Δημήτρης Βαρσάνης
“Μια στρατηγική για να γίνει πραγματικότητα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις "λέει ο Garry Kasparov στο βιβλίο του “Πώς η ζωή μιμείται το σκάκι”.
"Για να μετατραπούν οι αξιολογήσεις σε αποτελέσματα πρέπει να κατευθυνθούμε σε αποφάσεις. Αφού τα έχουμε προετοιμάσει, προγραμματίσει, αναλύσει, υπολογίσει και αξιολογήσει, πρέπει να επιλέξουμε μια πορεία δράσης. Τα αποτελέσματα είναι η ανατροφοδότηση που έχουμε στην ποιότητα της λήψης αποφάσεων. Έχει σημασία να κάνουμε τα πράγματα με το σωστό τρόπο"
Ως παγκόσμιος πρωταθλητής σκακιού ο Kasparov ευημέρησε με μια μεγάλη σχολαστικότητα, μια εμμονή σχεδόν με το στρατηγικό μυαλό του. Το σκάκι φυσικά είναι ένα εγγενώς στρατηγικό παιχνίδι, το οποίο κερδίζεται και χάνεται με τη δύναμη του μυαλού του παίκτη. Το ποδόσφαιρο έχει συγκριθεί συχνά με το πιο διανοητικό επιτραπέζιο παιχνίδι και υπάρχουν μερικοί προπονητές για τους οποίους η προετοιμασία για έναν αγώνα δεν είναι διαφορετική από αυτή ενός παίκτη σκακιού. Εξασφαλίζουν ότι οι παίκτες τους θα είναι τοποθετημένοι με την ίδια προσοχή όπως ο Kasparov τοποθετεί ένα πιόνι.
Ο Quique Setién είναι ένας από αυτούς. Ο προπονητής της Las Palmas ομολόγησε ότι η αγάπη του για το σκάκι συχνά υπερβαίνει την επιθυμία του να παρακολουθήσει ποδόσφαιρο. "Παρακολουθώ πολύ λίγο ποδοσφαιρικούς αγώνες. Προτιμώ να παίζω περισσότερες φορές σκάκι”. Οι φήμες λένε ότι ο Setién κάποτε έπαιξε εναντίον του Kasparov και σε μια άλλη περίπτωση έναντι του Anatoly Karpov. Έχει επηρεαστεί ξεκάθαρα από τις μεθόδους τους και είναι εμφανές στην προσέγγιση του στο ποδόσφαιρο ως προπονητής.
Σε σύγκριση με ορισμένους προπονητές που κηρύσσουν τη σημασία της κατοχής και της επίθεσης στο ποδόσφαιρο, η επιθυμία του Setién για μια τέτοια προσέγγιση μπορεί να μοιάζει σχεδόν κυνική. «Μου αρέσει η τάξη» είπε κάποτε. "Είναι σημαντικό. Το σκάκι και το ποδόσφαιρο είναι παρόμοια, τα κομμάτια συνδέονται με την επίθεση και την άμυνα. Είναι ζωτικής σημασίας να κυριαρχήσουμε στο κέντρο του τραπεζιού".
Ακόμη έχει διακηρύξει τον θαυμασμό του για τις μεθόδους του Johan Cruyff και η Las Palmas του είναι αναμφισβήτητα μία από τις πιο αισθητικές ομάδες της Ευρώπης από τότε που πήγε στις Καναρίους Νήσους. Ο ιδεαλισμός αναμιγνύεται με τη λειτουργικότητα, την επιθετική ρευστότητα και με μια σχεδόν μηχανικά κατασκευασμένη απόδοση. Όμως αυτός είναι ο Quique Setién, ένας άνθρωπος του οποίου οι σχεδόν αντιφατικές αρχές τον καθιστούν έναν από τους πιο μοναδικούς και ενδιαφέροντες προπονητές ποδοσφαίρου.
Γεννημένος στην εργατική περιοχή του Σανταντέρ το 1958, ο Setién μεγάλωσε παίζοντας ποδόσφαιρο στο δρόμο. Ένα "μικρό τετράγωνο" στη μικρή γειτονιά του όπου έπαιζε σχεδόν συνεχώς ως παιδί με τους φίλους του. Η εστίασή του ήταν στο ποδόσφαιρο, όχι στην εκπαίδευση χρησιμοποιώντας συχνά την αυλή του σχολείου του ως τόπο για να ακονιστούν οι ικανότητες του και όχι για τα μαθήματα του. Η απροθυμία του να μάθει με τη συμβατική έννοια δεν αποδείχθηκε δαπανηρή. Απεναντίας ήταν η έμφυτη αφοσίωσή του στο ποδόσφαιρο που θα τον έκανε να μπει στην ομάδα παίδων της Racing Santander ως έφηβος.
Ο Setién ως παίκτης ήταν τεχνικά προικισμένος, κομψός και ταλαντούχος και τα δικά του πλεονεκτήματα είχαν σαφώς αντίκτυπο στην οπτική του για το άθλημα. Τρόμαζε με τη σωματική του διάπλαση (ιδιαίτερα σε επίπεδο νεολαίας) εκφράζοντας την πεποίθησή του ότι το ποδόσφαιρο είναι λίγο ντρίμπλα, λίγο ικανότητα και απόλαυση πρωτίστως. "Τώρα βλέπω ότι οι παίκτες αρχίζουν να δουλεύουν από πολύ νεαρή ηλικία" λέει. "Μετά από μισή ώρα υπάρχουν παιδιά που δεν έχουν αγγίξει την μπάλα. Κάθε μέρα τους επιτρέπεται να ντριμπλάρουν λιγότερο και τα ψηλότερα αγόρια είναι προνομιούχα"
Με ύψος 1,83 δεν παρεμποδίστηκε ποτέ ιδιαίτερα σωματικά, αν και ήταν ένας παίκτης των οποίων οι ικανότητες ήταν αποκλειστικά τεχνικές. Από επιθετικός γύρισε σε μέσος από τον προπονητή της Racing Moruca. Ο ίδιος παραδέχτηκε ότι αγωνιζόμενος στο El Sardinero σε τόσο μικρή ηλικία ήταν ένα όνειρο έχοντας έρθει από τέτοιες ταπεινές αρχές. Σε ηλικία 14 ετών o Setién ήταν ένα παιδί για όλες τις δουλειές για ένα φαρμακευτικό κολέγιο, όπου με δεδομένη την πρόσβαση σε μια γραφομηχανή έγραφε χρονικά για τις εμπειρίες του στο ποδόσφαιρο, με τη λεπτομέρεια να τον κυριαρχεί από νεαρή ηλικία.
Μετά από οκτώ χρόνια στην Racing ο Setién μετακόμισε στην Atlético Madrid το 1985 όπου θα αγωνιζόταν κάτω από τον Luis Aragonés, έναν προπονητή που τον κέρδισε με τη βελτίωσή του τόσο από την άποψη της απόδοσης του όσο και της κατανόησης του παιχνιδιού. "Ο Aragones έβαζε τη δουλειά, την ένταση, την πίεση, την απαίτηση στο DNA μου. Βελτιώθηκα διανοητικά ως ποδοσφαιριστής”.
Χάρη στην Atlético ο Setién πήγε στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1986 στο Μεξικό με την Ισπανία αφού κλήθηκε λίγο πριν από την έναρξη του τουρνουά. Ωστόσο δεν αγωνίστηκε ούτε μια φορά καθώς αμφιλεγόμενα παραγκωνίστηκε από τον Miguel Muñoz. Εκείνος όμως δεν ήταν ο τύπος που θα τα έπαιρνε: “Δεν με ενόχλησε πολύ"
Ο Ισπανός συνέχισε ήσυχα τη καριέρα του. Δεν ήταν ποτέ ένα οικείο όνομα, το έκανε περισσότερο για τη χαρά του ποδοσφαίρου, μια δουλειά που του άρεσε. Μια μετάβαση στη Logroñés - που αργότερα θα προπονήσει - ήρθε μετά από τη περίοδο του στην Atlético πριν από την επιστροφή του στην Racing και τη μετέπειτα απόσυρση του στη Levante το 1996.
Κοιτάζοντας τώρα τον Setién οι περισσότεροι θα πίστευαν ότι μια καριέρα προπονητή ήταν κάτι που τον ακολούθησε ενεργά μετά την απόσυρση του ως ποδοσφαιριστής όμως δεν συνέβη κάτι. Αντ 'αυτού ακολούθησε το Beach Soccer. Όντας νεαρός έπαιζε τεκτικά στις παραλίες του Σανταντέρ και έγινε Διεθνής με την Ισπανίας ευημερόντας σε μια παραλλαγή του παιχνιδιού που ταιριάζει στην εξαιρετική του τεχνική.
Το 2001 (πέντε χρόνια μετά το τέλος της καριέρας του) ο Setién έκανε τα πρώτα του βήματα στην προπονητική και τα περιέγραψε και ως «περιστασιακά». Έπειτα του δόθηκε η δουλειά στη Racing, ένα κλαμπ με το οποίο είχε μια ξεκάθαρη σχέση, αν και δεν είχε καμία εμπειρία ως προπονητής. Ήταν ένα στοίχημα το οποίο απέδωσε καρπούς
Η Racing ανέβηκε στη La Liga ως δεύτερη πίσω από την Atlético (που τη προπονούσε ακόμα ο Aragonés) παίζοντας το είδος του ποδοσφαίρου κατοχής που αργότερα θα συνόδευε τον Setién. Υπήρξε αισιοδοξία και ενθουσιασμός για το μέλλον αυτού του άπειρου προπονητή μιας και έμοιαζε ότι κατευθυνόταν προς την κορυφή. Όμως μια διαφωνία με το Διοικητικό συμβούλιο οδήγησε στην αποχώρησή του και δεν θα του ξανά η δυνατότητα να κοουτσάρει στη κορυφαία κατηγορία μέχρι την ηλικία των 58, 13 χρόνια αργότερα.
Ο Setién πήγε στην Poli Ejido μετά την αποχώρησή του από την Racing όμως απολύθηκε ύστερα από μόλις τέσσερις μήνες και καταγράφοντας επτά ήττες ισχυριζόμενος ότι ο σύλλογος δεν συνειδητοποίησε το τρόπο που θέλει να παίζει ποδόσφαιρο. Ακολούθησε μια πολύ σύντομη περίοδος 10 ημερών στην Ισημερινή Γουινέα, μια περίοδος που ο Setién υποστήριξε ότι ήταν ασήμαντη στη καριέρα πριν από την επιστροφή σε συλλογικό επίπεδο και στη Logroñés.
Τα πράγματα δεν πήγαν πολύ καλύτερα. Δεν πληρώθηκε για επτά μήνες, δυσκολεύτηκε να πάρει αποτελέσματα και έφυγε διανύοντας μια δύσκολη εξαετία μετά την εντυπωσιακή πρώτη του σεζόν στην Racing. Η προπονητική έμοιαζε ότι δεν θα ήταν εύκολη για έναν άνθρωπο με ιδεώδη, που φαινόταν δογματικός και θα μπορούσε εύκολα να παρεξηγηθεί. "Προσβλέπω να είμαι άνετος," είπε ο Setién. "Πρέπει να αισθάνομαι πολύ φιλικός με τους παίκτες μου και το κλαμπ μου. Είμαι πολύ συναισθηματικός και έχω πεποιθήσεις και οι άνθρωποι με επικρίνουν επειδή δεν λέω τι περιμένουν από έναν προπονητή ».
Προφανώς το περιβάλλον του έπρεπε να είναι σωστό και στον επόμενο σύλλογο του ήταν. Ανέλαβε τη Lugo, μια μεσαία ομάδα της τρίτης κατηγορίας ξεκινώντας μια εξαετής περίοδο κατά την οποία αγκάλιασε το στυλ ποδοσφαίρου του. Στην τρίτη του σεζόν οδήγησε τη Lugo στη δεύτερη κατηγορία και για πρώτη φορά είδε οι μεθόδοι του να κερδίζουν κάποια αναγνώριση στην Ισπανία.
Η Lugo του Setién έπαιζε με ταυτότητα, κέρδιζε τα συγχαρητήρια από τους αντιπάλους και έγινε μια καθιερωμένη ομάδα της δεύτερης κατηγορίας. Η συγκεκριμένη μακροβιότητα ήταν ξένη προς τον Setién, ένας προπονητής που δεν έμεινε περισσότερο από ένα χρόνο οπουδήποτε αλλού. «Αρχίζω να αισθάνομαι λίγο σαν τον Alex Ferguson» αστειεύτηκε.
Δεν θα αντιγράψει όμως τον θρυλικό προπονητή της Manchester United. Η καλύτερη περίοδος του ως προπονητής τράβηξε τη προσοχή της πρόσφατα προωθημένης Las Palmas στη La Liga, αφού ο Paco Herrera απολύθηκε με την ομάδα να εξασθενεί στη ζώνη του υποβιβασμού.
Ο Herrera είχε οδηγήσει την ομάδα των Κανάριων Νήσων στην κορυφαία κατηγορία μετά από 13 χρόνια απουσίας, αλλά η έλλειψη συναισθηματισμού του Διοικητικού συμβουλίου έδειξε τη σωστή απόφαση. Επιτέλους ο Setién έφτασε στην κορυφή του Ισπανικού ποδοσφαίρου έχοντας παραβλεφθεί για χρόνια και έχασε λίγο χρόνο για να περάσει τη φιλοσοφία του σε μια ομάδα - που όπως άμεσα έγινε φανερό - ήταν το τέλειο ταίρι για έναν προπονητή που είναι τόσο αφοσιωμένος στο ποδόσφαιρο.
Με τη Las Palmas να θεωρείται ένα από τα φαβορί για τον υποβιβασμό ο Setién άμεσα αντέστρεψε τα πράγματα. Την οδήγησε στην 11η θέση, αναζωογονώντας μια ομάδα που είχε φανεί κάπως αφελής στην πρώτη της σεζόν ξανά στην La Liga πριν από την άφιξή του. Ο Setién άλλαξε το σύστημα με τους τρεις πίσω σε τέσσερις χρησιμοποιώντας κυρίως ένα σύστημα 4-2-3-1, το οποίο αν και κανονικά δεν θεωρείται ένας σχηματισμός που συνδέεται με το ποδόσφαιρο που βασίζεται στην κατοχή χαρακτηρίστηκε από το κλιμακωτό τρίο της μεσαίας γραμμής αποτελούμενο από τους Roque Mesa, Vicente Gomez και Jonathan Viera.
Με αυτό το σύστημα συνέχισε και τη φετινή σεζόν με τη βοήθεια των κάπως περίεργων προσθηκών του Jese και του Kevin-Prince Boateng. Τέτοιες υψηλού προφίλ μεταγραφές χρησιμεύουν μόνο για να αποδείξουν την ελκυστικότητα του παιχνιδιού της Las Palmas. Τώρα είναι ένας σύλλογος που συνδέεται με το επιθετικό και κομψό ποδόσφαιρο και είναι ένας επιθυμητός προορισμός.
Ο Setién ισχυρίζεται ότι δεν είναι μονότονος με τη κατοχή (δείχνοντας με τη χρήση των μακριών μπάλων που επιτρέπουν στην ομάδα να βγει μπροστά ως μονάδα) αν και η Las Palmas στο μέσο όρο κατέχει τη δεύτερης υψηλότερη κατοχή στατιστικά στη La Liga αυτή τη σεζόν, με τη Barcelona μόνο να έχει καλύτερη. Τα γκολ ήταν επίσης ένα χαρακτηριστικό: μόνο πέντε ομάδες (τέσσερις από τις οποίες είναι στην πρώτη τετράδα του πρωταθλήματος) σημείωσαν περισσότερα τέρματα από την ομάδα του.
"Θα παίζω πάντα καλό ποδόσφαιρο. Δεν συμφωνώ ότι ο προπονητής πρέπει να προσαρμοστεί στους παίκτες. Υπήρξε μια περίοδος κατά την οποία το σκέφτηκα επειδή δεν καταλάβαινα το ποδόσφαιρο" λέει ο Setién.
Τα ιδεώδη του ποδοσφαίρου ίσως να φαίνονται ασύμφορα όμως υπάρχει ένα βαθύτερο στοιχείο απρόθυμου ρεαλισμού. Κάποτε είπε ότι το ταλέντο του Juan Carlos Valerón θα μπορούσε να φέρει δάκρυα στα μάτια του, αλλά παραδέχτηκε ότι δεν ήταν σε θέση να τον χρησιμοποιήσει σε κάθε παιχνίδι υποστηρίζοντας ότι "το ποδόσφαιρο έχει γίνει πολύ σκληρό. Πρέπει να τρέχεις πολύ".
Ο Setién είναι αναζωογονητικά ασυνήθιστος. Προσπαθεί να συνδυάσει τη λογική και τη δομή ενός υπολογιζόμενου παιχνιδιού σκακιού με το συχνά φαινομενικά αχαλίνωτο ιδεώδες του ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου, το οποίο δεν λειτουργεί πάντοτε όπως αποδεικνύεται από την ανομοιόμορφη επίδοση τους ανά περιόδους και την τάση να δέχεται πολλά τέρματα.
Υπήρξε μια κατανοητή απογοήτευση όταν ο Setién ανακοίνωσε ότι θα αποχωρήσει από το σύλλογο στο τέλος της σεζόν. Είναι τόσο αγαπητός στους οπαδούς της Las Palmas όσο και μετά από τη περίοδο του στη Lugo όπου οι οπαδοί εξακολουθούν να ψάλλουν το όνομά του. Στο Estadio Gran Canaria οι οπαδοί πιθανότατα να τραγουδούν το όνομά του πιο συχνά όταν φύγει. Λίγοι τεχνικοί μικρομεσαίων συλλόγων έχουν δημιουργήσει ομάδες με μια τέτοια ταυτότητα ή έχουν τραβήξει τα βλέμματα στο ύψος του Setién, ένας προπονητής σπάνιας αρχής στη “θάλασσα” των οπορτουνιστών του σύγχρονου ποδοσφαίρου.
Ο Setién δεν βλέπει το ρόλο του με ρομαντισμό. "Η προπόνηση με επιτρέπει να συνεχίζω στο ποδόσφαιρο. Η φιλοδοξία μου ήταν να ανήκω στο ποδόσφαιρο και το εγώ μου έχει ικανοποιηθεί. Δεν έχω μεγάλες φιλοδοξίες. " τόνισε.
Μεγάλες φιλοδοξίες ή όχι ο Setién έχει συνδεθεί με την κενή θέση της Barcelona και ενώ ένα τέτοιο σενάριο μοιάζει απίθανο, το μέλλον είναι συναρπαστικό για έναν από τους παραμένοντες ιδεαλιστές του ποδοσφαίρου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου