Πέμπτη 26 Δεκεμβρίου 2013

''Έφυγε'' ο Σαρηγιαννίδης


Ο διαπρεπής, ελληνικής καταγωγής, αρχαιολόγος Βίκτωρ Σαρηγιαννίδης, ο οποίος είχε χαρακτηριστεί "ποιητής" της επιστήμης του, πέθανε τα ξημερώματα των Χριστουγέννων, στη Μόσχα, σε ηλικία 84 χρόνων.

Ο Σαρηγιαννίδης γεννήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 1929 στην Τασκένδη (Ουζμπεκιστάν) από Έλληνες γονείς. Το 1952 αποφοίτησε από το Κρατικό Πανεπιστήμιο Κεντρικής Ασίας (Τασκένδη) και το 1961 έλαβε Master Αρχαιολογίας Εγγύς και Μέσης Ανατολής από το Ινστιτούτο Αρχαιολογίας της Μόσχας. Το 1975 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της Ιστορικής Επιστήμης της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών. Από το 1955 μμέχρι προσφάτως εργαζόταν στο Ινστιτούτο Αρχαιολογίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών (Μόσχα). Ήταν επίτιμο μέλος της Ελληνικής Ανθρωπολογικής Εταιρείας, μέλος της Αμερικανικής Εταιρείας Επιστημών (Ν.Υ.) και ισότιμο μέλος της Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων Ρωσίας.

Από το 1949 είχε ενεργό ρόλο στις αρχαιολογικές ανασκαφές στην Κεντρική Ασία και το Αφγανιστάν. Εκεί, έφερε στο φως τη Βασιλική Νεκρόπολη Τιλλιά Τεπέ (1ος μ. Χ. αιώνας), όπου βρέθηκαν περισσότερα από 20.000 χρυσά αντικείμενα. Αυτή θεωρήθηκε «η ανακάλυψη του
αιώνα». Τα ευρήματα είχαν φιλοξενηθεί στο Κρατικό Μουσείο του Αφγανιστάν. Με τον πόλεμο όλα τα ευρήματα εκλάπησαν μεταξύ του 1991-1993 και έκτοτε αγνοείται η τύχη τους.

Τα τελευταία 30 χρόνια έκανε τις μεγαλύτερες αρχαιολογικές ανασκαφές στο Τουρκμενιστάν (έρημο Καρά Κουμ), όπου ανακάλυψε το παντελώς άγνωστο στο διεθνή επιστημονικό κόσμο Βασίλειο της Μαργιανής (τέλος 3ης χιλιετίας π.Χ.), εισάγοντας μια νέα θεωρία στην επιστήμη για τη διάπλαση του πρωτοελληνιστικού πολιτισμού στην Κεντρική Ασία και την ύπαρξη ενός πολιτισμού πανομοιότυπου με αυτόν της Βακτρίας, που σύμφωνα με τα έως τα τώρα στοιχεία συνδέεται και με τον Κρητο-Μυκηναϊκό πολιτισμό.

Ο Βίκτωρ Σαρηγιαννίδης είχε τιμηθεί- μεταξύ άλλων -με τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος της Τιμής της Ελληνικής Δημοκρατίας (Ιανουάριος 2002), με την Ανώτατη Τιμητική Διάκριση «Μαχτουμκουλύ» της Δημοκρατίας του Τουρκμενιστάν που μέχρι τώρα έχει δοθεί μόνο σε 4 προσωπικότητες (2001), έχει ανακηρυχθεί Πρεσβευτής Ελληνισμού (1998), έχει τιμηθεί από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (2000) και έχει λάβει δεκάδες άλλες τιμητικές διακρίσεις από ελλαδικά και ομογενειακά σωματεία και οργανώσεις.

Ιδιαίτερα πλούσιο υπήρξε και το συγγραφικό του έργο, με 20 βιβλία στα ρωσικά, τα οποία έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γερμανικά, γιαπωνέζικα και ελληνικά. Περισσότερα από 200 άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε έγκυρα διεθνή επιστημονικά περιοδικά. 
Μία απο τις γνωστότερες και σπουδαιότερες ανακαλήψεις του ήταν ανασκαφές στην Μαργιανή (πόλη που ήταν στο σημερινό βόρειο Αφγανιστάν) ο Βίκτωρ Ιβάνοβιτς Σαρηγιαννίδης βρήκε σε έναν τάφο έναν κυλινδρικό σφραγιδόλιθο,μέσα σε ένα αγγείο το οποίο ήταν δίπλα από ένα γυναικείο κρανίο. Στον σφραγιδόλιθο αυτό απεικονίζονταν δυο άτοµα να βαστούν έναν κοντό άνδρα και από πάνω τους να πηδά ένας ακροβάτης. Αυτό θυµίζει τις τοιχογραφίες του ανακτόρου της Κνωσού της Κρήτης µε τα ταυροκαθάψια στις οποίες απεικονίζονται ακροβάτες να πηδούν πάνω από ταύρους. Οι τοιχογραφίες και τα ευρήματα αυτές χρονολογούνταν σύμφωνα με τις έρευνες που πραγματοποίησε, περίπου στον 15ο αιώνα π.Χ.

Ανακάλυψη που αποδεικνύει ότι ο έρημος τόπος ένθεν κακείθεν του ποταμού Αμού Νταριά δεν ήταν παρά ένα προκεχωρημένο φυλάκιο του ελληνισμού όπου συνέβη κάτι σπάνιο: την ώρα που ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός κατέρρεε στη μητρόπολη υπό την πίεση του χριστιανισμού, οι βάρβαροι νομάδες που κατέκλυσαν τη Βακτριανή τον ενστερνίστηκαν, τον αφομοίωσαν και του έδωσαν νέα πνοή για χίλια σχεδόν χρόνια.

Δεν υπάρχουν σχόλια: