Δημήτρης Βαρσάνης
Στα περισσότερα από τα πρώτα 15 χρόνια μετά την ανεξαρτησία της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, η Λετονία ήταν μεταξύ των μεγαλύτερων ιστοριών των αουτσάιντερ στο ποδόσφαιρο.
Η Skonto Riga (τώρα FC Skonto) είχε την ιδιαίτερη τιμή να βάλει το πρώτο γκολ του Champions League, αφού προηγήθηκε η εκ νέου αναμόρφωση του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου και ήταν η πιο επιτυχημένη ομάδα της χώρας που αντιπροσώπευε τη Λετονία με υπερηφάνεια στην Ευρώπη. Το 1996 πήρε δύο φορές το προβάδισμα με την Barcelona στο Camp Nou, έφερε ισοπαλία με την Inter και νίκησε την Aberdeen.
Η Εθνική της ομάδα προκρίθηκε στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2004 όπου ανάγκασε τη Γερμανία σε μια λευκή ισοπαλία. Δεδομένου ότι η Λετονία είναι μια νέα χώρα με περίπου δύο εκατομμύρια ανθρώπους, αυτά είναι μερικά επιτεύγματα. Η ιστορία τους ως λαός είναι ένας από εκείνους που μαστίζονται και καταπατούνται από τις μεγαλύτερες δυνάμεις και αυτές οι επιτυχίες στα πρώτα τους χρόνια μετά την ανεξαρτησία τους ήταν εξαιρετικά σημαντικές.
Όμως τα τελευταία χρόνια οι ιστορίες που συνδέονται με τις ομάδες της Λετονίας είναι αναμφισβήτητα περισσότερο αρνητικές. Ο πρόεδρος της Λετονικής Football League Emīls Latkovskis έχει γίνει μια από τις πιο πολιορκημένες φιγούρες του Ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Όταν ρωτήθηκε τον περασμένο Ιούλιο πόσο εύκολο μπορεί να είναι να κανονίσει να μιλήσει με τους ιδιοκτήτες της πρόσφατα διαλυμένης FK Daugava Riga. Η απάντησή του ήταν ειλικρινά απότομη: "Καλή τύχη. Ακόμη και στην αστυνομία δεν ξέρουν πού είναι." απάντησε κατηγορηματικά.
Ο πρόεδρος της Virsliga δεν θα μπορούσε πραγματικά να λάβει καμία άλλη προσέγγιση, καθώς ο θεσμός στον οποίο προεδρεύει αργά κατέρρευσε και οι σύλλογοι "πετσοκόφτηκαν" από τους δέκα στους επτά μιας και ο εγκληματικός υπόκοσμο ευθύνεται σε αυτό το γεγονός.
Τα προβλήματα ξεκίνησαν το Μάρτιο του 2015, την παραμονή της περασμένης σεζόν (η πρώτη κατηγορία της Λετονίας διαρκεί από το Μάρτιο έως το Νοέμβριο). Η FC Daugava Daugavpils - μια ομάδα που κατηγορήθηκε για χειραγώγηση παιχνιδιών και οικονομική κακοδιαχείριση - κρίθηκε από τη Virsliga ότι τα βιβλία τους δεν ήταν επαρκή προκειμένου να τους εκδοθεί άδεια και εκ νέου διατέθηκε στη τρίτη κατηγορία.
Εν συνεχεία ήρθαν τα χειρότερα. Η Daugava Riga έλαβε την ίδια ετυμηγορία λίγες μόλις ημέρες αργότερα, με τον σύλλογο να επιλέγει να σταματήσει όλες τις ποδοσφαιρικές δραστηριότητες και όχι να συμμετάσχει στην ερασιτεχνική Latvian Second League.
"Εμείς δεν μπορούσαμε να τους δώσουμε άδειες" εξηγεί ο Latkovskis, σχεδόν απολογητικά:"Έχουμε ορισμένα οικονομικά κριτήρια που πρέπει να προέρχεται ο προυπολογισμός για μια σεζόν. Όταν υπάρχουν κλαμπ όπου είμαστε καχύποπτοι σχετικά με το από που προέρχονται τα χρήματα θα πρέπει να αναλάβουμε δράση.
"Σε κάποιες ομάδες θα δούμε ότι το οικονομικό τους μοντέλο δεν έχει νόημα. Πολλοί υποστηρικτές χρηματοδοτούν τους συλλόγους από τα προσωπικά τους κεφάλαια, αλλά έπειτα θα αρχίσουμε να ρωτάμε γιατί αυτά τα άτομα εμπλέκονται με το ποδόσφαιρο και από που προέρχονται τα χρήματα; γιατί οι παίκτες μετακινούνται από το ένα ύποπτο κλαμπ στο άλλο; ποια είναι τα κίνητρα;"
"Η Λετονία είναι αρκετά μικρή και συνήθως ξέρετε ποιος χρηματοδοτεί μια ομάδα, ποιοι είναι οι στόχοι τους και είναι οι άνθρωποι που εμπλέκονται. Ξέρετε ότι αυτοί οι άνθρωποι αγαπούν το ποδόσφαιρο και γι 'αυτό εμπλέκονται. Ωστόσο με κάποιους, ίσως αυτά τα χρήματα να προέρχονται από δραστηριότητες που δεν έχουν σχέση με το ποδόσφαιρο. Μιλάμε για νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, ναρκωτικά, διακίνηση και εμπορία ανθρώπων ... Κατά την έκδοση των αδειών θα πρέπει να ζητάμε τι είδους χρήματα χρησιμοποιούν οι σύλλογοι και τι θα κάνουν με αυτό. Πιστεύουμε ότι αυτά τα χρήματα τα βάζουν σε αυτά τα κλαμπ ως μέσο για να κρυφτούν".
Όλο αυτό ανατροφοδοτεί έναν άλλο μεγάλο λοιμό του Λετονικού ποδοσφαίρου που από τον Ιούνιο του 2015 είχε υποστεί το τρίτο της θύμα του σε εκείνους τους καυστικούς μήνες. Η FB Gulbene - βαθιά ριζωμένη στο κάτω μέρος του βαθμολογικού πίνακα - ύστερα από οκτώ αγώνες απαγορεύτηκε από την Virsliga επ 'αόριστον λόγω μιας υποτιθέμενης νοθείας στις δύο βαριές ήττες της από την FK Spartaks και την FC Skonto. Σε 12 εβδομάδες το πρωτάθλημα είχε χάσει το 30% της συμμετοχής της λόγω της "αλητείας" της μαύρης αγοράς.
"Είχαμε υποψίες για μεγάλο χρονικό διάστημα για τη Gulbene όμως αυτά τα δύο παιχνίδια μας τις σφράγισαν. Πάντα γνωρίζαμε ότι δεν ήταν συνδεδεμένοι με τους σωστούς ανθρώπους όταν έπαιζαν στη δεύτερη κατηγορία, ωστόσο τώρα είχαμε κάποιες συνεντεύξεις παικτών και κάποιες αναφορές από την UEFA και είμαστε 100% σίγουροι ότι χειραγωγούν παιχνίδια" λέει ο Latkovskis.
"Προσπαθήσαμε σκληρά να τους μιλήσουμε για το τι συνέβαινε όμως στη συνέχεια έγινε φανερό ότι η διαχείριση της ομάδας συμμετείχε επίσης σε στημένα παιχνίδια. Δεν υπήρχε άλλος τρόπος και καμία άλλη λύση για να διατηρήσουμε τα στημένα παιχνίδια στο Λετονικό ποδόσφαιρο από το να αφαιρέσουμε τη Gulbene από το πρωτάθλημα. "
Όπως είναι αυτονόητο ήταν η τελευταία λύση, ιδίως στο πλαίσιο των δύο ομάδων που έχουν ήδη αφαιρεθεί. Κανένα αφεντικό πρωταθλήματος δεν θέλει να προεδρεύει μια διοργάνωση που χάνει ομάδες σε σχεδόν μηνιαία βάση όμως τα χέρια του Latkovskis ήταν δεμένα.
Εκτός από τα κλαμπ που πέφτουν σαν τις μύγες, ένας από τους μεγαλύτερους πονοκεφάλους του προέδρου την περασμένη σεζόν ήταν η εν εξελίξει μάχη με το κράτος της Λετονίας για τους στημένους αγώνες ως ποινικό αδίκημα. Χωρίς την κατάλληλη νομοθεσία, ο Latkovskis είχε περιορισμένη ισχύ.
"Πρέπει να ποινικοποιήσουμε τα στημένα παιχνίδια" είπε τον Αύγουστο του 2015. "Θα ήταν πολύ πιο αποτελεσματικό για την καταπολέμηση αυτού του γεγονός αν η νομοθεσία μας προσαρμοστεί. Τώρα μπορούν να ποινικοποιούνται μόνο κρατικά αδικήματα όπως το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος. Αυτό είναι πολύ δύσκολο να το αποδείξουμε έτσι ώστε να κάνει τη ζωή μας δύσκολη. " Ο πρόεδρος της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Λετονίας Janis Mezeckis συμμερίζονταν αυτή την άποψη.
"Αυτοί οι τρεις σύλλογοι είμαστε σίγουροι ότι έχουν εμπλακεί στην απάτη" τόνισε ο Mezeckis τον Αύγουστο του 2015:"Έχουμε κάνει προτάσεις προς το Υπουργείο Δικαιοσύνης για να γίνουν αλλαγές στο ποινικό δίκαιο ώστε να συμπεριληφθούν τα στημένα παιχνίδια. Είμαι βέβαιος ότι η αλλαγή θα έρθει, νομίζω είναι απλά θέμα χρόνου. Όμως είμαστε ρεαλιστές. Ξέρουμε ότι ακόμα και όταν αλλάξουν οι κανόνες δεν θα σταματήσει αμέσως αυτό το είδος χειραγώγησης."
Τον Φεβρουάριο του 2016 το κράτος της Λετονίας τελικά έδωσε το λόγο του και κατοχύρωσε στο καταστατικό του ότι οποιεσδήποτε προσπάθειες να χειραγωγούνται αποτελέσματα ποδοσφαιρικών αγώνων στη χώρα θα πρέπει να τιμωρούνται από το νόμο. Αυτό δεν βοηθά κορυφαίες ομάδες όπως στις περιπτώσεις των Daugava Riga, Daugava Daugavpils και Gulbene οι οποίες ανησυχούν, αλλά τοποθετεί το Λετονικό ποδόσφαιρο σε μια πολλά υποσχόμενη θέση να προχωρήσει.
Αυτή τη χρονιά έχει παρατηρηθεί ένα συγκριτικά υγιές ποδόσφαιρο στην Virsliga με τον Latkovskis να είναι σίγουρος ότι τα εγκληματικά στοιχεία έχουν περικοπεί από το ποδόσφαιρο στο κράτος της Βαλτικής. Το πλοίο έχει σταθεροποιηθεί και πιο γρήγορα από ό, τι πρόβλεψε ο Mezeckis, αλλά κανείς δεν είναι τόσο αφελής ώστε να πιστεύει ότι το πλοίο είναι εγγυημένο ότι θα οδεύει στη σωστή κατεύθυνση από εδώ και στο εξής. Η πιο επιτυχημένη ομάδα του πρωταθλήματος FC Skonto (15 φορές πρωταθλήτρια της χώρας) δεν πήρε την άδεια για την φετινή σεζόν και τώρα παίζει στη δεύτερη κατηγορία.
Ο πρώην αρχηγός της Εθνικής ομάδας Vitalijs Astafjevs παραιτήθηκε από τη θέση του προπονητή στην FK Jelgava Μάιο μετά από μια δύσκολη μάχη δύο ετών ενάντια στο ρεύμα. Η Jelgava δεν έχει κατηγορηθεί ποτέ για ανάρμοστη συμπεριφορά όμως η εμπειρία ήταν απογοητευτική για τον Astafjevs:" Η ποδοσφαιρική ζωή είναι σκληρή τώρα στη Λετονία," πιστεύει ο ίδιος ψυχρά:"Είναι σε χαμηλότερο επίπεδο από ό, τι ήταν πριν από 10 χρόνια και δεν υπάρχει χρήμα. Οι νέοι παίκτες ανακαλύπτονται σε στημένα παιχνίδια επειδή υπάρχουν πάρα πολύ λίγα χρήματα. Είναι αναπόφευκτο πραγματικά."
Είναι καταστροφικό που κάθε χώρα αφήνεται να υποφέρει στα χέρια των εγκληματιών από την αδράνεια των νομοθετών της με αυτόν τον τρόπο, αλλά η κατάσταση στη Λετονία αντιπροσωπεύει ένα ιδιαίτερα θλιβερό θάνατο από τους ηρωισμούς του 2004.
Αυτές τις μέρες, τα Ευρωπαϊκά κατορθώματα του Λετονικού ποδοσφαίρου λαμβάνουν χώρα στα δικαστήρια. Τον Νοέμβριο του 2015, μια επιδρομή τα ξημερώματα από την αστυνομία προκάλεσε μια έρευνα στην ήττα με 7-1 στα προκριματικά του Champions League της FC Daugava από την Σουηδική Elfsborg το 2013. Το μοναδικό παιχνίδι στο πλαίσιο ποινικής έρευνας που έλαβε χώρα σε ένα Ευρωπαϊκό τουρνουά. Είναι ο μεγαλύτερος "τίτλος" που οι σύλλογοι της Λετονίας λάβει για κάποιο χρονικό διάστημα. Αυτή τη χρόνια - όπως και τη προηγούμενη - και οι τέσσερις εκπρόσωποι της έμειναν εκτός Ευρώπης από τις αρχές Αυγούστου.
Η Virsliga μπορεί να μένει ευχαριστημένη από το γεγονός ότι ήταν σε θέση να τελειώσει τη σεζόν 2015/16 αν και σημαντικά ελαφρύτερη από ό,τι κάποτε και προχωρά αυτή τη σεζόν με οκτώ συλλόγους. Ο Latkovskis πιστεύει ότι αυτό είναι το σωστό νούμερο για μία χώρα όπως η Λετονία, δεδομένου ότι δημιουργεί ένα πιο ισορροπημένο και ανταγωνιστικό πρωτάθλημα σε μια μικρή "πισίνα" πόρων:"Οκτώ ομάδες που είναι όλες καθαρές είναι καλύτερο για εμάς. Καλύτερα από το να έχεις δέκα τεχνητές ομάδες όπου δεν ξέρεις ποιος τις χρηματοδοτεί." υποστηρίζει διστακτικά πριν κάνει μια γρήγορη επανεξέταση των γεγονότων.
"Δεν θέλουμε μια κατάσταση όπου η πρώτη να κερδίζει την δέκατη με 7-0 και 8-0 όπως στο παρελθόν. Πιστεύουμε ότι σχετίζεται με την ποιότητα και όχι την ποσότητα του πρωταθλήματος και είμαστε ικανοποιημένοι με τις οκτώ ομάδες. Ίσως η "ικανοποιημένοι" να είναι μια λανθασμένη λέξη όμως τα πράγματα πηγαίνουν καλύτερα από ότι ήταν νωρίτερα" κατέληξε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου