Ταϊτή: Η εκπλήρωση ενός ονείρου

Δημήτρης Βαρσάνης

“Είμαστε με τα μεγάλα αγόρια τώρα" ήταν η ετυμηγορία του προπονητή της Ταϊτής Eddie Etaeta. Ποτέ δεν ειπώθηκε κάτι πιο ακριβές. Ο Etaeta (δάσκαλος ενός σχολείου και πρώην ποδοσφαιριστής με την Εθνική ομάδα) και το γκρουπ ερασιτεχνών του από το Νότιο Ειρηνικό ήταν έτοιμοι να αγωνιστούν στην παγκόσμια ποδοσφαιρική σκηνή για πρώτη φορά.

 

Όντας στη 138η θέση στον κόσμο εκείνη την εποχή και καθισμένη διακριτικά μεταξύ του Σουδάν και της Ρουάντα στην κατάταξη της FIFA, η Ταϊτή είχε κερδίσει το δικαίωμα συμμετοχής στο Κύπελλο Συνομοσπονδιών του 2013 μαζί με κάποιες Εθνικές που άνηκαν στην ελίτ του Παγκοσμίου ποδοσφαίρου. Πρόκειται να αντιμετώπιζαν τους πρωταθλητές Αφρικής, Ευρώπης και της Νοτίου Αμερικής σε αγωνιστικούς χώρους όπως του Μπέλο Οριζόντε, του Ρίο ντε Τζανέιρο και του Ρεσίφε.

Η Ταϊτή - ένα Έθνος με μόλις 11.000 εγγεγραμμένους ποδοσφαιριστές σε πληθυσμό 250.000 κατοίκων - είναι το πρώτο έθνος του Ειρηνικού που θα φτάσει ποτέ σε ένα μεγάλο τουρνουά της FIFA και δεν είναι καν χώρα. Είναι το μεγαλύτερο νησί της Γαλλικής Πολυνησίας και ένα επίσημο κομμάτι της Γαλλίας. Το ποδόσφαιρο στην Ταϊτή είναι μια αποφασιστικά ερασιτεχνική υπόθεση.

"Υπάρχουν 99% ερασιτέχνες και 1% επαγγελματίες ποδοσφαιριστές στον κόσμο", πρόσθεσε ο Etaeta. "Η Toa Aito (Εθνική ομάδα) έχει κερδίσει την ευκαιρία να εκπροσωπήσει το ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο ενάντια στα μεγαλύτερα Έθνη του κόσμου. Ακόμα κι αν είμαστε ερασιτέχνες παίκτες, πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι να παίξουμε ως επαγγελματίες. "

Τα πάντα ξεκίνησαν από το τουρνουά που τους έφερε στη Βραζιλία, στο μάλλον λιγότερο υγιεινό περιβάλλον του Lawson Tama Stadium στην Ονιάρα των Νησιών Σολομώντα. Αποκόμισαν αυτή την ευκαιρία γίνοντας το πρώτο Έθνος εκτός της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας που κατέκτησε το Κύπελλο Εθνών της Ωκεανίας, το οποίο διεξήχθη στην Ονιάρα τον Ιούνιο του 2012.

Για μια ομάδα που ήταν έτοιμη να υποστεί μερικές βαριές ήττες στη Βραζιλία, η Ταϊτή ξεκίνησε την πορεία της στο Κύπελλο Εθνών Ωκεανίας προξενώντας το ίδιο είδος ταπείνωσης απέναντι στη Σαμόα με 10 - 1. Αξιοσημείωτο γεγονός είναι ότι τα εννέα από τα δέκα τέρματα τα έβαλαν τα μέλη οικογένειας Tehau. Τα δίδυμα Lorenzo και Alvin μπήκαν στο φύλλο αγώνα με τέσσερα και δύο τέρματα αντίστοιχα, ενώ ο μεγάλος αδελφός Jonathan πέτυχε άλλα δύο. Ακόμα συνέβαλε και ο ξαδέλφος τους Teaonui που βρήκε και εκείνος δίχτυα.

Η Ταϊτή βγήκε πρώτη στον όμιλο της με της νίκες επί της Νέας Καληδονίας (4-3) και της Βανουάτου (4-1) φέρνοντας την στον ημιτελικό ενάντια στους οικοδεσπότες της διοργάνωσης αποφεύγοντας να αντιμετωπίσουν τη Νέα Ζηλανδία σε αυτό το στάδιο. Ο Jonathan Tehau σημείωσε το μοναδικό γκολ σε μια ισχνή νίκη με 1-0 επί των Νησιών Σολομώντα, πράγμα που σημαίνει ότι η Ταϊτή θα ισοφάριζε τουλάχιστον τη καλύτερη της πορεία  το 1996 σαν φιναλίστ του θεσμού.

Σίγουρα θα περίμενε να αντιμετωπίσει τη Νέα Ζηλανδία στον τελικό. Μια ομάδα που είχε εμφανιστεί στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Νότιας Αφρικής μόλις δύο χρόνια νωρίτερα, που θα μπορούσε να καυχηθεί ότι έχει το Chris Wood μπροστά, φρέσκο ​​από μια καλή σεζόν στην Αγγλική Championship. Μια τέτοια αντιστοιχία θα τους άφηνε φυσικά να είναι το αουτσάιντερ της αναμέτρησης όμως τα γεγονότα στον άλλο ημιτελικό δεν επέτρεψαν αυτό το πράγμα. Η Νέα Καληδονία συγκλόνισε τους Kiwis επικρατώντας με 2-0 και δημιουργώντας έναν αμιγώς Γαλλικό τελικό στο άλλο άκρο της Γης.

Έχοντας ήδη νικήσει την Νέα Καληδονία στη φάση των ομίλων η αυτοπεποίθηση ήταν υψηλή στο στρατόπεδο της Ταϊτής. Πολύ υψηλότερη από το να ήταν η Νέα Ζηλανδία στην απέναντι πλευρά. Ήταν μια δικαιολογημένη αυτοπεποίθηση μιας και το γκολ του Steevy Chong Hue στις αρχές της αναμέτρησης σφράγισε μια άλλη μια ισχνή νίκη και οδήγησε το Έθνος στο πρώτο του σημαντικό τρόπαιο.

Το πιο σημαντικό από αυτό, την έδωσε την ευκαιρία να ταξιδέψει στη Βραζιλία για το Κύπελλο Συνομοσπονδιών ώστε να αντιμετωπίσει τα "μεγάλα αγόρια" όπως τα περιέγραψε ο Etaeta. Μπορεί να ήταν η πρώτη εμφάνιση της Ταϊτής σε διοργάνωση της FIFA σε ανώτερο επίπεδο όμως πολλοί από αυτούς που ταξίδευαν στη Βραζιλία - η χρυσή γενιά της εάν το επιθυμείτε - είχαν λάβει μέρος στο Παγκόσμιο Κύπελλο Under 20 στην Αίγυπτο το 2009 όπου αντιμετώπισε τη Βραζιλία, την Ισπανία και τη Νιγηρία στον όμιλο. Ήταν μια τρομακτική εμπειρία, καθώς η Ταΐτή ηττήθηκε και στους τρεις αγώνες του ομίλου δεχόμενη 21 τέρματα και στην αντίπερα όχθη δεν έβαλε κανένα.

Λίγο μετά την επιτυχία τους στην Ωκεανία, η πολιτική κατάσταση της Ταϊτής ως κομμάτι της Γαλλίας σήμαινε ότι συμμετείχαν στην ανά διετής διοργάνωση του Coupe de l'Outre-Mer στο Παρίσι, ένα τουρνουά της Γαλλικής ομοσπονδίας για τα υπερθαλάσσια Γαλλικά εδάφη. Μη έχοντας αρκετό κίνητρο μπροστά από την μεγάλη της πρόκληση, η Ταΐτή ηττήθηκε στη πρεμιέρα από τη Μαγιότ (νησί του Ινδικού Ωκεανού). Ανέκαμψε κερδίζοντας τα επόμενα δύο παιχνίδια όμως δεν ήταν αρκετό να φτάσουν ακόμη και στα ημιτελικά. Δεν υπήρχε ένας ενισχυτής αυτοπεποίθηση.

Το ταξίδι στη Γαλλία έδωσε όμως μια σημαντική ανταμοιβή. Ο μόνος παίκτης της Ταϊτής που έπαιζε επαγγελματικά ήταν ο 33χρονος Marama Vahirua. Εκείνη την χρονιά άνηκε στα βιβλία της Γαλλικής Nancy αν και είχε σταλθεί δανεικός στο Πανθρακικό εκείνο το διάστημα. Ένας πρώην Διεθνής στην Under 21 της Γαλλίας είχε αγωνιστεί στο υψηλότερο επίπεδο κάνοντας περισσότερες από 300 εμφανίσεις στη Ligue 1, ενώ έπαιξε και στο Champions League με τη φανέλα της Nantes.

Εγκατέλειψε την Ταϊτή και την πόλη του Παπεέτε πριν από περίπου 15 χρόνια για να συμπεριληφθεί στο σύστημα ακαδημιών της Nantes, αλλά η επαγγελματική του επιτυχία έφτασε και με ένα κόστος. Δεν μπόρεσε να εκπροσωπήσει τη χώρα του μιας και οι Ευρωπαίοι εργοδότες του το θεωρούσαν άσκοπο να παίζει σε υποβαθμισμένα τουρνουά όπως τα Island Games ή το Κύπελλο Εθνών Ωκεανίας. Η συμμετοχή στο Κύπελλο Συνομοσπονδιών ωστόσο σήμαινε ότι το όνειρο του Vahirua να παίξει για την Ταϊτή θα πραγματοποιούνταν έστω και με καθυστέρηση.

Ενώ το ταξίδι της Ταϊτής στη Βραζιλία φάνηκε σε μερικά σημεία του κόσμου ως μια ιστορία κόντρα στις πιθανότητες, η χαμηλή τους θέση και το ερασιτεχνικό τους ρόστερ - με εξαίρεση Vahirua - σήμαινε ότι η ίδια η παρουσία τους στη Βραζιλία αμφισβητήθηκε από πολλούς. Ίσως να έμοιαζαν με πρόβατα στη σφαγή όμως είχαν κερδίσει το δικαίωμα να παρευρίσκονται εκεί. Ο φόβος φυσικά ήταν ότι στη πρώτη τους διοργάνωση κόντρα σε Έθνη εκτός της Ωκεανίας θα τους ταπείνωνε και συνεπώς θα έφερνε αμηχανία στο τουρνουά.

Η πρωταθλήτρια της Αφρικής Νιγηρία ήταν η πρώτη δοκιμασία που περίμενε την Ταϊτή σε έναν αγώνα που έγινε στο Mineirao στο Μπέλο Οριζόντε. Ήταν μια αναμέτρηση που θα τελείωνε με μια ήττα με διαφορά πέντε τερμάτων, αλλά θα χάριζε την πιο όμορφη σκηνή σε ολόκληρη τη διοργάνωση. Αυτό που θα θυμόμαστε περισσότερο από αυτόν τον αγώνα δεν ήταν ότι η Νιγηρία σκόραρε στα πρώτα πέντε λεπτά του αγώνα, μετά από αλλεπάλληλες κόντρες σε σώματα αμυντικών και αφού η μπάλα κατέληξε στον Uwa Echiejile από τον διαιτητή. Ούτε ότι πέτυχαν ένα δεύτερο τέρμα λίγα δευτερόλεπτα μετά.

Αντίθετα η στιγμή που ο κόσμος θα θυμάται και η εικόνα που απεικόνιζε τα περισσότερα ρεπορτάζ την επόμενη ημέρα ήρθε στα πρώτα λεπτά του δευτέρου ημιχρόνου. Όντας ήδη τρία γκολ πίσω, ο Jonathan Tehau από την Ταΐτή - ένας ντελιβεράς όταν δεν αγωνίζεται σε παγκόσμια ποδοσφαιρικά γεγονότα - κατευθύνθηκε στο δεύτερο δοκάρι ύστερα από το κόρνερ του Vahirua και με μια καρφωτή κεφαλιά πυροδότησε σε έξαλλους πανηγυρισμούς τους Ταιτιανούς στον αγωνιστικό χώρο και τους Βραζιλιάνους στο κοινό.

Η εικόνα που ακτινοβολούσε σε όλο τον κόσμο ήταν του Tehau και των συμπατριωτών του να πανηγυρίζουν κάνοντας κωπηλασία προς τιμήν του Εθνικού σπορ της Ταϊτής, το κανό - καγιάκ. Η ενέργεια και ο αναβρασμός των Ταϊτών ήταν η πιο αξιοσημείωτη πτυχή του αγώνα, καθώς μοίρασαν αρκετές πάσες μεταξύ τους και διατήρησαν αρκετές φορές την κατοχή. Μπορεί να αντιμετώπιζαν έναν αντίπαλο πολύ υψηλότερου επιπέδου, αλλά προσπαθούσαν να κάνουν το δικό τους παιχνίδι χωρίς φόβο και επιτίθενται όταν προέκυπταν οι ευκαιρίες. Το πνεύμα και η γενναιότητα τους ανταμείφθηκε με ένα γκολ και μια στιγμή που αγαπήσαμε όλοι οι λάτρεις του ποδοσφαίρου σε όλο τον κόσμο.

Για μια στιγμή μετά το γκολ τους, εμφανώς αυξημένοι σε αυτοπεποίθηση φόβισαν τους πιο διάσημους αντιπάλους τους πριν οι ερασιτέχνες υποκύψουν στο τέλος από μια Νιγηριανή αναταραχή. Ήταν ο ίδιος ο Tehau ο οποίος έβαλε το αυτογκόλ ακυρώνοντας το ιστορικό του τέρμα στο άλλο άκρο του γηπέδου, αλλά τίποτα δεν θα μπορούσε να καθηλώσει τα πνεύματά σε μια βραδιά που δεν θα ξεχαστεί ποτέ.

"Είμαι πολύ υπερήφανος που σκόραρε", είπε στους δημοσιογράφους αργότερα. "Είδα το κενό και πήγα εκεί. Δείξαμε ότι θα μπορούσαμε να παίξουμε κάποιο ποδόσφαιρο και ναι χάσαμε όμως άξιζαμε τουλάχιστον ένα γκολ και το βάλαμε”. Όταν στη συνέχεια ρωτήθηκε για το αυτογκόλ του λίγο μετά τη στιγμή της δόξας του ο Tehau γέλασε και είπε:”Λοιπόν, αυτό είναι το ποδόσφαιρο"

Ήταν μια κινητή εμπειρία που αγκαλιάστηκε πλήρως και από τους Νιγηριανούς συναδέλφους τους. Οι παίκτες της Νιγηρίας αγκάλιασαν τους Ταιτιανούς θερμά στο τελικό σφύριγμα, καθώς η συγκίνηση της στιγμής τους στο παγκόσμιο προσκήνιο εξαπλώθηκε σε μερικούς. "Ήμουν βαθιά συγκινημένος, σχεδόν έκλαψα", ανέφερε ο Eddie Etaeta. "Παρακολουθούμε τα Παγκόσμια Κύπελλα στην τηλεόραση. Σήμερα εμείς ήμασταν οι ηθοποιοί. "

Στο γήπεδο που θα γινόταν η σκηνή του εφιάλτη της Βραζιλίας από τη Γερμανία στα ημιτελικά του Παγκοσμίου κυπέλλου ένα χρόνο αργότερα, η Ταϊτή εμφανίστηκε με ένα αναζωογονητικό στυλ και θετικότητας ενάντια στις συντριπτικές αποδόσεις. Ότι παρείχε τη στιγμή του τουρνουά ήταν το κερασάκι στην τούρτα. Εκείνο το μοναδικό της τέρμα ήταν αυτό που η Ταϊτή χρειάζονταν ώστε η περιπέτεια τους στη Βραζιλία να μην είναι τίποτα άλλο παρά επιτυχημένη

Λίγες μέρες αργότερα, η Ταϊτή θα κινούνταν λίγο νότια για να λάβει μέρος σε ένα από τα πιο εντυπωσιακά σκηνικά του παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Πρόκειται να αντιμετώπιζαν τη πρωταθλήτρια Ευρώπης και Κόσμου  Ισπανία στο Maracana του Ρίο ντε Τζανέιρο. Σίγουρα δεν υπήρξε ποτέ καμία τέτοια επική αντιστοιχία στην ιστορία του Διεθνούς ποδοσφαίρου. Ήταν πολύ μακρινό σενάριο από τη πρεμιέρα της στο Κύπελλο Εθνών Ωκεανίας απέναντι στη Σαμόα μπροστά σε μόλις 3.000 θεατές ένα χρόνο νωρίτερα.

Το γεγονός ότι η Ισπανία υπέβαλε την Ταϊτή στη μεγαλύτερη ήττα στην ιστορία της FIFA από την άποψη τελικής φάσης μιας διοργάνωσης, ούτως ή άλλως δεν είχε ιδιαίτερη σημασία. Το σκορ 10-0 δεν ήταν εξ ολοκλήρου απροσδόκητο. Όμως για άλλη μια φορά το πνεύμα και η επιμονή των παικτών της Ταϊτής είναι αυτά που κίνησαν ενδιαφέρον στο μάτι.

Αφού δέχτηκε για άλλη μια φορά το πρώτο τέρμα στα πρώτα λεπτά, η Ταϊτή κράτησε άσφαιρους τους Fernando Torres και David Villa στο επόμενο μισάωρο του αγώνα. Τι έγινε αν δέχτηκαν διψήφιο αριθμό τερμάτων; ποτέ δεν τα παράτησαν απέναντι σε μια από τις καλύτερες Εθνικές ομάδες όλων των εποχών.

Η Ισπανία από την πλευρά της είδε το παιχνίδι με τον σωστό τρόπο. Ίσως να ήταν εύκολο για αυτούς να το δουν σαν αγώνα προπόνησης ή να τους ξεφτιλίζουν αλλάζοντας συνεχώς πάσες μεταξύ τους, αλλά η Ισπανία έπαιξε όπως και σε οποιοδήποτε άλλο αγώνα μετά την επιμονή του Vicente del Bosque οι παίκτες του να δείξουν στη Ταΐτή το πλήρη σεβασμό. "Η Ταϊτή έδωσε ένα παράδειγμα από την άποψη του Fair Play και έβγαιναν μπροστά όποτε είχαν την ευκαιρία", εξήγησε. "Δεν βάλαμε και άλλα γκολ επειδή δεν μας άφησαν να το πράξουμε. Αυτό το παιχνίδι δεν κατάστρεψε το ποδόσφαιρο αλλά το έκανε ακόμα πιο δυνατό”.

"Έπικεντρωθήκαμε σαν να παίζαμε έναν τελικό", πρόσθεσε ο Fernando Torres. "Η Ισπανία έδειξε σεβασμό από το πρώτο έως το τελευταίο λεπτό και αυτό είναι σημαντικό. Συχνά οι κατώτερες ομάδες θέλουν να διαλύσουν έναν αγώνα και γίνονται επιθετικές. Παίζουν χωρίς πνεύμα ή ελπίδα. Αφήνοντας τα πρότυπα στην άκρη, η Ταϊτή παρουσίασε ένα εξαιρετικό παράδειγμα για το πώς να παίζεις ποδόσφαιρο. Προσπαθήσαμε να τους δείξουμε σεβασμό από κάθε άποψη”.

Ήταν μια χειρονομία που εκτιμήθηκε από τους Ταϊτιανούς, ακόμα κι αν αυτό σήμαινε ότι οι Ισπανοί άφηναν τη διαφορά συνεχώς να αυξάνεται. Σημειώθηκε επίσης από το κοινό που αγκάλιασε τους ήρωες της Ταϊτής με ζεστή και γενναιόδωρη στήριξη. "Είμαι ακόμα στα αστέρια", δήλωσε ο Mikael Roche, ο 30χρονος τερματοφύλακας της Ταϊτής ο οποίος δήλωσε μετά τον αγώνα. "Το κοινό της Βραζιλίας ήταν θαυμάσιο, φώναζαν για μας αν και είμαστε μικροί παίκτες και μια μικρή ομάδα. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τι έκαναν για εμάς. "

Τέσσερις ημέρες αργότερα: ένας άλλος αγώνας και άλλη μια βαριά ήττα. Αυτή τη φορά από τη πρωταθλήτρια της Νότιας Αμερικής Ουρουγουάη που επικράτησε με 8-0. Δεν έχει όμως σημασία. Η θέση της Ταϊτής στην ποδοσφαιρική ιστορία είχε ήδη καταγραφεί από αυτό που είχε προηγηθεί. Οι νησιώτες θα άφησαν την παγκόσμια ποδοσφαιρική σκηνή με πολύ περισσότερο σεβασμό από όταν έφτασαν.

Το ποδόσφαιρο είναι ένα παγκόσμιο σπορ και όχι η διατήρηση μόνο των μεγάλων εθνών. Για το καλύτερο ή το χειρότερο, η παρουσία της Ταϊτής στη Βραζιλία ήταν μια υπενθύμιση γι 'αυτό. Ίσως πάνω απ' όλα οι προσπάθειες της Ταϊτής υπέδειξαν τι είναι καλό για το ποδόσφαιρο. Αν το κερδίσεις μπορεί να πάρεις τη θέση σου μαζί με τους καλύτερους και τους μεγαλύτερους του αθλήματος.

Είναι μια αλαζονική και στενή αντίληψη ότι η Ταϊτή δεν έπρεπε να ήταν εκεί. Ήταν η πρωταθλήτρια της Ηπείρου της. Τη κατέκτησε και το καλύτερο από αυτό, οι επιδόσεις της παρουσίασαν τη δύναμη του ποδοσφαίρου για τα καλά. Η ικανότητά να κάνει τα όνειρα αληθινά και να επιτρέπει τη δυνατότητα να ονειρεύεται τη πρώτη θέση.

Η επιτυχία στο άθλημα είναι μια σχετική ιδέα και για τη Ταϊτή το Κύπελλο Συνομοσπονδιών του 2013 εκπροσώπησε το αποκορύφωμά τους, το Έβερεστ τους και την ποδοσφαιρική τους εκπλήρωση.