Rafael Van Der Vaart: Ένας ποδοσφαιριστής που γεννήθηκε μια δεκαετία αργότερα

Δημήτρης Βαρσάνης

Στις 12 Σεπτεμβρίου του 2000 ο Ajax έπαιζε κόντρα στη Βέλγικη KAA Gent σε έναν αγώνα νοκ-άουτ για το κύπελλο UEFA. Μέχρι το 82’ ο “Αίαντας” προηγούνταν με 4-0 όταν ο νεαρός 17χρονος πέτυχε το πέμπτο τέρμα της βραδιάς. Αυτό το νεαρό αγόρι παρουσιάστηκε ως ο νέος σούπερ σταρ που βγαίνει από τις ακαδημίες του Ajax. Το όνομά του; Rafael Van der Vaart.

Ο Van der Vaart δεν ήταν ένα ευλογημένο παιδί με πολλές δυνατότητες. Γεννήθηκε σε μια μικρή πόλη της Ολλανδίας που ονομάζεται Χίμσκερκ (η οποία έχει πληθυσμό μικρότερο από την χωρητικότητα του Stamford Bridge) από έναν Ολλανδό πατέρα και μια Ισπανίδα μητέρα μετανάστρια από το Κάντιθ. Ο Van der Vaart προφανώς μεγάλωσε σε ένα πάρκο ρυμουλκών στην πόλη ζώντας έναν "τσιγγάνικο τρόπο ζωής" σύμφωνα με μερικούς.

Ο νεαρός Ολλανδός γνώριζε ότι αυτός ο τρόπος ζωής ήταν ελαφρώς διαφορετικός από όλους τους άλλους που γνώριζε όμως αυτό ποτέ δεν τον έπληξε. Δεν γνώριζε τίποτα διαφορετικό. Ήταν το μόνο που ήξερε. Μάλιστα μίλησε για αυτό το πράγμα αργότερα στη ζωή του δηλώνοντας: «Αυτός ήταν ο τρόπος που έζησε η οικογένειά μου. Ο πατέρας μου γεννήθηκε εκεί και είναι ένας τρόπος ζωής. Ίσως δεν είναι ένας φυσιολογικός τρόπος ζωής όμως μου άρεσε πάντα. Πάντα μου άρεσε να παίζω ποδόσφαιρο στους δρόμους. "

Αυτή η τελευταία πρόταση είναι σημαντική για να τη θυμάστε όταν παρακολουθείτε τον Van der Vaart. Όπως πολλοί ισχυρίζονται ότι ο Wayne Rooney είναι ένας ποδοσφαιριστής του δρόμου στην Αγγλία, ο Van der Vaart είχε παρόμοιο στυλ παιχνιδιού στην Ολλανδία. Μεγάλωσε με αγάπη για το ποδόσφαιρο και όταν έπαιξε για το κλαμπ του τόπου του De Kennemers (με έδρα το Μπέβεργουικ) προσπάθησε πάντα να μιμηθεί τον ήρωα του Romario. Λάτρεψε το σπορ και δεν ήθελε τίποτα περισσότερο από να γίνει ποδοσφαιριστής. Σε ηλικία 10 ετών η ευχή του πραγματοποιήθηκε όταν υπέγραψε για τον Ajax.

Ο Van der Vaart προσχώρησε στους “γίγαντες” του Άμστερνταμ το 1993 μαζί με τον αμυντικό Johnny Heitinga και τον πλέιμεικερ Wesley Sneijder, σηματοδοτώντας ότι η φημισμένη ακαδημία του είχε αναζωπυρωθεί. Οι Sneijder και Heitinga έφτιαχναν σιγά σιγά τα ονόματά τους όμως στην ηλικία των 17 ετών, ο Van der Vaart έκανε το επαγγελματικό του ντεμπούτο για τον Ajax σε μια απογοητευτική ισοπαλία (1-1) απέναντι Den Bosch.

Το πρώτο του τέρμα στην Eredivisie ήρθε στην Amsterdam Arena ενάντια στη Roda. Ο André Bergdølmo έβγαλε μία μακρινή μπαλιά στον Van der Vaart, ο οποίος ύψωσε τη μπάλα πάνω από τον τερματοφύλακα της Roda Bas Roorda. Σε μια στιγμή παρατηρήθηκε η φυσική ικανότητα που είχε ο Van der Vaart, καθώς και η εμπιστοσύνη του σε αυτή την ικανότητα. Οι οπαδοί έμειναν ενθουσιασμένοι με αυτό το ταλέντο που είχε προκύψει από το σύστημα ακαδημιών και ήταν έτοιμοι να τον δουν περισσότερο στην πρώτη ομάδα.

Ο Van der Vaart θα ολοκλήρωνε την πρώτη του σεζόν με εννέα γκολ σε 32 εμφανίσεις σε τρεις διοργανώσεις και ψηφίστηκε ως το Ευρωπαϊκό Ταλέντο της Χρονιάς από την Ιταλική ιστοσελίδα calciomanager.it. Την επόμενη χρονιά ο νεαρός Ολλανδός θα παρήγαγε πάρα πολλές συγκινήσεις.

Ο Van der Vaart άρχισε τη σεζόν με ένα γκολ εναντίον της Roda γλιτώνοντας τον έναν βαθμό για το σύλλογο του Άμστερνταν και ακολούθησε και ένα άλλο τέρμα μια εβδομάδα αργότερα, αυτή τη φορά το νικητήριο στο κλασικό ντέρμπι με τη Feyenoord. Ο Van der Vaart άρχιζε σιγά σιγά να κάνει σταθερά εξαιρετικές επιδόσεις, αλλά αυτό που ακολούθησε τον ανέδειξε πραγματικά ως έναν από τους κορυφαίους νέους παίκτες της γενιάς του.

Κατέγραψε επτά τέρματα σε επτά συνεχόμενα παιχνίδια για να στείλει τον Ajax στην κορυφή της Eredivisie, κερδίζοντας τα έξι από αυτά στα οποία σκόραρε. Σε ηλικία μόλις 18 ετών ο Van der Vaart θεωρούνταν το καλύτερο ταλέντο της Ευρώπης με τις Real Madrid και Manchester United να τον παρακολουθούν πολύ στενά. Όμως παρά την πλούσια φλέβα του και το πρώτο του επαγγελματικό χατ - τρικ στο 5-1 επί τς Vitesse Arnhem, ο Ολλανδός υπέστη τον πρώτο σοβαρό τραυματισμό της καριέρας του που ποτέ δεν θα τον άφηνε στην πορεία των επόμενων 15 ετών του.

Παρά το γεγονός ότι έχασε ένα μεγάλο κομμάτι της σεζόν 2001/02, ο Van der Vaart κατάφερε τερματίσει ως ο πρώτος σκόρερ του κλαμπ με 18 γκολ, τα περισσότερα από τα οποία έφθασαν στο δεύτερο μέρος της σεζόν συμπεριλαμβανομένων δύο τερμάτων κατά της Zwolle και της De Graafschap και ένα χατ - τρικ εναντίον της RKC Waalwijk.

Δεν είναι τόσο τα φανταστικά γκολ που έβαζε όμως το ιδιαίτερο είδος ποιότητας τους. Τα γκολ του απαιτούσαν φυσική ικανότητα για να βρουν δίχτυα και το έξυπνο ένστικτο του για να βρει έναν τρόπο να περάσει τους αμυντικούς. Ο Van der Vaart δεν ευλογήθηκε με ταχύτητα, αλλά ο εγκέφαλός του κινούνταν γρηγορότερα από τα πόδια των αμυντικών και έτσι αποκόμισε το πλεονέκτημά του. Η πρώτη του επαφή, η ορατότητα του και η δυνατότητα να βρίσκει χώρο ήταν μπροστά από οποιονδήποτε άλλο.

Καθώς ο Ajax τερμάτισε δεύτερος στη Eredivisie πίσω από τη PSV, για τον Van der Vaart δημιουργήθηκαν τεράστιες προσδοκίες την επόμενη σεζόν. Στις δύο προηγούμενες χρονιές του είχε διαρκώς μια λαμπρή εμπειρία, οπότε όταν η φόρμα του έπεσε σημαντικά εκπλαγήκαν πολλοί άνθρωποι. Ο ίδιος ο παίκτης είπε ότι ήταν υπέρβαρος και πολλά από τα μέσα ενημέρωσης άρχισαν να επικρίνουν τη σχέση του με τον τηλεοπτικό αστέρα της Ολλανδίας Sylvie Meis. Καθώς ο Ajax παραχώρησε για άλλη μια φορά τον τίτλο στη PSV, πολλά έπρεπε να αλλάξουν κατά τη διάρκεια του ερχόμενου καλοκαιριού.

Παρά την απογοητευτική χρονιά και την διαμάχη του με τον Ibrahimović - που ώθησε τον Σουηδό να πωληθεί στη Juventus - ο Ronald Koeman έχρισε τον Van der Vaart ως νέο αρχηγό του συλλόγου. Αυτός τώρα ήταν στο κύριο προσκήνιο του κλαμπ μετά την αποχώρηση του Ibrahimović, αλλά κατά κάποιο τρόπο ακολούθησε ξανά μια άσχημη χρονιά για τον Van der Vaart. Πετυχαίνοντας μόνο επτά γκολ ενώ με τους οπαδούς να πέφτουν στην πλάτη του και τα συνεχιζόμενα προβλήματα τραυματισμού να εξακολουθούν να τον ακολουθούν, ο Van der Vaart ανακοίνωσε ότι θα αποχωρήσει από το Άμστερνταμ στο τέλος της χρονιάς. Εκ των υστέρων κρίθηκε ως μια κίνηση που χρειαζόταν σε αυτό το στάδιο της καριέρας του καθώς το αστέρι του άρχιζε να χάνεται.

Έτσι ξεκίνησε ένα καλοκαίρι φημολογιών με τη Milan και τη Manchester United να δείχνουν για άλλη μια φορά ενδιαφέρον, αλλά προς έκπληξη του καθενός έκανε τη μετάβαση του στο Hamburg. Ακόμη και ο σπουδαίος Johan Cruyff συγκλονίστηκε λέγοντας στη στήλη του στη De Telegraaf: "Δεν ξέρω τι να πω γι 'αυτό ή τι θέλει να κάνει ο Van der Vaart στο Hamburg. Αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει αντιληπτό πριν από δύο χρόνια, προφανώς τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν καλά για τον Van der Vaart. "

Παρά το σοκ από την συγκεκριμένη κίνηση του ο Van der Vaart έκανε μια υπέροχη χρονιά στο Hamburg, σκοράροντας εννέα τέρματα στη Bundesliga καθώς ο καινούργιος του σύλλογος τερμάτισε τρίτος και πήρε το εισιτήριο για τα προκριματικά του Champions League. Έμοιαζε σαν να απολάμβανε τη ζωή στη Γερμανία και οι οπαδοί τον ερωτεύτηκαν σχεδόν αμέσως με την υπέρτατη διάθεση του.

Το Hamburg όμως στα μάτια πολλών, αγωνίστηκε στον αγωνιστικό χώρο κατά τη διάρκεια της επόμενης σεζόν και παρά τα 11 τέρματα του Van der Vaart που τους βοηθούσαν να βγουν στο Κύπελλο Intertoto, πολλοί θεωρούσαν την χρονιά ως αποτυχημένη καθώς ο σύλλογος έπεσε στην έβδομη θέση και αποκλείστηκε από το Champions League νωρίς. Αυτό το γεγονός ξεκίνησε συζητήσεις ότι ο Ολλανδός θα εγκαταλείψει τη Γερμανία, με τη Real Madrid να συνδέεται σε μεγάλο βαθμό μαζί του μα ο αρχηγός δεσμεύτηκε για μια ακόμα σεζόν με το HSV.

Παρόλο που θα αποδειχθεί η τελευταία του χρονιά δεν εμπόδισε τον Ολλανδό να βάλει 12 γκολ στην Bundesliga και 21 συνολικά στη χρονιά, καθώς το Hamburg και ο Huub Stevens προκρίθηκαν στο κύπελλο UEFA την επόμενη χρονιά. Ο Van der Vaart για ακόμα μια φορά πέτυχε επτά τέρματα σε επτά διαδοχικές εμφανίσεις και έφυγε ως αγαπημένος των οπαδών παρά το σύντομο χρονικό του διάστημα στο κλαμπ. Πολλοί οπαδοί του “δεινόσαυρου” κατάλαβαν την απόφασή του να φύγει, ειδικά όταν σε καλεί μια ομάδα σαν τη Real Madrid.

Εκείνη τη στιγμή η Real Madrid βρισκόταν σε ένα Ολλανδικό Revolution, φέρνοντας ποδοσφαιριστές όπως ο Arjen Robben από την Chelsea και το παλιό του φίλο από τον Ajax Wesley Sneijder. Ακόμα, πολλοί οπαδοί των Merengues ήταν ενθουσιασμένοι με την άφιξη του Van der Vaart. Στο ντεμπούτο του σημείωσε το τρίτο τέρμα της Real στη νίκη επί της Numancia με 4-3. Ένας “πύραυλος” που εκτοξεύθηκε πάνω από το τερματοφύλακα, ένας εμφατικός τρόπος να παρουσιαστείς στους νέους οπαδούς σου.

Δύο αγώνες αργότερα και ο Van der Vaart θα έκανε το πρώτο του χατ - τρικ στο σύλλογο μετά από το 7-1 επί της Sporting Gijón, αλλά ήταν καλό όσο διήρκεσε για εκείνη την χρονιά. Θα πετύχαινε μόνο ένα τέρμα ακόμα προς το τέλος της σεζόν στην ήττα από τη Villareal με 3-2 και δυστυχώς γι 'αυτόν και την Real Madrid, έχασε το πρωτάθλημα αναμφισβήτητα από τη καλύτερη ομάδα του σύγχρονου ποδοσφαίρου: τη Barcelona του Pep Guardiola.

Ακόμη, στο δεύτερο μισό της σεζόν πολλοί άνθρωποι άρχισαν να αναρωτιούνται αν αυτός και ο Juande Ramos είχαν μαλώσει, σκεπτόμενοι ότι ο Van der Vaart είχε χρησιμοποιηθεί σχεδόν αποκλειστικά ως αλλαγή - παρά το εκπληκτικό ξεκίνημα - και ότι ολοκλήρωσε μόνο  τρεις φορές 90λεπτό την χρονιά, οι δύο φορές στα τελευταία δύο παιχνίδια της σεζόν.

Ως αποτέλεσμα οι φήμες στροβιλίστηκαν γύρω από το μέλλον του όμως παρέμεινε όταν ο Manuel Pellegrini προσλήφθηκε ως προπονητής αν και ο Χιλιανός δεν ήταν μεγάλος οπαδός του. Μετά από μια μονοετής θητεία στην Ισπανία ένιωθε ότι το ταλέντο του θα σπαταληθεί. Αισθανόταν πως βρισκόταν στη πόρτα της εξόδου όταν οι συμπατριώτες του Robben, Sneijder και Klaas-Jan Huntelaar θυσιάστηκαν από το σύλλογο για να χαράξουν το δρόμο για τους Kaká, Cristiano Ronaldo και Karim Benzema.

Κατά τη διάρκεια της τελευταίας του σεζόν πέρασε περισσότερο βλέποντας από παίζοντας, βάζοντας μόνο επτά τέρματα. Χρειαζόταν μια γρήγορη αλλαγή, απαίτησε μια μεταγραφή στην Premier League που θα έδινε τελικά στο πλέιμεικερ την ευκαιρία να δείξει το ταλέντο του στην κορυφή σε σταθερή βάση.

Στις 31 Αυγούστου του 2010 οι Harry Redknapp, Daniel Levy και Tottenham Hotspur κατάφεραν να σφραγίσουν μια συμφωνία για αυτό που πολλοί περιέγραψαν ως ένα καλό παζάρι όταν υπέγραψαν τον Van der Vaart για ένα ασήμαντο ποσό των 8 εκατομμυρίων λιρών. Σε μόλις δύο ώρες αξιολογήθηκε ως πλεόνασμα στις απαιτήσεις κάτω από τον José Mourinho και της Real Madrid για να γίνει ο αστέρας σε μια λαμπερή ομάδα της Tottenham Hotspur.

Για πρώτη φορά στην καριέρα του ο Van der Vaart ήταν ο παίκτης που χτίστηκε γύρω από το ρόστερ με τον Luka Modrić και τον Gareth Bale να παίζουν γύρω από αυτόν, ενώ ο Ολλανδός έδινε υποστηρικτικό ρόλο πίσω από τον Peter Crouch. Η Tottenham χρειαζόταν έναν παίκτη του διαμετρήματος του για την ερχόμενη χρονιά του Champions League και ο Van der Vaart άκμασε εκεί.

Ποτέ δεν αγαπήθηκε νωρίτερα τόσο έντονα από ένα σύνολο οπαδών. Κατά τη διάρκεια της περιόδου του στο White Hart Lane, επαινέθηκε από τους πιστούς των Spurs καθώς σκόραρε σταθερά και έβαλε στην πίστα της Premier League τη δημιουργικότητα και την τεχνική του. Η πρώτη του αξέχαστη παράσταση ήρθε στο White Hart Lane εναντίον της Aston Villa όπου σημείωσε δύο τέρματα και πραγματοποίησε μια σπουδαία συνεργασία με τον Crouch. Οι οπαδοί των “Spurs” επρόκειτο να δουν τι θα μπορούσε πραγματικά να κάνει.

Αυτό που τον έκανε τόσο ξεχωριστό για τους οπαδούς των Spurs ήταν πως θα μπορούσε να ξεσηκώσει το White Hart Lane όταν σκόραρε. Το τέρμα του εναντίον της Inter στο Champions League έδωσε ένα από τα μεγαλύτερα μουγκρητά στο γήπεδο. Μια πραγματικά απίστευτη στιγμή που κολλάει με όποιον ήταν εκεί.

Ο Van der Vaart ήταν ο τέλειος παίκτης για τον Redknapp. Μπορεί να αποκόμισε κάποιους τραυματισμούς όμως όταν ήταν εντάξει, είχε την ικανότητα να κερδίσει έναν αγώνα από μόνος του κάτι που έκανε συχνά. Οι “Spurs” δεν ήταν στη τωρινή κατάσταση τότε. Βρίσκονταν στην πέμπτη θέση στο μεγαλύτερο μέρος της σεζόν και δεν πήγαινε πολύ μακριά στο League Cup ή στο FA Cup, αλλά και οι οπαδοί και οι παίκτες εμπνεύστηκαν από αυτό που έφερε ο Van der Vaart στο κλαμπ.

Ενώ δεν πέτυχε πολλά τέρματα στη δεύτερη χρονιά του, ήταν αναμφισβήτητα ο καλύτερος στο νέο “look” της ενδεκάδας. Μια πορεία έως τα ημιτελικά του FA Cup και μια τέταρτη θέση ήταν μια δυνατή επίδοση, αλλά λόγω της κατάκτησης του Champions League από τη Chelsea δεν έλαβε μέρος στη κορυφαία διασυλλογική διοργάνωση την επόμενη σεζόν. 

Το τελευταίο του γκολ για την Tottenham ήρθε στο 4-1 επί της Bolton εκτός έδρας και το τελευταίο τέρμα στο White Hart Lane εναντίον της  Blackburn Rovers. Ο Van der Vaart ήταν ένας ήρωας κατά τη διάρκεια των δύο χρόνων του στο κλαμπ και εξακολουθεί να αναπολείται με αγάπη. Λίγοι παίκτες συνδέθηκαν τόσο έντονα μαζί και γι 'αυτό οι οπαδοί των Spurs ήταν αναστατωμένοι που τον είδαν να φεύγει όταν ήρθαν οι André Villas-Boas και Gylfi Sigurdsson παρά τα προβλήματα τραυματισμών του.

Στις 31 Αυγούστου του 2012, δύο χρόνια ύστερα από την ένταξη του στην Tottenham αναχώρησε από την Αγγλία για να επιστρέψει στο πρώην σύλλογό του το Hamburg φορώντας το νούμερο 23. Δυστυχώς, παρά το γεγονός ότι έγινε και πάλι αρχηγός του συλλόγου έμεινε μόνο δύο χρόνια στη Γερμανία. Τα ζητήματα τραυματισμών του και τα προβλήματα εκτός αγωνιστικού χώρου σήμαιναν ότι θα πήγαινε στη Real Betis για μια σεζόν, όπου δεν θα πραγματοποιούσε ούτε 10 συμμετοχές σε όλες τις διοργανώσεις.

Ο Van der Vaart προς το παρόν αγωνίζεται στη Δανία και στην FC Midtjylland. Παρά την πτώση του από τη χάρη και ίσως στα μάτια πολλών, δεν εκπλήρωσε τις τεράστιες δυνατότητές του στην κορυφή για αρκετό καιρό και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στην είσοδο του 21ου αιώνα ήταν ένας νέος παίκτης με εξαιρετική δεξιότητα. Η φυσική του ικανότητα σε συνδυασμό με τη γρήγορη σκέψη μας πρόσφερε ένα ταλέντο που τα είχε όλα. Ένας ηγέτης στον αγωνιστικό χώρο του οποίου η ικανότητα ήταν αναμφισβήτητη.

Ενώ ο Wesley Sneijder θα αναφέρεται πάντα ως το “χρυσό αγόρι” των Ολλανδικών ομάδων στα μέσα του 2000, ο Van der Vaart ήταν πάντα εκεί συλλέγοντας 109 εμφανίσεις για τους Oranje. Ενθουσιώδης στον Ajax, λαμπρός στο Hamburg και αγαπητός στη Tottenham Hotspur είναι ένας παίκτης που πρέπει να υμνούμε, έστω και αν πιθανότατα γεννήθηκε 10 χρόνια πιο μετά από την εποχή του για να αφήσει το αντίκτυπο του στην κορυφή όπως του άρμοζε λόγω του ταλέντου του.