Esteban Cambiasso: Ταξίδι στο χρόνο

Δημήτρης Βαρσάνης

Στο λοφώδες τοπίο του Σέρρα Ρίκο, βαθιά μέσα στα σπλάχνα μιας ενοριακής εκκλησίας ο Don Stefano Vassallo έσκασε ένα χαζό χαμόγελο. Μετά από μέρες σκληρής έρευνας σε άφθονα αρχειοθετημένα έγγραφα βρήκε τελικά αυτό που έψαχνε.

Την επόμενη μέρα κατευθύνθηκε βόρεια από την κοινότητα της Γένοβας για να παρουσιάσει τα ευρήματά του κατόπιν αιτήματος του Massimo Moratti, προέδρου της Internazionale. Η ανακάλυψή του αφορούσε τη μετανάστευση του Francesco Cambiaso, ενός Αργεντινού μετανάστη με καταγωγή από τη Γένοβα.

Στα τέλη του 19ου αιώνα ως αποτέλεσμα του μαζικού κύματος ευρωπαϊκής μετανάστευσης, ο Francesco έκανε το διατλαντικό ταξίδι στο λιμάνι του Μπουένος Άιρες και βρισκόταν εκεί όπου εγκαταστάθηκαν ο ίδιος, η σύζυγός του και η οικογένειά του με τα 11 παιδιά. Ο πληθυσμός της χερσονήσου είχε υποβαθμιστεί μετά από χρόνια συνεχιζόμενου εμφυλίου πολέμου και μετά από το πικρό συμπέρασμα του, οι Ιταλοί και οι Ισπανοί εργάτες προσπάθησαν να ανοικοδομήσουν το Έθνος αναζητώντας καλύτερες ζωές για τους απογόνους τους.

Κατά την άφιξη ένα λάθος στο αντίγραφο σήμαινε ότι το οικογενειακό όνομα Cambiaso έγινε επίσημα "Cambiasso" και εδώ στο Μπουένος Άιρες, λίγες δεκαετίες αργότερα θα ερχόταν ο νέος Esteban στον κόσμο. Η σημασία αυτού του εγγράφου σχετίζεται με τα κριτήρια καταλληλότητας του Cambiasso να αγωνίζεται για τους Nerazzurri. Το κλαμπ είχε δυσκολευτεί να συμπεριλάβει εγγραφή του παίκτη το 2004 μετά τη μεταγραφή του από την Real Madrid, λόγω έλλειψης χώρου στην αναλογία των ποδοσφαιριστών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ήταν όμως τα βασικά ευρήματα του Vassallo που θα λειτουργούσαν ως καταλύτης για την παραλαβή του Ιταλικού διαβατηρίου του Cambiasso ολοκληρώνοντας έτσι τη μετακίνησή του στην Inter.

Παρότι αυτό το ιστορικό γεγονός συνέβαλε στη διαμόρφωση της σταδιοδρομίας του νεαρού μέσου, ήταν ένα άλλο προγενέστερο οικογενειακό γεγονός που τον οδήγησε σχεδόν στο να παίζει με τα χέρια και όχι με τα πόδια του. Το 1908 ο πρόγονος του Esteban Antonio έφτιαξε το Villa del Parque, μια περιοχή του Μπουένος Άιρες όπου χρόνια αργότερα θα κατασκευαστεί το σχολείο μπάσκετ GEVP. Ο πατέρας του Esteban Carlo, ήταν φανατικός του μπάσκετ και η μητέρα του Tita είχε μια λατρεία για το cestoball (ένα άθλημα της Αργεντινής όχι πολύ διαφορετικό από το netball). "Όταν ήμουν μόλις τριών ετών οι γονείς μου παρατήρησαν πόσο μου άρεσε το μπάσκετ και με πήραν, μαζί με τον αδερφό μου Nicolas στην σχολή μπάσκετ του GEVP όπου ήδη παίζαμε ο μεγαλύτερος αδελφός μας Frederick».

Ο Esteban πέρασε τα πρώτα του χρόνια κρατώντας μια μπάλα όπου κι αν πήγαινε, παίζοντας με τα αδέλφια του ενώ ταυτόχρονα μάθαινε τακτικές και έπαιζε στο γκαράζ του σπιτιού του χρησιμοποιώντας σκαμνιά για αντίπαλους παίκτες. Ήταν σχολαστικός και μελετημένος από νεαρή ηλικία και θα περνούσε ώρες παρατηρώντας και προσπαθώντας να μιμηθεί το είδωλό του: τον Michael Jordan.

Το ποδόσφαιρο θα χρειαστεί να περιμένει μέχρι την σχολική φοίτηση πριν δεχτεί την καρδιά του Cambiasso αντί του μπάσκετ. Μέχρι εκείνη τη στιγμή του είχε δοθεί επίσης το ψευδώνυμο “Cuchu” από το γνωστό Εθνικό τηλεοπτικό χαρακτήρα Cuchufilito λόγω του κοκαλιάρικου σωματότυπου του, των ξανθών μαλλιών του και του θερμού χαρακτήρα του. Οι προπονητές του παρατήρησαν την ικανότητα του Esteban για τις αρχηγικές κινήσεις του - που αποκτήθηκαν αγωνιζόμενος ως point guard - και αμέσως προσπάθησαν να τον ενσταλάξουν στην τέχνη της “στρογγυλής θεάς”.

Έξι χρόνια μετά την είσοδο του στο ποδόσφαιρο έλαβε μια θέση στην αριστοκρατική ακαδημία της Argentinos Juniors και το αυξανόμενο ενδιαφέρον από την Ευρώπη. Ο Ajax ερχόταν από μια ιστορική χρονιά έχοντας στεφθεί τόσο πρωταθλητής Ολλανδίας όσο και Ευρώπης. Ο προπονητής του Louis van Gaal είχε ειδοποιηθεί για τα ταλέντα του “Cuchu” και κατέστησε σαφές το ενδιαφέρον του για τη λήψη του 15χρονου στο Άμστερνταμ. Ανησυχώντας για τη δραστική πολιτιστική του μετατόπιση σε μια τόσο τρυφερή εποχή, η οικογένειά του επέλεξε να διατηρήσει μια πιο υπολογιστική κίνηση για να υλοποιηθεί.

Έτσι την υλοποίησε στη μορφή της “Βασίλισσας” της Ευρώπης: της Real Madrid. Προσφέροντας την ευκαιρία να κοσμήσει την εικονική φανέλα των Μαδριλένων και χωρίς τα γλωσσικά εμπόδια αποδείχθηκε μια πολύ καλή ευκαιρία για να απορριφθεί. Έτσι, μαζεύοντας τις τσάντες του ο Cambiasso ταξίδεψε στην ισπανική πρωτεύουσα. "Λίγους μήνες πριν είχα εξετάσει επίσης τον Ajax, αλλά ο ολλανδικός πολιτισμός ήταν τόσο διαφορετικός από της Αργεντινής και εγώ και η οικογένειά μου φοβηθήκαμε. Πήρα την απόφαση να ακολουθήσω ένα όνειρο: τη Real Madrid ", θυμάται ο Cambiasso σε συνέντευξή του στη Marca: "Στην ηλικία των 15 βρήκα τον εαυτό μου περιτριγυρισμένο από τα μεγαλύτερα αστέρια και με αντιμετώπισαν πολύ καλά, ειδικά ο Sánchez, ο Hierro, ο Redondo, ο Alkorta και ο Chendo".

Δύο χρόνια κουβάλησαν μαζί του 41 εμφανίσεις και δύο τέρματα για την Real Castilla όμως τα πολιτιστικά εμπόδια ή μη που περνούσε τα εφηβικά του χρόνια μακριά από τους αγαπημένους του τον έπληξαν. Πράγματι, ο Cambiasso ήταν αναποφάσιστος και στερούνταν επίσης το επίπεδο ανταγωνισμού που επιζητούσε η ανάπτυξη του. "Μου δόθηκε η ευκαιρία να επιστρέψω στην Αργεντινή μετά από δύο χρόνια στη δεύτερη ομάδα της Real Madrid επειδή χρειαζόμουν περισσότερο ανταγωνισμό. Όντας ήδη στην πρώτη ομάδα η πολιτική της στιγμής σήμαινε ότι το μεγαλύτερο μέρος του ρόστερ αποτελούνταν από τους παίκτες της ακαδημίας και τους Galácticos και δεν ήμουν σε κανένα από αυτά τα δύο μέρη”.

Επέστρεψε στην πατρίδα του υπογράφοντας για την Independiente και αγωνίστηκε στο ανώτερο επίπεδο κατευθείαν. Ο “Cuchu” επαινέθηκε, η δουλειά του εμπνεύστηκε και απόπνεε εμπιστοσύνη και ηρεμία πέρα ​​από τα χρόνια του. Ακόμα θα συνεργάζονταν τακτικά με τον εικονικό προπονητή César Luis Menotti ζητώντας του πάντα συμβουλές, καθώς ο μέσος συνέχιζε με πάθος την προσπάθειά του για αυτοπεποίθηση. Αποδείχθηκε ότι ο Cambiasso ήταν κάτι περισσότερο από ένας ακόμα ποδοσφαιριστής: ήταν ένας αφοσιωμένος μαθητής.

Έπειτα θα γευόταν τα πρώτα του τρόπαια ξεκινώντας έναν εθισμό για την τελειότητα, κατακτώντας δύο φορές το Copa América με την Under 20 της Αργεντινής όπως θα στεφθεί και Παγκόσμιος πρωταθλητής το 1997. Ακολούθησε μια μεταγραφή στη River Plate καθώς ο Cambiasso άρχισε να εδραιώνεται ως ένα από τα πιο λαμπρά αστέρια της χώρας.

Δεν υπήρχε τίποτα υπερβολικό στο παιχνίδι του, τα κόλπα του σπάνια όμως για τους ακριβολόγους, περνώντας λίγα λεπτά παρακολουθώντας τον να ενορχηστρώνει τη μεσαία γραμμή της River Plate ήταν το μόνο που χρειαζόταν για να τους πείσει για την αριστεία του. Η κίνηση του ήταν εργονομική, οι πάσες του ακριβείς και το παιχνίδι του άψογο.

Καθώς η φήμη του μεγάλωνε, το ίδιο έκανε και το ανανεωμένο ενδιαφέρον της Real και αυτή τη φορά ο “Cuchu” θα εκμεταλλευόταν την ευκαιρία και με τα δύο χέρια. Τη σεζόν 2002/03 ο Cambiasso κατέκτησε σημαντικούς τίτλους παίρνοντας αρχικά το Διηπειρωτικό και το Σούπερ Καπ Ευρώπης πριν προσθέσει το πολυπόθητο στέμμα της La Liga. Τοποθετημένος στη βάση της μεσαίας γραμμή ενώ άλλαζε απρόσκοπτα με τον μαέστρο Claude Makélélé, το ντουέτο πρόσθεσε την απαιτούμενη ισορροπία για την επιθετική αίσθηση της Real Madrid.

Δυστυχώς αυτή τη γνώμη δεν τη μοιράστηκε και ο πρόεδρος του κλαμπ Florentino Perez του οποίου η δριμύς πώληση του Makélélé μετά από αίτημα του για αύξηση του μισθού του προκάλεσε μια περίοδο παρακμής. Ο περήφανος Pérez δεν παρατηρούσε το πλεονέκτημα του αμυντικού μέσου και “έσφαξε” τόσο τον Makélélé όσο και τον Cambiasso για "έλλειψη τεχνικής ικανότητας και ρυθμού".

Άλλα δύο χρόνια στην Ισπανία κατέληξαν σε ένα πικρό τέλος και για άλλη μια φορά ο Cambiasso θα έφευγε. Είναι εδώ όπου η Inter και ο Moratti έκαναν την κίνησή τους. Ο σύλλογος της Λομβαρδίας ήταν μακροχρόνια θαυμαστής του Cambiasso και διαπραγματεύτηκε με τη Real Madrid για πιθανή μεταγραφή όταν το “φαινόμενο” κινήθηκε προς την αντίθετη κατεύθυνση. Εκείνη την εποχή η συμφωνία δεν ήταν εφικτή όμως τώρα χάρη στην ακούραστη έρευνα του Vassallo, ο ΑργεντινοΙταλός αποκαλύφθηκε επίσημα ως παίκτηςτης  Inter.

Έφτασε σε μια ομάδα γνωστών προσώπων. Η Inter διέθετε έναν ισχυρό πυρήνα της Αργεντινής και ο Cambiasso αισθάνθηκε σαν στο σπίτι του, συνεργαζόμενος με διεθνείς συμπατριώτες όπως ο Javier Zanetti, ο Nicolás Burdisso, ο Julio Cruz και ο Juan Sebastián Verón.

Το κλαμπ ξεκίνησε μια εποχή ασυναγώνιστης κυριαρχίας οδεύοντας σε πέντε διαδοχικά Scudetto. Έχοντας δει την παρακμή των Rossoneri του Carlo Ancelotti και τη δραματική πτώση της “Γηραιάς Κυρίας” από το σκάνδαλο του Calciopolis, οι Nerazzurri απολάμβαναν μια απαράμιλλη επιτυχία, το είδος της οποίας δεν γεύτηκε από την εποχή της βασιλείας του Helenio Herrera.

Ο Cambiasso έπαιξε στο υπομόχλιο. Ένας επιβλητικός πολεμιστής, του οποίου η τέχνη, η πίστη και η επιμονή βοήθησαν τον Roberto Mancini να σπάσει το δίπολο της Ιταλίας, πριν ο Jose Mourinho ανυψώσει τους άντρες του για να κατακτήσουν και την Ευρώπη. "Πήρα το τρεμπλ με τον Cambiasso" δήλωσε ο χαρισματικός Mourinho στην Independent το 2015 "ανήκει στη χρυσή ομάδα μου". Επιβαλλόταν στον αγωνιστικό χώρο σαν ένας Διευθυντής ορχήστρας που καθοδηγεί την ορχήστρα του, όπου κάθε παίκτης χορεύει στο αριστοτεχνικό ρυθμό του “Cuchu”. Η παρουσία του ήταν η ράβδος τους, η μπάλα μετρονόμος τους και οι πονηρές αλλά και θανατηφόρες αντεπιθέσεις η συμφωνία τους.

Παρά την επιτυχία του να προέρχεται κυρίως σε συλλογικό επίπεδο, αν κάποιος σκόπευε να εντοπίσει τον τέλειο μικρόκοσμο της καριέρας του Cambiasso θα ήταν ένα από τα καλύτερα γκολ που βίωσε ποτέ το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα. Σε έναν αγώνα ομίλων εναντίον της Σερβίας στο τουρνουά του 2006, η Αργεντινή πραγματοποίησε 25 πάσες χωρίς παρεμβολή από αντίπαλο που κορυφώθηκε με τον “Cuchu” να βρίσκει τα δίχτυα. "Ένα μνημείο της γεωμετρίας" ήταν το πώς επέλεξε να το περιγράψει η El Mundo και ο Cambiasso βρισκόταν στο επίκεντρο του παιχνιδιού. Το γεγονός ότι εκείνο τον αγώνα το θυμόμαστε για αυτό το μαγικό τέρμα - σε αντίθεση με το γεγονός ότι ο Lionel Messi σκόραρε για πρώτη φορά στο Παγκόσμιο Κύπελλο - μιλά για την τέχνη του.

Απίστευτα τέσσερα χρόνια αργότερα, μετά το τρεμπλ με την Inter οι Cambiasso και Zanetti παραλήφθηκαν από την Albiceleste του Diego Maradona. Η ομάδα δεν είχε σταθερότητα στα δεξιά και ούτε βάθος στη μεσαία γραμμή, τα οποία αναπόφευκτα κόστισαν στον Maradona την ευκαιρία να στήσει τη κληρονομιά του ως προπονητής της Εθνικής Αργεντινής και επιπλέον τη δουλειά του. Μεγάλοι Αργεντίνοι θρύλοι όπως ο Ossie Ardiles απέρριψαν την έλλειψη ομαδικής συνεργασίας και την προσέγγιση του προπονητή λέγοντας: "Είναι ένα ομαδικό παιχνίδι και είναι η ομάδα που πάντα έρχεται πρώτη, όχι τα άτομα".

Μετά την απογοήτευση του που δεν αγωνίστηκε στη μεγαλύτερη σκηνή του ποδοσφαίρου, ο Cambiasso επέστρεψε σε μια πολύ διαφορετική Inter. Οι άνεμοι της αλλαγής είχαν αρχίσει να ισχύουν καθώς ο Mourinho αναχώρησε για τη προηγούμενη εργοδότρια του Αργεντινού: τη Real Madrid. Μετά από μια τέτοια απότομη αλλαγή η ομάδα δυστυχώς υποχώρησε. Ο Rafa Benítez αντικατέστησε τον Mourinho όμως δεν έκανε Χριστούγεννα στο Μιλάνο.

Ο βραζιλιάνος θρύλος Leonardo ήταν ο διάδοχος του Benitez ο οποίος παρά την εμπνευσμένη ανάκαμψη της ομάδας, αποδείχθηκε και πάλι ότι ήταν μια αποτυχημένη επιλογή. Τρεις προπονητές στις επόμενες δύο χρονιές υποδείκνυαν μια ένδειξη για την αποτυχία στο σύλλογο. Ο Cambiasso ωστόσο παρέμεινε σταθερός, βοηθώντας τους συμπαίκτες και τους προπονητές, όμως όταν ο μακροχρόνιος πρόεδρος του συλλόγου και στενός φίλος του Moratti δεν επανεξελέγη αποφάσισε να βάλει τέλος στη περίφημη δεκαετής παρουσία του στο Μιλάνο.

Περιττό να πούμε ότι το παγκόσμιο ενδιαφέρον για τις υπηρεσίες του ήταν μεγάλο όμως η προσωπική γοητεία του Cambiasso στεκόταν πάντα στο Αγγλικό ποδόσφαιρο. Αγγλόφιλος και ερωτευμένος από τον τρόπο ζωής και από το ποδόσφαιρο. Έτσι, αντί να απολαύσει τα χαλαρωτικά όρια της Major League Soccer έβαλε το στυλό σε ένα χαρτί για μια χρονιά με την αρχάρια της Premier League Leicester City.

Ήταν ένα θλιβερό ξεκίνημα στη ζωή στα ανατολικά Midlands καθώς το κλαμπ βρέθηκε στο πάτο της Premier League για σχεδόν όλη τη χρονιά. Ο Cambiasso ωστόσο παρέμεινε αισιόδοξος. Πέρασε μια φήμη στις Αγγλικές ακτές ως ηγέτης εντός και εκτός αγωνιστικού χώρου, ένας άγριος ανταγωνιστής. "Για μένα το να πάρω ένα κύπελλο ή ένα πρωτάθλημα με μια άλλη ομάδα είναι το ίδιο με τη δυνατότητα να κρατήσω τη Leicester στην Premier League." Μιλώντας στο BBC με πεποίθηση πίστευε πραγματικά ότι θα μπορούσε να μείνει και ως αποτέλεσμα παρέσυρε και τους συμπαίκτες του.

Μια απίστευτη διαδρομή με επτά νίκες στα τελευταία εννέα παιχνίδια της στάθηκε αρκετή για να κρατήσει στη κατηγορία τις “αλεπούδες” για ένα ακόμη χρόνο και να αρχίσει το πλάνο που θα οδηγούσε τελικά τη Leicester στην κορυφή της Premier League μόλις 12 μήνες αργότερα. Οι μπλε έπεσαν πάνω σε έναν άνθρωπο που αποκαλούσαν "μαγεία", ο χαρακτήρας του είχε ξεπεράσει τον αθλητισμό και η πόλη μαγεύτηκε από τη γοητεία του. Δυστυχώς αυτό δεν στάθηκε αρκετό για να ανανεώσει το συμβόλαιο του μιας και ο Cambiasso μάζεψε το κουτί με τα κόλπα του και κατευθύνθηκε προς τα μέρη μας.

Ο Ολυμπιακός είναι ο τόπος όπου ο “Cuchu” έζησε το δικό του καλοκαίρι βοηθώντας τον σύλλογο του Πειραιά να πανηγυρίσει για άλλη μια χρονιά τη κατάκτηση της Super League. Τώρα στα 37 του αποφάσισε να βάλει τέλος στη λαμπερή καριέρα και να ξεκινήσει μαθήματα προπονητικής. Ένα φυσιολογικό βήμα για έναν από τους σπουδαιότερους σύγχρονους μαθητές του ποδοσφαίρου. Έχει πραγματικό πάθος και θαυμάζει πολλούς προπονητές με διαφορετικές μεθοδολογίες, μεταξύ των οποίων ο Zinedine Zidane και ο Diego Simeone: "Και οι δύο μεταφέρουν την αυθεντικότητα και αυτό δημιουργεί αξιοπιστία, το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό του να είσαι ηγέτης".

Ένας παγκόσμιος πρωταθλητής με την Under 20, τρεμπλούχος και ένας θησαυρός του Έθνους. Πόσο διαφορετική θα ήταν η ιστορία του αν το οικογενειακό δέντρο του Cambiaso δεν ήταν τόσο πλούσιο με Ιταλική ιστορία. Προς το παρόν είναι δίκαιο να πούμε ότι μπορεί να κάνει ένα βήμα πίσω γνωρίζοντας ότι δημιούργησε την δική του ιστορία, ένα κειμήλιο ιστοριών που θα ηχούν σε όλη την αιωνιότητα.