Κύπρος: τα πρώτα ευρήματα από την ανασκαφή στην θέση Μακούντα-Βούλες

Το Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου ανακοίνωσε την λήξη των ανασκαφικών ερευνών του 2018 στη θέση Μακούντα-Βούλες οι οποίες διεξάγονται υπό τη διεύθυνση της δρος Kathryn Grossman του North Carolina State University σε συνεργασία με τους δρες Tate Paulette (North Carolina State University), Lisa Graham (University of Edinburgh) και Andrew McCarthy (University of Edinburgh).

Στόχος της αρχαιολογικής αποστολής του 2018 ήταν να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα της αρχαιολογικής επισκόπησης που διεξήχθη το 2017. Κατά την περσινή επισκόπηση συλλέχθηκαν και μελετήθηκαν κεραμικά όστρακα και άλλα κινητά ευρήματα, έγιναν γεωφυσικές έρευνες (ground penetrating radar και μαγνητομετρία), καθώς και χωρική και τοπογραφική ανάλυση της υπό μελέτη περιοχής μέσω Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (GIS) και συλλογής δεδομένων DGPS. Τα αποτελέσματα όλων των πιο πάνω ερευνητικών μεθόδων καθόρισαν τις αποφάσεις για την ανασκαφική διερεύνηση του 2018. Ως εκ τούτου, διανοίχθηκε σειρά διερευνητικών ανασκαφικών τομών για να διαπιστωθεί κατά πόσον υπάρχουν στην περιοχή αρχαιολογικά κατάλοιπα στη θέση τους. Τα αποτελέσματα των ανασκαφών επιβεβαιώνουν ότι στη θέση σώζονται κατάλοιπα που χρονολογούνται στη Χαλκολιθική περίοδο και την Εποχή του Χαλκού, ενώ τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα ανήκουν στην Ύστερη Χαλκολιθική περίοδο.

Συγκεκριμένα, σε δύο περιοχές διαπιστώθηκε η ύπαρξη προϊστορικής κατοίκησης: στην Περιοχή Α, η οποία βρίσκεται σε δεντροφυτεμένο έδαφος, και στην Περιοχή C, όπου τα τεμάχια δεν καλλιεργούνται. Τα κατάλοιπα στην Περιοχή Α φανερώνουν πιθανές οικιστικές εγκαταστάσεις της Χαλκολιθικής περιόδου, όπως τμήμα κυκλικού κτίσματος και πιθανή εστία (ίσως καμίνι ή μεγάλος φούρνος). Αλλού στην Περιοχή Α οι ανασκαφές αποκάλυψαν μια μεγάλων διαστάσεων λίθινη κατασκευή της Πρώιμης ή Μέσης Χαλκολιθικής περιόδου, η χρήση της οποίας βρίσκεται υπό διερεύνηση. Τέλος, μια ομάδα μικρών λίθινων εργαλείων, όπως ξέστρα και αξίνες, τα οποία βρέθηκαν μαζί στην Περιοχή Α, πιθανόν να υποδηλώνουν τη διεξαγωγή ξυλουργικών εργασιών στο χώρο. Στην Περιοχή C αποκαλύφθηκε τμήμα δεύτερου κυκλικού κτίσματος το οποίο διατηρεί επιχρισμένες επιφάνειες, μια επιχρισμένη πλατφόρμα και ένας αποθέτης (λάκκος) στον οποίο βρέθηκαν θαμμένα εργαλεία που χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή απολεπισμένων εργαλείων. Τα νεότερα αρχαιολογικά στρώματα που σχετίζονται με το κτίσμα αυτό έχουν καταστραφεί από τις σύγχρονες γεωργικές δραστηριότητες (π.χ. όργωμα) παρόλο που η κάτοψη του κτίσματος και μέρος του περιεχομένου του έχουν διατηρηθεί. Σε ένα σημείο της Περιοχής C βρέθηκε τμήμα πικρολιθικού σταυρόσχημου ειδωλίου, χαρακτηριστικού της Μέσης Χαλκολιθικής περιόδου.

Τμήμα πικρολιθικού σταυρόσχημου ειδωλίου, χαρακτηριστικού της Μέσης Χαλκολιθικής περιόδου 

Το ανασκαφικό πρόγραμμα στη θέση Μακούντα-Βούλες αποτελεί ένα από τα πρώτα που αφορούν προϊστορική θέση στην ευρύτερη περιοχή της Πόλης της Χρυσοχούς και συνεπώς παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για μια περίοδο που είναι πολύ λίγο γνωστή στη συγκεκριμένη περιοχή. Οι ανασκαφές του 2018 έχουν αποκαλύψει κατάλοιπα που υποδηλώνουν διάφορες δραστηριότητες των προϊστορικών ομάδων όπως: αγγειοπλαστική, μεταλλουργία, ξυλουργική και κατασκευή ειδωλίων από πικρόλιθο. Οι μελλοντικές έρευνες αναμένεται να εμπλουτίσουν τις γνώσεις μας για την προϊστορία της περιοχής.