Liga I: Πώς ο Gigi Becali κατέστρεψε τη Steaua Bucharest

Δημήτρης Βαρσάνης

“Τι πρόκειται να κάνει με τη Steaua; οι οπαδοί έχουν διασπαστεί και είναι ήσυχοι στο γήπεδο. Εγώ και πρώην συμπαίκτες μου αν παραμείνουμε ήσυχοι ή μιλήσουμε, θα μας επικρίνουν και στις δύο περιπτώσεις. Δεν ενδιαφέρεται για τίποτα που έχει να κάνει με το πνεύμα της Steaua και αγνοεί εκατομμύρια οπαδούς, κάνοντας μόνο τι υπαγορεύει η τσέπη του. Δεν δίνει δεκάρα για την ιστορία, την παράδοση και τα τρόπαια. η Steaua καταρρέει σιγά σιγά. Όλοι υποφέρουμε όμως δεν τον νοιάζει. Τι θα κάνουμε με τη Steaua;"

Αυτό το αμβλύ μήνυμα προέρχεται από τον Gavril Balint, έναν από τους θρύλους της Steaua Bucharest. Ο Balint συνέβαλε στη καλύτερη εποχή του Ρουμανικού ποδοσφαίρου, βάζοντας το πέναλτι στον τελικό του κυπέλλου πρωταθλητριών το 1986 ενάντια στη Barcelona στο στάδιο Ramón Sánchez Pizjuán της Barcelona.

Εκείνη την χρονιά παρόλο που οι Καταλανοί ήταν το ξεκάθαρο φαβορί ο θρυλικός τερματοφύλακας Helmuth Duckadam έκανε το παιχνίδι της ζωής του, καταφέρνοντας να αποκρούσει και τις τέσσερις εκτελέσεις πέναλτι γίνοντας ο πρώτος Ρουμάνος που μπαίνει στο βιβλίο των ρεκόρ γκίνες και συνεισφέροντας ώστε η Steaua να γίνει η πρώτη ομάδα από το πρώην ανατολικό μπλοκ που κατακτά το Κύπελλο Πρωταθλητριών.

Αυτό ήρθε το 1986 και όταν το ποδόσφαιρο άνηκε ακόμα στους ρομαντικούς. Το Κύπελλο Πρωταθλητριών κατακτήθηκε από μικρότερους συλλόγους ανά την Ήπειρο όπως η Aston Villa, το Hamburg, η Porto, η PSV και αργότερα η Red Star Belgrade. Ένας προπονητής όπως ο Brian Clough κατόρθωσε ακόμα να πάρει μια ομάδα από τα βάθη της απελπισίας και να την μετατρέψει σε πρωταθλήτρια Ευρώπης για δύο συνεχόμενες χρονιές. Η Steaua Bucharest θα το κατάφερνε αυτό με το τοπικό ταλέντο που διέθετε μόνο μέσα στα όρια της Ρουμανίας.

Στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 οι άνεμοι της αλλαγής άρχισαν να φυσούν και τα λαμπρά μυαλά της Αγγλίας και της UEFA αποφάσισαν ότι η First Division θα έπρεπε να μετονομαστεί σε Premier League και το Κύπελλο Πρωταθλητριών σε Champions League. Ήταν μια επανάσταση που αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '90, μια μεταβατική περίοδος μεταξύ της ρομαντικής εποχής και της σύγχρονης εποχής του ποδοσφαίρου. Το χάσμα ανάμεσα στο Ρουμανικό ποδόσφαιρο και το σύγχρονο ποδόσφαιρο κατέστη αδύνατο να γεφυρωθεί ύστερα από αυτή τη σεισμική μετατόπιση.

Τον Δεκέμβριο του 1989 ο λαός της Ρουμανίας έτυχε επίσης σημαντικών αλλαγών. Ο Κομμουνιστής πρόεδρος του έθνους Nicolae Ceaușescu πυροβολήθηκε ανήμερα των Χριστουγέννων και η Ρουμανική επανάσταση κατεύθυνε τη χώρα προς τον καπιταλισμό και μια ελεύθερη, ανοικτή αγορά. Οι ποδοσφαιριστές το είδαν ως ευκαιρία να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους και να βιώσουν τα πολιτιστικά και νομισματικά οφέλη που παίζουν στο εξωτερικό.

Ο Gheorghe Hagi μεταπήδησε στην Real Madrid για 4,3 εκατομμύρια δολάρια που - μέχρι τη μεταγραφή του Vlad Chiricheş στη Tottenham το 2013 - ήταν η μεταγραφή ρεκόρ για το Εθνικό πρωτάθλημα. Το είδωλο του κλαμπ Marius Lăcătuș πήγε στη Fiorentina, ο μελλοντικός δεξιός μπακ της Chelsea Dan Petrescu στη Foggia, ο προικισμένος μέσος Tudorel Stoica στη Lens και ο τερματοφύλακας της Εθνικής Ρουμανίας Silviu Lung στη Logrone. Η έξοδος ήταν ουσιαστικά ατελείωτη.

Η πτώση ήταν αδύνατο να αποφευχθεί μετά από όλες αυτές τις απώλειες και ακολούθησαν τρία χρόνια στα οποία η Steaua πανηγύρισε μόνο ένα κύπελλο Ρουμανία το 1992. Εντούτοις ακολούθησε μια ταχεία ανάκαμψη και ο σύλλογος πήρε έξι διαδοχικά πρωταθλήματα από το 1993 έως το 1998.

Το 1998 - εννέα χρόνια μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος του Ceauşescu - η Steaua Bucharest αγοράστηκε από ένα γκρουπ ιδιωτών επενδυτών, οι οποίοι έλαβαν έγκριση από το υπουργείο Άμυνας για να αποκτήσουν το εμπορικό της σήμα. Τα πράγματα άλλαξαν ωστόσο όταν ο George 'Gigi' Becali ανέλαβε το ποδοσφαιρικό σύλλογο το 2003.

Κανείς δεν ξέρει ακριβώς τι συνέβη όμως μετά από μερικές μυστηριώδεις διαπραγματεύσεις με το υπουργείο Άμυνας, το κλαμπ μεταφέρθηκε στα χέρια του Viorel Păunescu. Δυσκολεύτηκε να τα βγάλει πέρα ως πρόεδρος του και δεν χρειάστηκε πολύς καιρός μέχρι η Steaua να οδηγηθεί στα χρέη. Παρά το γεγονός ότι κατέκτησε το πρωτάθλημα το 2001 όταν η ομάδα καθοδηγούνταν από τον Victor Piturcă, προσφέρθηκε στον Gigi Becali - πρώην μεγιστάνας ακινήτων που έγινε μέλος του Κοινοβουλίου - να διαδραματίσει ρόλο στο σύλλογο με την ελπίδα ότι θα επενδύσει χρήματα στους “Κυανέρυθρους”.

Ο Becali αγκάλιασε αμέσως την ιδέα και το επόμενο έτος αγόρασε τελικά πάνω από το 50% των μετοχών του ποδοσφαιρικού συλλόγου, μετατρέποντάς τον σε ανώνυμη εταιρεία. Στη συνέχεια ο Becali πήρε το 14% των μετοχών και εξασφάλισε ότι τα πάντα θα κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση για να γίνει ο νόμιμος ιδιοκτήτης της Steaua Bucharest. Σήμερα ο Becali δεν έχει επίσημους δεσμούς με τον σύλλογο καθώς «δώρισε» όλες τις μετοχές του σε φίλους και γνωστούς. Ωστόσο παραμένει κρυφό μυστικό στο Ρουμανικό ποδόσφαιρο ότι εξακολουθεί να έχει την πλειοψηφική κυριαρχία στο σύλλογο και ότι ο δικός του λόγος μετρά πάντα στο τέλους.

Τα αρχικά του σχέδια για την ανάπτυξη του συλλόγου ήταν πολλά υποσχόμενα. Ο Becali δεν ήθελε να πουλά τους καλύτερους παίκτες του στην πρώτη μεγάλη προσφορά που λάμβανε από τη Δυτική Ευρώπη και σχεδίαζε να δημιουργήσει μια σταθερή ομάδα βασισμένη σε ντόπιους ποδοσφαιριστές. Η αρχή ήταν πολλά υποσχόμενη όμως το ακόρεστο πάθος που είχε για τις τηλεοπτικές εμφανίσεις, σε συνδυασμό με την παράλογη ευχαρίστησή του να δημιουργεί εντύπωση  μπροστά στις κάμερες - για να μην αναφέρουμε την απόφασή του να μπει στα πολιτικά δρώμενα και να βάλει υποψηφιότητα για πρόεδρος - τον άλλαξαν, και στη λήψη αποφάσεων του και στην αντίληψη του κοινού.

Ένας από τους πρώην σωματοφύλακες του Gigi δήλωσε πρόσφατα: «Όταν τον γνώρισα τη πρώτη φορά, αυτός ο άνθρωπος ήταν εντελώς διαφορετικός. Από τότε που μπήκε στην πολιτική, απλώς τρελάθηκε. Στον αθλητισμό θα μπορούσε να κάνει πολλά μεγάλα πράγματα, αλλά κατέστρεψε τα πάντα όταν άρχισε να πιστεύει στο Θεό και σταμάτησε να σκέφτεται ότι κάποιος μπορεί να αντικρούσει τον Gigi. Με ρωτάς αν μου αρέσει ο Gigi Becali; μου άρεσε ο παλιός Gigi Becali. Ο τωρινός Gigi Becali είναι μια καταστροφή γι 'αυτόν και για τους γύρω του. Δεν έπρεπε να ενταχθεί στην πολιτική. "

Από τα πρόβατα που είχε στο κατώφλι του σπιτιού του, στις τακτικές εντολές του στο τεχνικό του προσωπικό κατά τη διάρκεια των αγώνων, στο τσακωμό του με ένα δημοσιογράφο αποκαλώντας τον «ψεύτη» και το ποτό με τον πρόεδρο της χώρας έχουν κάνει το Gigi μια διασημότητα. Λίγο λίγο, ο Becali έχανε το μυαλό του και η Steaua άρχισε να παραμένει στάσιμη. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας το κλαμπ γρήγορα στράφηκε από μια μακροπρόθεσμη στρατηγική στην άλλη οδό αλλάζοντας πάνω από 15 προπονητές, συμπεριλαμβανομένου του μύθου όλων των εποχών της Ρουμανίας και του “θεού” του Becali Gheorghe Hagi.

Αρχικά ο εκατομμυριούχος θέλησε να κρατήσει τους πιο πολύτιμους παίκτες του συλλόγου, ακολουθώντας το ίδιο πλάνο με εκείνο της δεκαετίας του ‘80. Στη συνέχεια άλλαξε το μυαλό του και επικεντρώθηκε στην αγορά υποσχόμενων αλλοδαπών, μη διστάζοντας να δώσει δύο εκατομμύρια ευρώ για ένα από τα πιο “καυτά” ταλέντα από τη Νότια Αμερική εκείνη την εποχή Dayro Moreno:"Έχει κλάση, είναι ο μόνος παίκτης με κλάση στη Ρουμανία", δήλωσε ο Becali.

Δεν χρειάστηκε πολύς καιρός πριν ο Dayro σταλεί για να προπονηθεί με την ομάδα ρεζερβών και τελικά να φύγει ελεύθερος. Λίγους μήνες αργότερα η στρατηγική του συλλόγου άλλαξε και πάλι. Ο Becali αποφάσισε να επικεντρωθεί και πάλι σε νέους παίκτες (πολλοί από τους οποίους προπονήθηκαν στο σύλλογο) και το 2009 μετά από μια εντός έδρας νίκη εναντίον της Motherwell στο Europa League, ο Becali δήλωσε: «Είναι μια νέα εποχή για τη  Steaua. Είμαστε η Arsenal της Ρουμανίας. Είμαι ευχαριστημένος με το Bergodi, δημιούργησε μια ομάδα που παίζει πολύ καλά, δεν γνωρίζει καν ποιον να επιλέξει για την ενδεκάδα. Θέλω μια ομάδα με ρουμάνους παίκτες. Θέλω να είμαι υπερήφανος με μια ομάδα γεμάτη με ρουμάνους παίκτες, θέλω όλοι στην Ευρώπη να μας φοβούνται "

Ο Cristiano Bergodi - ο προπονητής της ομάδας το 2009 - απολύθηκε σύντομα και μέσα σε λίγους μήνες ολοκληρώθηκε το πρότζεκτ της «Arsenal της Ρουμανίας». Η παγκόσμια οικονομική κρίση άρχισε έπειτα να επηρεάζει το Becali ο οποίος άρχισε να επικεντρώνεται όλο και περισσότερο στην πολιτική, ενώ η Steaua δεν κατάφερε να σηκώσει κανένα τρόπαιο για τρία χρόνια κατά τη διάρκεια των οποίων έπαιρνε μόνο ελεύθερους και σε μεγάλο βαθμό άγνωστους παίκτες, με επιβαλλόμενο μισθολογικό όριο μόλις τα 10.000 ευρώ μηνιαίως.

Ωστόσο το 2012 το φως άρχισε να εμφανίζεται στο τέλος του τούνελ. Ο σύλλογος άρχισε να εκμεταλλεύεται τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα των κυριότερων αντιπάλων τους και έκανε σημαντικές μεταγραφές, μαζεύοντας όλη την αφρόκρεμα της καλλιέργειας που αγωνίζονταν στη Liga I εκείνη την εποχή. Τα αποτελέσματα με αυτό το τρόπο βελτιώθηκαν: δύο διαδοχικά πρωταθλήματα, ένα σούπερ καπ και μια πρόκριση στη φάση των ομίλων του Champions League.

Δεν ήταν έκπληξη το γεγονός ότι ήταν μόνο θέμα χρόνου πριν η αρνητική επιρροή του Becali κάνει δράση και καταστρέψει κάθε φανερή πρόοδο που σημειώθηκε. Το 2014 ο Becali συνελήφθη και κλείστηκε στη φυλακή για τρία χρόνια. Η ίδια μοίρα έπεσε στον εκτελεστικό διευθυντή του συλλόγου Mihai Stoica. Κατά συνέπεια ο Roş-Albaştrii έπρεπε να διαχειρίζεται τη κατάσταση πίσω από τη “κουρτίνα”.

Ενώ οι ηγέτες του συλλόγου βρίσκονταν στη φυλακή, από τη Steaua αφαιρέθηκε το όνομα, τα χρώματα και το έμβλημά τους αφού έχασαν τον δικαστικό τους αγώνα για το εμπορικό τους σήμα από το υπουργείο Άμυνας της χώρας. Στην ουσία η ετυμηγορία του δικαστηρίου άφησε τον σημαντικότερο σύλλογο στο ρουμανικό ποδόσφαιρο χωρίς όνομα. Ήταν τραγικό να εμφανίζεται το κλαμπ ως «Gazde»(οικοδεσπότες) στον πίνακα αποτελεσμάτων στο εντός έδρας παιχνίδι εναντίον της CSMS Iaşi το Δεκέμβριο του 2014.

Το λογότυπο του συλλόγου αφαιρέθηκε επίσης από τον πίνακα αποτελεσμάτων και τις φανέλες των ποδοσφαιριστών αντικαθιστώντας τα με ένα μαύρο τετράγωνο. Επιπλέον, το όνομα Steaua δεν αναφέρθηκε ποτέ από τον εκφωνητή στο γήπεδο. «Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί η κυβέρνηση θέλει να καταστρέψει την ποδοσφαιρική ομάδα». Αυτά τα λόγια ανήκουν στον Sandu Mircea, μέλος της εκτελεστικής επιτροπής της UEFA και πρώην πρόεδρος της Ρουμανικής Ομοσπονδίας ποδοσφαίρου.

Η συγκεκριμένη απόφαση είχε καταφανή αντίκτυπο στους οπαδούς. Μερικοί από αυτούς εγκατέλειψαν το κλαμπ δεν μπορούσαν πλέον να συσχετιστούν με το αμφιλεγόμενο καθεστώς του Becali, ενώ άλλοι διαμαρτυρήθηκαν για την έλλειψη αντίδρασης από τον ιδιοκτήτη και τη διοίκηση του συλλόγου.

Η Steaua ταλαιπωρήθηκε όμως κατάφερε να πάρει το τρίτο διαδοχικό της πρωτάθλημα με λίγη τύχη την τελευταία στιγμή της τελευταίας αγωνιστικής τη σεζόν 2014 - 15. Ο Becali απελευθερώθηκε επίσης πριν ολοκληρώσει την τριετή ποινή του και υποσχέθηκε να είναι ένας διαφορετικός άνδρας. "Αφήστε με εμένα, δεν θα μιλάω πλέον στο Τύπο. Θα με βλέπετε στο στάδιο ναι όμως δεν θέλω να εμφανίζομαι στην τηλεόραση πια. Θα δείτε πως θα γίνει αυτό. Με ενδιαφέρει μόνο η θρησκεία. Από το ποδόσφαιρο θέλω μόνο να κερδίζω χρήματα. "

Η Steaua Bucharest είναι ο πιο δημοφιλής και επιτυχημένος σύλλογος της Ρουμανίας έχοντας κατακτήσει 26 πρωταθλήματα, 22 κύπελλα και έξι σούπερ καπ. Μια μελέτη που διεξήχθη πριν από λίγα χρόνια κατέληξε στο συμπέρασμα ότι σχεδόν το 60% των Ρουμάνων διακηρύσσουν τη Steaua ως την αγαπημένη τους ομάδα ποδοσφαίρου. Ένα αξιοσημείωτο και έντονο ποσοστό.

Όμως με τον Gigi Becali στο πηδάλιο - που ονομάστηκε από μερικούς ως ο χειρότερος ιδιοκτήτης στην Ευρώπη - η ταραχώδης πορεία που απειλεί την ίδια την ύπαρξη αυτού του ιστορικού συλλόγου μοιάζει να συνεχίζεται.