Ουκρανικό ποδόσφαιρο: Η εξαφάνιση της Metalist και της Dnipro

Δημήτρης Βαρσάνης

Μακριά στα ανατολικά της Ευρώπης βρίσκεται η Ουκρανία. Άλλοτε ένα “διαμάντι” στην τραχύτητα των ποδοσφαιρικών εθνών. Για μια χώρα χωρίς σημαντικές Εθνικές διακρίσεις, η Ουκρανία κάποτε έβγαζε παίκτες για μερικά από τα μεγαλύτερα κλαμπ στον κόσμο: ο Anatoliy Tymoschuk (άλλοτε το νευραλγικό κομμάτι της Bayern Munich στη μεσαία γραμμή) και φυσικά ο θρυλικός επιθετικός Andriy Shevchenko.

Για λίγο καιρό μάλιστα οι σύλλογοι της Ουκρανίας αναδύονταν ως μια Ευρωπαϊκή δύναμη. Το 2009 η Shakhtar Donetsk πήρε το Europa League και τη σεζόν 2010/11 έφτασε στα προημιτελικά του Champions League. Την ίδια χρονιά που η Shakhtar σήκωσε το Europa League, η Dynamo Kiev έφτασε επίσης στα ημιτελικά της διοργάνωσης. Το 2015 η Dnipro πήγε έως το τελικό του Europa League, μόνο για να νικηθεί από την ανώτερη Sevilla.

Το πρωτάθλημα βρισκόταν στα καλύτερα του και ενισχύθηκε από παίκτες όπως ο Alex Teixeira, ο Willian, ο Fernandinho, ο Andriy Yarmolenko και ο Yevhen Konoplyanka. Όμως η Ουκρανία και οι ποδοσφαιρικοί της σύλλογοι της είχαν ένα σκοτεινό υπόβαθρο. Το 2013 ξέσπασαν διαμαρτυρίες ενάντια στον Πρόεδρο της Ουκρανίας Viktor Yanukovych μετά την απόρριψη ενός νομοσχεδίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης που τελικά οδήγησε στην εξαφάνιση του. Μετά τις αναταραχές ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin πήρε την περιοχή της Κριμαίας, στέλνοντας την Ουκρανία σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης.

Από εδώ άρχισαν και τα προβλήματα στο χώρο του Ουκρανικού ποδοσφαίρου. Η οικονομική κρίση σήμαινε ότι οι ιδιοκτήτες των Ουκρανικών συλλόγων δεν είχαν πλέον εκατομμύρια να διαφυλάξουν, οδηγώντας στην απροθυμία αποχωριστούν τα χρήματά τους. Δεν είναι λοιπόν έκπληξη το γεγονός ότι το πρωτάθλημα είδε μια μαζική έξοδο ποδοσφαιριστών, με μόνο το Yarmolenko από τους προαναφερθέντες να παίζει έως το τελευταίο καλοκαίρι στο πρωτάθλημα πριν πάρει και αυτός μεταγραφή για τη Borussia Dortmund.

Η πολιτική αναταραχή και η χρηματοπιστωτική κρίση της Ουκρανίας έπληξαν σκληρά όλους τους συλλόγους, καταστρέφοντας την περήφανη ιστορία ορισμένων κορυφαίων ομάδων. Η Dnipro - μόλις δύο χρόνια μετά το παρόν της στο τελικό του Europa League - τώρα αγωνίζεται στη τρίτη κατηγορία του Ουκρανικού ποδοσφαίρου. Ήταν μια εποχή υψηλών προδιαγραφών που η Dnipro έπεσε πλέον σε ένα πολύ χαμηλό λάκκο για να το σκαρφαλώσει.

Μετά την ήττα από τη Sevilla αρκετοί βασικοί παίκτες - συμπεριλαμβανομένου του Yevhen Konoplyanka - άφησαν τη Dnipro και δεν κατάφεραν να αντικατασταθούν. Ο ιδιοκτήτης του συλλόγου Ihor Kolomoyskyi δεν παρείχε πλέον στο κλαμπ τα χρήματα που χρειάζονταν.

Παρά την τρίτη θέση τη σεζόν 2015/16 η UEFA απαγόρευσε στη Dnipro να αγωνιστεί στις Ευρωπαϊκες διοργανώσεις για τα επόμενα τρία χρόνια για παραβίαση των κανονισμών του Financial Fair Play. Η ποδοσφαιρική ομοσπονδία της Ουκρανίας (FFU) έβαλε τότε περιορισμούς στη Dnipro για υπογραφή ποδοσφαιριστών για απλήρωτα χρέη στον πρώην προπονητή της Juande Ramos. Ο Ισπανός τεχνικός οδήγησε τη Dnipro στην υψηλότερη της θέση στο πρωτάθλημα της Ουκρανίας, όμως υπέβαλλε προσφυγή αφότου δεν πληρώθηκαν οι μισθοί σε αυτόν και στο προσωπικό του.

Η χρηματοπιστωτική κρίση και η απροθυμία του Kolomoyskyi να επενδύσει σήμαινε ότι τα χρέη συνέχισαν να μαζεύονται για τη Dnipro. Μετά από πολλές κυρώσεις και μια συνολική ποινή 24 βαθμών από την FFU, η Dnipro τερμάτισε στην 11η θέση και υποβιβάστηκε στη τρίτη κατηγορία της Ουκρανίας αντί για τη δεύτερη.

Πριν από αυτό το περιστατικό ένα άλλο κλαμπ της Ουκρανίας και αντίπαλος της Dnipro, η Metalist Kharkiv είχε ήδη κηρυχθεί σε πτώχευση. Μετά τις αναταραχές το 2014 ο ιδιοκτήτης της εγκατέλειψε τη χώρα και ζήτησε άσυλο στη Μόσχα, αφήνοντας το σύλλογο χωρίς οικονομική υποστήριξη. Ο σύλλογος που κάποτε απέκλεισε τον Ολυμπιακό για να φτάσει στα προημιτελικά του Europa League έπαψε να υπάρχει μετά την σεζόν 2015/16.

Η χώρα αντιπροσωπεύεται τώρα μόνο από τις δυνατότερες ομάδες του πρωταθλήματος (Shakhtar Donetsk και Dynamo Kiev) και το μέλλον δεν είναι καθόλου βέβαιο ούτε για αυτές. Η Shakhtar έπρεπε να πουλήσει πολλά βασικά περιουσιακά της στοιχεία τα τελευταία χρόνια συμπεριλαμβανομένων των προαναφερθέντων Alex Teixeira, Willian και Fernandinho, όπως και των Βραζιλιάνων συμπαικτών τους Douglas Costa και Luiz Adriano. Η Shakhtar έπρεπε επίσης να μεταναστεύσει παίζοντας για δύο χρόνια στο Κίεβο πριν αγωνιστεί τώρα στο Χάρκοβο.

Οι οπαδοί της Dnipro και της Metalist αντιμετωπίζουν τώρα ένα πολύ αβέβαιο μέλλον. Ενώ η Dnipro συμμετέχει στην τρίτη κατηγορία, εντάχθηκε από την SC Dnipro-1. Ένα αναδυόμενο κλαμπ που ενισχύθηκε από τον πρώην παίκτη και προπονητή της Dnipro Dmytro Mykhaylenko όμως εξακολουθεί να ανήκει εν μέρει από τον Ihor Kolomoyskyi. Στο μεταξύ μαζί τους είναι και ένας νέος σύλλογος από το Χάρκοβο με την επωνυμία FC Metalist 1925 Kharkiv και τη φιλοδοξία να γίνει και πάλι ένα ισχυρό κλαμπ.

Αυτό που κάποτε ήταν ένα Έθνος με μια ποδοσφαιρική ανέγερση, βρίσκεται τώρα στο σημείο της ανάκτησης. Για τη Dnipro, τη Metalist και όλο το Ουκρανικό ποδόσφαιρο απέχει πλέον πολύ μακριά από τη κορυφή.