Mariehamn: Ας μιλήσουμε για το κατόρθωμα της Φινλανδικής Leicester

Δημήτρης Βαρσάνης


Τα νησιά Ώλαντ, ένα αρχιπέλαγος μεταξύ της Σουηδίας και Φινλανδίας στη Βαλτική Θάλασσα έχει έναν πληθυσμό 29.000 ανθρώπων. Την Κυριακή έγινε μια από τις μικρότερες κοινότητες στον κόσμο που πανηγύρισε ένα πρωτάθλημα.

Περισσότεροι από 4.300 οπαδοί πήγαν στο μικροσκοπικό Wiklof Holding Arena, όπου η Mariehamn χρειαζόταν τη νίκη απέναντι στην Ilves για την τελευταία αγωνιστική της εξαιρετικά συναρπαστικής και θεαματικής σεζόν στη Φινλανδική Veikkausliiga. Με μόλις δύο παιχνίδια να απομένουν, τέσσερις ομάδες είχαν ρεαλιστικές ελπίδες να κερδίσουν την κούρσα του τίτλου. Έμειναν τρεις μπροστά από τη τελευταία αγωνιστική.

Η HJK Elsinki και η SJK Seinajoki, οι πλουσιότεροι σύλλογοι της χώρας έπαιζαν ο ένας κόντρα στον άλλον και στέκονταν στην ελπίδα ότι οι η απροσδόκητη πρωτοπόρος θα πετάξει βαθμούς. Η επιθυμία τους όμως δεν έγινε πραγματικότητα. Ο Σουηδός αμυντικός Bobby Fridberg da Cruz άνοιξε το σκορ για τη Mariehamn, έπειτα η Ilves κατάφερε να ισοφαρίσει προσωρινά πριν έρθει ως αλλαγή ο Βραζιλιάνος επιθετικός Diego Assis και να χαρίσει τη νίκη με 15 λεπτά να απομένουν. 

Ο Diego (ένας από τους αγαπημένους του κόσμου) ήταν ο άνθρωπος ο οποίος έβαλε τα δύο τέρματα στον τελικό του Κυπέλλου πριν από ένα χρόνο και οδήγησε στη Mariehamn στο πρώτο τίτλο στην ιστορία της. Αυτός ο θρίαμβος ήταν μια συναισθηματική στιγμή για το θρυλικό προπονητή Pekka Lyyski, ο οποίος εργαζόταν στο σύλλογο για 13 χρόνια, έχτισε την ομάδα από το μηδέν και την οδήγησε από τη τρίτη κατηγορία στη πρώτη για πρώτη φορά στην ιστορία της το 2004.

Ο Glen Wilkie - ένας Άγγλος ποδοσφαιριστής ο οποίος αγωνίστηκε για τη Mariehamn στα τέλη της δεκαετίας του '90 αφού έμεινε ελεύθερος από τη Leyton Orient - είπε:"Ήταν ένα ημιεπαγγελματικό κλαμπ εκείνες τις ημέρες και οι περισσότεροι από τους παίκτες κατάγονταν από τα Νησιά Ώλαντ. Ήθελαν να γίνουμε καλύτεροι όμως δεν ήξεραν το τρόπο. Ο Pekka ήρθε και άλλαξε τα πάντα. "

Στις αρχές του 2015 ο Lyyski ανακοίνωσε ότι θα είναι η τελευταία του χρονια πριν από τη συνταξιοδότηση του και η κατάκτηση του κυπέλλου θεωρήθηκε ως το τέλειο αποχαιρετιστήριο δώρο. Χωρίς αυτόν όμως, η Mariehamn αναμενόταν να παλέψει για τη παραμονή τη φετινή σεζόν. Ο τύπος ήταν τόσο απαισιόδοξος σχετικά με τις δυνατότητες τους που το περιοδικό Urheilulehti προέβλεψε ότι θα τερματίσει τελευταία και θα υποβιβαστεί. Το νέο προπονητικό "ντουέτο" αποτελούμενο από τους Peter Lundberg και Kari Virtanen είχε άλλα σχέδια.

Η ίδια η επιλογή των δύο προπονητών είναι εξαιρετικά ασυνήθιστη στη Φινλανδία και αντιμετωπίστηκε με σκεπτικισμό όμως είναι αρκετά οικεία στη Σουηδία. Οι Lars Lagerback και Tommy Soderberg κατεύθυναν την Εθνική ομάδα από κοινού, ενώ ο Lagerback δούλεψε επίσης με τον Heimir Hallhrimsson για την Εθνική ομάδα της Ισλανδίας κατά τη διάρκεια του Euro 2016.

Αυτό μας φέρνει στη μοναδική νοοτροπία των ανθρώπων από τα Νησιά Ώλαντ. Με πολλούς τρόπους είναι πολύ πιο κοντά στη Σουηδία από τη Φινλανδία. Η κύρια γλώσσα εκεί είναι τα Σουηδικά και μερικοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν καν Φινλανδικά. Απολαμβάνουν επίσης σημαντική αυτονομία και έχουν το δικό τους κοινοβούλιο, τη δική τους σημαία και την δική τους αστυνομία.

"Όταν η Φινλανδία κήρυξε την ανεξαρτησία της το 1917, οι άνθρωποι του Ώλαντ ήθελαν να ενταχθούν στη Σουηδία. Το 95% από αυτούς ψήφισαν για αυτό σε ένα ανεπίσημο δημοψήφισμα όμως η Φινλανδία το αρνήθηκε. Το θέμα διευθετήθηκε το 1921 από την Κοινωνία των Εθνών, η οποία άφησε τη Φινλανδία να διατηρήσει την κυριαρχία όμως την ανάγκασε να κάνει παραχωρήσεις. Η περιοχή ήταν ανέκαθεν μέρος της Φινλανδίας ωστόσο έχει ειδικά γεωγραφικά, γλωσσικά, ιστορικά και πολιτικά χαρακτηριστικά που τη διαφοροποιούν ." εξηγεί ο Φινλανδός δημοσιογράφος Juhavaltteri Salminen.


Αυτό είναι που κάνει τη Mariehamn ένα μοναδικό κλαμπ. Ο Wilkie ο οποίος ερωτεύθηκε τα νησιά και τα επισκέπτεται τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο αναφέρει: "Ο σύλλογος έχει μια πραγματική σχέση με τη κοινότητα και τη χρειάζεται για να επιβιώσει. Πολλοί πρώην παίκτες τους οποίους τους γνωρίζω γίνονται εθελοντές στις ημέρες των αγώνων συνεισφέροντας όπου μπορούν, βοηθώντας τους οπαδούς ακόμα και μεταφέροντας ακόμα και τα φορεία. "

Στην πραγματικότητα και οι 29.000 κάτοικοι της περιοχής στηρίζουν την ομάδα:"Οι Νησιώτες του Ώλαντ είναι πολύ περήφανοι για αυτό που πέτυχαν. Στηρίζουμε ο ένας τον άλλον όλη την ώρα. Η κοινότητά μας δεν γνωρίζει από όρια. Εδώ στο Ώλαντ έχουμε την αίσθηση ότι είμαστε σημαντικοί. Έχουμε τον κόσμο στα πόδια μας."" λέει ο Victor Sundqvist, ένας τοπικός δημοσιογράφος που γράφει για την εφημερίδα Nya Alant.

 
Η απόσταση βοηθά να δημιουργήσει μια πολύ ιδιαίτερη ατμόσφαιρα στην ομάδα. Ο σύλλογος ταξιδεύει στα εκτός έδρας παιχνίδια με πλοίο - που διαρκεί έξι ώρες για να φτάσει στο Τούρκου και εννέα ώρες στο Ελσίνκι - και ως εκ τούτου περνάνε πολύ χρόνο μαζί και γνωρίζουν ο ένας τον άλλον πολύ καλά. Ο Σουηδός μέσος Sebastian Wiklander, ο οποίος έπαιξε για τη Mariehamn πριν από μια δεκαετία δήλωσε την περασμένη εβδομάδα:"Η IFK είναι μια μεγάλη οικογένεια. Η αίσθηση ότι η Mariehamn είναι ενάντια στον κόσμο κάνει την ομάδα ισχυρότερη".

Είναι φυσικό ο σύλλογος να καλλιεργεί τοπικά ταλέντα. Έτσι είχε νόημα η προώθηση του 35χρονου Lundberg, ο οποίος γεννήθηκε στο Ώλαντ και έπαιξε σημαντικό ρόλο στον αγωνιστικό χώρο στην ιστορική άνοδο το 2004 μαζί με το τρέχων αρχηγό Jani Lyyski,  γιος του πρώην προπονητή. Ο Lundberg εργάστηκε ως βοηθός του Pekka Lyyski για τέσσερα χρόνια πριν αναλάβει και ο σύλλογος πίστευε ότι η συνεργασία του με τον 58χρονος Virtanen θα τους οδηγήσει σε επιτυχίες.

Η Mariehamn υπερέχει στην ανάπτυξη νέων από την ακαδημία της και όμως είναι αδύνατον να διατηρηθεί μια επιτυχημένη επαγγελματική ομάδα σε μια τόσο μικρή κοινότητα χωρίς να φέρει το ταλέντο από το εξωτερικό. "Η IFK συχνά φέρνει παίκτες που για κάποιο λόγο δεν καταφέρνουν να κάνουν μια πραγματική εντύπωση σε μια χώρα άλλης Ηπείρου, αλλά πραγματοποιούν μεγάλα βήματα προς τα εμπρός στο νησί. Επίσης είναι καλοί στο να βρίσκουν ποιοτικούς παίκτες από το εξωτερικό", λέει ο Salminen.

Μία από αυτές τις ανακαλύψεις είναι ο Αμερικανός μέσος Brian Span ο οποίος αγωνίστηκε για τις FC Dallas και Orlando City και έγινε ένας από τους ηγέτες της Mariehamn. Ένα άλλο μεγάλο εύρημα είναι ο Τζαμαϊκανός επιθετικός Dever Orgill, ο οποίος μεγάλωσε στους Vancouver Whitecaps πριν μεταβεί στα Νησιά Ώλαντ το 2013. Ο ίδιος πέτυχε 13 τέρματα τη φετινή σεζόν, σχεδόν το 1/3 από το συνολικό ποσοστό της ομάδας.

Ενώ ο Τύπος δεν περίμενε πολλά στην αρχή της χρονιάς, ο σύλλογος πίστευε ότι θα μπορούσε να διεκδικήσει μια θέση στην Ευρώπη όμως ακόμη και οι πιο αισιόδοξοι οπαδοί έμειναν έκπληκτοι από τα κατορθώματα της ομάδας. Ο θρύλος του Φινλανδικού ποδοσφαίρου Jari Litmanen περιέγραψε τη Mariehamn ως «ένα παραμύθι» και την αποκάλεσε "Φινλανδική Leicester." Έχει ένα point και υπάρχουν σημαντικές ομοιότητες μεταξύ των πρωταθλητών της Premier League και του μικρού συλλόγου από τα Νησιά Ώλαντ.

"Ο Lyyski ήταν ένας προπονητής της παλιάς που έπαιζε επιθετικό ποδόσφαιρο και ο Lundberg έχτισε στο έργο του για να κατευθύνει την ομάδα μπροστά. Προτιμά να παίζει ποδόσφαιρο και όχι να αμύνεται όπως και να χρησιμοποιεί τη πίεση ψηλά. Αυτό τους δίνει τη δυνατότητα να κερδίζουν πολλές μπάλες και να χτυπάνε τους αντιπάλους τους στην αντεπίθεση" εξηγεί ο Sundqvist.

Στην πραγματικότητα ακριβώς όπως η Leicester τη προηγούμενη χρονιά η Mariehamn είναι προτελευταία στην Veikkausliiga όσον αφορά τις στατιστικές για τη κατοχή της μπάλας όμως δεύτερη πίσω από την HJK στα σουτ για γκολ. Επιπλέον η Mariehamn έγινε πιο σταθερή πίσω σε σύγκριση με τις προηγούμενες χρονιές. Σκόραρε μόνο 40 τέρματα σε 33 αγώνες - τα λιγότερα από τις άμεσες ανταγωνίστριες της - όμως κατείχε την καλύτερη άμυνα με 25 γκολ παθητικό. Το ομαδικό πνεύμα, η σκληρή δουλειά και η αξιοσημείωτη αυτοπεποίθηση τους επέτρεψε να κατακτήσουν το πιο εντυπωσιακό τίτλο στην ιστορία του Φινλανδικού ποδοσφαίρου.

"Δεν μπορώ να βάλω ακόμα τα συναισθήματα μου σε λέξεις. Όταν ο Diego έβαλε το νικητήριο τέρμα ήμουν κοντά στο να δακρύσω. Ο ύμνος του Τσάμπιονς Λιγκ θα ακούγεται στο γήπεδο μας την επόμενη χρονιά. Είναι απίστευτο" είπε ο Jani Lyyski και οι περισσότεροι από τους άλλους οπαδούς στη χώρα είναι ευτυχισμένοι για αυτούς.

Τώρα περισσότερο από ποτέ, Τα Νησιά Ώλαντ βρίσκονται στο χάρτη και ο ουρανός είναι το όριο για τη μικρή, περήφανη και μοναδική κοινότητα.