Ευρώπη: Ο αργός θάνατος του Ρουμανικού ποδοσφαίρου

Δημήτρης Βαρσάνης

Τα τελευταία χρόνια έχουμε δει τα τελευταία καρφιά που μπήκαν στο φέρετρο του Ρουμανικού ποδοσφαίρου. Φαίνεται ότι τα περίφημα λόγια του Gheorghe Hagi ότι το Ρουμανικό ποδόσφαιρο ήταν μια ωρολογιακή βόμβα που περιμένουμε να εκραγεί έχουν γίνει πραγματικότητα.

Ας γυρίσουμε λίγο το χρόνο, πιο συγκεκριμένα από το 1998. Η Εθνική ομάδα της Ρουμανίας ήταν ακόμα από τις κορυφαίες του κόσμου εκείνη την εποχή, με ποδοσφαιρικούς αστέρες όπως ο Hagi, ο Popescu, ο Dumitrescu και ο Petrescu. Η ομάδα είχε προκριθεί στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1998 στη Γαλλία, όταν οι Tricolorii έδιναν έναν τελευταίο αγώνα προθέρμανσης - πριν από τα τελικά - εναντίον της Παραγουάης στο Βουκουρέστι.

Η αναμέτρηση διεξήχθη στο έδαφος της Steaua Bucharest, το Ghencea Stadium στις 3 Ιουνίου. Η Ρουμανία έχασε, με μεγάλη ένταση να παρατηρείται μετά το παιχνίδι καθώς οι ντόπιοι οπαδοί επέπληξαν πολλούς παίκτες μετά από κάποια αποφασιστικά λάθη. Ο Gheorghe Hagi - το καλύτερο ταλέντο της Ρουμανίας - “έσπασε” τη σιωπή του αργότερα στη συνέντευξη Τύπου, αδυνατώντας να κουβαλά το βάρος της Εθνικής ομάδας πια.

Συγκεκριμένα ο Hagi είπε: "Για δέκα χρόνια έχουμε αποκρύψει τις επιδόσεις μας στις δύσκολες συνθήκες που συναντήσαμε εδώ στη Ρουμανία. Δεν έχουμε τίποτα, κανένα ποδόσφαιρο. Πού είναι οι επιδόσεις που παρήχθησαν από τους συλλόγους στη Ρουμανία; Αξίζουμε από σας να γίνουμε αγάλματα για αυτό που πετύχαμε λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες στη Ρουμανία. Τα αποτελέσματα συμφωνούν μαζί μας. Το ποδόσφαιρο της Ρουμανίας έχει σκορπίσει. Είναι χαμένο, ένα μηδενικό. Σε δύο ή τρία χρόνια θα είναι ένα μηδενικό"

Σχεδόν 20 χρόνια μετά τα περίφημα λόγια του Hagi, το Έθνος τελικά συνειδητοποιεί πόσο εύστοχα και ακριβή ήταν τα σχόλια του. Έκτοτε η Εθνική ομάδα της Ρουμανίας δεν έχει περάσει σε κανένα άλλο Παγκόσμιο Κύπελλο, με την αναμονή να μην δείχνει κανένα σημάδι τέλους. Το 2015 κανένας Ρουμανικός ποδοσφαιρικός σύλλογος δεν έφτασε στους ομίλους οποιουδήποτε Ευρωπαϊκού θεσμού και το μόνο που τους κρατάει σε κάθε είδους ύπαρξη είναι η συμφωνία για τα τηλεοπτικά δικαιώματα.

Πώς λοιπόν το Ρουμανικό ποδόσφαιρο κατέληξε εδώ; Τι άλλαξε από την εποχή που ο Ilie Dumitrescu σκόραρε δύο φορές εναντίον της Αργεντινής το 1994; τι συνέβη από τότε που το Βαλκανικό Έθνος κέρδισε την Αγγλία σε δύο διαδοχικά τουρνουά το 1998 και το 2000; τι έγινε από τότε που η Steaua και η Rapid Bucharest αναμετρήθηκαν μεταξύ τους στα προημιτελικά του κυπέλλου UEFA το 2006; Είναι τέσσερα ερωτήματα που πολλοί Ρουμάνοι οπαδοί θα το διερωτώνται.

Τα ζητήματα μπορούν γενικά να χωριστούν σε τρεις κύριες κατηγορίες: τους διεφθαρμένους ιδιοκτήτες των συλλόγων, τις οικονομικές παρατυπίες και την έλλειψη μακροπρόθεσμου πλάνου.

Οι διεφθαρμένοι ιδιοκτήτες

Οι τίτλοι των βιβλίων που γράφτηκαν από τους παρόντες και πρώην ιδιοκτήτες των ποδοσφαιρικών συλλόγων στη Ρουμανία κατά τη διάρκεια του χρόνου τους πίσω από τα “κάγκελα” είναι και ο πιο ειρωνικός και τραγικός κατάλογος: “ο διαγωνισμός”, “ένας οδηγός επενδυτών για ποδόσφαιρο”, “η διαχείριση ποδοσφαιρικών συλλόγων”, “οι δομές και οι οργανισμοί”, “η προσωπικότητα του αθλητή”, “ η επιτυχία στον αθλητισμό” και “το ποδόσφαιρο για μελλοντικούς επαγγελματίες”.

Από τις φυλακές της Ζίλαβα και της Ποάρτα Αλμπά έχουν έρθει οι πιο συγκαταβατικοί τίτλοι στη Ρουμανική ποδοσφαιρική λογοτεχνία. Οι συμβουλές από τους άνδρες που ξεπέρασαν τους κανόνες, διέλυσαν το άθλημα στη Ρουμανία και κατέληξαν στη φυλακή.

"Ο Gheorghe Hagi είναι ο μόνος που επενδύει καθαρά χρήματα στο Ρουμανικό ποδόσφαιρο." Αυτά τα ομαλά λόγια προέρχονται από τον Ioan Becali (πρώην ποδοσφαιρικός ατζέντης), ο οποίος είναι τώρα πίσω από τα κάγκελα αφού κρίθηκε ένοχος για φοροδιαφυγή. Η θεωρία του υποδηλώνει ότι το σπορ στη χώρα του είναι γεμάτο με διαφθορά και κακοδιαχείριση, κάτι που συνέβαλε και στον εαυτό του.

Στις αρχές της δεκαετίας του 2000 οι μεγαλύτεροι σύλλογοι της Ρουμανίας έφτασαν βαθιά στις τσέπες πασίγνωστων αντιλαϊκών μορφών εκείνη τη στιγμή (βρέθηκαν σε οικονομικές δυσκολίες στις περισσότερες περιπτώσεις). Άτομα πολύ πλούσια αλλά των οποίων τα συμφέροντα δεν περιλάμβαναν την ευημερία του αθλήματος.

Οι σκεπτικιστές τότε υποδήλωναν ότι αυτά τα άτομα προσπαθούσαν να επωφεληθούν από την αυξανόμενη δημοτικότητα τους δωρίζοντας χρήματα βραχυπρόθεσμα και παραλείποντας να εξετάσουν τι έπρεπε πραγματικά να γίνει για να αναπτυχθεί και να ευημερήσει ξανά το Ρουμανικό ποδόσφαιρο.

Μερικά από αυτά τα άτομα απλά ήθελαν τη φήμη και να επωφεληθούν από το ανάστημα του σωματείου τους στη χώρα για να αναπτύξουν τις άλλες επιχειρήσεις τους. Μερικοί από αυτούς απλά ήθελαν να κερδίσουν. Όμως κανένας από αυτούς δεν ήθελε να κατέχει ένα επιτυχημένο και υγιές ποδοσφαιρικό σύλλογο, το οποίο θα μπορούσε να αναπτυχθεί τόσο οικονομικά όσο και να συλλέγει τρόπαια.

Η συγκεκριμένη περίπτωση είναι η Unirea Urziceni. Ο μικρός σύλλογος που ιδρύθηκε το 1954, κατέκτησε το πρωτάθλημα το 2009 για πρώτη φορά στην ιστορία του και πήγε κατευθείαν στους ομίλους του Champions League, όπου πραγματοποίησε μια σειρά από πεισματικές εμφανίσεις. Αφού ήρθαν τα χρήματα από τη συμμετοχή τους στη μεγαλύτερη διασυλλογική διοργάνωση - κυρίως τα έσοδα από τα τηλεοπτικά δικαιώματα - ο ιδιοκτήτης τους Dumitru Bucşaru απέσυρε την οικονομική στήριξη καθώς έλαβε σημαντικά κέρδη.

Έτσι η Unirea αναγκάστηκε να πουλήσει τους καλύτερους παίκτες της για να καλύψει τα χρέη, με αποτέλεσμα τον υποβιβασμό της στο τέλος της επόμενης σεζόν. Το επόμενο καλοκαίρι ο Bucşaru δεν κατέθεσε άδεια για να συμμετάσχει ο σύλλογος στη Liga I. Αποφάσισε απεναντίας να μην δηλώσει συμμετοχή σε οποιοδήποτε πρωτάθλημα για τους πεσόντες γίγαντες. Η Unirea Urziceni εν συνεχεία διαλύθηκε και μέσα σε τρία χρόνια, ο σύλλογος από μια περήφανη 55χρονη ιστορία και την πρώτη του Ευρωπαϊκή συμμετοχή, κατέληξε στον αφανισμό και σε μια μαζική έξοδο ταλέντου από το εγχώριο πρωτάθλημα.

Παρόμοια ιστορία έπληξε και την Oţelul Galaţi η οποία κατέκτησε το πρωτάθλημα το 2011. Στη συνέχεια έπαιξε στο Champions League όμως υποβιβάστηκε αφού ο ιδιοκτήτης του συλλόγου έλαβε όλα τα έσοδα από την UEFA και έφυγε με γεμάτες τις τσέπες του.

Παρά το γεγονός ότι πολλοί από αυτούς τους ιδιοκτήτες των κλαμπ ξοδεύουν χρόνο πίσω από τα “κάγκελα” ως αποτέλεσμα της κατάφωρης διαφθοράς τους, πολλοί υπηρετούν σύντομες ποινές και στη συνέχεια είναι ελεύθεροι να συνεχίσουν τις επιχειρήσεις τους. Ορισμένοι επιχείρησαν να επιστρέψουν στο Ρουμανικό ποδόσφαιρο.

Το ζήτημα της διαφθοράς είναι γεμάτο στη κορυφαία κατηγορία της Ρουμανίας, ένα πρωτάθλημα γνωστό για τον αριθμό χειραγωγημένων παιχνιδιών που είχαν καθοριστεί στη δεκαετία του ‘90 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Η εγχώρια διαφθορά που συνέβη δεν ήταν μια εντελώς έκπληκτη ιστορία για τους οπαδούς, αλλά οι περισσότεροι έμειναν συγκλονισμένοι από το πόσο καλά ήταν κρυμμένη.

Οι άνθρωποι που κατεύθυναν την κορυφαία κατηγορία σχημάτιζαν έναν τύπο Cosa Nostra, που ονομάζονται Cooperativa. Αυτό που είναι ακόμη πιο περίεργο είναι τα ψευδώνυμα: το Corleone για τον Dumitru Dragomir (πρώην πρόεδρος της Επαγγελματικής Λίγκας του ποδοσφαίρου) "The Lord" για τον Jean Padureanu (ιδιοκτήτης της FC Gloria Bistriţa) και το "The Godfather" για τον Mircea Sandu (Πρόεδρος της ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Ρουμανίας). Παρόλο που βγήκε απρόθυμα δεν διερευνήθηκε ποτέ. Εάν υπήρχε πάντα ανάγκη να εμβαθύνουμε στις οικονομικές και αθλητικές παρατυπίες, αυτό το γεγονός θα έπρεπε να ήταν βέβαιο.

Εν τω μεταξύ κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι σύλλογοι υπέστησαν μερικές από τις πιο δύσκολες μέρες για τις Ρουμανικές ομάδες στις Ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Με το Εθνικό πρωτάθλημα να θεωρείται από πολλούς ως ένα από τα πιο αδύναμα στην Ευρώπη, οι ιδιοκτήτες έλαβαν την απόφαση να αρνηθούν τη συμμετοχή των ομάδων τους, παραλείποντας να ανανεώσουν τις άδειες τους και να οδηγήσουν τους οπαδούς μακριά από τα γήπεδα.

Το 2003 ένας από τους προαναφερθέντες ιδιοκτήτες εκείνη την εποχή, ο Dumitru Sechelariu παραδέχτηκε σε τηλεοπτική εκπομπή ότι ασχολήθηκε έντονα με χειραγωγημένους αγώνες και επίσης ότι υπήρχαν άλλοι δύο ιδιοκτήτες συλλόγων που το έκαναν ανελλιπώς και τους πρότεινε να σταματήσουν αυτή την πρακτική. Αν και αυτό ήταν ένα σημείο καμπής στην εξάλειψη των στημένων αγώνων, η ζημία είχε ήδη γίνει.

Ενώ μερικοί ιδιοκτήτες είναι άνθρωποι του ποδοσφαίρου με πραγματική βούληση να βελτιώσουν το εγχώριο άθλημα, δυστυχώς πολλοί έκλεισαν ακαδημίες, απέσυραν την οικονομική τους στήριξη, ξεπούλησαν τα καλύτερα ταλέντα στο πρώτο ενδιαφερόμενο και προκάλεσαν μια εποχή διαφθοράς και οικονομικής παρατυπίας. Πώς μπορεί ένα πρωτάθλημα να λειτουργήσει και να αναπτυχθεί - και πιο σημαντικό να ανακάμψει - αν τα ανώτερα όργανα είναι τα πιο διεφθαρμένα;

Η οικονομική κακοδιαχείριση

Η πιο σχετική οικονομική ανάλυση στο ποδόσφαιρο αναλαμβάνεται από τη Deloitte. Διαχωρίζουν τα έσοδα ενός συλλόγου σε τρεις κύριες κατηγορίες: τα εισιτήρια του αγώνα, τα τηλεοπτικά δικαιώματα και οι εμπορικές πηγές. Εάν εφαρμόζονται αυτά τα κριτήρια στο Ρουμανικό ποδόσφαιρο κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 και του 2000, θα ανακαλύψουμε μερικά από τα πιο άσχημα διαχειριζόμενα σωματεία στην Ευρώπη.

Τα τηλεοπτικά δικαιώματα ήταν σε εξευτελιστική τιμή, το εμπόρευμα που ήταν διαθέσιμο προς πώληση ήταν ελάχιστο έως ανύπαρκτο και τα γήπεδα συχνά άδεια. Με ένα τέτοιο ανθυγιεινό επιχειρηματικό μοντέλο, πώς έζησαν τα κλαμπ κατά τη διάρκεια αυτών των στείρων ετών; η απάντηση είναι απλή: οι ιδιοκτήτες αντιμετωπίζουν τα κλαμπ τους σαν ένα παιχνίδι. Κάθε φορά που η ομάδα τους χρειάζονταν χρήματα, αντλούσαν κεφάλαια από τους λογαριασμούς του συλλόγου. Όταν όμως σταμάτησαν να το κάνουν αυτό ή δεν μπορούσαν πλέον να το αντέξουν οικονομικά, εμφανίστηκαν μεγάλες ρωγμές.

Με αυτό το τρόπο ιστορικοί σύλλογοι με μεγάλες βάσεις οπαδών όπως η Rapid Bucharest υποβιβάστηκαν. Με αυτό το τρόπο ένα κλαμπ όπως η FC Vaslui εξαφανίστηκε λίγα χρόνια αφότου αγωνίστηκε στο Champions League. Με αυτό τρόπο μια ομάδα όπως η CFR Cluj - η οποία νίκησε την Manchester United στο Old Trafford το 2012 - παραλίγο να τιμωρηθεί με υποβιβασμό επειδή δεν μπορούσε να πληρώσει τα χρέη της αφού έφυγε ο ιδιοκτήτης Pászkány Árpád. Με αυτό το τρόπο κλαμπ όπως η Dinamo Bucharest, η Universitatea Cluj και η Oţelul Galaţi έγιναν αφερέγγυα. Ήταν το μόνο που μπορούσαν να κάνουν για να επιβιώσουν.

Για τους Ρουμάνους οπαδούς είναι τρομερό να βλέπουν την πτώση τους από τον ουρανό από τη δεκαετία του 1980 και τα μέσα της δεκαετίας του 1990 μέχρι σήμερα. Με αδύναμα γήπεδα και έλλειψη ταλέντων, είναι σχεδόν αδύνατο να προσελκύσουν νέους οπαδούς καθώς το καλύτερο ταλέντο συνεχίζει να εγκαταλείπει τη χώρα το συντομότερο δυνατόν. Τα προβλήματα ενισχύονται περαιτέρω από το γεγονός ότι ο σύλλογος χρησιμοποιούσε τα χρήματα που παράγονται από τις πωλήσεις παικτών μόνο για να επιβιώσει. Οι μεταγραφές παικτών για σημαντικά ποσά είναι σχεδόν ανύπαρκτες στη Ρουμανία τώρα.

Το καλοκαίρι του 2015 - με εξαίρεση τη Steaua Bucharest - μόνο ένας άλλος σύλλογος μπορούσε να πληρώσει για να υπογράψει έναν παίκτη. Οι υπόλοιποι έπαιρναν μόνο ελεύθερους ποδοσφαιριστές. Κάποια άνεση ήρθε το 2014 με μια νέα τηλεοπτική συμφωνία που εισήχθη με βάση τα έσοδα, επιτρέποντας στους συλλόγους να εγγυηθούν την επιβίωσή τους υπό την προϋπόθεση ότι θα διαχειρίζονται με προσοχή τα οικονομικά τους.

Με εξαίρεση το τεράστιο μέγεθος της Steaua - της οποίας ο ετήσιος προϋπολογισμός είναι περίπου 15 εκατομμύρια ευρώ - οι άλλες ομάδες εξαρτώνται από τα χρήματα από τα τηλεοπτικά δικαιώματα, τα οποία καλύπτουν το 70% του συνολικού προϋπολογισμού τους. Οι αξιωματούχοι του πρωταθλήματος και οι εκπρόσωποι των συλλόγων εκτιμούν ότι η παρουσία της τηλεοπτικής συμφωνίας είναι τόσο σημαντική, ώστε εάν σταματήσουν να έρχονται τα χρήματα, μόνο πέντε ομάδες θα είναι σε θέση να ζήσουν.

Το κτίριο συμπυκνώνεται με τη γνώση ότι οι περισσότερες ομάδες που θα μπορούσαν να επιβιώσουν χρηματοδοτούνται από τοπικούς πολιτικούς και Δημάρχους πόλεων και χρησιμοποιούνται ως εκλογικό εργαλείο.

Είναι δύσκολο να δούμε πώς μπορούν να επιβιώσουν τα κλαμπ χωρίς μια πραγματική ανατροπή του σημερινού συστήματος διακυβέρνησης και των ιδιοκτητών που ενδιαφέρονται για τη μακροπρόθεσμη κατάσταση του Ρουμανικού αθλήματος. Το ποδόσφαιρο είναι σήμερα ένα σπορ που κατευθύνεται από τα χρήματα. Όπου τοποθετούνται αυτά τα χρήματα είναι πολύ σημαντικό.

Η έλλειψη της μακροχρόνιας σκέψης

Είναι εύκολο να ενεργοποιήσεις την τηλεόραση, να κάνεις ζάπινγκ στα αθλητικά κανάλια ή να ελέγξεις τις εφημερίδες και τις ιστοσελίδες για να συνειδητοποιήσεις ότι το εγχώριο άθλημα πνίγεται προς το παρόν.

Η μεγαλύτερη πρόκληση για το Ρουμανικό ποδόσφαιρο είναι να ζωγραφίσει ένα λαμπρότερο μέλλον. Με τους ιδιοκτήτες να χρησιμοποιούν τα κλαμπ για βραχυπρόθεσμα κέρδη η μακροχρόνια εικόνα είναι σχεδόν αδύνατο να ζωγραφιστεί. Ποια θα είναι η κατάσταση του Ρουμανικού ποδοσφαίρου σε 20 χρόνια; Οι απαισιόδοξοι θα λένε η ίδια. Οι αισιόδοξοι βλέπουν μια αλλαγή στον ορίζοντα.

Αν δεν ληφθούν υπόψη μερικά αναπτυξιακά κέντρα που ανήκουν στην Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, η Ρουμανία δεν φιλοξενεί ούτε ένα ακαδημαϊκό πρωτάθλημα. Τόσα πολλά ταλαντούχα παιδιά που φτάνουν τα 18, χάνονται στο βουνό του Ρουμανικού ποδοσφαίρου και αναγκάζονται να αναζητήσουν ένα συμβόλαιο στο εξωτερικό ή να κρεμάσουν τα παπούτσια τους μια για πάντα.

Δεδομένου ότι ελάχιστοι προπονητές βασίζονται και εμπιστεύονται νέους παίκτες στη Ρουμανία, τα περισσότερα από τα παιδιά δεν έχουν άλλη επιλογή από το να φύγουν. Άλλοι πιο τυχεροί νέοι, αγοράζονται από τις μεγάλες ομάδες όμως σαν παίκτες δεύτερης επιλογής στο εξωτερικό που συχνά έχουν αμφισβητήσιμη αξία και δεξιότητες.

Δυστυχώς οι άνθρωποι που θα έπρεπε να βοηθήσουν την πρόοδο των συλλόγων τους είναι στη φυλακή για κλοπή χρημάτων αντί να εξυπηρετούν το άθλημα. Η Steaua Bucharest - το σημαντικότερο κλαμπ στη Ρουμανία - έκλεισε την ακαδημία του επειδή ο ιδιοκτήτης Gigi Becali δεν μπόρεσε να δει την αξία της σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, προτιμώντας να παίρνει παίκτες που ήταν έτοιμοι να παίξουν αμέσως. Τα μικρότερα κλαμπ από την κορυφαία κατηγορία προτιμούν επίσης να παίρνουν ξένους ελεύθερους ποδοσφαιριστές αντί να προωθούν ντόπια αγόρια.

Το θετικό προέρχεται από το γεγονός ότι δυο ανεξάρτητες ακαδημίες έχουν ανοίξει στη Ρουμανία τα τελευταία χρόνια, αλλά απλά ξύνουν την επιφάνεια του ταλέντου που υπάρχει σε όλη τη χώρα. Η σκληρή αλήθεια είναι ότι οι καλύτερες ευκαιρίες Ρουμάνων ποδοσφαιριστών παίζουν σε ομάδες της Δυτικής Ευρώπης, οι οποίες είναι πιο πιθανό να συνεχίσουν με νέους παίκτες.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο εκατοντάδες Ρουμάνοι ποδοσφαιριστές κάτω των 16 πηγαίνουν για δοκιμή σε κλαμπ της Αγγλίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας κάθε χρόνο, με ατζέντηδες να κατεβαίνουν στη χώρα με την ελπίδα να βρουν τα κοσμήματα που το εγχώριο ποδόσφαιρο συνεχίζει να αγνοεί. Ο μεγάλος κίνδυνος σε αυτό για την Εθνική ομάδα είναι ότι οι συγκεκριμένοι παίκτες θα καταλήξουν να μετακομίσουν στο εξωτερικό, γνωρίζοντας τα πάντα για τα προβλήματα της πατρίδας τους Ρουμανίας και αντιθέτως θα προτιμήσουν να αγωνιστούν για τα υιοθετημένα Έθνη τους. Τα μικρά “ψίχουλα” άνεσης που μπορεί να παράγει η Ρουμανία για τους καλούς παίκτες θα χαθούν καθώς τα καλύτερα τους ταλέντα δεν επιστρέφουν.

Παρακολουθήστε έναν αγώνα της Liga I και θα συνειδητοποιήσετε ότι το Ρουμανικό ποδόσφαιρο έχει λίγους - αν υπάρχουν - ξεχωριστούς ποδοσφαιριστές. Η Ρουμανία, μια χώρα που υπήρξε φάρος ποδοσφαίρου στην Ευρώπη δεν παράγει πλέον κορυφαίους ποδοσφαιριστές. Το ακόμη πιο τραγικό ότι οι αναμνήσεις της Steaua το 1986 μοιάζουν με ένα παραμύθι, ένα όνειρο που όλοι θέλουν να κρύψουν για το τι θα επακολουθούσε

Είναι πιθανόν πάρα πολύ απλοϊκό να αναφέρουμε ότι η Ρουμανία υποφέρει σήμερα, λόγω των αμαρτιών του Mircea Sandu, του Dumitru Dragomir, της οικογένειας Becali και άλλων παραγόντων. Ωστόσο η πραγματικότητα είναι ότι τα ζητήματα συνδέονται όλα από τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό έως την κακή διαχείριση κεφαλαίων και τη διάλυση των ακαδημιών. Η αλλαγή θα έρθει μόνο όταν εφαρμοστούν μέτρα για μια προσπάθεια αλλαγής του ρουμανικού αθλήματος σε 20 χρόνια από τώρα, όχι σε δύο.

Μετά τη μετάβαση από τη ρομαντική εποχή του ποδοσφαίρου τη δεκαετία του ‘ 70 και τη δεκαετία του '80 στη σύγχρονη εποχή. Το χάσμα ανάμεσα στο Ρουμανικό ποδόσφαιρο και τα υπόλοιπα είναι σχεδόν αδύνατο να γεφυρωθούν. Η Ρουμανία παραμένει ως το παλιό βαγόνι σε ένα εγκαταλελειμμένο σιδηροδρομικό σταθμό.

Όπως είπε και ο Gheorghe Hagi:"Το ποδόσφαιρο της Ρουμανίας έχει σκορπίσει. Είναι χαμένο. Ένα μηδενικό"