Genoa CFC: Οι Βρετανικές ρίζες του Calcio

Δημήτρης Βαρσάνης

Η θάλασσα έχει διαμορφώσει το λιμάνι της Γένοβας. Από εδώ, ο τοπικός ναυτικός Χριστόφορος Κολόμβος ξεκίνησε να αναζητά χορηγία από το Ισπανικό στέμμα για να βρει μια νέα θαλάσσια διαδρομή προς την Ινδία. Είναι εκεί επίσης όπου ο Giuseppe Garibaldi ξεκίνησε την περίφημη «Εκστρατεία Χιλιάδων», μια σημαντική στιγμή στο Risorgimento.

Στα τέλη του 19ου αιώνα, εκατοντάδες χιλιάδες Ιταλοί έφυγαν για την Αμερική μέσω του λιμανιού της Γένοβας. Όμως αποφασιστικά, ορισμένοι άνθρωποι έρχονταν ταυτόχρονα στη Γένοβα - μια ομάδα βρετανών εμπόρων οπλισμένων με μια μπάλα και ένα βιβλίο κανόνων - και ο ιταλικός πολιτισμός δεν θα ήταν ποτέ ξανά ο ίδιος.

Το φαινόμενο Spensley

Ο δρόμος James Richardson Spensley στη συνοικία Marassi της Γένοβας δεν είναι ένας απλός δρόμος. Συνοδευόμενος από δύο χώρους στάθμευσης, ο δρόμος που ονομάστηκε για έναν από τους ιδρυτές του Ιταλικού ποδοσφαίρου είναι κάτι περισσότερο από ένα δρόμο και μια διαδρομή και οδηγεί κατευθείαν στο Stadio Luigi Ferraris της Genoa.

Ο Spensley - ένας γιατρός από το Stoke Newington στο ανατολικό Λονδίνο - έφτασε στη Γένοβα το 1896. Εντάχθηκε στη Genoa and Athletics Club - σχηματίστηκε τρία χρόνια νωρίτερα από τους Βρετανούς για τους Βρετανούς - και έφερε το ποδόσφαιρο. Τελικά, αυτό το υποκατάστημα του συλλόγου θα αντικαταστήσει το Athletics και έτσι ο οργανισμός εγκαταστάθηκε με το όνομα Genoa Cricket and Football Club.

Ενώ ο Spensley πιστώνεται για τη δημιουργία του πρώτου αναγνωρισμένου ποδοσφαιρικού συλλόγου στην Ιταλία, υπάρχουν ενδείξεις ότι ο έμπορος κλωστοϋφαντουργίας Edoardo Bosio επέστρεψε από την Αγγλία στο Τορίνο πριν από λίγα χρόνια και είχε ήδη αρχίσει να προωθεί το άθλημα τοπικά.

Στο Τορίνο όμως ο Spensley φαινόταν να διοργανώνει αγώνες πρώιμα. Οργάνωσε το πρώτο παιχνίδι μεταξύ της Genoa και της Football Club Torinese, στο οποίο συμμετείχαν περίπου 150 άτομα. Ήταν επίσης παίκτης-προπονητής της Genoa στο πρώτο Ιταλικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου το 1898, το οποίο κατέκτησε η ομάδα της Γένοβας. Ο σύλλογος πήρε πέντε ακόμα πρωταθλήματα κάτω από τον Spensley πριν κρεμάσει τα παπούτσια του. Συνέχισε με την ίδρυση του Ιταλικό κινήματος έρευνας, μια άλλη σημαντική συμβολή στο υιοθετημένο σπίτι του.

Ο γιατρός δολοφονήθηκε κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου το 1915. Ο πρώην παίκτης Luigi Ferraris, από τον οποίο πήρε το όνομα του το στάδιο της Genoa σκοτώθηκε επίσης στο Μεγάλο Πόλεμο.

Αναγέννηση κάτω από τον Il Mister

Ενώ ένας Άγγλος οδήγησε τους Grifoni (ο γρύπας) στα πρώτα έξι Ιταλικά πρωταθλήματα, ένας άλλος Άγγλος που έφερε τα άλλα τρία του συλλόγου. Το όνομά του; William Garbutt (πρώην παίκτης της Arsenal και της Blackburn) η καριέρα του οποίου τελείωσε λόγω ενός τραυματισμού στο γόνατο.

Ο Garbutt θα περάσει περισσότερες από δύο δεκαετίες στην Ιταλία με τη Genoa, τη Roma και τη Napoli. Είναι αγαπητά αναγνωρισμένος στην Ιταλία και πιστώνεται με το να είναι ο πρώτος Mister, ένας όρος για τους προπονητές ποδοσφαίρου που έχει κολλήσει στην Ιταλία από τότε.

Το επίκεντρο του ήταν η τακτική και η φυσική υπεροχή. Έγινε επίσης ο πρώτος προπονητής στην Ιταλία που πλήρωνε παίκτες για μεταγραφές. Ο Vittorio Pozzo (προπονητής της Ιταλίας στους δύο θριάμβους του Παγκοσμίου Κυπέλλου τη δεκαετία του '30) περιέγραψε τον Garbutt ως «τον σημαντικότερο άνθρωπο στην ιστορία του Ιταλικού ποδοσφαίρου».

Ο τελευταίος τίτλος του Garbutt με τη Genoa κατά την περίοδο 1923-24 είχε ως αποτέλεσμα την πρώτη απονομή του Scudetto, με τους πρωταθλητές να φορούν την Ιταλική σημαία στις φανέλες τους για την επόμενη σεζόν. Ένας δέκατος τίτλος και το πολυπόθητο χρυσό αστέρι που τον συνοδεύει έχει αποδειχθεί άγνωστο για τον “γρύπα” εδώ και σχεδόν έναν αιώνα.

Η Ιταλοποίηση της Genoa CFC

Το σήμα της Genoa CFC διαθέτει το γρύπα από το σήμα της πόλης και τη σημαία του Αγίου Γεωργίου, αλλά αυτό δεν έχει καμία σχέση με τις Αγγλικές ρίζες του συλλόγου. Ο Άγιος Γεώργιος ήταν ο πολιούχος της παλιάς Δημοκρατίας της Γένοβας και ήταν σε χρήση από την πόλη πολύ πριν η Αγγλία υιοθετήσει το σταυρό.

Ο σύλλογος ξεκίνησε με τις άσπρες φανέλες που θυμίζουν την ομάδα της Αγγλίας, αλλά στη συνέχεια μεταφέρθηκαν στις κυανόλευκες λωρίδες στις αρχές του 20ου αιώνα για μία μόνο χρονιά πριν εγκατασταθεί μόνιμα το γνωστό κόκκινο και μπλε. Το rossoblu έφτασε όπως και ένας αυξανόμενος αριθμός Ιταλών και Διεθνών παικτών. Η αγγλική επιρροή εξασθενούσε τουλάχιστον στον αγωνιστικό χώρο.

Μέχρι τον τελευταίο τίτλο του Garbutt - και της Genoa - ο ιταλικός φασισμός συγκέντρωνε δύναμη. Η εθνικιστική της πορεία εξολοθρευσε τη γλώσσα του ποδοσφαίρου και η κυβέρνηση του Mussolini ανάγκασε τη Genoa να αλλάξει το όνομά της σε Genova 1893 Circolo del Calcio. Δεν ήταν ο μόνος σύλλογος. Η Internazionale Milano έγινε γνωστή ως Ambrosiana κατά τη διάρκεια της Φασιστικής εποχής.

Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και την πτώση του Mussolini, ανακατασκευάστηκε το αρχικό όνομα του Genoa Cricket and Football Club.

Genoa CFC: Μια οικεία εμπειρία

Για τους επισκέπτες από το Ηνωμένο Βασίλειο ή την Ιρλανδία, μια επίσκεψη στο Stadio Luigi Ferraris θα είναι πολύ οικεία, αν και με πρόσθετο Ιταλικό χρώμα και ζωντάνια.

Πρόκειται για ένα στενό έδαφος βρετανικού στυλ που αγκαλιάζει το γήπεδο ως διπλό ορθογώνιο, σε αντίθεση με πολλά από τα πολυλειτουργικά στάδια που συναντάμε συχνά στην Ιταλία με μια διαδρομή που διαχωρίζει τις κερκίδες από τον αγωνιστικό χώρο. Αυτό δημιουργεί μια οικεία - και συχνά εκκωφαντική - ατμόσφαιρα. Είναι επίσης μέρος του λόγου γιατί το Derby della Lanterna είναι τόσο “ηλεκτρικό”.

Οι οπαδοί της Genoa “I Grifoni”, αντλούν μια αξιόπιστη ερμηνεία του "You Never Will Walk Alone" πριν ξεκινήσει ο αγώνας, εντάσσοντας μαζί με τις Celtic, Liverpool και πολλούς άλλους ευρωπαϊκούς συλλόγους που υιοθέτησαν αυτό το τραγούδι.

Η κληρονομιά του Spensley

Δυστυχώς για τη Genoa και τους οπαδούς της, το δέκατο scudetto φαίνεται τόσο μακρινό από την εποχή του Garbutt. Όμως η κληρονομιά του Γενοβέζικου ποδοσφαίρου ζει και αλλού και σε μια πιο επιτυχημένη μορφή.

Το 1905 μια μικρή ομάδα Γενοβέζων εγκαταστάθηκαν στο Μπουένος Άιρες για να σχηματίσουν μια ομάδα ποδοσφαίρου. Ονόμασαν το κλαμπ από την περιοχή αποβάθρας που είχαν εγκατασταθεί - Boca Juniors - και μέχρι σήμερα οι οπαδοί της Boca είναι γνωστοί ως Los Xeneizes: «Οι Γενοβέζοι».

Η επιρροή του Spensley πέρασε όχι μόνο τα σύνορα αλλά και τις Ηπείρους.