Ο πρώτος ψηφιακός άτλαντας ελληνικών αρχαιοτήτων

Μια μοναδική στο είδος της διαδικτυακή βάση δεδομένων δημιουργήθηκε με σκοπό να βοηθήσει την αρχαιολογική έρευνα στην Ελλάδα. Πρόκειται για τον πρώτο συγκεντρωτικό ψηφιακό άτλαντα αρχαίων κλιβάνων, των κατασκευών όπου γινόταν η όπτηση (το «ψήσιμο») των κεραμικών της αρχαιότητας.

Επικεφαλής του προγράμματος είναι η Δρ. Ελένη Χασακή, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνας στις ΗΠΑ, στη διδακτορική διατριβή της οποίας στηρίχτηκε η ιδέα της δημιουργίας ενός διαδικτυακού εργαλείου για τις ταπεινές δομές, που όμως είχαν καίρια σημασία στην καθημερινή ζωή της αρχαιότητας.

«Βασικός στόχος του προγράμματος είναι να διαμορφώσουμε μία σύγχρονη και ενημερωμένη βάση δεδομένων, εύκολα προσβάσιμη, η οποία θα χρησιμοποιείται ως εργαλείο έρευνας από τους αρχαιολόγους της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, από τους ερευνητές που ζουν ή εργάζονται στην Ελλάδα αλλά και από φοιτητές που καταπιάνονται με το θέμα της αρχαίας ελληνικής πυροτεχνολογίας» δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Χασακή, που συμπληρώνει ενδιαφέροντα στοιχεία ως προς τον ρόλο των κλιβάνων.

«Ο κλίβανος ως δομή όπτησης των κεραμικών τεχνέργων διαδραμάτισε εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στην κεραμική διαδικασία. Γενικά, ο πηλός χαρακτηρίζεται ίσως ως το πιο κοινό υλικό κατασκευής αντικειμένων διαχρονικά. Μαγειρικά σκεύη, αποθηκευτικά αγγεία, κεραμίδια, αγωγοί, τούβλα αλλά και αντικείμενα λατρείας όπως τα ειδώλια, ακόμα και παιδικά παιχνίδια, αποτελούν μερικά μόνο από τα πήλινα αντικείμενα που εντοπίζουμε σε όλες τις ανασκαφικές έρευνες ανεξαρτήτου περιόδου. Η όπτηση όλων αυτών έπρεπε να είναι επιτυχής διότι σε αντίθετο αποτέλεσμα όλη η εργασία του κεραμέα, δηλαδή η συλλογή της αργίλου, ο καθαρισμός της, η διαμόρφωση του αντικειμένου και τέλος, η όπτησή του, πήγαινε εντελώς χαμένη» σημειώνει.