Νίκος Ξυδάκης: «Δεν ψάχνουμε να βρούμε διάσημους νεκρούς με σκανδαλοθηρική λογική»

Τον αρχαιολογικό χώρο της Αμφίπολης, το Μουσείο, το Γυμνάσιο και τον τύμβο Καστά στο Νομό Σερρών επισκέφθηκε το περασμένο Σάββατο, ο αναπληρωτής Υπουργός Πολιτισμού κ. Νίκος Ξυδάκης, συνοδευόμενος από την Υφυπουργό Μακεδονίας Θράκης κυρία Μαρία Κόλλια – Τσαρουχά, τον κ. Κώστα Μελίτο, δήμαρχο Αμφίπολης, και τη διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών κυρία Κατερίνα Περιστέρη. Επίσης παρέστη και η κυρία Αφροδίτη Σταμπουλή, βουλευτής Σερρών.

«Δεν ψάχνουμε να βρούμε διάσημους νεκρούς με σκανδαλοθηρική λογική. Τα σπάνιας ομορφιάς ευρήματα στο μουσείο της Αμφίπολης μαρτυρούν μια μακρότατη ιστορική διάρκεια. Ψάχνουμε να βρούμε ιστορικές αλήθειες, “πολύτιμους λίθους” που αποκαλύπτουν την ιστορική πορεία των ανθρώπων του τόπου. Οι επιστήμονες πρέπει να σκύψουν ανενόχλητοι πάνω από τα ευρήματά τους και να αφηγηθούν το κοινωνικό και οικονομικό γίγνεσθαι του χθες.  Δεν έχει καμία σημασία να αναρωτιόμαστε με σκανδαλολογικούς τρόπους ποιος θα ήταν ο νεκρός. Ήταν κάποιος νεκρός, κάποιος πλούσιος, κάποιος ηγεμών, αυτά τα λένε οι ποιητές, τα λέει ο Καβάφης, αλλά η αρχαιολογική επιστήμη και η σημερινή μας κατάσταση μας οδηγούν στις σκέψεις να αξιοποιήσουμε όλα αυτά που έχουμε στα χέρια μας» δήλωσε μεταξύ άλλων, ο αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού.

Σε δηλώσεις του σε δημοσιογράφους στο Μουσείο της Αμφίπολης ο κ. Ξυδάκης αναφέρθηκε στη σπουδαιότητα που έχουν τα μνημεία της περιοχής, της αρχαίας πόλης, του τύμβου Καστά αλλά και του Μουσείου. «Η περιοχή είναι χαρισματική και πρέπει να έχουμε μια ολιστική αντιμετώπιση του χώρου. Τα μνημεία και το φυσικό περιβάλλον δημιουργούν ένα μοναδικό σύνολο» τόνισε.

Ο υπουργός πρόσθεσε ότι τώρα πρέπει να δοθεί έμφαση στη μελέτη και τη συντήρηση των ευρημάτων , αλλά και την αναστήλωση των αρχιτεκτονικών στοιχείων του τύμβου. «Υπήρξε γενναία χρηματοδότηση, όσο δεν υπήρξε σε άλλο μνημείο», επεσήμανε ο κ. Ξυδάκης. «Το υπουργείο θα στηρίξει τη μελετητική διαδικασία αλλά και τη συντήρηση. Πρέπει να υπάρξει η αναγκαία ηρεμία, ώστε να προχωρήσει η επιστημονική έρευνα. Αρχαιολογία δεν είναι μόνο η ανασκαφή, αλλά η συνολική μελέτη του παρελθόντος. Ασφαλώς χρειάζεται ενημέρωση της κοινής γνώμης. Πρωτίστως, όμως, οι αρχαιολόγοι αναφέρονται στην Αρχαιολογική Υπηρεσία και στην επιστημονική κοινότητα. Πρόκειται για ένα τεράστιο έργο που τώρα παίρνει τις ανάσες που χρειάζεται» σημείωσε.

Σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ αν το υπουργείο προτίθεται να προβεί στην ταυτοποίηση του ταφικού μνημείου και την ενδεχόμενη σχέση του με τον Μ. Αλέξανδρο, ο κ. Ξυδάκης απάντησε: «Οι επιστήμονες πάντα θα προσπαθούν να ταυτίσουν τα ευρήματά τους, όχι μόνο με πρόσωπα, αλλά κυρίως με ιστορικές περιόδους, με στοιχεία οικονομικής και πολιτικής ιστορίας. Αλλά μερικά πράγματα μένουν αταύτιστα, εδώ υπάρχουν εξαιρετικά αντικείμενα μέσα στο Μουσείο Αμφίπολης, τα οποία είναι αταύτιστα. Δεν αφαιρεί τίποτα από την ομορφιά τους και την επιστημονική και πολιτιστική τους αξία».

Για δε την ενδεχόμενη σχέση του μνημείου με τον Μ. Αλέξανδρο, ο αν. υπουργός σημείωσε: «Υπάρχει κάποια σημασία, δηλαδή θα αλλάξει κάτι στην Μακεδονία, αν πούμε ότι σε αυτόν τον τάφο ήταν ο τρίτος εγγονός του; Η Μακεδονία θα είναι αυτή που είναι, οι άνθρωποι που ζουν εδώ θα είναι αυτοί που είναι. Έχουμε πολλά ιστορικά και αρχαιολογικά στοιχεία για να έχουμε μία πολύ πλούσια, πολύ βαριά και πολύ δημιουργική ταυτότητα ιστορική. Δεν χρειαζόμαστε συνεχώς να επιβεβαιώνουμε για κάτι παραπάνω. Έτσι νομίζω εγώ, τουλάχιστον».

«Η περιοχή της Αμφίπολης είναι μία περιοχή, με πάρα πολύ μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον και με ιδιαίτερο φυσικό κάλος. Ένας παράδεισος» συνέχισε ο κ. Ξυδάκης. «Η κα Περιστέρη μάς έδειξε το μνημείο το οποίο έχει ανασκάψει από το 2012 έως σήμερα. Το μνημείο στον λόφο Καστά χρειάζεται πολύ εργασία μηχανική, ενίσχυση, υποστήριξη στατική, συντήρηση. Από δω και πέρα η αρχαιολόγος μελετά τα ευρήματά της και σε εύλογο χρόνο, όπως ορίζει ο Νόμος, θα κάνει τις ανακοινώσεις της. Η αρχαιολογική έρευνα δεν είναι μόνο η ανασκαφή, η ανασκαφή είναι η αναγκαία “καταστροφή” που κάνει η αρχαιολόγος για να φτάσει να βρει το εύρημα. Από κει και πέρα η αρχαιολογική έρευνα είναι η μελέτη του παρελθόντος, είναι η μελέτη των ευρημάτων, είναι οι συσχετισμοί με τις γραπτές πηγές, με πάρα πολλά επιστημονικά εργαλεία του σήμερα. Είναι συναρπαστική για τον πολύ κόσμο μια ανασκαφή, γιατί έχει ένα στοιχείο περιπέτειας. Αλλά η αρχαιολογική επιστήμη δεν είναι μόνο αυτό».

Ο αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού έκανε σαφές ότι «οι αρχαιολόγοι δεν απευθύνονται στους δημοσιογράφους, αλλά στην υπηρεσία τους και στην αρχαιολογική κοινότητα. Στην υπηρεσία τους για να ενημερώνουν για αυτά που βρίσκουν και τι πράττουν και στην επιστημονική κοινότητα, στους συναδέλφους τους, στους οποίους παρουσιάζουν τα ευρήματα, τις σκέψεις τους, τις ερμηνείες τους και τίθενται και στην επιστημονική “βάσανο”, στις ερωτήσεις των συναδέλφων τους, για να φτάσουν σε μία σύνθεση, στα συμπεράσματα. Βεβαίως, ενδιαμέσως γίνονται κάποιες ενημερώσεις στην κοινή γνώμη, σε πράγματα που ενδιαφέρουν, αλλά με μέτρο και ζυγισμένα. Δεν είναι για να εξάπτουμε τη φαντασία».

Ακολούθως ο υπουργός σημείωσε: «Αυτό που είδα εγώ, πέραν του μνημείου που ανακαλύφθηκε, είναι ότι όλη η περιοχή είναι ένα καταπληκτικό σύνολο στο οποίο υπάρχουν ήδη πολλά αρχαιολογικά ευρήματα, υπάρχει ο χώρος του αρχαίου Γυμνασίου, που είχε ανασκαφεί από τον αείμνηστο Λαζαρίδη, πάρα πολλά ευρήματα βρίσκονται στο μουσείο της Αμφιπόλεως, που αξίζει το ενδιαφέρον και την επισκέψη του κοινού. Η ομορφιά του τόπου, οι αμυγδαλεώνες γύρω από τον λόφο Καστά είναι ένα μοναδικό πράγμα στον ελλαδικό χώρο, γεγονός που μας οδηγεί σε δεύτερες σκέψεις, δηλαδή όλα αυτά τα αρχαιολογικά ευρήματα πρέπει να τα εντάξουμε σε μία συνολική σκέψη, για το τι είναι ο τόπος, το φυσικό τοπίο, η σύγχρονη παραγωγή, οι πόλεις γύρω, που ζουν πάνω στα χνάρια των παλαιών πόλεων, και από αυτή την άποψη είναι ένα υπόδειγμα πώς θα κινηθούμε στο μέλλον. Μια ολιστική διαχείριση του τοπίου, της πολιτιστικής κληρονομιάς και του σύγχρονου κόσμου».

Από την πλευρά της η υφυπουργός Μακεδονίας-Θράκης Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά, που συνόδευε τον κ. Ξυδάκη στις επισκέψεις του στην Αμφίπολη, δήλωσε: «Η σημερινή επίσκεψη του αναπληρωτή υπουργού Πολιτισμού στην Αμφίπολη δείχνει τη σοβαρότητα με την οποία αυτή η κυβέρνηση προσεγγίζει και τα θέματα του πολιτισμού. Αυτά τα μνημεία ανήκουν στους νεκρούς τους και εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να ακολουθήσουμε τους επιστήμονες, οι οποίοι κάνουν το έργο τους και θα τους αφήσουμε να κάνουν το έργο τους απερίσπαστοι. Δεν θα ακολουθήσουμε παραδείγματα του παρελθόντος».


Η επικεφαλής της αρχαιολογικής ομάδας στις ανασκαφές του λόφου Καστά, αρχαιολόγος Κατερίνα Περιστέρη, δήλωσε: «Ευχαριστούμε θερμά και τον αναπληρωτή υπουργό Πολιτισμού και την υφυπουργό Μακεδονίας, που είναι μαζί μας. Ελπίζουμε να είναι στο πλευρό μας για να προχωρήσουμε σωστά και όμορφα την έρευνά μας στην περιοχή».