Dimitar Berbatov: Το "χρυσό" άγγιγμα της τελειότητας

Δημήτρης Βαρσάνης

Αν κάποιος βρισκόταν στα παπούτσια του Dimitar Berbatov η σκηνή ίσως θα έπαιζε σαν κάτι από το Leonardo Di Caprio στο Inception. 

Οι πρωταγωνιστές σπριντάρουν σε ένα ρυθμό περπατήματος, τα πρόσωπά τους παραμορφώνονται με τη προσπάθεια, κάθε κιλό ιδρώτα θα λύγιζε στον ήλιο. Το πλήθος έπληττε από το παρατεταμένο βόμβο, σχεδόν αδιόρατο. Η σκληρή δουλειά και η εργασία είναι άυλη. Σε αυτό το απεριόριστο όνειρο μόνο η σφαίρα έχει σημασία.

Ο Berbatov θα διερεύνησε σίγουρα αυτή τη σκηνή, περπατώντας ανάμεσα σε αυτές τις αργές φιγούρες με ξεχωριστή αίσθηση εξουσίας, σαν ένα θεό που θέλει να διοικεί. Η μπάλα δεν θα είχε φτάσει στα πόδια του αν δεν διαμόρφωνε πρώτα στο μυαλό του τη φάση. Η λήψη της σφαίρας θα λειτουργούσε ως η σκανδάλη και όταν αναπόφευκτα θα την εκτόξευε και θα ξεκινούσε τη βίαιη κάθοδο της, το πλήθος θα φώναζε, τα μαχητικά θα βομβάρδιζαν και ο κόσμος θα άρχιζε να γυρίζει για άλλη μια φορά.

Αυτό ήταν και το δώρο και η κατάρα του. Η τάση του Berbatov να περιπλανιέται γύρω από το γήπεδο όπως κάποιο ανθρωποειδές, οδήγησε πολλούς στο συμπέρασμα ότι η τεμπελιά του ξεπερνάει την ικανότητά του. Αυτή είναι μόνο μια πρόσοψη, μια μεταμφίεση για να αποκρύψει την αβίαστη και ειλικρινά αδιαμφισβήτητη λαμπρότητα του.

Ένας παίκτης όπως ο Berbatov θα απαιτήσει σχεδόν αναπόφευκτα τον θαυμασμό και την κριτική. Είναι αλληλένδετος με το κοινό σε ένα σχεδόν ασυναγώνιστο επίπεδο, έχοντας μάλιστα μια θρησκεία που ονομάζεται σατιρικά από τον μαγεμένο οπαδό του: η «Berbathlicism» με την έννοια ότι σαν «ένας ποδοσφαιριστής παίζει όπως κανένας άλλος». Ωστόσο στο άλλο άκρο του φάσματος, ο Βούλγαρος ήταν ευρέως διαδεδομένος για την φερόμενη αδράνεια του στους αγώνες. Ικανός για το πανέμορφο όμως εξίσου ικανός για 90 λεπτά μπλαζέ ανωνυμίας, αγκαλιάζοντας το γήπεδο που απορροφάται απόλυτα από την ομιλία του Vincent Corleone από την τριλογία του The Godfather.

Η εκπληκτική ικανότητα του Berbatov να προκαλεί τέτοιο συναίσθημα αντιθέσεων τον στοιχειώνει πάντα. Όντας στο “γίγαντα” της Βουλγαρίας CSKA Sofia σε ηλικία 17 ετών, αλλά παρά το εντυπωσιακό ρεκόρ του έχασε ξαφνικά την υποστήριξη του παιδικού σωματείου του μετά από μια θλιβερή επίδοση εναντίον της αντιπάλου της Levski Sofia. Εμπλεκόμενος σε μια σύγκρουση με τους οπαδούς ο Berbatov ήταν κατανοητά απογοητευμένος. Το κλαμπ που λάτρεψε όταν μεγάλωνε τον έδειξε κατηγορηματικά το δάχτυλο για το τρόπο του. Ήταν σύμφωνα με τη μητέρα του "ίσως η χειρότερη στιγμή της καριέρας του".

Αυτή η απόρριψη επιδεινώθηκε περαιτέρω όταν ο νεαρός απήχθη από τη Βουλγαρική μαφία. Ο άνδρας πίσω από την απαγωγή ήταν ο Georgi Iliev: ιδιοκτήτης της Lokomotiv Plovdiv. Τα κίνητρά του ήταν απλά: να εκφοβίσει το νεαρό του οποίου τα ταλέντα ήταν αρκετά προφανή ώστε να ενταχθεί στο κλαμπ του. Αν και ο πατέρας του Berbatov ξεδιάλυνε την κατάσταση, ο νεαρός αισθάνθηκε - ακόμα και σε αυτό το πρώιμο στάδιο - εξορισμένος από τη Βουλγαρία.

Έτσι, με μια βαριά καρδιά ο Berbatov αναχώρησε από τη χώρα του για νέα βοσκοτόπια. Εντυπωσιασμένος από τα στατιστικά του στη CSKA, η Bayer Leverkusen τον κάλεσε. Αυτή αποδείχθηκε μια αποφασιστική κίνηση. Η συμμετοχή του στο υψηλότερο Ευρωπαϊκό επίπεδο - συμπεριλαμβανομένου ενός τελικού του Champions League ενάντια στη Real Madrid το 2002 - εξέθεσε το φανταστικό του ταλέντο. Σε όλη την υδρόγειο ο Berbatov παγίωσε το δρόμο του στο μυαλό κορυφαίων προπονητών.

Όμως παρά το ενδιαφέρον της Liverpool ο Berbatov επέλεξε τη Tottenham Hotspur το καλοκαίρι του 2006. Ο Βούλγαρος γρήγορα καθιερώθηκε ως το επίκεντρο της ομάδας σχηματίζοντας ένα ισχυρό επιθετικό δίδυμο μαζί με τον Robbie Keane, πετυχαίνοντας 46 τέρματα στις δύο χρονιές του στο κλαμπ. Η επιρροή του ξεπέρασε το αναμενόμενο. οι οπαδοί των “Spurs” γοητεύθηκαν από την τεχνική του δεξιοτεχνία.

Για πολύ καιρό οι πιστοί των “Spurs” μαγεύονταν από το δαιμόνιο του. Δεν είναι λοιπόν έκπληξη το γεγονός ότι η κομψότητα και η αναλλοίωτη μεγαλοφυΐα του Berbatov τιμήθηκε. Θα ήταν ο άνδρας που θα τη καθοδηγούσε στο Champions League; Μία διαρροή στην άμυνα εμπόδισε το συγκεκριμένο αποτέλεσμα όμως αυτή η αποτυχία δεν “έσπασε” το θαυμασμό των οπαδών.

Ο Berbatov είχε αναζωογονήσει μια «αληθινή» μορφή ποδοσφαίρου στη Tottenham με ένα κλασσικό, ελκυστικό στυλ που έφερε και πάλι ελπίδα. Τέτοιος ήταν ο αντίκτυπος του που η αναχώρησή του στην Manchester United το καλοκαίρι του 2008 άφησε ένα αναντικατάστατο κενό για να γεμίσει. Θα έμοιαζε δαπανηρό καθώς την επόμενη σεζόν οι “Spurs” έβαλαν μόνο 45 γκολ.

Όμως για το Berbatov το μέλλον ήταν φωτεινό. Ο Sir Alex Ferguson ο οποίος επιδίωξε την υπογραφή του Βούλγαρου είχε καταλάβει τελικά τον άντρα του: 30 εκατομμύρια λίρες κόστισε, σίγουρα ένα τεράστιο ποσό για εκείνη την εποχή. Όπως εξηγεί ο Ferguson στην αυτοβιογραφία του:” ο Berbatov έδειξε την ικανότητα του Eric Cantona ή του Teddy Sheringham: δεν ήταν αστραπιαίος όμως μπορούσε να σηκώσει το κεφάλι του και να κάνει μια δημιουργική πάσα". Τούτο το γεγονός τον ξεχώρισε από τον Wayne Rooney και τον Carlos Tevez και στα μάτια του Ferguson δικαιολογούσε αυτό το σημαντικό ποσό μεταγραφής.

Αυτή η μοναδική του εκκεντρικότητα θα είναι και ο λόγος της πτώσης του. Καθώς ο Ferguson άρχισε να εφαρμόζει πιο γρήγορο ρυθμό μετά την ήττα από τη Barcelona στο τελικό του Champions League (ένα παιχνίδι στο οποίο ο Berbatov έμεινε εκτός αποστολής). Ο ρόλος του Βούλγαρου έγινε όλο και πιο περιττός. Ο Berbatov πίστευε ότι αυτό οφειλόταν γιατί η ομάδα «δεν είχε χρόνο για έξυπνο ποδόσφαιρο, για συνδυασμούς και όμορφες πάσες».

Ο Ferguson συμφώνησε: «Επειδή λειτουργούσαμε με κάποια ταχύτητα, δεν ήταν πραγματικά συντονισμένος σε αυτό. Δεν ήταν ο τύπος του γρήγορου παίκτη. "Η τάση του να περπατάει μετά από μια αλλαγή κατοχής έδειξε επίσης ότι δεν ήταν κατάλληλος για τις τακτικές υψηλής έντασης που ο Ferguson θέλησε να χρησιμοποιήσει.

Ωστόσο για να επικεντρωθούμε στον τρόπο αποχώρησης του Berbatov θα ήταν απρεπές να αγνοήσουμε τις εξαιρετικές στιγμές κλάσης που παρήγαγε με συνέπεια. Πάρτε για παράδειγμα το τρίτο του τέρμα στο εκκωφαντικό 7-1 επί της Blackburn. Από τη δική του περιοχή ο Berbatov ξεκίνησε μια γρήγορη αντεπίθεση ουσιαστικά μεμονωμένη. Καθώς μπήκε στη μικρή περιοχή της Blackburn, τελείωσε την κίνηση που άρχισε τόσο όμορφα, στέλνοντας την μπάλα στην πάνω αριστερή γωνία. Ήταν μια απόλαυση να παρακολουθείς το Berbatov να ξεδιπλώνει το υπέροχο ταλέντο του.

Όμως ακόμα και αν παρουσιάστηκε ως ένας από τους ταλαντούχους ποδοσφαιριστές στην ιστορία της Manchester United, από το Berbatov έλειπε σύμφωνα με τα λεγόμενα του Ferguson "η ποιότητα του παγονιού" που μπορούσε να τη κατέχουν μόνο θρύλοι του ποδοσφαίρου. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Eric Cantona ανήκει αναμφισβήτητα στη ιστορία του συλλόγου και γιατί ο Berbatov, παρά όλη του την τεχνική μαγεία μπορεί να συσχετίσει την καριέρα του με την Manchester United μόνο με μια λέξη: ανεκπλήρωτη.

Ωστόσο τα στατιστικά του στην United ήταν εντυπωσιακά με οποιονδήποτε τρόπο. Σε τέσσερα χρόνια 57 τέρματα και πρώτος σκόρερ της ομάδας τη σεζόν 2010/11 μαζί με το Tevez. Ήταν οι ημιτελείς επιδόσεις του που μερικές φορές παρήγαγαν σε πολλά μυαλά μια απογοήτευση.

Αφού αγωνίστηκε για ένα από τα μεγαλύτερα κλαμπ του παγκόσμιου ποδοσφαίρου, ήρθε ως έκπληξη όταν επέλεξε τη Fulham παρά το ενδιαφέρον της Juventus και της Fiorentina. Για ακόμα μια φορά κάτω από την επιμέλεια του Martin Jol, ο προπονητής χρησιμοποίησε τον Berbatov όπως το είχε κάνει στους Spurs ως κύριος άνθρωπος. Ήταν για άλλη μια φορά ο σούπερ σταρ της ομάδας.

Στη Fulham ο Jol συνόψιζε τέλεια το θρυλικό πρώτο άγγιγμα του Berbatov. "Ότι φαινόταν να εμφανίζεται από τον ουρανό, τα πάντα έμοιαζαν να πεθαίνουν στο πόδι του." Η ίδια η μπάλα ήταν δουλική στη θέλησή του. Υπάρχουν αμέτρητες συλλογές του εκπληκτικού ελέγχου της μπάλας από το Berbatov το διαδίκτυο. Μια μπάλα που κατευθύνεται προς αυτόν με τρομακτικό ρυθμό και με κάποιο τρόπο ξεκουράζει στα πόδια του. Δημιουργικά ο Berbatov πρόσφερε πολλά περισσότερα από τα γκολ.

Μετά από δύο σεζόν στη Fulham, ακολούθησαν δύο φευγαλέες περιόδους στη Monaco και στον ΠΑΟΚ. Ο Berbatov βρίσκεται πλέον στην Kerala Blasters της Indian Super League, συνεργαζόμενος ξανά με το René Meulensteen με τον οποίο εργάστηκε τόσο στη Manchester United όσο και στη Fulham. Φαίνεται πιθανό ότι σε ηλικία 36 ετών θα είναι η τελευταία του χρονιά. Η ένδοξη κυριαρχία του σύντομα θα τελειώσει.

Ο Dimitar Berbatov δεν μπορεί να οριστεί από τις ομάδες στις οποίες έπαιξε ή από την επίπτωση που έδωσε στις συγκεκριμένες ομάδες. Αντ 'αυτού, πρέπει να εκτιμηθεί για τον ατομικισμό του και την ανορθόδοξη αποφασιστικότητα του. Κάποιοι θα τον πρότειναν ως αλαζόνα ή τεμπέλη, αλλά σίγουρα έχει μια αγάπη για το ελκυστικό ποδόσφαιρο, το τέλειο περπάτημα και το ακριβές, εξαίσιο τελείωμα του. Αυτά είναι που πρέπει να καθοριστούν, όχι από την αδιάφορη απόρριψη του στην εργατικότητα του Αγγλικού ποδοσφαίρου.

Είναι σκόπιμο να προβληματιστούμε για κάτι που είπε κάποτε: "Πρέπει να είσαι ευγενής με την μπάλα σαν να είσαι ευγενής με μια γυναίκα." Θυμηθείτε τον από αυτή τη φράση όπως θα έπρεπε να τον θυμόμαστε. Η ενσάρκωση της ομορφιάς του ποδοσφαίρου στην πιο ακτινοβόλα μορφή του.