Παρασκευή 13 Μαρτίου 2015

Η χαλκοτεχνία της προϊστορικής Ηπείρου


«Όψεις του υλικού πολιτισμού της προϊστορικής Ηπείρου: Η μαρτυρία της χαλκοτεχνίας» είναι ο τίτλος διάλεξης που θα δώσει ο δρ Χρήστος Ν. Κλείτσας (Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων) στη διάρκεια της 6ης συνάντησης του Μυκηναϊκού Σεμιναρίου. Η ομιλία θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 19 Μαρτίου 2015 και ώρα 19.00 στο Κεντρικό Κτήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών (Αμφιθέατρο Ι. Δρακόπουλου, Πανεπιστημίου 30).

Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο δρ Κλείτσας: «Για πρώτη φορά στην έρευνα της μεταλλοτεχνίας της προϊστορικής Ηπείρου εφαρμόζονται αλλά και αξιοποιούνται συνδυαστικά τεχνικές της αρχαιομετρίας (μεταλλογραφικές, χημικές και ισοτοπικές αναλύσεις). Οι συγκεκριμένες διεπιστημονικές μέθοδοι αποκωδικοποιούν τα στάδια της κατασκευαστικής διαδικασίας (κυρίως χύτευση και σφυρηλάτηση), τις “συνταγές” των κραμάτων και την πιθανή προέλευση του μετάλλου. Σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα μακροσκοπικά ίχνη κατασκευής και χρήσης των χάλκινων αντικειμένων από την περιοχή τεκμηριώνουν κοινούς τεχνολογικούς ή/και πολιτισμικούς κύκλους.

Παρότι δεν έχουν βρεθεί ακόμα πρωτογενείς ενδείξεις (σκωρίες, φυσερά, ακροφύσια, χωνευτήρια, μήτρες κ.ά.) άσκησης εγχώριας μεταλλοτεχνίας, ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά των τελικών τεχνέργων την καθιστούν σχεδόν βέβαιη. Η εγχώρια κατανάλωση χάλκινων αντικειμένων φαίνεται, πάντως, να ευνοεί περισσότερο τις “αγορές” του νοτιότερου ελλαδικού ή μυκηναϊκού χώρου παρά των Βαλκανίων ή της Ευρώπης.

Η Ήπειρος διαχρονικά αποτελούσε μια σχετικά απομονωμένη γεωγραφικά και αυτάρκη οικονομικά περιοχή, στην οποία αναπτύχθηκαν ιδιαίτεροι πυρήνες πολιτισμού. Παράλληλα, η θέση της στο σταυροδρόμι των Βαλκανίων, της Ευρώπης και του μυκηναϊκού κόσμου επέτρεπε την ανταλλαγή των προϊόντων, της τεχνογνωσίας και των ιδεών. Απέναντι στη μεγάλη μάζα της εγχώριας χειροποίητης κεραμικής, εντυπωσιακή είναι η ποσότητα των χάλκινων εργαλείων (κυρίως πελέκεις) και όπλων (ξίφη, εγχειρίδια και αιχμές δοράτων) των τελικών φάσεων της Ύστερης Χαλκοκρατίας, ενώ λιγότερα παραμένουν τα αντίστοιχα κοσμήματα. Τα συγκεκριμένα τέχνεργα συνιστούν περιεχόμενα “θησαυρών” (Στεφάνη Πρέβεζας, Καταμάχη Ιωαννίνων), κτερίσματα τάφων (κιβωτιόσχημοι και λακκοειδείς) ή μεμονωμένα ευρήματα. ∆ιαφορετική εμφανίζεται η περίπτωση της προϊστορικής και πρωτοϊστορικής ∆ωδώνης, όπου αρκετά χάλκινα εργαλεία και όπλα αποτελούν πιθανότατα αναθηματικές προσφορές, θεϊκά σύμβολα ή τελετουργικά όργανα»


Δεν υπάρχουν σχόλια: