Το ανάκτορο των Αιγών, γνωστό και ως «Παρθενώνας της Μακεδονίας», άνοιξε την Κυριακή για το κοινό, με μια αναλυτική ξενάγηση από την προϊσταμένη της εφορίας αρχαιοτήτων Ημαθίας Αγγελική Κοτταρίδη, την οποία παρακολούθησε πλήθος κόσμου.
Άνθρωποι κάθε ηλικίας περπάτησαν μια ανηφορική διαδρομή δύο χιλιομέτρων υπό καυτό ήλιο για να συμμετέχουν στην εκδήλωση, η οποία έγινε παρουσία της γενική γραμματέως του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, Μαρίας Ανδρεαδάκη - Βλαζάκη.
«Εγώ ο ηγεμόνας και ο κόσμος μου συνυπάρχουμε σε αυτό το κτήριο, το ανάκτορο των Αιγών». Με τη φράση αυτή η αρχαιολόγος Αγγελική Κοτταρίδη, εξήγησε στο κοινό την ιδέα της πεφωτισμένης ηγεμονίας, μια σύλληψη του Μακεδόνα Βασιλιά Φιλίππου του Β', πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που τον οδήγησε στη δημιουργία της πόλης και του ανακτόρου.
Στην πρώτη επίσημη ξενάγηση, που έγινε στο ανάκτορο των Αιγών, για να σηματοδοτήσει το άνοιγμά του στον κόσμο, η κα Κοτταρίδη, τόνισε με νόημα: «δεν είναι σπίτι, δεν ήταν ποτέ σπίτι» για να προσθέσει ότι πρόκειται για «το κέντρο της πολιτικής, θρησκευτικής, δικαστικής και στρατιωτικής εξουσίας» του Φιλίππου του Β΄. Αυτός, άλλωστε, κατά τις δοξασίες της εποχής, έφερε θεϊκή καταγωγή. Πήρε τους θεσμούς των πόλεων του νότου, δηλαδή την αυτοδιοικούμενη πόλη με Βουλή και Δήμο, και τους μπόλιασε στην ιδέα του βασιλείου. Έτσι, άρχισε να δημιουργεί πόλεις στις οποίες μαζεύονταν πληθυσμοί και παραχωρούνταν κλήροι. Ο ίδιος ήταν ο πατέρας του λαού του. Πήγαινε καβάλα στη μάχη για να τον προστατέψει και φρόντιζε να του εξασφαλίζει ζωτικό χώρο για να υπάρχει και να αναπτυχθεί.
Μέσα στο πλαίσιο αυτό, το ανάκτορο λειτουργούσε ως πολιτική αγορά. Ήταν ένα συγκροτημένο πολιτικό κτήριο, το κέντρο της ιερής εξουσίας, ένα αρχιτεκτονικό δημιούργημα που συνέλαβε μια μεγαλοφυΐα. Σκοπός του ήταν να φιλοξενεί συναντήσεις πολιτών και μεγαλειώδη δημόσια συμπόσια, με εκατοντάδες άτομα, όχι απλώς για να τρώνε και να πίνουν, αλλά για να συζητούν, καθώς το συμπόσιο ήταν βασική πολιτική λειτουργία. Εκεί οι αρχαίοι έπιναν το κρασί με νερό για να μπορούν να μιλούν νηφάλιοι και να ασχολούνται με όλα τα φιλοσοφικά ζητήματα.
Καινοτομία του μεγαλειώδους κτίσματος, που χρονολογείται με ακρίβεια ανάμεσα στο 350 και το 340 π.Χ., ήταν οι διώροφες λειτουργικές στοές με χώρους για να ανεβεί κανείς επάνω στον δεύτερο όροφο. «Ουσιαστικά ήταν ο πρόγονος της στοάς του Αττάλου στην Αθήνα» ανέφερε η κα Κοτταρίδη. Περιγράφοντας, άλλωστε, σημαντικές στιγμές της ιστορίας που διαδραματίστηκαν εκεί σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι η πρώτη μεγάλη ομάδα επισκεπτών έφτασε στο ανάκτορο το 336 π.Χ., στην πρωτοχρονιά των αρχαίων Μακεδόνων, οπότε ο Φίλιππος γιόρτασε τους γάμους της κόρης του Κλεοπάτρας. Λίγο πιο κάτω, στο θέατρο που είναι συνάρτημα του ανακτόρου, ο ίδιος δολοφονήθηκε αργότερα από τον Παυσανία, ενώ στο περιστύλιο του ανακτόρου ανακηρύχθηκε βασιλιάς ο Αλέξανδρος, από τους Μακεδόνες που χτυπούσαν με το δόρυ την ασπίδα στο θώρακά τους, φωνάζοντας το όνομά του.
«Με την ολοκλήρωση και του Μουσείου, που θα είναι εξοπλισμένο με όλη τη σύγχρονη τεχνολογία, θα μπορεί κανείς όντως να έχει μια ολοκληρωμένη εικόνα για το τι ήταν οι Αιγές, τι ήταν ο Φίλιππος, τι ήταν και είναι ο Αλέξανδρος» ανέφερε η κα Βλαζάκη. Το χρονοδιάγραμμα, άλλωστε, προβλέπει την έναρξη λειτουργίας του νέου Μουσείου των Αιγών το 2020 και την ολοκλήρωση της αναστήλωσης του ανακτόρου το 2022.
Κτισμένο στα χρόνια του Φιλίππου Β΄ (359-336 π.Χ.), το ανάκτορο των Αιγών είναι όχι μόνον το μεγαλύτερο, αλλά μαζί με τον Παρθενώνα και το σημαντικότερο κτήριο της κλασικής Ελλάδας.
Χτισμένο στο άστυ των Αιγών, σε ένα υπερυψωμένο σημείο της πλαγιάς, το τεράστιο κτήριο –το μεγαλύτερο της κλασικής Ελλάδας, τριπλάσιο από τον Παρθενώνα- ήταν ορατό από ολόκληρη τη λεκάνη της Μακεδονίας, τοπόσημο δύναμης και ομορφιάς. Κτήριο πρωτόφαντο, απολύτως επαναστατικό και πρωτοποριακό για την εποχή του, το ανάκτορο που ένας μεγαλοφυής αρχιτέκτονας -ίσως ο Πύθεος- γνωστός για την συμμετοχή του στην κατασκευή του Μαυσωλείου, αλλά και για την συνεισφορά του στην εξέλιξη της πολεοδομίας και της θεωρίας των αναλογιών- δημιούργησε για τον Φίλιππο στις Αιγές θα γίνει το αρχέτυπο όλων των «βασιλείων», δηλαδή των ανακτόρων της ελληνιστικής οικουμένης και όχι μόνον.
Τοιχοποιίες και αρχιτεκτονικά μέλη, επεξεργασμένα όλα με εκπληκτική ακρίβεια, καλυφθήκαν με άριστης ποιότητας μαρμαροκονίες με λεία και στιλπνή επιφάνεια που υποβάλει την εντύπωση μαρμάρου και ανακαλεί την περιγραφή του Βιτρούβιου για τα κονιάματα του παλατιού του Μαύσωλου που έλαμπαν σαν να ήταν από γυαλί.
Χιλιάδες κεραμίδια και ανάγλυφα ακροκέραμα εξαιρετικής ποιότητας, εκατοντάδες τετραγωνικά μέτρα μαρμαροθετήματα και ψηφιδωτά, μερικά από τα οποία είναι εξαίρετα έργα τέχνης, πανάκριβες χρωστικές, χαλκός και κάθε είδους πολυτελή υλικά επιστρατεύτηκαν για να δημιουργήσουν ένα σύνολο αντάξιο της φιλοδοξίας του ηγεμόνα. Ωστόσο, πέρα από την πολυτέλεια των υλικών, την εφευρετικότητα και την τελειότητα της εκτέλεσης, τα απροσδόκητα επιτεύγματα της τεχνολογίας που ανιχνεύονται σε όλα τα επίπεδα, το πιο συναρπαστικό στοιχείο του μοναδικού αυτού κτηρίου παραμένει η μεγαλοφυής αρχιτεκτονική σύλληψη του.
Το μεγάλο τετράγωνο περιστύλιο -χωρίς αμφιβολία η καρδιά του κτηρίου- μαζί με τους χώρους που το περιβάλλουν αρμονικά και από τις τέσσερις πλευρές του και το εντυπωσιακό πρόπυλο με τις στοές που το πλαισιώνουν, αρθρώνοντας την πρόσοψη, αποτελούν τα βασικά στοιχεία του πρωτοποριακού για την εποχή του αρχιτεκτονήματος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου