Κουρασάο: Η άνθηση του ποδοσφαίρου του και η επιρροή του Patrick Kluivert

Δημήτρης Βαρσάνης

Θα μπορούσε κάποιος να σκεφτεί ότι η φάση των ομίλων CONCACAF Gold Cup ήταν μια πλήρης αποτυχία για το Κουρασάο.

Οι πρωτάρηδες του Gold Cup δεν συγκέντρωσαν κανένα βαθμό αφού έχασαν και τους τρεις αγώνες τους με το ίδιο σκορ (2-0) από την Τζαμάικα, το Ελ Σαλβαδόρ και το Μεξικό προτού μαζέψουν τις τσάντες τους για να γυρίσουν στο σπίτι τους. Ωστόσο η επισήμανση ως αποτυχία για το μικροσκοπικό νησιωτικό Έθνος θα ήταν λανθασμένη γιατί για να δούμε σωστά τα αποτελέσματα και τις επιδόσεις της εθνικής ομάδας του Κουρασάο στο Gold Cup πρέπει να γνωρίζουμε από πού προέρχεται.

Τοποθετημένο 40 μίλια βόρεια της Βενεζουέλας είναι το νησί του Κουρασάο. Η πρωτεύουσα είναι η Βίλλεμσταντ και φιλοξενεί περίπου 150.000 από τους 160.000 συνολικά κατοίκους της χώρας. Ο τουρισμός είναι ο κύριος κλάδος καθώς το Κουρασάο είναι γνωστό για τις ηλιόλουστες καιρικές συνθήκες, τις όμορφες παραλίες και τις ακτές που κόβουν την ανάσα. Το νησί μοιάζει σαν ένα μικρό κομμάτι της Ευρώπης στη Νότια Καραϊβική με την πολύχρωμη αρχιτεκτονική του και τις Ολλανδικές επιρροές του.

Το Κουρασάο είναι γνωστό ως επί το πλείστον στον αθλητικό κόσμο για το μπέιζμπολ. Μεταξύ των πιο σημαντικών αποφοίτων του νησιού είναι οι σημερινοί παίκτες του Major League Baseball Kenley Jansen, Didi Gregirious, Jurickson Profar, Jonathan Schoop και Andrelton Simmons, ενώ οι πρώην αστέρες του MLB Andruw Jones και Randall Simon καταγράφηκαν κάθε χρόνο για τη 10ετής υπηρεσία τους στη Major League. Το νησί έχει ακόμη έναν τίτλο Little League World Series κάτω από τη ζώνη του νικώντας τις Ηνωμένες Πολιτείες στον τελικό του 2010. Με μια σταθερή αντίληψη για τον τρόπο ανάπτυξης του μπέιζμπολ, το ποδόσφαιρο είναι όπου το Κουρασάο ελπίζει να προχωρήσει στη σφαίρα του αθλητισμού στη συνέχεια.

Το ποδόσφαιρο αποτελεί μέρος της ζωής του νησιού σε επίπεδο Εθνικής ομάδας από το 1924 όταν έπαιζε με το επίσημο όνομα της περιοχής του Κουρασάο. Η περιοχή ήταν αρχικά οργανωμένη και διοικούμενη από το σώμα της Curaçose Voetbal και αγωνίζονταν κάτω από αυτή την ομοσπονδία για 37 χρόνια, εκ των οποίων τα 21 αναγνωρισμένα από την FIFA. Η ομάδα είχε μια μέτρια επιτυχία βγαίνοντας δύο φορές δεύτερη στο πρωτάθλημα της Καραϊβικής και της Κεντρικής Αμερικής το 1955 και το 1957.

Το 1946 το Κουρασάο ενώθηκε με άλλα πέντε νησιά της Καραϊβικής για να φτιάξουν μια ομάδα ποδοσφαίρου που ονομάστηκε Ολλανδικές Αντίλλες, παρόλο που οι Μεγάλες Αντίλλες ως χώρα κάτω από το Βασίλειο των Κάτω Χωρών δεν δημιουργήθηκαν επισήμως μέχρι το 1954. Το Κουρασάο συμπεριλήφθηκε με την Αρούμπα, τη Μποναίρ, τον Άγιο Ευστάθιο και τον Άγιο Μαρτίνο για να φτιάξουν την ομάδα των Μεγάλων Αντιλλών.

Η Εθνική ομάδα είχε κάποια πρόωρη επιτυχία και προσκλήθηκε να παίξει στους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1952 που φιλοξένησε η Φινλανδία. Άλλα επιτεύγματα της ενοποιημένης ομάδας των έξι νησιών περιελάμβαναν τη τρίτη θέση το 1963 και το 1969 στο πρωτάθλημα CONCACAF, το οποίο προηγήθηκε του Gold Cup πριν από την ίδρυσή του το 1991. Συνολικά οι Ολλανδικές Αντίλλες θα έπαιζαν 191 αγώνες με ρεκόρ 52 νίκες, 50 ισοπαλίες και 89 ήττες.

Το 2010 οι μεγάλες Αντίλλες διαλύθηκαν και τα νησιά μέλη καθιερώθηκαν ως δύο διαφορετικές οντότητες υπό την Ολλανδική κορώνα. Το Κουρασάο μαζί με την Αρούμπα και τον Άγιο Μαρτίνο έγιναν συνταγματικές χώρες ενώ τα νησιά Μποναίρ, Άγιος Ευστάθιος και Σάμπα έγιναν Ειδικοί Δήμοι. Αυτές οι ενέργειες οδήγησαν κάθε νησί να δημιουργήσει τη δική του εθνική ομάδα και δεν θα έπαιζαν πλέον κάτω από την αιγίδα των Μεγάλων Αντίλλων.

Αυτό οδήγησε στη δημιουργία της Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου του Κουρασάο (CFF) το 2011 καθιστώντας το ένα από τα νεότερα ποδοσφαιρικά έθνη στον κόσμο. Από το 2011 έως το 2014 η νεοσυσταθείσα εθνική ομάδα πήρε μόλις έξι νίκες, έφερε ισάριθμες ισοπαλίες και έχασε 20 φορές.

Το 2015 ήρθε ένας φρέσκος αέρας στην ομάδα με την πρόσληψη του πρώην Ολλανδού αστέρα Patrick Kluivert ως προπονητής της. Ο δηλωμένος στόχος του για την εθνική ομάδα ήταν να προκριθεί στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2018. Ο Kluivert συγκέντρωσε 79 εμφανίσεις με τους Oranje, σημείωσε 40 τέρματα και έπαιξε για κορυφαίες ομάδες όπως ο Ajax, η Milan και η Barcelona κατά τη διάρκεια της καριέρας του. Γεννημένος στο Άμστερνταμ η μητέρα του Kluivert κατάγονταν από το Κουρασάο δίνοντάς του φυσική σύνδεση με το νησί πέρα από την Ολλανδία.

Με την λαμπρή του δύναμη ο Kluivert μπόρεσε να αναδείξει το προφίλ ποδοσφαίρου του Κουρασάο και να στρατολογήσει μια υψηλότερη ποιότητα ποδοσφαιριστών με βάση την Ευρώπη στην Εθνική ομάδα. Οι βασικοί παίκτες που ήρθαν στο σύνολο του Kluivert συμπεριλάμβαναν τον τερματοφύλακα και τον σημερινό αρχηγό Eloy Room από τη Vitesse Arnhem, τον Leandro Bacuna της Aston Villa και τον πρώτο σκόρερ Felitciano Zschusschen, καθώς και άλλους που πραγματοποιούσαν το “αγροτικό” τους στην Πολωνία, στη Σλοβακία και τη Δανία. Από αυτή την ομάδα τόσο ο Room όσο και ο Bacuna αγωνίστηκαν στις μικρές ομάδες της Ολλανδίας, μα δέχτηκαν τις προσφορές για να εκπροσωπήσουν την Εθνική του νησιού σε ανώτερο επίπεδο.

Παρακολουθώντας το ποδόσφαιρο του Κουρασάο είναι εύκολο να διαπιστώσουμε την Ολλανδική επιρροή του Kluivert και τις αρχές που έμαθε στον Ajax ως παίκτης ακαδημιών πριν από χρόνια. Η ομάδα έχτιζε από πίσω και διατηρούσε την κατοχή παίζοντας με την μπάλα στο έδαφος χρησιμοποιώντας το ολλανδικό στυλ του Total Football.

Ο Kluivert συνέλεξε έξι νίκες, τρεις ισοπαλίες και τρεις ήττες στη σύντομη θητεία του ως προπονητής του Κουρασάο μεταξύ του Μαρτίου του 2015 και του Ιουνίου του 2016, ισοφαρίζοντας τον συνολικό αριθμό των νικών του νησιού που μάζεψε από το 2011 ως το 2014. Ο χρόνος του στην Εθνική ομάδα της πατρίδας της μητέρας του διακόπηκε σύντομα όταν πήρε τη δουλειά για να προπονήσει το γιο του Justin στο πρώην σύλλογο του ως προπονητής της U19 του Ajax. Ο χρόνος του στο Άμστερνταμ θα ήταν βραχύβιος καθώς θα αναλάμβανε ως Διευθυντής ποδοσφαίρου για τη PSG μόλις τρεις μήνες μετά την επανένωση του με το σύλλογο του Άμστερνταμ.

Όταν κοιτάζουμε το ρόστερ του Gold Cup η Ολλανδική επιρροή είναι πολύ εμφανής με 10 παίκτες να καλούνται από συλλόγους της Ολλανδίας. Οι υπόλοιποι είναι δύο ποδοσφαιριστές από την Αγγλία, τρεις από το νησί του Κουρασάο και οι άλλοι οκτώ σε κάθε μία από τις εννέα άλλες χώρες της Ασίας, της Ευρώπης και του Ειρηνικού.

Όταν ο Kluivert έφυγε ο βοηθός του Remko Bicentini ανέλαβε χρέη πρώτου προπονητή. Ο Bicentini έπαιξε μια χρονιά ως επαγγελματίας στο Ολλανδικό πρωτάθλημα για τη NEC Nijmegen τη σεζόν 1986/87 σκοράροντας δύο φορές σε 23 εμφανίσεις ως κεντρικός αμυντικός. Αυτό δεν ήταν ο πρώτος του ρόλος στη προπονητική μιας ήταν βοηθός προπονητή για τις Ολλανδικές Αντίλλες το 2008 και πρώτος προπονητής τα δύο τελευταία χρόνια της ύπαρξης της Εθνικής ομάδας το 2009 και το 2010. Ακόμα πέρασε από ερασιτεχνικές ομάδες της Ολλανδίας όπως οι Beuningse Boys, Orion Nijmegen και AWC.

Με το έδαφος που έθεσε ο Kluivert ο Bicentini έχει επιβλέψει το μεγαλύτερο επίτευγμα στην ποδοσφαιρική ιστορία του Κουρασάο υπό την αιγίδα της CFF. Έφερε το Κύπελλο Καραϊβικής του 2017 στο νησί ως το έκτο διαφορετικό έθνος που το πετυχαίνει σε μια ποδοσφαιρική ανάκαμψη που δεν παρατηρήθηκε πολύ συχνά.

Για να καταλάβουμε το επίπεδο του συγκεκριμένου επιτεύγματος για το Κουρασάο πρέπει να ρίξουμε μια ματιά στην προηγούμενη έκδοση της διοργάνωσης το 2014. Υπό την διαχείριση του Etienne Siliee (τώρα τεχνικού διευθυντή της CFF) το Κουρασάο ηττήθηκε σε όλους τους αγώνες στην Τζαμάικα για να τερματίσει στη τελευταία θέση του ομίλου. Μία ήττα με 3-2 από τους μετέπειτα φιναλίστ Τρινιντάντ και Τομπάγκο, άλλη μια ήττα με 3-2 από τη Κούβα όπου το νικητήριο γκολ μπήκε στο πέμπτο λεπτό των καθυστερήσεων και το 4-1 από την Γουιάνα έκλεισαν το τουρνουά της.

Η έκδοση του 2017 αποδείχτηκε πολύ διαφορετική παρόλο που το Κουρασάο απέφυγε τον αποκλεισμό από τη πρώτη προκριματική φάση των ομίλων λόγω της διαφοράς τερμάτων και χάρη στην ισχνή ήττα με 2-1 από τη Δομινικανή Δημοκρατία. Στη τρίτη φάση θα εμφανιζόταν το πραγματικό Κουρασάο επικρατώντας της Αντίγκουα και Μπαρμπούντα (3-0) και του Πουέρτο Ρίκο (4-2) για να κερδίσει μια θέση στα ημιτελικά.

Στο ημιτελικό τέθηκαν εναντίον της Μαρτινίκα, ενός Έθνους που έχει περάσει πέντε φορές στα τελικά του Κυπέλλου Καραϊβικής από το 1992 λαμβάνοντας έτσι πέντε ταξίδια στην φάση των ομίλων του Gold Cup. Η Μαρτινίκα πήρε το προβάδισμα στον αγώνα στο 17’ όμως η Κουρασάο ισοφάρισε στο 57’ με τον Gevaro Nepomuceno και έβαλε το νικητήριο τέρμα με τον Rangelo Janga 15 λεπτά πριν το τέλος. Αυτή η νίκη θα την οδηγούσε στο τελικό εναντίον της κατόχου Τζαμάικα που θα γινόταν ο πιο σημαντικός αγώνας για το ποδόσφαιρο του Κουρασάο μέχρι σήμερα.

Η επιρροή των Ολλανδών παικτών στο Κουρασάο έχει τονιστεί μέχρι στιγμής όμως στον τελικό του Κυπέλλου Καραϊβικής, ο αστέρας ήταν ο γεννημένος στην Βίλλεμσταντ Elson Hooi. Ο επιθετικός ο οποίος εκπροσώπησε το Κουρασάο στο επίπεδο της Under 20 και της Under 23 σκόραρε δύο φορές που αντιστοιχούν στα δύο μοναδικά Διεθνή του τέρματα σε εννέα συμμετοχές μέχρι σήμερα. Με το Κύπελλο της Καραϊβικής στη τροπαιοθήκη του το Κουρασάο πήγε στο Gold Cup του 2017, το πρώτο μεγάλο του τουρνουά ως αυτόνομη χώρα. Αυτή η ιστορική επιτυχία την οδήγησε στην υψηλότερη θέση στη κατάταξη της FIFA φτάνοντας στην 68η, ενώ μόλις τρία χρόνια νωρίτερα και πριν από την άφιξη του Kluivert το Έθνος είχε πέσει στη χαμηλότερη όλων των εποχών (183η).

Ενώ τα όνειρά τους στο Gold Cup τελείωσαν πολύ νωρίς, το πνεύμα του μακροπρόθεσμου στόχου να γίνει το μικρότερο Έθνος που θα συμμετάσχει σε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο είναι ακόμα ζωντανό. Στα Παγκόσμια Κύπελλα του 2022 και του 2026 θα δούμε ένα διευρυμένο τουρνουά των 40 χωρών, ανοίγοντας μια επιπλέον θέση ή ακόμα και δύο για χώρες από το CONCACAF. Αυτό ενδεχομένως να είναι το εφαλτήριο που θα βοηθήσει το Κουρασάο να πετύχει κάτι που έμοιαζε αδύνατο, καθώς η FIFA φαίνεται διατεθειμένη να επεκτείνει την πρόσβαση της στη πιο δημοφιλής διοργάνωση του κόσμου.

Τα ποδοσφαιρικά κλαμπ αγωνίζονται στο νησί από το 1921. Το πρωτάθλημα έγινε επαγγελματικό το 1974 με την ίδρυση του «Curaçao Paid Session». Στη σημερινή του μορφή το πρωτάθλημα αποτελείται από 10 ομάδες, εκ των οποίων οι επτά προέρχονται από την πρωτεύουσα Βίλλεμσταντ.

Το μικρό εγχώριο πρωτάθλημα και το γεγονός ότι υπάρχουν μόνο 159.000 άτομα στο νησί κάνουν την επιλογή του ρόστερ αρκετά δύσκολη για την Εθνική ομάδα. Ευτυχώς για το Κουρασάο διαθέτουν μια δεύτερη δεξαμενή ταλέντων για να πάρουν κάτω από την Ολλανδική ομπρέλα. Μια συγκεκριμένη περίπτωση ήταν το γεγονός ότι μόνο δύο παίκτες που παίζουν στο εγχώριο πρωτάθλημα βρίσκονταν στους αναπληρωματικούς του Gold Cup και του κυπέλλου Καραϊβικής και οι δύο ήταν ερασιτέχνες τερματοφύλακες. Υπάρχουν αρκετοί Ολλανδοί ποδοσφαιριστές με οικογενειακούς δεσμούς με το νησί που μπορούν να παίξουν στο Κουρασάο σύμφωνα με τους κανόνες της FIFA.

Θα χρησιμοποιήσουν την εμπειρία του Gold Cup του 2017 ως μάθημα για τη μελλοντική ποδοσφαιρική επιτυχία. Ενώ το να χάνεις και στους τρεις αγώνες  και να παραχωρείς έξι τέρματα και να μη βάζεις κανένα ίσως να φαίνεται άσχημο στην επιφάνεια, η κατάσταση δεν είναι τόσο ζοφερή όταν λάβεις υπόψη την ευρύτερη εικόνα. Το Κουρασάο ήταν μέσα σε κάθε παιχνίδι και δημιούργησε πολλές ευκαιρίες να σκοράρει απέναντι στην Τζαμάικα και στο Ελ Σαλβαδόρ. Είναι οι μικρές λεπτομέρειες που δεν επέτρεψαν στο Κουρασάο να πετύχει κάτι σπουδαίο και τώρα θα γνωρίζει καλύτερα το επίπεδο του ανταγωνισμού που θα αντιμετωπίσει καθώς χτίζει για τα Gold Cup του 2019 και του 2021.

Η αναταραχή της επιτυχίας που βασίζεται στα θεμέλια της ποδοσφαιρικής φιλοσοφίας του Kluivert θα συνεισφέρει στην ανάπτυξη και την απόκτηση ποδοσφαιριστών. Απλά σκεφτείτε τα παιδιά στο νησί που μπορεί να κλωτσάνε τώρα μια μπάλα του ποδοσφαίρου αντί μια του μπέιζμπολ, αφού είδαν τους συμπατριώτες τους να σηκώνουν το Κύπελλο της Καραϊβικής και να αγωνίζονται στο Gold Cup.

Όσον αφορά την απόκτηση ποδοσφαιριστών αφού εμφανίστηκε σε μια μεγαλύτερη σκηνή, το Κουρασάο μπορεί να ανοίξει τα μάτια κάποιων Ολλανδών παικτών με οικογενειακές ρίζες από το νησί. Θα παρουσιαστούν περισσότεροι ποδοσφαιριστές που θα δουν την εθνική ομάδα ως μια μεγάλη ευκαιρία να παίξουν σε μια Διεθνής διοργάνωση παρά να περιμένουν μια κλήση από την Ολλανδία.

Το ποδόσφαιρο είναι ένα άθλημα που είναι ακόμα καλύτερο για τον ανοιχτό ανταγωνισμό. Η ομορφιά αυτού είναι ότι ποδοσφαιρικές και Εθνικές ομάδες φαινομενικά βγαίνουν από το πουθενά για να πετύχουν αυτό που κανείς δεν θα το προέβλεπε. Το Κύπελλο Συνομοσπονδιών 2013 μας έδωσε τη μεγάλη ιστορία της Ταϊτής, ενώ στο πρόσφατο εκτεταμένο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα το περασμένο καλοκαίρι μας προσέφεραν Έθνη όπως η Ισλανδία και η Βόρειος Ιρλανδία.

Δεν υπάρχει κανένας λόγος που το Κουρασάο να μην μπορεί να πετύχει παρόμοια πράγματα στο CONCACAF με την πάροδο του χρόνου γνωρίζοντας την πρόσφατη ιστορία του και την πρόσβασή τουςστα Ολλανδικά ταλέντα. Ίσως μια μέρα σύντομα όταν σκεφτείτε το νησί, να μην ξανασκεφτείτε τις όμορφες παραλίες ή το μπέιζμπολ αλλά το ποδόσφαιρο που παίζεται με το ολλανδικό στυλ του Total Football.

Ο Patrick Kluivert μπορεί πλέον να μην είναι ο προπονητής του όμως η περίοδος του για λίγο περισσότερο από ένα χρόνο έχει δημιουργήσει το θεμέλιο για τη μελλοντική επιτυχία του. Δεν γνωρίζουμε πώς θα τελειώσει η ποδοσφαιρική ιστορία του Κουρασάο όμως ξέρουμε ότι αξίζει να την παρακολουθήσουμε.