Alessandro Nesta: Ο τελευταίος αριστοκρατικός Ιταλός κεντρικός αμυντικός

 Δημήτρης Βαρσάνης

Οι ποδοσφαιριστές είναι μια μοναδική ράτσα εν αντιθέσει με τα άλλα επαγγελματικά αθλήματα του σήμερα. Οι ανισότητες οφείλονται στις περιφερειακές και κοινωνικοπολιτισμικές επιρροές και τον αντίκτυπό τους στις μεθόδους προετοιμασίας, στο γενικότερο στυλ παιχνιδιού και κυρίως στην υπερηφάνεια που εμφανίζεται όταν αντιπροσωπεύει τη χώρα του στις μεγαλύτερες παγκόσμιες σκηνές.

Η διαφοροποίηση του τρόπου ζωής και της πολιτιστικής φυλετικής παράδοσης δίνουν την ελευθερία να είναι εκφραστικοί στον αγωνιστικό χώρο και τελικά, να διαχωρίζονται από το πακέτο για να αποδίδονται με τρόπους που σπάνια αναπαράγονται οπουδήποτε αλλού στον κόσμο. Το ποδόσφαιρο είναι η παγκοσμίως κοινή γλώσσα και ανεξάρτητα από το πόση εξέλιξη συμβαίνει - εντός και εκτός αγωνιστικού χώρου - αυτό θα σταθεί στη δοκιμασία του χρόνου.

Ωστόσο ο ρομαντισμός για το ποδόσφαιρο πηγάζει από το δικαίωμά μας να παίζουμε ελεύθερα και να περάσουμε με περηφάνια ορισμένα στερεότυπα που σχετίζονται με την πατρίδα μας, συμπεριλαμβανομένων των Ιταλών και την κατοχή της τέχνης τους στην άμυνα.

Η όμορφη ιστορία της τέχνης της Ιταλίας χρονολογείται από τον 14ο αιώνα όπου η εποχή της Ιταλικής Αναγέννησης έγινε το ύφος του πολιτισμού που βλέπουμε σήμερα. Αιώνες μετά τη Δημιουργία του Αδάμ στο Βατικανό από τον Μιχαήλ Άγγελο και την παράδοση του Μυστικού Δείπνου του Leonardo Da Vinci, αυτές οι πρώιμες επιρροές της τέχνης φαίνεται να έχουν αφήσει ένα αποτύπωμα σε έναν ποδοσφαιρικό πολιτισμό που είναι πλέον συνώνυμος με ένα αμυντικό στυλ ασυναγώνιστo σε όλο τον κόσμο.

Για δεκαετίες η άμυνα ήταν ο ακρογωνιαίος λίθος κάθε εποχής της Ιταλικής κυριαρχίας στο άθλημα που χρονολογείται από τις αρχές της δεκαετίας του ‘30, όπου οι Azzurri έφτασαν για πρώτη φορά στην κορυφή ως έπαθλο με την πρώτη από τις τέσσερις κατακτήσεις του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Σταδιακά σε όλη την ιστορία της χώρας, μια μυριάδα αμυντικών έχει εμφανιστεί, ένας προς ένας παραδίδοντας τη “δάδα” στον έναν μαθητή μετά τον άλλο. Ο φωτισμός της έχει οδηγήσει το δρόμο για τις μελλοντικές γενιές διατηρώντας το αίμα ζωντανό.

Η δεκαετία του '50 και του '60 ανήκε σε πυλώνες όπως ο Giovanni Trapattoni, ο Tarcisio Burgnich και ο Cesare Maldini. Η αφοσίωση και η αξιοπρέπεια σε όλο τους το μεγαλείο. Χρόνια αργότερα οι χρυσές εποχές του Calcio της δεκαετίας του '80 και του '90 ευλόγησαν το τόπο με τον εικονικό Gaetano Scirea και τη “σημαία” της Milan Franco Baresi.

Κάτω από την καθοδήγηση του Baresi ακολούθησε ο μαθητευόμενος Paolo Maldini, ο οποίος κληρονόμησε ένα ανοξείδωτο στέμμα φορώντας το με χάρη και τιμή για μια μακρά, παραμυθένια καριέρα που όλοι πέρασαν στους Rossoneri. Έπειτα ο Fabio Cannavaro μετέτρεψε την εγχώρια επιτυχία σε Διεθνή δόξα. Φτάνοντας με την Ιταλία σε μια αξιοσημείωτη κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου το 2006 στη Γερμανία, ο μικροκαμωμένος Ναπολιτάνος νίκησε τον Gianluigi Buffon και τον Thierry Henry για το πολυπόθητο βραβείο της “χρυσής μπάλας” επιβεβαιώνοντας την ανωτερότητα του στο τέλος.

Είναι ξεκάθαρο ότι ο καθένας μπορεί να δει ποια είναι η απαράμιλλη γενεά των θρύλων, αλλά ένας ξεχωρίζει ανάμεσα στους υπόλοιπους γιατί το αμυντικό ύφος αυτού του ατόμου αποτελεί την επιτομή της καλής τέχνης. Στη Ρώμη ο Alessandro Nesta μεγάλωσε βυθισμένος μέσα σε μια από τις πιο έντονες αντιπαλότητες του Ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου μεταξύ της Roma και της Lazio. Επέλεξε με σύνεση τα χρώματα της πρωτεύουσας γιατί η σύνδεσή σε μεγαλώνει και σε ακολουθεί μέχρι την τελευταία σου αναπνοή.

Το 1985 αν και τον πλησίασε ένας σκάουτερ της Roma, ο πατέρας του Alessandro απέρριψε τους Giallorossi εξασφαλίζοντας ότι ο νεαρός αμυντικός θα είχε την ίδια αγάπη για το γαλάζιο όταν υπέγραψε με τη Lazio στην ηλικία των εννέα ετών. Ως νεαρός ο Nesta δοκιμάστηκε σε διάφορους ρόλους, από επιθετικός έως μέσος όμως τελικά βρήκε τη κλίση του πιο πέρα ​​από το γκολ μεταβαίνοντας σε έναν αμυντικό για τους Bianconcelesti. Μια κίνηση υποστηριζόμενη από καθαρό πεπρωμένο. Παρόλο που πραγματοποίησε το ντεμπούτο του κάτω από το Dino Zoff στις 13 Μαρτίου του 1994 έναντι της Udinese, στη δεύτερη χρονιά του ο Nesta θα ανθίσει πραγματικά στον εικονικό αμυντικό που γνωρίσαμε.

Κάτω από την καθοδήγηση και την κηδεμονία του Zdeněk Zeman κατά τη διάρκεια της σεζόν 1995/96, ο Nesta αποδείχθηκε ότι ήταν ο πρώτος δικαιούχος της μάλλον ανορθόδοξης επιθετικής νοοτροπίας του Τσέχου που επικεντρώθηκε στο χτίσιμο από πίσω και στην επίθεση με πεποίθηση. Η εξέλιξή του και η ανάβαση στο ανώτερο επίπεδο έχει πιστωθεί στο Βόημο τεχνικό με το Nesta να παραδέχεται στην Corriere della Sera: «Δεν θέλω να ξεχάσω ποιος με έριξε στο παιχνίδι. Ο Zeman διαδραμάτισε ένα θεμελιώδη ρόλο στην καριέρα μου μιας και πίστευε στις ικανότητές μου. Είναι μια παρεξηγημένη ιδιοφυΐα "

Συνδυάζοντας τα φυσικά, τεχνικά και πνευματικά μέσα διάβαζε το παιχνίδι και έκοβε τις υπολογισμένες πάσες με απόλυτη σιγουριά, παίρνοντας ακόμα και το περιβραχιόνιο του αρχηγού το 1997 κάτω από τον Sven-Göran Eriksson. Με κάθε έτος να περνά η τέχνη του Alessandro ήταν ραμμένη στη τελειότητα σαν να είναι ένας μάστερ στη γλυπτική. Ένας ισχυρός αμυντικός με επιβλητική φυσική παρουσία, η τακτική του νοημοσύνη τον έχριζε ως όνειρο κάθε προπονητή γιατί ήταν κατάλληλος σε οποιονδήποτε σχηματισμό. Ένας αμυντικός μόνο με τα σκληρά μαρκαρίσματα του για να μειώσει κάθε ίχνος κινδύνου θα αρκούσε για να τον πάρει μια οποιαδήποτε μεγάλη Ευρωπαϊκή δύναμη, αλλά ήταν τα αποκτηθέντα τεχνικά χαρακτηριστικά του Nesta κάτω από τον Zeman που σύντομα θα τον ξεχώριζαν από τους υπόλοιπους.

Τα τρόπαια και τα ατομικά βραβεία συχνά αδικαιολόγητα αλλοιώνουν την αντίληψη του κοινού για το πόσο σεβαστός είναι ένας ποδοσφαιριστής και για την επιτυχία που απόλαυσε, αλλά αυτό δεν συμβαίνει με το Nesta. Μια τροπαιοθήκη γεμάτη με ατομικά και ομαδικά επιτεύγματα που θα υπομένει μια γενιά.

Μετά την σεζόν 1998/99 κατά την οποία η Lazio έχασε το πολυπόθητο Scudetto για ένα βαθμό από την Internazionale, οι “αετοί” του προέδρου Sergio Cragnotti θα κάνουν το νταμπλ με αστέρια συμπεριλαμβανομένου του Diego Simeone, του Juan Sebastián Verón, του Pavel Nedvěd και του Roberto Mancini.

Δύο χρόνια ύστερα από τους θριάμβους τους οι οικονομικές κακοτυχίες ανάγκασαν τον Cragnotti να πουλήσει τα κορυφαία του “αξιοθέατα”. Ο Nesta ήταν το κυριότερο γιατί η πίστη του ήταν πάντα χαραγμένη στις καρδιές των Laziale. Ο πρόεδρος της Milan Silvio Berlusconi ήθελε να χτίσει άλλη μια δυναστεία, ξοδεύοντας περίπου 30 εκατομμύρια ευρώ για το μακρυμάλλη Ιταλό που θα σταθεροποιήσει μια από τις πιο αδιαπέραστες αμυντικές γραμμές του παγκοσμίου ποδοσφαίρου.

Ο Capitano Paolo Maldini, ο δις νικητής του Παγκοσμίου Κυπέλλου με τη Βραζιλία Cafu, ο Alessandro Costacurta και ο συνεκτικός Ολλανδός Jaap Stam, εξασφάλισαν στο Carlo Ancelotti και στη Milan τόσο το Coppa Italia όσο και το έκτο τρόπαιο του Champions League έναντι της Juventus στη διαδικασία των πέναλτι στο Old Trafford.

Η δεκαετία του Nesta στους Rossoneri μόνο αξιοσημείωτη έμελλε να είναι καθώς θα έπαιρνε δύο Scudetti, θα σήκωνε το δεύτερο Champions League του το 2007 σε μια γλυκιά εκδίκηση από τη Liverpool και θα πραγματοποιούσε περισσότερες εμφανίσεις (224) από ό, τι με το παιδικό του κλαμπ. Αν και μια σειρά τραυματισμών άρχισε να περιορίζει το παιχνίδι του στον αγωνιστικό χώρο, το ένστικτο του και η κατανόηση του παιχνιδιού τον είδαν να γερνά σαν ένα παλιό καλό κρασί παίζοντας σημαντικό ρόλο μέχρι τις τελευταίες του μέρες στους Rossoneri.

Η αποχώρηση του Nesta άνηκε σε μια από τις πολλές γλυκόπικρες αποχωρήσεις το 2012 μιας και η παλιά φρουρά των Clarence Seedorf, Pippo Inzaghi, Gennaro Gattuso και Andrea Pirlo προχώρησαν σε καινούργια βοσκοτόπια στις αντίστοιχες ποδοσφαιρικές σταδιοδρομίες τους. Λίγους μήνες αργότερα ο Nesta μετέβη στη Βόρεια Αμερική και εντάχθηκε στη Montreal Impact της Major League Soccer στα 35 του όπου πέρασε 18 μήνες, πριν από το τελευταίο τόξο του στην Ινδία με τη Chennaiyin FC κάνοντας τη χάρη του ομοεθνή του και συμπαίκτη του στη Squadra Azzurra Marco Materazzi ο οποίος είχε πιάσει τη πρώτη του δουλειά ως προπονητής.

Σε αντίθεση με το εγχώριο επίπεδο όπου ψηφίστηκε για τέσσερις διαδοχικές χρονιές ως αμυντικός της χρονιάς στη Serie A (2000-2004) και κατέχει μια δεσπόζουσα κυριαρχία, ο Nesta δεν θα λάβει τους ίδιους επαίνους με την Εθνική Ιταλίας κυρίως λόγω των παρατεταμένων τραυματισμών του. Ένα γεγονός που περιόρισε τις συνεισφορές του στο περίφημο Παγκόσμιο κύπελλο του 2006 στη Γερμανία.

Η απομίμηση είναι η καλύτερη μορφή κολακείας και το παιχνίδι του Nesta εμπνεύστηκε από πολλούς, συμπεριλαμβανομένου του Leonardo Bonucci που προσπάθησε να μιμηθεί το παιχνίδι του από το είδωλό του. Ο 30χρονος αμυντικός ο οποίος συνέβαλε στη Juventus στα έξι διαδοχικά Scudetti και στις δύο παρουσίες της στο Champions League πριν από την αμφιλεγόμενη μεταγραφή των 42 εκατομμυρίων ευρώ στη Milan το περασμένο καλοκαίρι, εξέφρασε τον βαθύτατο θαυμασμό του για το Nesta λέγοντας στο επίσημο σάιτ του συλλόγου: "Θαυμάζω πολύ τον Alessandro Nesta επειδή έβαλε το σημάδι του σε αυτό το καινούργιο τρόπο παιχνιδιού ενός αμυντικού. Ήταν πάντα κομψός με τέλειο timing. Ήταν ένα πρότυπο. Ήμουν τυχερός που τον συνάντησα στον αγωνιστικό χώρο και ήταν η πρώτη φορά στη ζωή μου που συγκινήθηκα όταν ζήτησα από έναν θρύλο σαν κι αυτόν να ανταλλάξουμε φανέλες”.

Ενώ είναι ασφαλές να πούμε ότι το κίνητρο του Bonucci να μοιάσει στο είδωλό του με τα χρόνια έχει ξεπληρωθεί, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η μαρτυρία του Paolo Maldini σχετικά με το Nesta έχει προτεραιότητα πάνω απ 'όλα. Ο Maldini μίλησε στο κανάλι του συλλόγου για τον πρώην συμπαίκτη του αφού αναγκάστηκε να φύγει από τη Milan ύστερα από 10 χρόνια τον Μάιο του 2012: "Νομίζω ότι φεύγει ένα πραγματικό κομμάτι της ιστορίας του  κλαμπ, ένα κομμάτι της ιστορίας του Ιταλικού ποδοσφαίρου. Δεν είναι εύκολο να βρεις Ιταλούς παίκτες του διαμετρήματος του. Σε τεχνικό, ανθρώπινο και τακτικό επίπεδο, είναι ένας από τους λίγους αλησμόνητους παίκτες του Ιταλικού ποδοσφαίρου. Ακόμα ανανέωσε την παράδοση των μεγάλων κεντρικών αμυντικών της Milan”.

Από τη στιγμή που αποσύρθηκε από το ποδόσφαιρο, ο Nesta εφάρμοσε την οξύνεια του και τη στιλπνότητα του στο τωρινό του ρόλο ως προπονητής της Miami FC, διδάσκοντας την τέχνη της άμυνας μετά από δεκαετίες ασκήσεως της. Οι καλλιτέχνες είναι τελειομανείς. Σχολαστικοί μέχρι τη τελευταία πινελιά και επίμονοι στην δημιουργία ενός στυλ που είναι αδύνατο να το μιμηθείς. Ο Nesta δεν ήταν διαφορετικος. Απλώς ρωτήστε τον Lionel Messi ο οποίος μέχρι σήμερα παραμένει με την απορία πώς ένας 36χρονος τον παρακολουθούσε ανελλιπώς και τον εξαφάνισε σε ένα από τα τελευταία μαθήματα του στο Camp Nou στην 101η του εμφάνιση στο Champions League.

.

Ωστόσο αυτό ήταν το χαρακτηριστικό του Alessandro Nesta: χαριτωμένος, κομψός και βιρτουόζος έως το τέλος.