Τρίτη 4 Οκτωβρίου 2016

Επέστρεψαν τα λείψανα των καταδρομέων και του αεροπόρου της αποστολής «Νίκη»


Με 42 χρόνια καθυστέρηση η Κύπρος παρέδωσε, με μια σεμνή τελετή στον τύμβο της Μακεδονίτισσας, τα λείψανα 16 πεσόντων που επέβαιναν στο μοιραίο αεροσκάφος ΝΟΡΑΤΛΑΣ «ΝΙΚΗ 4», που συμμετείχε σε μυστική στρατιωτική αποστολή της Ελλάδος την 21η προς 22α Ιουλίου 1974 προς την Κύπρο, με σκοπό την αερομεταφορά καταδρομέων στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας.

Την απολογία της πολιτείας για το γεγονός ότι αυτό που γίνεται σήμερα θα μπορούσε να γίνει εδώ και χρόνια, εξέφρασε σε δηλώσεις του ο Επίτροπος Προεδρίας για Ανθρωπιστικά Θέματα, Φώτης Φωτίου.
«Ο χρόνος, δυστυχώς, δεν μπορεί να γυρίσει πίσω, ούτε τα λόγια οποιουδήποτε μπορούν να είναι βάλσαμο για να επουλωθούν οι πληγές των ανθρώπων», ανέφερε ο κ. Φωτίου, συμπληρώνοντας ότι αυτά τα παιδιά αξίζουν κάθε τιμή και θα πρέπει να ταφούν με τις πρέπουσες τιμές και χριστιανικές παραδόσεις.
«Αυτά τα παιδιά ήρθαν εδώ για να υπερασπίσουν τα πάτρια εδάφη. Είναι εθνικοί ήρωες», κατέληξε ο Επίτροπος.


«Νιώθω δέος, συγκίνηση, αλλά και περηφάνια για τους ήρωες του έθνους», δήλωσε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης. «Η Κύπρος το 1974 περίμενε τον ερχομό της Ελλάδας. Περίμενε τα ελληνικά φτερά. Ήρθαν μια χούφτα Έλληνες για την τιμή των όπλων», είπε και τόνισε ο πρόεδρος Αναστασιάδης. «Έγιναν λάθη. Η Κυπριακή πολιτεία εκφράζει μια συγγνώμη σε όσους πλήγωσε. Λέμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στους συγγενείς για την προσφορά των ηρώων».

Μετά την Τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974, η άμυνα της Κύπρου ήταν σε δύσκολη θέση, όσες κινήσεις έγιναν για την απόκρουση των τουρκικών δυνάμεων εισβολής από ένοπλα τμήματα της ελληνοκυπριακής πλευράς, είχαν αρνητική εξέλιξη.

Η πολιτική αστάθεια στην Ελλάδα παρουσίαζε σημάδια διάλυσης στην στρατιωτική ηγεσία και ήδη είχε χαθεί πολύτιμος χρόνος. Παρ'όλα αυτά, οι στρατιωτικές δυνάμεις της ΕΛΔΥΚ και της Εθνικής Φρουράς Κύπρου είχαν περιορίσει τα αρχικά σχέδια του Τουρκικού στρατού.
Την 21η Ιουλίου του 1974, αποφασίσθηκε στρατιωτική επιχείρηση ενίσχυσης της άμυνας του αεροδρομίου της Λευκωσίας, με την κωδική ονομασία «ΝΙΚΗ». Το σχέδιο της επιχείρησης προέβλεπε την αερομεταμεταφορά και απόβαση καταδρομέων με αεροσκάφη της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας.


Ο σχεδιασμός της επιχείρησης προέβλεπε την αερομεταφορά, με 30 αεροσκάφη (20 τύπου ΝΟΡΑΤΛΑΣ και 10 τύπου ΝΤΑΚΟΤΑ), της Α' Μοίρας καταδρομέων κατά τη διάρκεια της νύχτας σε απόλυτη σιγή ασυρμάτου, πτήση σε χαμηλό ύψος χωρίς συνοδεία μαχητικών, προσγείωση, αποβίβαση καταδρομέων και επιστροφή στη Σούδα.

Την 21η Ιουλίου και ώρα 22:35 η αποστολή ξεκίνησε με χρονικό περιορισμό τα μεσάνυκτα της ίδιας μέρας. Μόνο όμως τα 15 από τα 20 ΝΟΡΑΤΛΑΣ κατάφεραν να απογειωθούν στο χρονικό περιθώριο το οποίο προέβλεπε το σχέδιο, με αποτέλεσμα τα υπόλοιπα αεροσκάφη να παραμείνουν στο αεροδρόμιο της Σούδας.
Αμέσως μετά την απογείωση δόθηκε σήμα από το Κέντρο επιχειρήσεων προς το ΓΕΕΦ Λευκωσίας, με την φράση "Έρχονται τα 15 πορτοκάλια".

Οι προσγειώσεις στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας ξεκίνησαν στις 01:52 της 22ας Ιουλίου. Πρώτο προσγειώθηκε το «ΝΙΚΗ 2» στις 01:52, επόμενο το «ΝΙΚΗ 1» στις 01:55. Όμως από εδώ και πέρα ξεκινάει η τραγωδία της αποστολής, λόγω καθυστέρησης του ΑΕΔ να ενημερώσει τo ΓΕΕΦ.
Τα αντιαεροπορικά στοιχεία, που φύλαγαν την περιοχή, δεν ενημερώθηκαν, με αποτέλεσμα να θεωρήσουν ότι τα αεροσκάφη τα οποία πέταγαν ήταν εχθρικά. Αμέσως, άρχισαν βολές με αντιαεροπορικά πυρά τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα το «ΝΙΚΗ 4», που βρισκόταν στο στάδιο προσγείωσης, να αρπάξει φωτιά και να συντριβεί λίγα χιλιόμετρα από τον διάδρομο προσγείωσης.


Το συγκεκριμένο τραγικό ατύχημα παρουσιάζει μια παγκόσμια ιδιαιτερότητα: είναι ίσως το μόνο αεροπορικό δυστύχημα για το οποίο ουδέποτε διερευνήθηκαν, επί τη βάσει διεθνών κανονισμών, τα αίτια της πτώσης, αλλά αντίθετα, σε χρόνο λιγότερο των 24 ωρών, τα συντρίμμια του και οι σοροί τουλάχιστον των μισών που επέβαιναν σε αυτό σκεπάστηκαν με χώμα.

Μέσα σε εκείνο το κακό και την εμφανή ανυπαρξία συντονισμού, οι έχοντες το πρόσταγμα έκριναν ότι αυτό που προείχε είναι ο αφανισμός οποιωνδήποτε στοιχείων που θα μαρτυρούσαν την από αέρος επιχείρηση ενίσχυσης της Εθνικής Φρουράς με μια μοίρα καταδρομών από την Ελλάδα. Εξ ου και η διαταγή που έλαβαν οι αεροπόροι των 15 ΝΟΡΑΤΛΑΣ λίγο προτού απογειωθούν από το αεροδρόμιο της Σούδας, με προορισμό το αεροδρόμιο Λευκωσίας, το βράδυ της 21ης Ιουλίου 1974, ήταν ότι η επιχείρηση θα έπρεπε να ολοκληρωθεί πάση θυσία πριν από το πρώτο φως της επόμενης μέρας, με την επιστροφή των μεταγωγικών στη βάση τους. Τελικά, τρία από αυτά δεν επέστρεψαν πίσω.
Είναι εμφανές ότι οι πολιτικοί και διπλωματικοί λόγοι υπερίσχυσαν της διερεύνησης των αιτιών της πτώσης ενός μεταγωγικού αεροσκάφους στο οποίο επέβαιναν 32 άνθρωποι.

Με βάση στοιχεία και ντοκουμέντα που υπάρχουν, η επιχείρηση «ταφής» του κατεστραμμένου ΝΟΡΑΤΛΑΣ, ενόσω ακόμη σιγόκαιγαν κάποια τμήματά του και αρκετά πτώματα βρίσκονταν μέσα και πέριξ της διαλυμένης ατράκτου, ξεκίνησε με το πρώτο φως της 22ας Ιουλίου, χωρίς, μάλιστα, να ληφθούν οποιαδήποτε μέτρα προστασίας, αφού υπήρχαν πυρομαχικά και εύφλεκτα υλικά στην περιοχή.

Είναι χαρακτηριστικό πως η απουσία μέτρων προστασίας ήταν τέτοια που, χρόνια αργότερα, άτομο που εργαζόταν στην περιοχή, στον διαχωρισμό οικοπέδων, έπεσε σκάβοντας πάνω σε τμήμα του αεροπλάνου και πυρομαχικά, για τα οποία χρειάστηκε να κληθούν ειδικοί και να κάνουν ελεγχόμενη έκρηξη.



Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Πάνος Καμμένος, ο Υφυπουργός Εξωτερικών Γιάννης Αμανατίδης και ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Βασίλειος Τελλίδης παρέστησαν στην τελετή επίσημης παραλαβής λειψάνων Ελλήνων αγωνιστών της Κύπρου που επέβαιναν στο NORATLAS της Πολεμικής Αεροπορίας, που πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία.

Κατά τη διάρκεια του χαιρετισμού του ο κ. Καμμένος τόνισε: "Ελλάδα και Κύπρος αντιμετωπίσαμε και θα συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε ενιαία τα θέματα άμυνας και ασφάλειας.

Η Ελλάδα θα στέκεται αταλάντευτη πάντα στο πλευρό της Κύπρου ως σταθερός συμπαραστάτης. Η ασφάλεια της Κύπρου είναι και δική μας ασφάλεια.

Σταθερός κοινός μας στόχος παραμένει ο τερματισμός της τουρκικής κατοχής και η επανένωση του νησιού, στο πλαίσιο μιας αμοιβαίας αποδεκτής, δίκαιης, συνολικής και μόνιμης λύσης του κυπριακού προβλήματος.

Λύση, για την οποία μάχεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η κυπριακή κυβέρνηση, αλλά και ο κυπριακός ελληνισμός".

Ο υφυπουργός Εξωτερικών, Γιάννης Αμανατίδης, δήλωσε ότι συμμετείχε με ιδιαίτερη συγκίνηση στην τελετή επίσημης παραλαβής των λειψάνων Ελλήνων καταδρομέων, που έχασαν τη ζωή τους στην Κύπρο το 1974, όταν καταρρίφθηκε το Noratlas, που τους μετέφερε από την Κρήτη.

Ο υφυπουργός, χαρακτήρισε τους καταδρομείς ήρωες και τόνισε ότι οι οικογένειές τους θα μπορέσουν, επιτέλους, έπειτα από 42 χρόνια, να προχωρήσουν στην ταφή των αγαπημένων τους προσώπων. «Η ευγνωμοσύνη για τη θυσία τους και ο σεβασμός όλου του ελληνισμού στον πόνο των οικογενειών τους θα τους συνοδεύουν για πάντα», επεσήμανε.


 Επίσης, ο κ. Αμανατίδης υπογράμμισε ότι η ανάμνηση της θυσίας τους «ενδυναμώνει την αποφασιστικότητα όλων μας να συνεχίσουμε, μέχρι τελικής ευοδώσεως, τον ειρηνικό αγώνα για τον τερματισμό της παράνομης τουρκικής κατοχής και την εξεύρεση συνολικής και συμπεφωνημένης λύσης του κυπριακού προβλήματος, στη βάση των Αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών και του ευρωπαϊκού δικαίου, χωρίς στρατεύματα και αναχρονιστικές εγγυήσεις».

Στην τελετή αποδόθηκαν και τιμές στον μοναδικό επιζώντας του "Νίκη 4", καταδρομέα Αθανάσιο Ζαφειρίου, ο οποίος έφυγε από τη ζωή πριν από λίγους μήνες, καθώς επίσης στον Διοικητή της ηρωικής 31ης Μοίρας Καταδρομών.  

Ο Κύπριος υπουργός Άμυνας Χριστόφορος Φωκαΐδης μεταβαίνει στην Αθήνα για να παραστεί και να απευθύνει χαιρετισμό εκ μέρους της κυπριακής κυβέρνησης στη τελετή υποδοχής των λειψάνων των 16 Ελλαδιτών πεσόντων ηρώων που επέβαιναν στο αεροσκάφος της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας ΝΟΡΑΤΛΑΣ ΝΙΚΗ 4.

Στην τελετή, θα παραστούν ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του ελληνικού Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και συγγενείς των πεσόντων. 

Κατά τη τελετή ο κ. Φωκαΐδης θα απονέμει εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας το Μετάλλιο Εξαίρετης Προσφοράς στους συγγενείς των πεσόντων που δεν έγινε κατορθωτό να ταξιδέψουν στην Κύπρο για την τελετή παράδοσης.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του Συλλόγου, "Κομάντος '74" στο Τατόι θα γίνει επιμνημόσυνη δέηση, παρουσία των συγγενών των ηρώων που κατέπεσαν στην επιχείρηση "ΝΙΚΗ".

Θα τιμηθούν οι :
  • Αεροπόρος Άνθιμος Ηλίας

Καταδρομείς
  • Αναστασόπουλος Ανδρέας του Μιχαήλ, από το Χάβαρι Ηλείας
  • Γιαννακάκης Κοσμάς του Εμμανουήλ, από το Ζουνάκι Χανίων
  • Γιαννάκος Στέφανος του Θωμά, από το Παλαιοεκκλήσιο Καρδίτσας
  • Δαλαμάγκας Ηλίας του Δημητρίου, από το Μεσοχώρι Λάρισας
  • Ζησιμόπουλος Αντώνιος του Γεωργίου, από τη Βάρκιζα Αττικής
  • Λιγδής Χρήστος του Λουκά, από την Αταλάντη Φθιώτιδας
  • Μανιάτης Σπυρίδων του Βασιλείου, από τη Ζαχάρω Ηλείας
  • Μονιάς Αιμίλιος του Γεωργίου, από την Παραβόλα Αιτωλοακαρνανίας
  • Νάκος Κωνσταντίνος του Γεωργίου, από τον Πλάτανο Τρικάλων
  • Πρινιανάκης Στυλιανός του Εμμανουήλ, από τους Στόλους Ηρακλείου
  • Σκιαδαρέσης Νικόλαος του Χαραλάμπους, από τον Χαμόλακο Κεφαλληνίας
  • Τσάκωνας Ευάγγελος του Ανδρέα, από το Κολιάκιο Αργολίδας
  • Τζουράς Σωτήριος του Ιωάννη, από τις Κορφές Καλαβρύτων
  • Χατζόπουλος Χρήστος του Αθανασίου, από το Ελαφοχώρι Διδυμότειχο Έβρου
  • Χριστόπουλος Αθανάσιος του Ανδρέα, από το Περιστέρι Αττικής

Δεν υπάρχουν σχόλια: