Zé Roberto: Πώς αψήφησε το χρόνο για να παραμείνει ένας αστέρας στα 43 του

Δημήτρης Βαρσάνης

Στα 43α γενέθλια του Zé Roberto ο Gabriel Jesus μίλησε στα κοινωνικά μέσα για να ευχαριστήσει έναν άνθρωπο που τον βοήθησε να γίνει επαγγελματίας ποδοσφαιριστής. Μάλιστα ανέφερε ότι είναι η μεγαλύτερη επιρροή του και ένα άριστο άτομο. 

Λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία του Zé Roberto και το γεγονός ότι ο Jesus - ο οποίος έκλεισε πρόσφατα τα 20 - απλώς προωθούσε την εμπορικότητα του για μερικές χρονιές, θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι ο Zé Roberto παρείχε καθοδήγηση και κηδεμονία στο νεαρό Βραζιλιάνο στο ρόλο του προπονητή πριν από τη μετακίνησή του στη Manchester City.

Ωστόσο μέχρι το Δεκέμβριο της περασμένης χρονιάς οι δύο τους παρατάχθηκαν στην ίδια ενδεκάδα στη Palmeiras με τον Zé Roberto να συνεχίζει να αψηφά τους νόμους της φυσικής ως βασικό συστατικό της προσπάθειας των πρωταθλητών Βραζιλίας να υπερασπιστούν τον τίτλο τους.

Ενώ οι περισσότεροι Βραζιλιάνοι ποδοσφαιριστές συχνά στα τελευταία τους πηγαίνουν στο κλαμπ εκεί που αρχικά ξεκίνησαν, ο Zé Roberto παρά το γεγονός ότι ήταν γέννημα θρέμμα της Σάο Πάολο, θα άρχιζε τα πρώτα του ποδοσφαιρικά βήμα αλλού αν και η ιστορία του είναι φυσικά ριζωμένη στην φτώχεια, στη σύγκρουση και στη δυστυχία που είναι κοινά σε αυτό το μέρος του κόσμου.

Μεγαλώνοντας στο São Miguel Paulista, μια δύσκολη γειτονιά στην πόλη Zona Leste (ανατολικά προάστια) που αναφέρεται ως Zona Lost, στο José Roberto da Silva δόθηκε με το ζόρι ο τίτλος του "Junior" από έναν πατέρα απών που θα άφηνε μόνο το όνομά του πριν εγκαταλείψει τη σύζυγό του Maria και τους άλλους τέσσερις γιους του.

Τα πράγματα φάνηκαν να εξελίσσονται καλά όταν σε ηλικία μόλις επτά ετών ο Zé επιλέχθηκε να παίξει για το περίφημο ερασιτεχνικό σωματείο Pequeninos do Jockey, όχι πολύ μακριά από το στάδιο της São Paulo FC το Morumbi, το οποίο παρουσιάζει με υπερηφάνεια ο πρώην αστέρας της Real Madrid και της Arsenal Júlio Baptista που πέρασε από τις πύλες του.

Όμως το ταξίδι θα ήταν ακόμα μακρύ και επίπονο. Ενώ η προπόνηση προοριζόταν να γίνεται δύο φορές την εβδομάδα κάθε Τετάρτη και Σάββατο, η Maria - που εργαζόταν ως βοηθός νοσηλεύτριας κατά τη διάρκεια της ημέρας και σε γηροκομείο που φροντίζει τους ηλικιωμένους το βράδυ - μπορούσε να συγκεντρώσει χρήματα για τον γιο της να κάνει μία από τις δύο προπονήσεις γιατί οτιδήποτε άλλο θα έσπαγε τον οικογενειακό προϋπολογισμό.

Όπως θα σας απαντήσουν γρήγορα οι οπαδοί της Corinthians χάρη στο ανοργάνωτο και ανεπαρκές δίκτυο δημόσιων συγκοινωνιών του Σάο Πάολο για μια πολυσύχναστη μεγαλούπολη με πάνω από 12 εκατομμύρια κατοίκους, σε συνδυασμό με την παράλυτη κυκλοφορία η μετάβαση από και προς τη Zona Leste μπορεί να είναι ένας εφιάλτης στις καλύτερες εποχές . "Έπρεπε να πάρω δύο λεωφορεία και δύο μετρό και το ταξίδι με έπαιρνε μιάμιση ώρα", υπενθύμισε ο Zé Roberto ο οποίος στην πραγματικότητα στεκόταν τυχερός στην εκδρομή, καθώς ένα τέτοιο ταξίδι στην πόλη στη σύγχρονη εποχή μπορεί εύκολα να διπλασιαστεί.

Για να βοηθήσει στο σπίτι έγινε γραμματέας και λόγω των προβλημάτων του στο σπίτι εγκατέλειψε το όνειρό του παρά το πέρασμα του από τη Pequeninos στη Palestra São Bernardo. Ένα μικρό κλαμπ με ένα Ιταλικό μεταναστευτικό υπόβαθρο με το οποίο πήρε το Copinha São Paulo Junior Cup.

Μόλις έξι μήνες μετά την εγκατάλειψη του ονείρου του η Maria έφτασε στο σπίτι γεμάτη από ενθουσιασμό για να ενημερώσει το Zé ότι είχε προσκληθεί για δοκιμές από την Portuguesa που είχε μαγευτεί από τις όμορφες ντρίμπλες του και τις ακριβείς πάσες του. Φτάνοντας στο Canindé Stadium το στομάχι του Zé έπεσε όταν είδε ότι προτιμώμενη θέση του στη μεσαία του γραμμή συναντήθηκε από ένα μπλόκο. Όμως στη θέση του αριστερού μπακ υπήρχε λιγότερος ανταγωνισμός.

Είναι κατανοητό δεδομένου ότι προσπαθούσε ένας όγκος νεαρών προοπτικών να πάρουν λίγα μόνο λεπτά για να δείξουν αυτό που είχαν και έτσι ο Zé απορρίφθηκε. Για άλλη μια φορά έπεσε σε κατάθλιψη μιας και γιατί έχασε το χαρτζιλίκι του για το τίποτα. Όμως η Maria επίμεινε, παρακαλούσε τους προπονητές καθώς ο αποθαρρυμένος Ζε γυρνούσε προς τη στάση του λεωφορείου και τους υποχρέωσε να πάρουν τουλάχιστον τα στοιχεία επικοινωνίας τους.

Το σχέδιο της Maria λειτούργησε. Τελικά ο γιος της κλήθηκε στην ομάδα των ακαδημιών της και ανέβηκε στην ανδρική ομάδα το 1994. Αν και οι τρέχουσες ωδίνες της Portuguesa ως κλαμπ της Serie D υποδήλωναν διαφορετικά πράγματα, ο Roberto κατεύθυνε την ομάδα στο χείλος της Série A δύο χρόνια αργότερα.

Εκείνη την εποχή το πρωτάθλημα αποφασιζόταν μέσω ενός συστήματος πλέι - οφ και ενός τελικού με δύο αγώνες που είδε το τέταρτο μεγαλύτερο κλαμπ του Σάο Πάολο Grêmio να γνωρίζει την ήττα από το σύλλογο του 22χρονου - που ήδη κλήθηκε για τη Seleção - που είχε ανθίσει στο Pequeninos do Jockey.

Κερδίζοντας τη Grêmio με 2-0 στην «έδρα» της η Portuguesa θα ηττηθεί με το ίδιο σκορ στο Porto Alegre δίνοντας έτσι άδικα τον τίτλο στη Grêmio, μιας και έκτη στην βαθμολογία τερμάτισε υψηλότερα από την όγδοη Portuguesa στη πρώτη φάση της σεζόν.

Για τα κατορθώματά του εκείνη τη χρονιά ο Zé Roberto θα χριστεί στα καλύτερα αριστερά μπακ του κόσμου και το 1997 αποκτήθηκε από τη Real Madrid. Εκεί δυσκολεύτηκε όμως να ξεπεράσει το εμπόδιο του συμπατριώτη του Roberto Carlos. Έχοντας πάρει το πρωτάθλημα και το Champions League γύρισε πίσω στη Βραζιλία το 1998 σε μια προσπάθεια τουλάχιστον να πάει με την Εθνική ομάδα στη Γαλλία εκείνη την χρονιά μέσω της Flamengo.

Η στρατηγική απέδωσε μερίσματα μιας και όχι μόνο έλαβε το παρών στη Γαλλία το 1998 αλλά εντυπωσίασε και την Bayer Leverkusen φέρνοντας τον ξανά στην Ευρώπη. Όντας αμέσως αγαπημένος των οπαδών έπαιξε κεντρικό ρόλο στη δεύτερη θέση της Bundesliga πριν ακολουθήσει τον Michael Ballack στη Bayern Munich προς αναζήτηση ασημικών.

Τα τρόπαια που θα συλλέξει είναι τρία νταμπλ σε μια περίοδο τεσσάρων ετών που εκτείνεται από το 2002 έως το 2006, πριν αποχωρήσει λόγω ενός καυγά με τον Felix Magath και επικρίνει την ομάδα της Βαυαρίας στα μέσα μαζικής ενημέρωσης προτού κάνει μια δεύτερη επιστροφή στη Βραζιλία για τη Santos.

Η διαμονή του στη Santos για ένα χρόνο ήταν ζωτικής σημασίας για την καριέρα του Zé Roberto και πραγματοποίησε τη πρώτη του συμμετοχή στο μεσοεπιθετικό τομέα, καθώς ο παράκτιος σύλλογος στην πατρίδα του Σάο Πάολο έφτασε στους ημιτελικούς του Libertadores αφότου το Paulistão (το πιο σημαντικό τρόπαιο στο Σάο Πάολο) είχε εξασφαλιστεί.

Ως ελεύθερος αδιαμφισβήτητα τα πάντα συγχωρέθηκαν καθώς ως αμυντικός μέσος πλέον ξαναγύρισε στο Μόναχο και μαζί με τον Mark van Bommel στο κέντρο βοήθησαν τη Bayern σε ένα τέταρτο εγχώριο νταμπλ. Το 2009 οι τσακωμοί θα επανεμφανιστούν μιας και του προτάθηκε απλώς μια μονοετής ανανέωση που τον ανάγκασαν σε μια μεταγραφή στο Hamburger η οποία θα τελείωνε απότομα με τον ίδιο τρόπο.

Λίγες μέρες μετά τα 37α γενέθλιά του η δοκιμή των υδάτων στην Al-Gharafa για την σεζόν 2011-2012 θα μετέφεραν υπό φυσιολογικές συνθήκες το τέλος της καριέρας του. Τίποτα δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την αλήθεια. Υπογράφοντας στο κλαμπ που του κόστισε τη μοναδική ευκαιρία να πάρει το Εθνικό πρωτάθλημα της Βραζιλίας τη Grêmio. Ένας ποδοσφαιριστής που κόντευε στα 40 θα πραγματοποιούσε τρεις σεζόν με πάνω από 30 εμφανίσεις, ενώ στη δεύτερη έφτασε στις 41 και στα δέκα τέρματα.

Ενώ τον Δεκέμβριο του 2012 ο Zé Roberto δήλωσε την επιθυμία του να αποσυρθεί από την ενεργό δράση, αποδείχθηκε ένα ψέμα μιας και δεν του προτάθηκε καμία ανανέωση συμβολαίου στα τέλη του 2014. Αυτό το γεγονός τον ώθησε στη  Palmeiras όπου τη σεζόν 2015 - 16 πραγματοποίησε απίστευτα 49 εμφανίσεις σε ηλικία 41 ετών και πράγματι παρείχε μεγάλη επιρροή στον Gabriel Jesus, καθώς το δίδυμο κρίθηκε ζωτικής σημασίας στη κατάκτηση του κυπέλλου Βραζιλίας.

Την επόμενη χρονιά η αποπληρωμή του Brasileirão θα επιτευχθεί καθώς η ομάδα πανηγύρισε το πρώτο της εγχώριο πρωτάθλημα ύστερα από δύο δεκαετίες, και όταν ένα ρόστερ με επικεφαλής τον Rivaldo και τον Roberto Carlos πήραν δύο διαδοχικά πρωταθλήματα. Συμπτωματικά εκείνη τη χρονιά ο Zé Roberto ανέβηκε στην ανδρική ομάδα της Portuguesa.

Όλα αυτά μας οδηγούν στο σήμερα.  Αυτή τη φορά υπόσχεται να περάσει περισσότερο ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά του, ο μεγαλύτερος εκ των οποίων θα ενταχθεί από την υπόλοιπη οικογένεια καθώς αρχίζει το πανεπιστήμιο του στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Αν και αποτελούσε αναπόσπαστο κομμάτι των ομάδων που σήκωσαν το Copa America του 1997 και του 1999 όπως και στις αποστολές του 1998 και του 2006 για το Παγκόσμιο κύπελλο, οι συμπατριώτες του Zé Roberto πάντα τον λυπούνται που δεν κλήθηκε στην Ιαπωνία και στη Νότια Κορέα το 2002 που κατέκτησαν το τρόπαιο. Εκείνη την χρονιά βοήθησε την Bayer να πάρει... σχεδόν τη Bundesliga και να φτάσει στους τελικούς του Champions League και του κυπέλλου Γερμανίας σε μια από τις καλύτερες χρονιές του.

Όταν το όνομα του Roberto Carlos αναφέρεται ως λόγος για την μη κλήση του Zé Roberto, οι υποστηρικτές του απαντούν άμεσα στο ότι θα μπορούσε εύκολα να παίξει ως μέσος αντί για τον Kléberson που έκανε το παιχνίδι της ζωής του μαζί με τον Gilberto Silva στον τελικό της Yokohama. Όπως και ο συμπαίκτης του στην Leverkusen Ballack είχε πάρει τη κίτρινη στον ημιτελικό και έπρεπε να παρακολουθήσει τον τελικό από τις κερκίδες, ακριβώς με τον ίδιο τρόπο ο Βραζιλιάνος έπρεπε να χάσει την ευκαιρία να εκδικηθεί τη Real Madrid στον τελικό του Champions League στο Hampden Park.

Αυτό το πειθαρχικό ζήτημα συχνά θεωρείται ως μια αιτία του κοψίματος του. Ο Luiz Felipe Scolari αρνήθηκε να δώσει μια εξήγηση όταν οι δύο τους επανασυνδέθηκαν στο Grêmio. Ωστόσο όντας ένας από τους πιο ευπροσάρμοστους και ανθεκτικούς Βραζιλιάνους παίκτες απολάμβανε μια μακρά, ανυποψίαστη κυριαρχία στην ελίτ του ποδοσφαίρου που προφανώς βοήθησε σε μια ισχυρή ευαγγελική πίστη. Να αντισταθεί στον πειρασμό να ζευγάρει, ακόμα και να απέχει από το σεξ για δύο χρόνια κατά τη διάρκεια του χρόνου του στη Grêmio καθώς η σύζυγός του έμενε στο Σάο Πάολο.

Οι Βραζιλιάνοι οπαδοί θα αναπολούν τον Zé Roberto με ευχαρίστηση και λίγοι θα καταφέρουν να ακολουθήσουν το επίτευγμα του να συνεχίσουν να παίζουν σε υψηλό επίπεδο σε τέτοια ηλικία.