Η τοπογραφία της αρχαίας πόλης του Κιτίου

Το Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου ανακοίνωσε τη λήξη των ανασκαφών του 2016 της Γαλλικής Αρχαιολογικής Αποστολής στο Κίτιο. Πρόκειται για την πρώτη περίοδο ανασκαφών στο βόρειο τμήμα της θέσης Κίτιο-Παμπούλα. Οι ανασκαφές, που διεξάγονται υπό τη διεύθυνση της S. Fourrier (MAEDI-CNRS-Lyon2 University), αποτελούν μέρος του μακρόπνοου ερευνητικού προγράμματος για την τοπογραφία της αρχαίας πόλης του Κιτίου κατά την Εποχή του Σιδήρου. Κύριοι στόχοι των ερευνών του 2016 ήταν η εξέταση της υπόθεσης ότι τμήμα του τείχους της πόλης της Ύστερης Εποχής του Χαλκού έτρεχε με κατεύθυνση προς Βορρά, παράλληλα με το λιμάνι. Επίσης στόχος ήταν να διερευνηθεί κατά πόσον τα κατάλοιπα του τείχους συνδέονται με οικισμό της Πρώιμης Εποχής του Σιδήρου, που είχε μερικώς αποκαλυφθεί το 1976.

Το 2016 η ομάδα διάνοιξε δύο ανασκαφικές τομές: η πρώτη τομή (Sondage 10) διανοίχθηκε στα βορειοανατολικά του χώρου, στην περιοχή όπου είχαν γίνει οι έρευνες το 1976. Η δεύτερη τομή (Sondage 11) διανοίχθηκε στα βορειοδυτικά, στο ψηλότερο σημείο της θέσης. Η ανασκαφή της δεύτερης περιοχής περιορίστηκε σε μια μικρή επιφάνεια 2,5×2,5 μ. ούτως ώστε να διαπιστωθεί με ακρίβεια η στρωματογραφία του χώρου. Τα πρώτα αρχαιολογικά στρώματα εμφανίστηκαν περίπου στο 1 μ. κάτω από τη σημερινή επιφάνεια του εδάφους. Τα στρώματα περιλαμβάνουν σειρά ελληνιστικών δαπέδων τα οποία καλύπτουν ένα στρώμα της Κλασικής περιόδου (με συσχετιζόμενους τοίχους). Η ανασκαφή σταμάτησε όταν βρέθηκε στρώμα του τέλους της Αρχαϊκής περιόδου (6ος αι. π.Χ.). Προκαταρκτικά, μπορoύμε να πούμε ότι η τελική φάση κατοίκησης της θέσης Κίτιο-Παμπούλα  χρονολογείται στην Ελληνιστική περίοδο, ενώ στις μετέπειτα περιόδους παρατηρείται μετακίνηση της κατοίκησης προς άλλες περιοχές της σημερινής Λάρνακας. Η συνέχιση των ερευνών στην τομή αυτή πιθανόν να φανερώσει ολοκληρωμένη και συνεχή στρωματογραφία.

Στην Τομή 10 (Sondage 10) όμως, διαπιστώθηκαν ενδείξεις συνεχούς κατοίκησης κατά τις πρώιμες περιόδους. Στρώματα της Ύστερης Εποχής του Χαλκού (13ος αι. π.Χ.) βρέθηκαν ακριβώς πάνω από το φυσικό βράχο στα ανατολικά. Η παρουσία αριθμού βαθιών οπών στο έδαφος (loci 867-869) ανατρέπει την υπόθεση ότι ο οικισμός της Ύστερης Εποχής του Χαλκού ακουμπούσε πάνω σε τμήμα του τείχους της πόλης. Τα περισσότερα δάπεδα και οι τοίχοι που αποκαλύφθηκαν στα δυτικά της τομής χρονολογούνται στην Ύστερη Κυπρο-Γεωμετρική περίοδο (9ος αι. π.Χ.). Μικρός αριθμός δοκιμαστικών τομών που έγιναν κάτω από τα δάπεδα φανερώνουν ότι αυτά βρίσκονται πάνω σε πρωιμότερα γεωμετρικά στρώματα, κάποια από τα οποία χρονολογούνται στον 11ο αι. π.Χ.

Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα των φετινών ερευνών δίνουν μια νέα εικόνα για την κατοίκηση στο χώρο αυτό. Τα παλαιότερα στρώματα χρονολογούνται στον 13ο αι. π.Χ, περίοδο ίδρυσης της αρχαίας πόλης του Κιτίου. Αυτή είναι η πρώτη φορά που αποκαλύπτονται δάπεδα της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στο Κίτιο-Παμπούλα, ενώ η συνέχιση των ανασκαφών πιθανόν να φανερώσει ολοκληρωμένη στρωματογραφία από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού μέχρι την Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου. Επίσης, με βάση τα νέα ευρήματα, η θεωρία ότι η περιοχή περιβαλλόταν από τα αρχαία τείχη θα πρέπει να αναθεωρηθεί.