Νεάντερταλ - Homo Sapiens: Μια σχέση ηλικίας 220.000 ετών

Σύμφωνα με νέα ανάλυση μιτοχονδριακού DNA από ένα μηριαίο οστό Νεάντερταλ ηλικίας 124.000 ετών, που βρέθηκε στη νοτιοδυτική Γερμανία, αποκαλύπτει ότι ήδη πριν από τουλάχιστον 220.000 χρόνια το γενετικό υλικό των προγόνων μας είχε «τρυπώσει» στο DNA των Νεάντερταλ. Και για να συμβεί αυτό, ο μόνος τρόπος ήταν ο… γνωστός: η συνουσία. Συγκεκριμένα ερευνητές, με επικεφαλής τους παλαιογενετιστές Γιοχάνες Κράουζε και Κόζιμο Ποσθ του γερμανικού Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ για την Επιστήμη της Ανθρώπινης Ιστορίας στη Λειψία, αφού υπολόγισαν την ηλικία του νεαντερτάλιου οστού πριν από 124.000 χρόνια, εκτίμησαν ότι τα ίχνη πρώιμου ανθρώπινου DNA που περιέχει προήλθαν από μια επιμειξία, πιθανώς στη Μέση Ανατολή, πριν από τουλάχιστον 219.000 χρόνια. Τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Communications». ΕΔΩ

Η ευλογοφανής εξήγηση είναι ότι κάποιοι πρόγονοί μας είχαν –σε σχετικά μικρούς αριθμούς– μεταναστεύσει πρώιμα από την Αφρική στην Ευρώπη, όπου και συνάντησαν τους προϋπάρχοντες εκεί Νεάντερταλ. Άλλοι επιστήμονες δήλωσαν ότι η νέα θεωρία είναι ενδιαφέρουσα, αλλά θα πρέπει να επιβεβαιωθεί από την ανάλυση και άλλων γονιδιωμάτων Νεάντερταλ. Συνοπτικά, σύμφωνα με τους ερευνητές, μετά τα νέα ευρήματα, το πιθανό σενάριο έχει ως εξής: Πριν από περίπου μισό εκατομμύριο χρόνια οι κοινοί πρόγονοι των Νεάντερταλ και των Ντενίσοβαν εξαπλώθηκαν στην Ευρώπη και στην Ασία. Σταδιακά, οι ανατολικοί και οι δυτικοί πληθυσμοί τους διαφοροποιήθηκαν εξελικτικά, με αποτέλεσμα στην Ανατολή (Ασία) να γίνουν Ντενίσοβαν και στη Δύση (Ευρώπη) Νεάντερταλ.

Στη συνέχεια, πριν από τουλάχιστον 270.000 χρόνια, πρόγονοι του ανθρώπου μετανάστευσαν από την Αφρική στην Ευρώπη και ήλθαν σε επιμειξία με τους Νεάντερταλ, με συνέπεια το ανθρώπινο DNA να εισέλθει στο νεαντερτάλιο. Πολύ αργότερα, πριν από περίπου 60.000 χρόνια, έγινε η νέα μαζική μετανάστευση των εξ Αφρικής προγόνων μας στην Ευρώπη και ακολούθησε μια νέα πιο εκτεταμένη επιμειξία τους με τους Νεάντερταλ. Τελικά, μετά το σεξ, οι άνθρωποι –πριν από 40.000 έως 25.000 χρόνια– εξαφάνισαν πλήρως τους Νεάντερταλ από την Ευρώπη. Αλλά –και αυτή είναι η «εκδίκηση» των Νεάντερταλ– μέχρι σήμερα δεν μπορούμε να εξαφανίσουμε το νεαντερτάλιο DNΑ από τα γονίδιά μας…

Σύμφωνα με την κυρίαρχη θεωρία που ισχύει σήμερα, οι πρόγονοί μας υποτίθεται ότι έφτασαν στην Ευρώπη πριν από 60.000 χρόνια. Η απάντηση των ερευνητών είναι ότι πιθανότατα υπήρξε μια πολύ παλαιότερη μετανάστευση των προγόνων μας από την Αφρική στην Ευρώπη, η οποία έλαβε χώρα πριν από 220.000 έως 470.000 χρόνια.

Με βάση τις έως τώρα γενετικές αναλύσεις, εκτιμάται ότι οι πρόγονοι των σύγχρονων ανθρώπων διαχωρίστηκαν από τους Νεάντερταλ και τους Ντενίσοβαν (μια μυστηριώδη αρχαϊκή ομάδα της Σιβηρίας) πριν από 550.000 έως 765.000 χρόνια (με βάση το πυρηνικό DNA) ή πριν από 400.000 έως 470.000 χρόνια (με βάση το μιτοχονδριακό DNA). Οι Νεάντερταλ στη συνέχεια εξαπλώθηκαν στην Ευρασία (τα αρχαιότερα οστά τους στην Ισπανία χρονολογούνται προ περίπου 430.000 ετών), αλλά ο «Έμφρων άνθρωπος» (Homo sapiens), που είχε «αναδυθεί» πριν από τουλάχιστον 300.000 χρόνια, παρέμεινε στην Αφρική έως πριν από 60.000 χρόνια περίπου, προτού εξαπλωθεί στην Ευρώπη.

Μέχρι σήμερα ήταν γνωστές οι επιμειξίες μεταξύ των προγόνων μας και των Νεάντερταλ, που συνέβησαν πριν από περίπου 50.000 χρόνια σε ευρωπαϊκό έδαφος, πράγμα που οδήγησε στο να υπάρχουν μέχρι σήμερα στο DNA μας νεαντερτάλια γονίδια. Όμως η νέα ανακάλυψη δείχνει ότι πρέπει να υπήρξαν πολύ αρχαιότερες επιμειξίες.