Αρχές χωρικής οργάνωσης στη μινωική και τη μυκηναϊκή αρχιτεκτονική: μια συγκριτική προσέγγιση

«Αρχές χωρικής οργάνωσης στη μινωική και τη μυκηναϊκή αρχιτεκτονική: μια συγκριτική προσέγγιση» είναι το θέμα ομιλίας της Καθηγήτριας Κλαίρης Παλυβού (Σχολή Αρχιτεκτόνων ΑΠΘ) που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 4 Μαρτίου 2014 και ώρα 19.00, στο πλαίσιο του Μυκηναϊκού Σεμιναρίου.

Το Μυκηναϊκό Σεμινάριο είναι συνάντηση αρχαιολόγων και φοιτητών με σκοπό την παρουσίαση και συζήτηση του εν εξελίξει ή πρόσφατου έργου –ερευνών πεδίου και μελετών– στον τομέα των Μυκηναϊκών σπουδών. Οι παρουσιάσεις του Μυκηναϊκού Σεμιναρίου έχουν τη μορφή 45λεπτων εισηγήσεων μετά από τις οποίες ακολουθεί συζήτηση.

Η κα Παλυβού θα εξετάσει σε αντιπαράθεση τα δύο αυτά διαφορετικά, σχεδόν αντιθετικά συστήματα χωρικής οργάνωσης, έτσι ώστε να εκτιμηθούν τόσο οι ιδιότητες όσο και οι διαφορές τους.

Όπως θα αναφέρει στην ομιλία της η κα Παλυβού: «Η συζήτηση σχετικά με τις συγγένειες μεταξύ του Μινωικού και του Μυκηναϊκού πολιτισμού έχει εστιάσει κυρίως σε θέματα τέχνης. Η αρχιτεκτονική, από την άλλη μεριά, ως προϊόν μιας σύνθετης, πολυπαραμετρικής διαδικασίας, δεν επιδέχεται εύκολα συγκριτικές αναλύσεις. Στην περίπτωση της αρχιτεκτονικής είναι σημαντικό να διακρίνει κανείς μεταξύ κατασκευής, μορφής και λειτουργίας. Δάνεια ή ομοιότητες στο επίπεδο της οικοδομικής τεχνολογίας (κατασκευή) είναι συνηθέστερα απ’ ό,τι στο επίπεδο της μορφής, αλλά η σημασία τους είναι περιορισμένη. Μινωίτες κτίστες μπορεί λόγου χάρη να μετέφεραν την τεχνολογία της λάξευσης της πέτρας στην Ηπειρωτική Ελλάδα, αλλά η λαξευτή τοιχοποιία χρησιμοποιήθηκε για διαφορετικούς σκοπούς και σε άλλες μορφές στη μυκηναϊκή αρχιτεκτονική.

»Είναι εξίσου σημαντικό να διακρίνει (και να συγκρίνει) κανείς “συστήματα” και όχι μεμονωμένα “στοιχεία” (λόγου χάρη, “κατασκευαστικά συστήματα” βασισμένα στις ξύλινες ενισχύσεις και όχι μεμονωμένες εφαρμογές “ξύλινων στοιχείων”). Ακόμη πιο σημαντική είναι η αναγνώριση των αρχών σχεδιασμού που διέπουν μια αρχιτεκτονική παράδοση. Οι αντίστοιχες παραδόσεις της Κρήτης και της Ηπειρωτικής Ελλάδας διαφέρουν σημαντικά από αυτή την άποψη: στην πρώτη περίπτωση οι αρχές χωρικής οργάνωσης βασίζονται στον οργανικό σχεδιασμό και την κεντροβαρική σύνθεση, ενώ στη δεύτερη κυριαρχούν η γραμμική ανάπτυξη και η συμμετρία».

Η 4η συνάντηση του Μυκηναϊκου Σεμιναρίου θα πραγματοποιηθεί στο Αμφιθέατρο Α. Αργυριάδη (Κεντρικό Κτήριο Πανεπιστημίου Αθηνών, Πανεπιστημίου 30).