Νάια Δωδώνης – Αγώνες για τον Δία

Το Πνευματικό Κέντρο Δήμου Δωδώνης σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων, το Σάββατο 27 Ιουνίου 2015 διοργανώνει εκδηλώσεις με τίτλο «Νάια Δωδώνης – Αγώνες για τον Δία».

Το πρωί (09:30-13:30) θα πραγματοποιηθεί στο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Δωδώνης επιστημονική συνάντηση με έξι ομιλίες από διακεκριμένους επιστήμονες (Pierre Cabanes, Κωνσταντίνα Γραβάνη, Κωνσταντίνος Ζάχος, Νικόλαος Κατσικούδης, Κωνσταντίνος Σουέρεφ, Σωτήριος Τσέλικας), οι οποίες αφορούν στους Νάιους Αγώνες της Δωδώνης κατά την αρχαιότητα. Στο τέλος, θα αποδοθεί τιμή στον Ομότιμο Καθηγητή Ιστορίας της Αρχαιότητας του Πανεπιστημίου Paris X-Nanterre, Pierre Cabanes, για τη συμβολή του στην έρευνα των Ναΐων Αγώνων της Δωδώνης. Παράλληλα, θα προβληθούν δύο σύντομες ψηφιακές ταινίες για την Αρχαία Δωδώνη.

Το απόγευμα στον Αρχαιολογικό Χώρο Δωδώνης θα πραγματοποιηθούν σύγχρονα αγωνίσματα που παραπέμπουν στους Νάιους Αγώνες στο αρχαίο στάδιο (18:30-20:00) και αμέσως μετά θα ακουστεί ελληνική μουσική από τον «Λύραυλο» και την Αντιγόνη Κατσούρη με παραδοσιακά και αρχαιοελληνικής έμπνευσης όργανα στο αρχαίο θέατρο (20:30-21:30).

Νάια ονομάζονταν οι αγώνες που γίνονταν προς τιμήν του Δία κάθε 4 χρόνια στην Αρχαία Δωδώνη από τον 3ο αιώνα π.Χ. μέχρι τον 4ο αιώνα μ.Χ. Στα Νάια γινόταν γυµνικοί και δραµατικοί αγώνες, αλλά και πιθανότατα µουσικοί αγώνες και αρµατοδροµίες, ενώ ακόμη αργότερα κατά τους ρωµαϊκούς χρόνους στο θέατρο γινόταν και θηριοµαχίες.

Από τις επιγραφές της Δωδώνης, αναφέρονται τα αξιώματα Ναΐαρχος, Αγωνοθέτης και Ναϊκοί Εύθυνοι καθώς και τα αθλήματα πάλη, παγκράτιο, πυγμαχία και πένταθλον.

Γραπτές µαρτυρίες πιστοποιούν ότι λάμβαναν χώρα δραµατικοί αγώνες και αναφέρεται η διδασκαλία τραγωδίας του Ευριπίδη (Αρχέλαος) και της άγνωστης τραγωδίας Αχιλλεύς του Χαιρήµονος.

Επειδή πιστευόταν ότι ο Δίας κατοικούσε στις ρίζες της ιερής φηγού (βελανιδιάς), γι' αυτό ονομάστηκε Νάιος Δίας, από το ρήμα "ναίω" = κατοικώ και στη συνέχεια η εορτή του "Νάια".

Τα Νάια πιθανότατα καθιερώθηκαν κατά την περίοδο της βασιλείας του Πύρρου (297-272 π.Χ.) και από ενεπίγραφη μαρτυρία προκύπτει ότι συνέχισαν να τελούνται ως το 240/241 µ.Χ. Θεωρείται ότι συνεχίστηκαν ως το τέλος του 4ου αι. π.Χ. όταν σταμάτησαν να τελούνται ως εθνική εορτή με την επικράτηση του χριστιανισµού.

Τα Νάια είναι μια από τις έξι διοργανώσεις που αναφέρονται στο μηχανισμό των Αντικυθήρων και συγκεκριμένα με το όνομα Νάα, τα οποία γίνονταν στο ίδιο έτος με τα Νέμεα, το επόμενο έτος από τα Ολύμπια (τους Ολυμπιακούς Αγώνες) και το προηγούμενο έτος από τα Πύθια.