριά της εκείνα τα χρόνια) και σήκωσε το κύπελλο UEFA εκείνη τη χρονιά. Ίσως μετά από μια εκτεταμένη περίοδο προσαρμογής ο Recoba να ήταν έτοιμος να δείξει την αναμφισβήτητη αξία του κατά τη δεύτερη χρονιά του.

 Ωστόσο το σκληρό ξεκίνημα του στα Βόρεια της Ιταλίας συνεχίστηκε και τη δεύτερη σεζόν όπου έκανε μόνο μία εμφάνιση σαν αλλαγή πριν από τα Χριστούγεννα. Ο Luigi Simoni απολύθηκε το Νοέμβριο μετά από μια άσχημη αρχή, μαζεύοντας μόνο 17 βαθμούς από τους πιθανούς 33 και αντικαταστάθηκε από τον Marcelo Lippi. O Lippi - ο οποίος κατέκτησε το πρωτάθλημα και το Champions League με τη Juventus -  αναμενόταν να κάνει το ίδιο και με την εξαιρετικά ταλαντούχα ομάδα που κληρονόμησε από τον προκάτοχό του.

Αρχικά φάνηκε ότι ο Recoba δεν ήταν μέρος των πλάνων του Lippi, καθώς στάλθηκε δανεικός στη Venezia στο υπόλοιπο της σεζόν 1998-1999. Παίρνοντας εμπειρία από τη πρώτη ομάδα ποδοσφαίρου, ο Recoba άρχισε σε όλα τα υπόλοιπα παιχνίδια των Βενετών βάζοντας 10 γκολ, καθώς τερμάτισαν στην αξιοσέβαστη 11η θέση. Κατά ειρωνικό τρόπο η Venezia τερμάτισε μόλις τέσσερις βαθμούς πίσω από το σύλλογο του Μιλάνου, ο οποίος δεν κατάφερε να βγει στην Ευρώπη σε μια καταστροφική χρονιά γενικότερα.

Ο Recoba γύρισε στο Giuseppe Meazza τη σεζόν 1999-2000 και έγινε μια τακτική επιλογή κάτω από τον Lippi κάνοντας 27 εμφανίσεις συνολικά στο πρωτάθλημα. Μετά από τις 21 Νοεμβρίου δεν έχασε κανένα παιχνίδι  και η Inter τερμάτισε τέταρτη στη Serie A, μπαίνοντας στους προκριματικούς γύρους του Champions League και φτάνοντας στον τελικό του Coppa Italia.

Στα προκριματικά του Champions League αποκλείστηκε από τη Helsingborg και ο τότε 24χρονος Recoba έχασε την ευκαιρία να παίξει στο ανώτατο επίπεδο της Ευρώπης. Ο Recoba επίσης έπρεπε να παίξει κάτω από ένα νέο προπονητή μιας και ο Lippi πλήρωσε το τίμημα για τον αποκλεισμό από τη Helsingborg με τον Marco Tardelli να περνά την πόρτα του Moratti. Μετά την πανωλεθρία από τη Helsingborg, η Inter έπεσε στο Κύπελλο UEFA φθάνοντας στους "16" με τον Recoba να βάζει τρία γκολ σε οκτώ αγώνες στο τουρνουά.

Στο εσωτερικό μέτωπο ο Ουρουγουανός συμμετείχε ενεργά στο πρωτάθλημα παίζοντας στα πρώτα 16 παιχνίδια. Το δεύτερο μισό της σεζόν δεν ήταν τόσο επιτυχημένο παρόλο που έβαλε πέντε γκολ (οκτώ συνολικά τη χρονιά) και η Inter τερμάτισε πέμπτη στο πρωτάθλημα. Οι 24 βαθμοί πίσω από τη πρωταθλήτρια Roma δεν ήταν αρκετό για το φιλόδοξο Moratti, ο οποίος έδιωξε Tardelli και τον αντικατέστησε με τον Αργεντινό Hector Raul Cuper. Ο Recoba είχε ολοκληρώσει πλέον τέσσερις χρονιές στην Inter και ακόμα κι αν δεν είχε πείσει ακόμα, ο Moratti τον αντάμειψε με ένα μακροπρόθεσμο συμβόλαιο που τον έκανε τον ακριβοπληρωμένο ποδοσφαιριστή στον κόσμο του ποδοσφαίρου.

Το καινούργιο συμβόλαιο αποδείχθηκε άλλη μια ψεύτικη αυγή στην άνοδο του Recoba και δημιουργήθηκε άλλη μια διαμάχη. Τον Ιούνιο του 2001 ο Ουρουγουανός είχε τιμωρηθεί από την Ιταλική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου σε αυτό που έγινε γνωστό ως Σκάνδαλο των Διαβατηρίων, το οποίο είδε τον Recoba και πολλους άλλους Νοτιοαμερικάνους να τιμωρούνται για τη χρήση πλαστών διαβατηρίων με σκοπό να παρακάμψουν τα όρια σχετικά με τους ξένους παίκτες στα ρόστερ των ομάδων. Ευτυχώς για τον Recoba, η αρχική ποινή της διά βίου απαγόρευσης του μειώθηκε σε τέσσερις μήνες ύστερα από την έφεση του και του επετράπη να επιστρέψει στα γήπεδα το Δεκέμβριο του 2001.

Εμφανίστηκε στα πέντε από τα επόμενα 10 παιχνίδια πετυχαίνοντας ένα γκολ και από το Φεβρουάριο και μετά σταθεροποίησε τη θέση του στην ενδεκάδα παίζοντας σε κάθε αγώνα μέχρι το τέλος της σεζόν προσθέτοντας πέντε τέρματα  στο ενεργητικό του. Η Inter τερμάτισε τρίτη, μόλις δύο βαθμούς πίσω από τη πρωταθλήτρια Juventus. Μετά από πέντε χρονιές και με το σκάνδαλο των διαβατηρίων να είναι πίσω του, ήταν πλέον καιρός για τον Recoba να λάμψει;

Τη σεζόν 2002-03 και ύστερα από τέσσερα χρόνια αποχής, η Inter γύρισε στο Champions League αν και θα έπρεπε να το κάνει χωρίς τον Ronaldo ο οποίος έφυγε για τη La Liga και η Real Madrid "έσπασε" το προηγούμενο μεταγραφικό ρεκόρ. Ο Recoba εμφανίστηκε στα 3/4 των αγώνων της ομάδας στις δύο πρώτες φάσεις σκοράροντας δύο φορές καθώς η Inter προχώρησε στα προημιτελικά.

 Εκεί άφησε έξω τη Valencia και ο Recoba αγωνίστηκε και στους δύο αγώνες των ημιτελικών ενάντια στη Milan, η οποία απέκλεισε τους Nerazzurri χάρη στο εκτός έδρας γκολ και θα έπαιρνε το Champions League κόντρα στη Juventus στα πέναλτι. Εγχώρια η Inter έπαιξε και πάλι το δεύτερο βιολί της "γηραιάς κυρίας" η οποία τερμάτισε επτά βαθμούς μπροστά της. Ο Recoba πέτυχε εννέα γκολ σε 27 εμφανίσεις στο πρωτάθλημα, ένα σεβαστό ποσοστό.

Αν η καριέρα του Recoba χαρακτηρίστηκε από σκαμπανεβάσματα, τότε η σεζόν 2003-04 μπορεί σίγουρα να χαρακτηριστεί ως δραματική. Σε μια χρονιά γεμάτη τραυματισμούς, ο "El Chino" πραγματοποίησε μόνο 18 εμφανίσεις στο πρωτάθλημα, αν και έβαλε οκτώ γκολ το οποίο ήταν αρκετό για να ανακηρυχθεί δεύτερος σκόρερ της Inter πίσω από τον Christian Vieri.

Η Inter τερμάτισε τέταρτη και για άλλη μια φορά δεν διεκδίκησε το πρωτάθλημα, παρότι ξεκίνησε καλά με δύο νίκες χωρίς να δεχτεί γκολ στις δύο πρώτες αγωνιστικές. Ωστόσο στα επόμενα πέντε παιχνίδια δεν κατάφερε να πάρει μια νίκη και ο Cúper έχασε τη θέση του από τον Alberto Zaccheroni λόγω της κακής επίδοσης που περιλάμβανε μια ήττα στο ντέρμπι. Η κατάσταση στο Champions League δεν ήταν πολύ καλύτερη, καθώς η Inter αποτελούσε αντικείμενο εξευτελισμού μένοντας έξω από τη φάση των ομίλων μετά από μια ταπεινωτική ήττα με 5-1 από την Arsenal στο Μιλάνο.

Η σεζόν 2004-05 και πάλι χαρακτηρίστηκε από σκαμπανεβάσματα τόσο για την Inter όσο και για τον Recoba. Κάτω από άλλον έναν νέο προπονητή (Roberto Mancini) ο σύλλογος τερμάτισε τρίτος στο πρωτάθλημα και κατέκτησε το Coppa Italia, το πρώτο τρόπαιο του από το Κύπελλο UEFA εννέα χρόνια νωρίτερα. Ωστόσο μια ήττα με συνολικό σκορ 5-0 από τη Milan στα προημιτελικά του Champions League ήταν ένα σκωτσέζικο ντους για αυτούς.

Ο Recoba έβαλε μόνο τρία γκολ σε 13 εμφανίσεις στο πρωτάθλημα όμως παρήγαγε και μια στιγμή μαγείας, πετυχαίνοντας το αγαπημένο γκολ της καριέρας του. Τον Ιανουάριο του 2005 η Sampdoria επισκέφθηκε το Giuseppe Meazza και προηγούνταν με 0-2. Για άλλη μια φορά ο Recoba ήρθε από τον πάγκο προκαλώντας αναμνήσεις από το ντεμπούτο του επτά χρόνια νωρίτερα για να οδηγήσει σε μια αντεπίθεση. Ο Recoba έδωσε την ασίστ στον Obafembi Martins για το 1-2 πριν ισοφαρίσει ο Vieri.

Με τον αγώνα να είναι στο 2-2, η μπάλα πήγε στο αριστερό πόδι του Recoba ο οποίος σφυροκόπησε την αντίπαλη εστία από 20 μέτρα εστία. Η μπάλα εκτοξεύθηκε στη κάτω δεξιά γωνία του τερματοφύλακα και το πρόσωπο του Recoba εξερράγη με χαρά και ανακούφιση. Εκείνη η χρονιά και ο αγώνας κόντρα στη Sampdoria ήταν ο μικρόκοσμος της καριέρας του: απογοήτευση, τραυματισμοί και στιγμές παγκόσμιας κλάσης που θα μπορούσαν να φέρουν ένα ολόκληρο γήπεδο στα πόδια του.

 Εάν ο Recoba βρισκόταν κάποτε στη λάθος πλευρά ενός σκανδάλου όταν τιμωρήθηκε για τη κατοχή πλαστού διαβατηρίου, ο ίδιος και η ομάδα του επωφελήθηκαν τη σεζόν 2005-06. Η Inter τερμάτισε τρίτη στο πρωτάθλημα, 15 βαθμούς πίσω από τη Juventus και 12 από τη Milan. Ωστόσο και οι δύο ενεπλάκησαν στο σκάνδαλο Calciopoli, όπου διάφορες ομάδες και διαιτητές κατηγορήθηκαν για συμμετοχή σε χειραγώγηση αγώνων. Η Juventus υπέστη τον υποβιβασμό, η Milan τιμωρήθηκε με 30 βαθμούς και η Inter δηλώθηκε πρωταθλήτρια ως η αμέσως επόμενη ομάδα στο πρωτάθλημα. Μετά από εννέα χρόνια στην Ιταλία, ο Recoba είχε τελικά τα χέρια του το Scudetto. Ωστόσο η συγκεκριμένη επιτυχία ήταν γλυκόπικρη για τον "El Chino", μιας και αναμφισβήτητα εκείνος ο τίτλος δεν πάρθηκε στο γήπεδο. Όντας στα 30 του η επιρροή του στην ομάδα άρχισε να φθίνει.

Ο Recoba όδευε στο τέλος της περιπέτειας του στο Μιλάνο τη σεζόν 2006-07. Η Inter κυριάρχησε στο πρωτάθλημα, συγκεντρώνοντας το απίστευτο νούμερο των 97 πόντων χάνοντας μόνο ένα παιχνίδι όλη τη σεζόν και τερματίζοντας 22 βαθμούς μπροστά από τη Roma. Ο "El Chino" πραγματοποίησε μόνο 15 εμφανίσεις στο πρωτάθλημα και στο Champions League βάζοντας μόνο ένα γκολ. Η επόμενη χρονιά θα αποδειχθεί ότι είναι και η τελευταία του στην Ιταλία με τον Recoba να είναι δανεικός στην Τορίνο, όπου πραγματοποίησε 22 συμμετοχές βάζοντας ένα γκολ καθώς η Toro τερμάτισε 15η στο πρωτάθλημα.

Ο Recoba παρέμεινε στην Ευρώπη μετά την αποχώρησή του από την Ιταλία πήγε στον Πανιώνιο. Εκεί έμεινε 18 μήνες και οι πολλοί τραυματισμοί του σε συνδυασμό με τους υψηλούς μισθούς του τον οδήγησαν να λύσει το συμβόλαιο του με το σύλλογο της Νέας Σμύρνης. Στα 33 του ήταν η ώρα για τον Ουρουγουανό να επιστρέψει στην πατρίδα του σε αυτή τη μακροχρόνια παράδοση που έχει υιοθετηθεί από πολλούς Νοτιοαμερικάνους ποδοσφαιριστές.

Τον Ιανοιυάριο του 2010 υπέγραψε εκ νέου για τη Danubio περνώντας 18 μήνες  στην παιδική ηλικία του στο σύλλογο πριν επιστρέψει σε μια άλλη πρώην ομάδα του, τη Nacional το καλοκαίρι του 2011. Ο Recoba θα αγωνιστεί πέντε χρόνια εκεί και παρόλο που η ηλικία και οι τραυματισμοί περιόριζαν τις εμφανίσεις του, η επιρροή του ακόμα υπήρχε και τη παρατηρούσαν όλοι. Συνείσφερε ώστε η Nacional να πάρει δύο πρωταθλήματα με το σημαντικότερο στιγμιότυπο του να είναι ένα από τα συνηθισμένα εκπληκτικά του φάουλ σε μια κρίσιμη νίκη στο Clásico επί της  Peñarol.

Με τον 40χρονο Recoba να βάζει πλέον τέλος στην μακρά και ένδοξη καριέρα του, τον Απρίλιο του 2016 έγινε ένας αποχαιρετιστήριος αγώνας στο πρόσωπο του και αγωνίστηκαν μερικά από τα καλύτερα Νοτιοαμερικάνικα ταλέντα της γενιάς του συμπεριλαμβανομένων των Carlos Valderrama, Juan Roman Riquelme και των πρώην συμπαικτών του Javier Zanetti και Iván Zamorano.  Ακόμα την αναμέτρηση τη παρακολούθησε και ο πρόεδρος της Ουρουγουάης Tabare Vasquez που υποδεικνύει πόσο στοργικά ο "El Chino" ταυτίστηκε με την χώρα  του, την οποία εκπροσώπησε 68 φορές.

Πως θα συνοψίζαμε τη περίοδο του Recoba στην Ιταλία και τη συνολική του καριέρα; έφτασε στην Ιταλική χερσόνησο ως ένας πολλά υποσχόμενος νεαρός και πραγματοποίησε ένα ντεμπούτο που έμοιαζε ρεαλιστικό. Ακόμη θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι εκείνα τα 18 λεπτά εναντίον της Brescia να σηματοδοτούσαν για το πόσο ψηλά θα πήγαινε η καριέρα του. Ωστόσο οι υπόλοιπες ποδοσφαιρικές του μέρες περιείχαν τραυματισμούς, απογοήτευση, σκάνδαλα και ένα αναξιοποίητο δυναμικό τα οποία σημαδεύτηκαν από φευγαλέες στιγμές απόλυτης λαμπρότητας. Η Inter είχε γίνει μια κυρίαρχη δύναμη στην Ιταλία κατά τη διάρκεια της περιόδου του, κατακτώντας έξι μεγάλα τρόπαια αν και η επιρροή του Recoba σε οποιαδήποτε από αυτές τις επιτυχίες ήταν περιορισμένη. Θα τον θυμόμαστε στοργικά όμως οι συζητήσεις θα καταλήγουν πάντα στο "τι" και "αν" γινόταν.

Όμως ο Recoba δεν το βλέπει έτσι. Μετά τον αποχαιρετιστήριο αγώνα του υποστήριξε ότι:"Είχα την τύχη να παίξω με πάρα πολλούς πρωταθλητές και θα είμαι για πάντα ευγνώμων. Ήμουν πάντα ευτυχισμένος κατά τη διάρκεια της καριέρας μου επειδή έκανα το χόμπι μου δουλειά μου και εγώ πάντα ήθελα να διασκεδάζω τους ανθρώπους. Δεν το μετανιώνω."

Ως φίλαθλοι του ποδοσφαίρου συχνά "θρηνούμε" για έναν ποδοσφαιριστή που δεν έβγαλε όλες τις δυνατότητες του, αλλά αν ο ίδιος ο ποδοσφαιριστής είναι χαρούμενος με την καριέρα του τότε όλα τα υπόλοιπα περισσεύουν.