Δέκα καπναποθήκες της Ξάνθης, μάρτυρες της στενής, ιστορικής, σχέσης της πόλης με την καλλιέργεια του καπνού, χαρακτηρίστηκαν ως μνημεία από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων.
Οι καπναποθήκες χρονολογούνται από τα μέσα του 19ου ως τις αρχές του 20ού αιώνα. Χωρίζονται δε σε δύο κατηγορίες ανάλογα με το μέγεθός τους. Τα μεγάλα πολυώροφα κτίρια αποτελούν τις καπναποθήκες των μεγάλων εμπόρων, ενώ τα μικρά μονώροφα κτίρια ανήκουν σε μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις.
Τυπολογικά δεν έχουν πολλές διαφορές στην εσωτερική διάταξη των χώρων. Στο ισόγειο και στους ορόφους ή τη σοφίτα γινόταν η επεξεργασία και συσκευασία του καπνού, ενώ στο ημιυπόγειο αποθηκεύονταν τα καπνά σε συνθήκες σχετικής υγρασίας και ελεγχόμενου αερισμού και φωτισμού.
Τα μέλη του Συμβουλίου θεώρησαν ότι τα κτίρια αυτά διαθέτουν αξιόλογα αρχιτεκτονικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά, ενώ αποτελούν τεκμήρια της εμπορικής δραστηριότητας της Ξάνθης στην παραγωγή καπνού. Επίσης, ότι η προστασία τους θα συμβάλει στην ανάσχεση της αλλοίωσης της ιστορικής και πολεοδομικής φυσιογνωμίας της περιοχής.
Οι δέκα καπναποθήκες που χαρακτηρίστηκαν ως μνημεία (ολόκληρες, ως προς το κέλυφος ή ως προς την περιμετρική τοιχοποιία) βρίσκονται στα νοτιοανατολικά του αστικού ιστού της Ξάνθης. Πρόκειται για ισόγειες καπναποθήκες στις οδούς Νέστου 3-5, Σταθμού 12, Πλουτάρχου 2, Πλουτάρχου 4 και επί των οδών Τρικούπη και Μητροπολίτη Παναρέτου. Επίσης, διώροφες καπναποθήκες στη συμβολή των οδών Αβδήρων 44 και Ιωαννίνων, στην οδό Πλάτωνος 27, στην οδό Σκρα 4, στις οδούς Σκρα και Σωκράτους, και στη συμβολή των οδών Τρικούπη και Πλουτάρχου. Σε αρκετές περιπτώσεις είναι εγκαταλειμμένες και σε κακή κατάσταση διατήρησης ή με πολλές επεμβάσεις και προσθήκες στο εξωτερικό και το εσωτερικό τους.
Συνολικά το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων εξέτασε 13 καπναποθήκες, για δύο από τις οποίες στη συμβολή των οδών Βουλγαροκτόνου και Δημοκρίτου και Βιζβίζη και Σωκράτους κρίθηκε ότι δεν πρέπει να κηρυχθούν μνημεία. Η εξέταση άλλης μίας καπναποθήκης αποσύρθηκε, καθώς δεν έχει εντοπιστεί ο ιδιοκτήτης της. Σημειώνεται ότι κατά το παρελθόν και σε διαφορετικές χρονικές περιόδους το υπουργείο Πολιτισμού είχε χαρακτηρίσει άλλες 15 καπναποθήκες της Ξάνθης ως μνημεία.
Η Ξάνθη ιστορικά, φημιζόταν ήδη από τον 18ο αιώνα για την παραγωγή εκλεκτού καπνού, η επεξεργασία και εμπορία του οποίου έγινε η κύρια απασχόληση των κατοίκων της. Στην περίοδο του μεσοπολέμου το εμπόριο του καπνού πέρασε από τα χέρια των εμπόρων της Ξάνθης στα χέρια των μεγάλων καπνοβιομηχανιών και ξεκίνησε η παρακμή της πόλης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου