Από τις 30 Σεπτεμβρίου έως τις 2 Οκτωβρίου, στο νησί της Κέας θα πραγματοποιηθούν το Διεθνές Συνεδρίο και Θαλάσσιες Εκδηλώσεις με αφορμή την συμπλήρωση 100 χρόνων από την βύθιση δύο εκ των σημαντικότερων πλοίων του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, του S/S Burdigala και του HMHS Britannic, αδελφού πλοίου του Τιτανικού. Στο Μουσείο της Ακρόπολης, από τον δήμο Κέας και τον Σύλλογο Φίλων Κέας, παρουσιάστηκε χτες το πρόγραμμα του Διεθνούς Συνεδρίου και των Θαλάσσιων Εκδηλώσεων.
Με βασικούς στόχους την ανάδειξη των ιστορικών γεγονότων της εποχής και την προώθηση της Κέας ως μοναδικού προορισμού καταδυτικού και τουριστικού ενδιαφέροντος, μέσα από το Διεθνές Συνέδριο, οι συνδιοργανωτές επιθυμούν να προσφέρουν μια ξεχωριστή εμπειρία στους συμμετέχοντες.
Με τη συμμετοχή προσωπικοτήτων από την ιστορική, καταδυτική, διπλωματική, πολιτική και επιχειρηματική κοινότητα, το Συνέδριο αποτελεί επίσης μοναδική ευκαιρία να αποδοθεί φόρος τιμής στις ζωές των ατόμων που χάθηκαν, κατά την διάρκεια των δύο ναυαγίων.
Οι συνδιοργανωτές του Συνεδρίου, είχαν την χαρά να προσφέρουν μια πρώτη γεύση, όσων θα πραγματοποιηθούν το επετειακό τριήμερο στο νησί της Κέας. Ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου δήλωσε σχετικά: «Ένα μικρό νησί, μια μεγάλη, συναρπαστική ιστορία που γοητεύει και προκαλεί να την ανακαλύψεις στον σιωπηλό βυθό! Φως σε ανεξερεύνητες και πάντα ελκυστικές, μυστηριώδεις σελίδες της ιστορίας του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου επιδιώκουν να ρίξουν οι εκδηλώσεις, αφιερωμένες στα 100 χρόνια από τη βύθιση των δύο υπερωκεανίων.
Η πρόκληση είναι τόσο δυνατή, που μπορεί να αναδείξει την Κέα σε διεθνούς φήμης καταδυτικό κέντρο, σημείο αναφοράς για τον παγκόσμιο καταδυτικό τουρισμό, που συνδυάζει μοναδικά το ενδιαφέρον για την ιστορική έρευνα αλλά και για την πλούσια ενάλια ζωή, που “αναβλύζει” από τα ναυάγια. Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου σταθερά στηρίζει όλες τις πρωτοβουλίες ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς των νησιών της, αναγνωρίζοντας πως με αυτόν τον τρόπο όχι μόνο αναδεικνύει τον πλούτο τους, αλλά δημιουργεί διαύλους και προοπτικές περαιτέρω τουριστικής ανάδειξής τους», ενώ ο δήμαρχος Κέας τόνισε ότι: «Παρά την κρίση που βιώνει η χώρα, η Κέα επιχειρεί ένα άλμα προόδου, με άξονα τον τουρισμό και την τοπική αγροτική παραγωγή. Στον τουρισμό, θα αξιοποιηθούν η πολιτιστική κληρονομιά του νησιού, όπως η Καρθαία και ο πύργος της Αγίας Μαρίνας. Στον φυσικό πλούτο, θα αξιοποιηθούν το δάσος της βελανιδιάς, τα πλακόστρωτα μονοπάτια και τα θαλάσσια ενάλια ευρήματα, με τη δημιουργία ενός θαλάσσιου Μουσείου και ενός χερσαίου Εκθεσιακού και Ερευνητικού Κέντρου Εναλίων ευρημάτων και καταδυτικών δραστηριοτήτων, σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού και την Εφορία Εναλίων Αρχαιοτήτων».
Ο Πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Κέας, δήλωσε σχετικά: «Έχουμε θέσει ψηλά τον πήχη για ένα ποιοτικό Συνέδριο διεθνούς απήχησης, στηριζόμενοι σε χορηγούς, αλλά, κυρίως, στο crowdfunding από ανθρώπους που αγαπούν το νησί». Τέλος, διαβάστηκε και μήνυμα του Pierre - Yves Cousteau, με το οποίο ανακοίνωσε την πιθανή συμμετοχή του στο Διεθνές Συνέδριο: «Όπως κάποιοι από εσάς ίσως γνωρίζετε, είμαι ένας ένθερμος υποστηρικτής της Ελλάδας και μπορώ να αντέξω μόνο λίγους μήνες χωρίς ένα καλό σαγανάκι. Έτσι, αναμείνατε να με δείτε και πάλι στην όμορφη χώρα σας σύντομα. Ο πατέρας μου αποκάλυψε πραγματικά τόσα πολλά μυστήρια της θάλασσας στην ανθρωπότητα κατά τη διάρκεια της απίστευτης καριέρας του, συμπεριλαμβανομένης και της ανακάλυψης και κινηματογράφησης του Βρετανικού, το 1976, εμπνέοντας τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο για να ανοίξουν το μυαλό και την καρδιά τους πέρα από τις απλές υλιστικές ανησυχίες, προσκαλώντας μας να ονειρευόμαστε. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, χρειαζόμαστε όνειρα. Σας ευχαριστώ για την εργασία που κάνετε και πραγματικά ελπίζω να σας επισκεφτώ τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους».
Τον Νοέμβριο του 1916, με διαφορά μιας εβδομάδας, διέπλευσαν τα νερά του Αιγαίου δύο διεθνούς φήμης υπερωκεάνια που είχαν επιστρατευτεί για τις ανάγκες του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Το ένα, το «S/S Burdigala», χρησιμοποιούνταν από τους Γάλλους για τη μεταφορά στρατιωτών και εξοπλισμού από και προς το Βαλκανικό μέτωπο. Το άλλο, το «HMHS Britannic», αδελφό πλοίο του «Τιτανικού», είχε προστεθεί στο στόλο των Αγγλων και είχε μετατραπεί σε ένα πλωτό νοσοκομείο στα νερά της Μεσογείου. Αμφότερα τα πλοία βυθίστηκαν στα ανοιχτά του καναλιού της Κέας, περίπου στο ίδιο σημείο, εξαιτίας πρόσκρουσης σε νάρκη - και τα δύο ναυάγια χρεώνονται στη δράση του γερμανικού υποβρυχίου «U-73». Σήμερα, μια απόσταση δύο μιλίων χωρίζει τα κουφάρια τους, που αναπαύονται στο βυθό εδώ και 100 χρόνια.
Τα δύο πλοία, από την ημέρα της κατασκευής τους μέχρι τη βύθισή τους βορειοδυτικά της Κέας, αποτελούν σημαντικό μέρος της ιστορίας και της εξέλιξης της ναυτιλίας, σε μια εποχή (τέλος 19ου και αρχές 20ού αιώνα) όπου ο γρήγορος, ασφαλής και άνετος διάπλους των ωκεανών αποτελούσε μέγιστη πρόκληση. Το «S/S Burdigala» ναυπηγήθηκε το 1897 για λογαριασμό της γερμανικής ναυτιλιακής εταιρίας Norddeutscher Lloyd - το πρώτο του όνομα ήταν «S/S Kaiser Friedrich» και προοριζόταν να κυριαρχήσει στη γραμμή του βόρειου Ατλαντικού. Ηταν ένα στολίδι της εποχής, με πολυτελέστατα σαλόνια, χώρους αναψυχής, μεγάλα καταστρώματα και συνολικό χώρο φιλοξενίας 1.350 επιβατών. Ωστόσο, από τα πρώτα του υπερατλαντικά ταξίδια το «S/S Kaiser Friedrich» φάνηκε ότι υστερούσε σε ταχύτητα και δεν μπορούσε να διασχίσει τον Ατλαντικό, όπως έπρεπε σύμφωνα με τους στόχους που είχαν τεθεί, σε διάστημα το πολύ έξι ημερών. Αυτή του η αδυναμία ήταν καταδικαστική και εγκαταλείφθηκε για 12 χρόνια στο λιμάνι του Αμβούργου, σύμβολο μιας μεγαλεπήβολης ιδέας και συγχρόνως μιας τρανής αποτυχίας.
Τελικά, το 1912 εντάχθηκε στο στόλο της γαλλικής εταιρίας Sud-Atlantique, η οποία το μετονόμασε σε «S/S Burdigala». Ακολούθησε η επιστράτευσή του για τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η μετατροπή του σε μεταγωγικό πλοίο και τελικά η βύθισή του, το πρωί της 16ης Νοεμβρίου 1916, βορειοδυτικά της Κέας. Η αρχική εκτίμηση έκανε λόγο για τορπιλισμό, αλλά, όπως διαβάζουμε στο εξαιρετικό και αναλυτικότατο κείμενο του Δημήτρη Γκαλών στο Keadive.gr, η πιθανότερη αιτία της βύθισης ήταν η πρόσκρουση σε νάρκη που είχε αφήσει στο σημείο το γερμανικό ναρκοθετικό υποβρύχιο «U-73». Αλλωστε, το πλοίο παρέμενε χαμένο στον ελληνικό βυθό μέχρι πολύ πρόσφατα και για την ακρίβεια μέχρι το 2008, όταν η ομάδα KDE (Kea Dive Expedition - Καταδυτική Αποστολή στην Κέα) προσέγγισε το σημείο του ναυαγίου, χωρίς, μέχρι εκείνη τη στιγμή, να γνωρίζει ότι επρόκειτο για το θρυλικό «S/S Burdigala».
Το δεύτερο ναυάγιο ήταν αυτό του «HMHS Britannic» (Βρεταννικός), ενός θαυμαστού υπερωκεάνιου μήκους 269 μέτρων, δημιουργία του 1914 από τη White Star Line, την εταιρεία από το Λίβερπουλ που τρία χρόνια νωρίτερα είχε δει το μεγάλο της καμάρι, τον «Τιτανικό», να βυθίζεται στα παγωμένα νερά του Ατλαντικού. Ο «Βρεταννικός» δεν ήταν τόσο πολυδιαφημισμένος όσο ο «αδερφός» του, ωστόσο θεωρούνταν βελτιωμένος σε θέματα ασφάλειας. Η τύχη του, βέβαια, δεν ήταν πολύ καλύτερη. Αμέσως μετά την καθέλκυσή του ενσωματώθηκε στο στόλο του βρετανικού Ναυτικού και «υπηρέτησε» ως πλωτό νοσοκομείο, μεταφέροντας χιλιάδες τραυματίες από το μέτωπο της Καλλίπολης κατά τη βραχύβια διαδρομή του στα νερά, κυρίως, της Μεσογείου. Το πρωί της 21ης Νοεμβρίου 1916, επτά ημέρες μετά τη βύθιση του «S/S Burdigala», ο «Βρεταννικός» ακολούθησε το γαλλικό πλοίο στο βυθό του ελληνικού πελάγους, παίρνοντας μαζί του 30 ανθρώπους. Η πλειονότητα των επιβαινόντων διασώθηκε. Και στη δική του περίπτωση υπήρχε διχογνωμία για το αν τορπιλίστηκε ή αν προσέκρουσε σε νάρκη, αλλά και στις δύο περιπτώσεις ως θύτης εμφανίζεται και πάλι το υποβρύχιο «U-73». Το ναυάγιό του εντοπίστηκε σε βάθος 110 μέτρων από τον Ζακ Κουστό το 1975.
Η διπλή τραγωδία του φθινοπώρου του 1916 αποτελεί πλέον ένα υποθαλάσσιο μνημείο της ιστορίας του Α΄ Παγκοσμίου και ταυτόχρονα μια τεράστια πρόκληση για τους ερευνητές που αναζητούν βορειοδυτικά των ακτών της Κέας τις χαμένες αλήθειες μιας άλλης εποχής. Οι φωτογραφίες και τα βίντεο από τα σημεία των δύο ναυαγίων κόβουν την ανάσα, με τα άλλοτε περήφανα υπερωκεάνια να μοιάζουν πια συμβιβασμένα με την αιωνόβια ακινησία τους, έχοντας γίνει μέρος της ζωής του σκοτεινού και σιωπηλού βυθού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου