Juventus: Το σκάνδαλο Calciopoli και ο χρόνος στη Serie B

Δημήτρης Βαρσάνης

Το χτύπημα όταν ήρθε έμελλε να είναι καταστροφικό. Η Juventus, ένας από τους μεγαλύτερους ποδοσφαιρικούς συλλόγους του κόσμου βυθίστηκε σε άσχημη κατάσταση. Δύο τίτλοι πρωταθλήματος της αφαιρέθηκαν και εξαφανίστηκαν από τα βιβλία της με τρομακτική ταχύτητα. Μετά από 109 χρόνια κυριαρχίας στη κορυφαία κατηγορία, οι Bianconeri υποβιβάστηκαν στη Serie B, το νησί των απροσάρμοστων αγώνων και των ετοιμόρροπων γηπέδων.

Ήταν μια σωστή τιμωρία για ένα ελεεινό σκάνδαλο όμως αυτό δεν ελάττωσε τις συναισθηματικές επιπτώσεις. Η “μεγάλη κυρία”, άλλοτε μια πηγή γοητείας για τους ποδοσφαιρόφιλους σε όλο τον κόσμο είχε φτάσει στα γόνατά της, κλονίζοντας όλη την οικολογία του Ιταλικού ποδοσφαίρου. Πολλοί άνθρωποι δεν ήξεραν τι να σκεφτούν ή πώς να αισθανθούν. Κυριάρχησε ένα υπέρτατο χάος.

Το Μάιο του 2006 αποκαλύφθηκε το “Calciopoli”, ένα σκάνδαλο που περιλάμβανε τη Juventus, τη Milan, τη Fiorentina, τη Lazio και τη Reggina ως μέρος μιας επιδημίας χειραγωγημένων αγώνων. Δημιουργήθηκε ένα δίκτυο επικοινωνιών μεταξύ του προσωπικού των σωματείων και τις οργανώσεις διαιτησίας, με στόχο την επιλογή ευνοϊκών μεταχειρήσεων για ορισμένους αγώνες. "Οι τηλεφωνικές βρύσες μιας μπερδεμένης φύσης και ποικιλίας αποκάλυψαν έναν σκοτεινό κόσμο εξαπάτησης, απάτης και ηθικής και πολιτικής πίεσης", έγραψε ο John Foot στο βιβλίο του Calcio. "Στο κέντρο αυτού του διεφθαρμένου συστήματος βρισκόταν ο Luciano Moggi, ο αθλητικός διευθυντής της Juventus."

Η έρευνα διαπίστωσε ότι ο Moggi κυριάρχησε στις περισσότερες πτυχές του ιταλικού ποδοσφαίρου, από τη χειραγώγηση των μεταγραφών έως την επιλογή των διαιτητών. Ακόμα και η κάλυψη των αγώνων στην τηλεόραση έπεσε κάτω από τη “κουρτίνα” του, με τους παρουσιαστές να διατάσσονται να ενισχύσουν την εικόνα της Juve με τη κάλυψη επιφανειακών και αποσπασματικών στιγμιαίων επαναλήψεων στις αμφισβητούμενες φάσεις.

Ο Moggi χρησιμοποίησε εκβιασμούς, δωροδοκίες και απειλές βίας για την οικοδόμηση μια αυτοκρατορίας. Οι άνθρωποι που δεν συμμορφώνονταν με τις εντολές του πληγώνονταν. Οι διαφωνούντες αντίπαλοι θα τύχαιναν κακής διαιτησίας, ενώ οι μη συμμορφωμένοι διαιτητές θα έβρισκαν τη σταδιοδρομία τους σε δυσμένεια. Οι περισσότεροι υπακούσαν στους άσχημους κανόνες, ωστόσο αυτή είναι η δύναμη των μεγάλων ιταλικών συλλόγων και ένα υπόγειο σύστημα δώρων και ανταμοιβών συνήθως κρατούσε τους μικρούς ήσυχους.

Στην Ιταλία οι μεγάλοι σύλλογοι λάμβαναν πάντα ευνοϊκής μεταχείρισης, κυρίως λόγω της επιρροής ισχυρών ιδιοκτητών. Η ρουσφετολογία και η αυθαίρετη διαφθορά υπήρξαν πάντα αντικείμενα του Ιταλικού ποδοσφαίρου εδώ και δεκαετίες. Όταν το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2002 κρίθηκε καταστροφικό για την Εθνική ομάδα, οι υποστηρικτές και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης κατηγόρησαν περισσότερο την αναποτελεσματικότητα του Επικεφαλής της Ομοσπονδίας Franco Carraro παρά οποιονδήποτε παίκτη ή προπονητή.

Ο τρόπος με τον οποίο έβλεπαν οι περισσότεροι άνθρωποι είναι ότι ο Carraro απέτυχε να εξασφαλίσει ειδική μεταχείριση από τους διαιτητές, εξ ου και ο πρόωρος αποκλεισμός από την οικοδέσποινα Νότιος Κορέα. "Πολύ απλά για τον Ιταλό οπαδό ο διαιτητής είναι πάντα διεφθαρμένος, εκτός αν αποδειχθεί κάτι διαφορετικό", γράφει ο Foot. "Αυτό που απομένει να ανακαλυφθεί είναι πως είναι ή ήταν διεφθαρμένος, υπέρ ποιανού και γιατί. Αυτή η διατριβή κυριαρχεί στις περισσότερες συζητήσεις του Ιταλικού ποδοσφαίρου. "

Στην περίπτωση του Campionato αποκαλύφθηκε μια μαζική διαφθορά. Ο Moggi και ο Antonio Giraudo (ανώτερο στέλεχος της Juventus) βομβάρδισαν τους διαιτητές με τηλεφωνήματα, ελπίζοντας να εξασφαλίσουν την εύνοια τους και να σχεδιάσουν αποτελεσματικά την αύξηση των πρωταθλημάτων τους όπως οι σεναριογράφοι του Χόλιγουντ. Ενώ συμμετείχαν και άλλοι σύλλογοι, η εισαγγελία υποστήριξε ότι η Juve ήταν η μόνη ομάδα που θέλησε να αλλάξει σκόπιμα το αποτέλεσμα των αγώνων. Ως εκ τούτου η “μεγάλη κυρία” έλαβε την πιο επιβλητική τιμωρία: υποβιβασμός στη Serie B, αφαίρεση των πρωταθλημάτων του 2005 και του 2006 και - 9 βαθμούς μετά από έφεση.

Η Fiorentina και η Lazio αρχικά υποβιβάστηκαν όμως αντιστράφηκαν οι συγκεκριμένες αποφάσεις αργότερα υπέρ της αποβολής τους από τις Ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Όλες οι ομάδες που συμμετείχαν τιμωρήθηκαν με τις αφαιρέσεις βαθμών, τα πρόστιμα, τις αναστολές και τους εντός έδρας αγώνες πίσω από κλειστές πόρτες να ολοκληρώνουν τις ποινές.

Το διοικητικό συμβούλιο της Juventus παραιτήθηκε στα μέσα Μαΐου ακολουθούμενο λίγο αργότερα από τον Moggi. Ο “μάστερ” στα πρωταθλήματα απαγορεύτηκε αργότερα από το ποδόσφαιρο δια βίου και φυλακίστηκε μαζί με πολλές άλλες σημαντικές προσωπικότητες  συμπεριλαμβανομένου του Giraudo. Ωστόσο σε πολλές περιπτώσεις, οι άνθρωποι περίμεναν χρόνια για δικαιοσύνη.

Εκείνη τη στιγμή η Juventus, ένα λαμπρό κόσμημα του παγκόσμιου ποδοσφαίρου, αντιμετώπισε τον Αρμαγεδδών. Για πάρα πολύ καιρό οι εικονικές ασπρόμαυρες ρίγες έκπεμπαν μια αύρα, μια μυστικοπάθεια. Υπήρξε μια ψηλαφητή τάξη στην ομάδα των Baggio και Zoff, Tardelli και Vialli, Zidane και Platini. Κατά κάποιον τρόπο επέζησε από ένα σκάνδαλο ντόπινγκ το 1990 όμως το Calciopoli ήταν μια διαφορετική ιστορία. Το Calciopoli οδήγησε τη Juventus σε άγνωστη φτώχεια από την άποψη της κοινής γνώμης.

«Παρακολουθούσα το κλαμπ που αγαπώ να χάει κάθε σεβασμό, αξιοπιστία και υπερηφάνεια στο διάστημα ενός καλοκαιριού», λέει ο Rav Gopal, συντάκτης της JuveFC.com: "Η συντριπτική αίσθηση εκείνη την εποχή ήταν ένα σοκ. Ήταν δύσκολο να κατανοήσουμε τα πράγματα. Έβλεπα την ομάδα να κατακτά τίτλους στον αγωνιστικό χώρο και δεν θυμάμαι να λαμβάνουμε καμία ευνοϊκή μεταχείριση από τους διαιτητές”.

"Οι άνθρωποι που το έψαχναν απ’ έξω βιάστηκαν να κάνουν τις τυπικές τεμπέλικες υποθέσεις. Άλλες ομάδες συμμετείχαν μα εμείς το πληρώσαμε. Η φήμη της Juventus ως κλαμπ ήταν άψογη. Ήμασταν η ομάδα που θαύμαζε ο Sir Alex Ferguson. Η ομάδα που “σκούπισε” τους Galácticos πριν από λίγες χρονιές και τώρα αντιμετωπίζαμε τη ζωή στη Serie Β. Ένιωθα αδικημένος".

Μια μαζική έξοδος ακολούθησε από τον υποβιβασμό της Juve μιας και το παγκόσμιας κλάσης ρόστερ κατέρρευσε σαν σκόνη. Ο προπονητής Fabio Capello έφυγε για τη Real Madrid. Ο Fabio Cannavaro τον ακολούθησε λίγο μετά τη κατάκτηση της “χρυσής μπάλας” και του Παγκοσμίου Κυπέλλου για την Ιταλία. Ο Zlatan Ibrahimovic και ο Patrick Vieira αναχώρησαν για την Inter, ο Emerson επίσης μετακόμισε στη Μαδρίτη, ο Adrian Mutu εντάχθηκε στη Fiorentina και ο Gianluca Zambrotta και Lillian Thuram κατασκήνωσαν στη Barcelona. Η Juventus δεν έχασε μόνο έναν μεγάλο αριθμό από ταλέντο παγκόσμιας κλάσης, αλλά το έχασε και σε απίστευτα πεσμένες τιμές. Το κλαμπ ουσιαστικά έχασε όλες τις διαπραγματευτικές του δυνάμεις όταν υποβιβάστηκε στη Serie B. Οι περισσότεροι παίκτες δεν ήθελαν να παίξουν σε αυτό το επίπεδο και η Juve είχε ελάχιστες επιλογές από το να δεχτεί τα μικροσκοπικά ποσά.

Εντούτοις εν μέσω αυτής της ιστορίας σκανδάλου και ντροπής, εμφανίζεται ακόμα ένα νήμα αγάπης καθώς καθιερωμένα αστέρια όπως ο Alessandro Del Piero, ο Gianluigi Buffon, ο Pavel Nedvěd, ο David Trezeguet και ο Mauro Camoranesi παρέμειναν πιστοί στη Juventus στην ώρα της μεγαλύτερης ανάγκης. Αυτοί οι παίκτες θα μπορούσαν εύκολα να ασκήσουν πιέσεις για να μετακινηθούν αλλού, αλλά επέλεξαν να μείνουν και να αγωνιστούν για να αποκαταστήσουν την τιμή ενός μολυσμένου συλλόγου. Όπως εξηγεί ο Gopal: "Η Juve κράτησε τους παίκτες που ενδιαφέρονταν για αυτήν, έναν πυρήνα πέντε ή έξι αστέρων σε συνδυασμό με διάφορους παίκτες του ρόστερ που έκαναν το ταξίδι στο καθαρτήριο μαζί μας".

Το πρώτο παιχνίδι της ομάδας εκτός Campionato πραγματοποιήθηκε στο Ρίμινι, ένα παραθαλάσσιο καταφύγιο που δεν φημίζεται για το ποδόσφαιρο. Παρόλα αυτά η Juve έμεινε στην ισοπαλία (1-1) καθώς έφτασε η σκληρή πραγματικότητα της ζωής στη Serie B:"Όλα σε αυτό το παιχνίδι ήταν σπασμωδικά", τονίζει ο Gopal. "Θυμάμαι τον Del Piero να κατευθύνει τους παίκτες στον αγωνιστικό χώρο και το μόνο που θα μπορούσε να σκεφτεί ήταν:" Γιατί είναι το γήπεδο τόσο μικρό; "Τα πάντα έμοιαζαν μικρά, συμφορημένα, στενά, μικροσκοπικά. Συνειδητοποίησα μετά από αυτό το πρώτο παιχνίδι τι θα γινόταν: μια αγέλη ομάδων θα αναζητούσε το σκαλπ της Juve. "

Οι Bianconeri ανέκαμψαν και νίκησαν τα επόμενα οκτώ παιχνίδια, σημειώνοντας 16 τέρματα και παραχωρώντας μόνο ένα σε αυτό. Μια ισοπαλία με τη Napoli (η κυριότερη αντίπαλος της για το τίτλο) αντιπροσώπευε έναν άλλο έλεγχο πραγματικότητας, αλλά η Juve φάνηκε πάντα να έχει μια επιπλέον βουτιά ποιότητας για να απαλύνει την ανησυχία. Πολλούς από τους αγώνες τους έδινε σε άσχημο αγωνιστικό χώρο, με τους διαιτητές ίσως ενδεχομένως πρόθυμοι να επιδείξουν μια σκληρή προσέγγιση στη Juve. Το κλαμπ έλαβε οκτώ κόκκινες κάρτες καθ 'όλη τη διάρκεια της σεζόν, συμπεριλαμβανομένης της πρώτης στη καριέρα του Buffon.

Κάθε φορά που η Juventus ταξίδευε σε κάποια μικρή πόλη, αντιπροσώπευε τη μεγαλύτερη ευκαιρία στις καριέρες των ποδοσφαιριστών για να κάνουν το ματς της ζωής του. Ο πρώτος σύλλογος που ανάγκασε τη Juve να κάνει τη πρώτη της ήττα ήταν η Mantova, μια μικρή ομάδα από τη Λομβαρδία από την οποία έχασε με 1-0 στις 13 Ιανουαρίου του 2007, μια σκοτεινή μέρα στην ιστορία του ποδοσφαίρου του Τορίνο. Ένα κραυγαλέο κοινό στο Stadio Danilo Martelli έμεινε σε πλήρη δυσπιστία όταν ένα σουτ κόντραρε από τον Robert Kovač και πήγε στα δίχτυα του Buffon. Η Juventus δεν κατάφερε να αντιδράσει και να υποκύψει σε μια καταστροφική ήττα.

Χωρίς αμφιβολία η χρονιά ήταν πολύ πιο δύσκολη από ό, τι περίμενε κανείς. Η Juventus συνολικά έφερε δέκα ισοπαλίες, καθώς πολλές ομάδες “πάρκαραν το λεωφορείο” και ήλπιζαν για ένα βαθμό. Η Brescia κατόρθωσε επίσης να νικήσει τη Juve όμως οι ήττες ήταν λίγες με αποτέλεσμα τη κατάκτηση του τίτλου παρά την αρχική αφαίρεση βαθμών.

Οι κερκίδες έμοιαζαν συχνά αραιοκατοικημένες στο Stadio delle Alpi και η Juventus αποδοκιμάστηκε άγρια ​​για κάθε εμφάνιση που δεν ανταποκρινόταν σε υπερβολικές προσδοκίες. Μακριά από την έδρα της η εχθρότητα έγινε συνηθισμένη, καθώς οι haters της Juventus απολάμβαναν τη στιγμή τους στον ήλιο. Ωστόσο ο προβιβασμός επιβεβαιώθηκε με τρεις αγωνιστικές να απομένουν και ύστερα από το 1-5 στο Αρέτσο.

Όμως τα πάντα δεν ήταν γαλήνια. Οι τελευταίοι μήνες της χρονιάς της Γιουβέντους στη Serie B χαρακτηρίστηκαν από το τσακωμό μεταξύ της διοίκησης και του τεχνικού προσωπικού. Ο Didier Deschamps - ο προπονητής που σχεδίασε επιμελώς την άμεση επιστροφή της Juve - παραιτήθηκε αφού εξασφάλισε την άνοδο εν μέσω συγκρούσεων με τον διευθυντή ποδοσφαίρου Alessio Secco.

Ο Giancarlo Corradini - βοηθός του Deschamps - ανέλαβε τα δύο τελευταία παιχνίδια, στα οποία έφεραν δύο ταπεινωτικές ήττες από τη Bari και τη Spezia αντίστοιχα. Εν τω μεταξύ ο Trezeguet μάλωσε με την διοίκηση και έδειξε την απογοήτευσή του όταν πανηγύριζε τα τέρματα με θορυβώδη τρόπο. Με λίγα λόγια τα αποτελέσματα του υποβιβασμού στη Serie B άρχισαν να δείχνουν το τέλος μιας δύσκολης περιόδου, καθώς τα πιστά αστέρια αισθάνθηκαν ανεπιθύμητα και το μέλλον ενέπνευσε το άγχος.

Με την επιστροφή στη Serie A ο σύλλογος βρισκόταν σχεδόν παγιδευμένος από την παράλυση, χωρίς να γνωρίζει αν θα ανοικοδομήσει αργά ή θα τα ξόδευε όλα για να πάρει τον τίτλο. "Φαίνεται ότι δεν υπάρχει σαφές όραμα για το μέλλον" λέει ο Gopal: "Τα χρήματα σπαταλήθηκαν σε παίκτες που απλά δεν ήταν αρκετά καλοί εξαιτίας της ακαταστασίας τoy Secco”.

«Το πρωταρχικό συναίσθημα που είχα τότε ήταν ότι αντί να υπάρξει αλλαγή στη φιλοσοφία, είναι ότι απλά δεν υπήρχε φιλοσοφία. Οι παίκτες που υπέγραψε η Juve μετά την επιστροφή στη Serie A ήταν ένας συνδυασμός μεγάλων αποτυχιών μαζί με προσωρινές λύσεις που έρχονταν ως κάλυψη ".

Ο Claudio Ranieri κατάφερε να οδηγήσει τον σύλλογο στη τρίτη θέση επαναφέροντας τον στο Champions League, παρέχοντας κεφάλαια για μια συνολική ανακατασκευή. Απογοητευτικά για τους οπαδούς, ποτέ δεν υλοποιήθηκε κάτι τέτοιο καθώς ένα τελείωμα στη δεύτερη θέση ακολούθησαν δύο χρόνια στην έβδομη θέση. Σε κάποιο βαθμό η εξασθένιση στο μέσο της βαθμολογίας ήταν ακόμη πιο ενοχλητικό για τη Juventus από το να παίζει στη δεύτερη κατηγορία. Πέρα από τις αναγκαστικές αναπροσαρμογές ο σύλλογος δεν είχε τερματίσει τόσο χαμηλά από το 1999 προκαλώντας ένα πανικό στα στελέχη. Μια ήττα της και ο βαρύς αποκλεισμός στο Europa League από τη Fulham το 2010 αντιπροσώπευε ένα νέο ναδίρ, πριν αποκαλυφθεί ένας δρόμος πίσω στην υπεροχή.

Ο Andrea Agnelli ανέλαβε τον έλεγχο ως πρόεδρος και διόρισε τον Giuseppe Marotta να επιβλέπει το ποδοσφαιρικό τμήμα. Με τη σειρά του ο Marotta προσέλαβε τον Antonio Conte ως προπονητή ο οποίος αποδείχθηκε μια εμπνευσμένη απόφαση. Από τα βάθη της απελπισίας, ο πρώην μεσοεπιθετικός της έφερε τα μεγαλεία πίσω στη Juve που κατέκτησε το Scudetto χωρίς να χάσει ούτε ένα παιχνίδι τη σεζόν 2011-12. Καμία ομάδα δεν το είχε πετύχει ποτέ νωρίτερα καθώς αποκαταστάθηκε μια ορισμένη λάμψη. Το καινούργιο στάδιο της Juventus έφερε μια νέα αρχή καθώς η “μεγάλη κυρία” κατευθυνόταν σε μια νέα εποχή εκσυγχρονισμού.

Η Juve έχει κατακτήσει έξι διαδοχικά Scudetto καθώς η γεύση της παλιάς ηγεμονίας επέστρεψε στο Τορίνο. Μόνο που αυτή τη φορά η Juventus έχει κερδίσει πραγματικά την αναγνώριση, αντί να λυγίσει τους κανόνες για να την καταλάβει. Ο Conte έφυγε το 2014 όμως ο διάδοχός του Massimiliano Allegri παρέδωσε περαιτέρω ανάπτυξη, με την εμφάνιση της στους τελικούς του Champions League το 2015 και το 2017 να αποδεικνύουν πόσο μακριά είναι η Juve από την αυγή του Calciopoli.

Από τα 190 τελευταία παιχνίδια της Serie A που εκτείνονται από το 2011, η “μεγάλη κυρία” έχει γευτεί την ήττα μόλις 15 φορές. Το κλαμπ έχει ένα καταπληκτικό ποσοστό νίκης 72,6% τα τελευταία πέντε χρόνια, το οποίο τοποθετεί το σύλλογο στην ελίτ της Ευρώπης για άλλη μια φορά. Το Τορίνο είναι και πάλι ο προορισμός για τους παίκτες της “ελίτ” και η Ιταλία επωφελείται από την ύπαρξη τουλάχιστον ενός συλλόγου που ανταγωνίζεται σε βάθος στην Ευρώπη.

Πριν από μια δεκαετία κανένα από αυτά δεν έμοιαζε δυνατό. "Κοιτάζοντας πίσω ποτέ δεν φανταζόμουν ότι η Juve θα επιστρέψει στην κορυφή της Serie A", λέει ο Gopal. "Η σημερινή χρυσή εποχή είναι η απόδειξη της σκληρής δουλειάς των παικτών, του προέδρου, των προπονητών και των στελεχών που αντίστρεψαν τις τύχες της Juve".

Μερικοί άνθρωποι θα παραμείνουν σκεπτικοί καθώς το συγκεκριμένο κομμάτι της ιστορίας της θα μείνει κηλιδωμένο για πάντα. Στην πραγματικότητα όμως η Juventus αξίζει τον σεβασμό για την επιστροφή της στην ελίτ του Ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου με καθαρό και έντιμο τρόπο.

Οι λόγοι για τον προσωρινό τους θάνατο πάντα θα εξεγείρουν τους παθιασμένους οπαδούς, αλλά η στάση τους για την κατάκτηση ενός γνωστού βουνού από τα ερείπια της μεγαλομανίας θα πρέπει να επικροτείται πολύ μέσα στη νύχτα.