Συρία: Η αμυδρή ελπίδα της μέσω του ποδοσφαίρου

Δημήτρης Βαρσάνης


Ο Σύριος επιθετικός Mahmoud Al-Mawas μπήκε ανάμεσα σε δύο Κινέζους αμυντικούς και πέρασε την μπάλα πάνω από το τερματοφύλακα, διατηρώντας την ισορροπία του όλο αυτό το διάστημα για να πετύχει το μοναδικό γκολ του παιχνιδιού. Οι τρεις βαθμοί πάρθηκαν μπροστά σε περίπου 37.000 θεατές.

Πριν από τον κρίσιμο αγώνα στο Xian, μόνο οκτώ Σύριοι παίκτες κατάφεραν να λάβουν μέρος στο στρατόπεδο εκπαίδευσης στη Δαμασκό. Επιπλέον η ομάδα δεν ήταν σε θέση να προγραμματίσει οποιοδήποτε φιλικό αγώνα μετά τα τελευταία προκριματικά τους. Η Ομοσπονδία ποδοσφαίρου της Συρίας έδωσε από 800 ευρώ στους παίκτες για τη νίκη τους επί της Κίνας.

Ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία - τώρα στο έκτο έτος του - έχει εκτοπίσει περισσότερους από έξι εκατομμύρια εσωτερικά και πέντε εκατομμύρια εκτός Συρίας ως πρόσφυγες και σκότωσε περίπου 470.000 Σύριους. Οι θάνατοι σε πληθώρα γίνονται σε καθημερινή βάση, καθώς οι πόλεις σε όλη τη χώρα κατακλύζονται από τη βία και καταφέρονται εναντίον του καθεστώτος του Άσαντ, των Ρώσων, των Τούρκων, του ΝΑΤΟ, του Ισλαμικού Κράτους και των επαναστατικών δυνάμεων.

Ωστόσο το άθλημα συνεχίστηκε στο εσωτερικό της χώρας από τις πρώτες ημέρες του πολέμου. Σε αντίθεση με το ποδόσφαιρο στο Ιράκ κατά τη διάρκεια των χρόνων της σύγκρουσης, όπου το εγχώριο πρωτάθλημα είχε διακοπεί για δύο σεζόν (το 2002-03 και το 2003-04), το πρωτάθλημα στη Συρία δεν έπαψε ποτέ.

Τη σεζόν 2012-13 όλα τα παιχνίδια διεξήχθησαν στη Δαμασκό λόγω ανησυχιών για την ασφάλεια των ανθρώπων, όμως τις ακόλουθες χρονιές πραγματοποιήθηκαν παιχνίδια στη Δαμασκό και στη Λατάκια με 16 έως 20 ομάδες να χωρίζονται σε δύο διαφορετικους ομίλους, με τους τρεις πρώτους του κάθε ομίλου να πηγαίνουν στα πλέι - οφ όπου θα καθοριζόταν ο πρωταθλητής. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, αρκετές ομάδες σε ολόκληρο το έθνος αποσύρθηκαν σε πολλές περιπτώσεις λόγω έλλειψης κονδυλίων.

Έτσι ήταν φυσικό σύλλογοι με βάση τη Δαμασκό όπως η Al Jaish, η Al Shurta και η Al Wahda να καταλήγουν πρωταθλήτριες τα τελευταία χρόνια. Αυτές οι ομάδες συνεχίζουν να αντιπροσωπεύουν τη Συρία στην ασιατική σκηνή μέσω του δεύτερου τουρνουά της Ηπείρου, το AFC Cup. Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από τη σύγκρουση και λαμβάνοντας υπόψη το ανάστημα τους στο σύγχρονο παιχνίδι, το ποδόσφαιρο στη Συρία ήταν ακμαίο σε όλα τα επίπεδα μιας και οι περιφερειακοί αντίπαλοι προσπαθούσαν να διακυβεύσουν μια θέση στο Ασιατικό ποδόσφαιρο.

Η Al-Karamah Sporting Club - που βρίσκεται στη Χομς και θεωρείται ότι είναι ένα από τα παλαιότερα σωματεία στην Ασία - είχε κατακτήσει το πρωτάθλημα τέσσερις διαδοχικές χρονιές από τη σεζόν 2005-06. Κατά τη διάρκεια αυτών των εντυπωσιακών τους χρόνων, έφτασαν επίσης στον τελικό του πολυπόθητου Asian Champions League το 2006 χάνοντας απέναντι στη Jeonbuk Hyundai Motors της Νότιας Κορέας.

Παρομοίως 185 χιλιόμετρα προς τα βόρεια, η Al Ittihad - τώρα στοιχειωμένη στο Χαλέπι - δημιούργησε κάποιο θόρυβο μιας και προκρίθηκε στους ομίλους του AFC Champions League σε δύο διαφορετικές περιπτώσεις πριν από την εξέγερση. Στη σημερινή εποχή, το μόνο ποδόσφαιρο που θα παρατηρήσει κάποιος στην αρχαία μητρόπολη είναι λίγα παιδιά να παίζουν στους δρόμους σε μια ήρεμη μέρα μέσα στα ερείπια.

 Στην παγκόσμια σκηνή, η βελτιωμένη κατάσταση αποτελεσμάτων οδήγησε την Εθνική ομάδα να προκριθεί στο Κύπελλο Ασίας του 2011 στο Κατάρ, το πρώτο στα τελευταία 15 χρόνια. Οι Σύριοι δεν πέρασαν τους ομίλους ωστόσο μάζεψαν τις βαλίτσες τους αφού αισθάνθηκαν μια αίσθηση της επιτυχίας και ενός λαμπρού μέλλοντος. 

Τον Μάρτιο του 2011 όλες οι θετικές προσπάθειες που διατυπώθηκαν, αναιρέθηκαν όταν οι διαδηλωτές έκαναν πορεία στη Δαμασκό ζητώντας μεταρρυθμίσεις και την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων. Το ποδόσφαιρο στη χώρα κατά συνέπεια επηρεάστηκε. Η Συρία σήμερα υποφέρει από τον ταχύτατο πολλαπλασιασμό των τρομοκρατικών οργανώσεων (συμπεριλαμβανομένου του καθεστώτος), της μάζας του πολιτικού κινήματος και μιας παγκόσμιας κατάστασης των προσφύγων.

Κατά τα πρώτα χρόνια της σύγκρουσης ένας 20χρονος ποδοσφαιριστής που ονομάζεται Abdul Baset Al-Sarout έγινε το πρόσωπο των δυνάμεων των ανταρτών στην Χομς, μια πόλη που ήταν και εξακολουθεί να είναι υπό πολιορκία από τη Συριακή κυβέρνηση. Ο ταλαντούχος τερματοφύλακας ο οποίος έπαιξε για τη προηγούμενη πρωταθλήτρια της Συρίας Al Karamah SC και εκπροσώπησε τη Συρία στην Under 17 και στην Under 20, αποφάσισε να παραιτηθεί από την πολλά υποσχόμενη καριέρα του για να επικεντρωθεί σε ένα σκοπό που έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία. Ο Basset αναγνωρίστηκε για τα πατριωτικά τραγούδια του καλώντας τους ανθρώπους να ενταχθούν στην επανάσταση.

Με τα ίχνη του να είναι σχετικά άγνωστα κατά τα τελευταία χρόνια, ο Basset σε μια συνέντευξη που πραγματοποίησε φέτος στην Τουρκία φαίνεται να έχει παραιτηθεί από το ρόλο του στη μάχη, τουλάχιστον για τώρα και εξήγησε πώς η επανάσταση είχε διαμορφωθεί για να πάρει τη νίκη για το λαό της Συρίας. Μετά την επανάσταση και αν είναι ακόμα ζωντανός, ο Basset έχει ως στόχο να επιστρέψει στους αγωνιστικούς χώρους. Οι συνθήκες ήταν διαφορετικές για μερικούς άλλους ποδοσφαιριστές.

Τον Φεβρουάριο του 2013 δύο όλμοι εξερράγησαν μπροστά από ένα ξενοδοχείο στη Δαμασκό καθώς οι παίκτες προετοιμάζονταν για έναν αγώνα. Ο 19χρονος επιθετικός της Al Wathba club Youssef Suleiman σκοτώθηκε και πολλοί τραυματίστηκαν ακριβώς πριν από ένα παιχνίδι πρωταθλήματος ενάντια στην Al-Nawair. Ο πρώην Πρόεδρος της FIFA Sepp Blatter είχε εκφράσει τις λύπες του στη Συριακή Ομοσπονδία με μια ανοικτή επιστολή για το συμβάν. Ο εκκολαπτόμενος νεαρός είχε εκπροσωπήσει την Al Karamah στο Ασιάτικο Champions League το 2008 και ήταν επίσης πατέρας ενός μωρού έξι μηνών.

Τρομερά, τέσσερις παίκτες από την Al Shabab Sporting Club - Osama Abu Kuwait, Ihsan Al Shuwaikh, Nehad Al Hussen και Ahmed Ahawakh - υπομείναν ένα φρικιαστικό θάνατο αφού κατηγορήθηκαν για κατασκοπεία υπέρ της κουρδικής YPG από τη λεγόμενη τρομοκρατική ομάδα ISIS. Οι τέσσερις αθλητές αποκεφαλίστηκαν τον Ιούλιο του 2016 στο δρόμο με μια αναγκαστική θέαση.

Ο Jehad Kassab - ένας θρυλικός παίκτης της Al Karamah - εκτός ότι ανακηρύχθηκε τέσσερις φορές πρωταθλητής, σήκωσε τρία κύπελλα και αντιπροσώπευσε το σύλλογο και το Εθνος στον τελικό του AFC Champions League το 2006, βασανίστηκε μέχρι θανάτου τον Οκτώβριο του 2016. Ο Jehad είχε κατηγορηθεί για συμμετοχή σε ταραχές και συνελήφθη το 2014. Ωστόσο, το όνομά του συμπεριλήφθηκε μεταξύ των ονομάτων σε μια διαδικασία ανταλλαγής κρατουμένων με το καθεστώς στην πολιορκημένη πόλη της Χομς. Δυστυχώς ήταν πολύ αργά. 

Υπάρχει κάθε λόγος να υποδηλώνει ότι πολλοί περισσότεροι αθλητές στη Συρία έχουν χάσει τη ζωή τους κατά τη διάρκεια των ετών των συγκρούσεων, αλλά η είδηση ​​δεν έχει φτάσει ακόμα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Λίγο πολύ, 200 ποδοσφαιριστές έχουν εγκαταλείψει τη χώρα για το γειτονικό Λίβανο, το Ιράκ και την Τουρκία για να βρουν μια διέξοδο για τους ίδιους και για τις οικογένειές τους.

Ο Jassem al-Nuwaiji είναι ένας από αυτούς. Ένας επαγγελματίας ποδοσφαιριστής που έπαιξε μία φορά για την Al-Fotuwa Sporting Club στο Ντέιρ αλ-Ζορ και είχε θητείες σε κλαμπ της Ιορδανίας και του Ομάν, κατέφυγε από τη Συρία στην Τουρκία σε μια προσπάθεια να αναζωογονήσει την επιθυμία του και θέλει κάποτε να γυρίσει πίσω και να προσφέρει την περίθαλψη στην οικογένειά του, στην πόλη του και στη χώρα του. 

Ο 17χρονος Mohammed Jaddou είχε ένα λαμπρό μέλλον μπροστά του στη Συρία. Ήταν ο αρχηγός της εθνικής ομάδας κάτω των 17 ετών και ήταν έτοιμος να καθοδηγήσει την ομάδα του στο Παγκόσμιο Κύπελλο της FIFA στη Χιλή. Όλα άλλαξαν με το θάνατο ενός συναθλητή, του Tarik Gharir ο οποίος σκοτώθηκε σε βομβιστική επίθεση. Αναφερόμενος σε αυτόν ως "μεγαλύτερο αδελφό", η οικογένεια αποφάσισε να βρει ένα ασφαλές καταφύγιο. Ο Mohammed κατέληξε στη Γερμανία όπου ο ίδιος και ο πατέρας του ζήτησαν άσυλο. Με αυτό τον τρόπο έχασε την ευκαιρία να εκπροσωπήσει τη Συρία στο Παγκόσμιο Κύπελλο κάτω των 17 ετών.

Ο Mohammed ο οποίος μιλάει μετά βίας γερμανικά βρίσκεται σήμερα στο ρόστερ της Ravensburg - ομάδα πέμπτης κατηγορίας στο Νότιο τμήμα της Γερμανίας - ελπίζοντας να κερδίσει ένα συμβόλαιο με ένα σύλλογο στην κορυφαία κατηγορία. Όμως θα πρέπει να περιμένει μέχρι να επιβεβαιωθεί η κατάσταση παραμονής του.

Ο 56χρονος Σύριος προπονητής ποδοσφαίρου Osama Abdul Mohsen εμφανίστηκε στο προσκήνιο μετά τη τρικλοποδιά που του έβαλε η Ούγγρος δημοσιογράφος Petra Laszlo ενώ κρατούσε αγκαλιά τον επτάχρονο γιο του.

Ο Osama σήμερα είναι εκπαιδευτής του Αραβικού ποδοσφαίρου στην ακαδημία ποδοσφαίρου της Getafe CENAFE και παίρνει 1200 ευρώ το μήνα. Το αγόρι που κρατούσε, ο Zaid περπάτησε μέσα στο Santiago Bernabeu κρατώντας στα χέρια του το είδωλό του Cristiano Ronaldo, καθώς ο πατέρας και ο γιος κλήθηκαν να περιηγηθούν στην εγκατάσταση της Real Madrid.

Υπάρχουν και άλλοι αρκετοί που έχουν γράψει τις δικές τους ιστορίες και είναι άγνωστοι ωστόσο η κατάσταση είναι η ίδια. Όλοι τους έχουν υπομείνει ένα σκληρό ταξίδι.

Πίσω στο ποδόσφαιρο, ένα μέσο με το οποίο οι Σύριοι ελπίζουν να επανενωθούν. Το ταξίδι για την Εθνική ομάδα στα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου ήταν σχετικά εύκολο περνώντας άνετα στους προηγούμενους γύρους των προκριματικών. Η Συρία τερμάτισε δεύτερη πίσω από την υπερδύναμη της Ασίας Ιαπωνία, συγκεντρώνοντας 18 βαθμούς κερδίζοντας τους αγώνες ενάντια σε όλους τους αντιπάλους τους πέρα από την Ιαπωνία.

Εκτός γηπέδου προέκυψαν θέματα για τους "Αετούς του Qasioun" σε όλη την εκστρατεία. Πρώτον για λόγους ασφαλείας η ομάδα δεν είχε τη δυνατότητα να φιλοξενήσει οποιονδήποτε από τους αγώνες των προκριματικών στην χώρα (όλοι οι αγώνες έγιναν στο Ομάν). Δεύτερον οι δηλώσεις από το πρώην προπονητή τους σε μια συνέντευξη πριν από τη νίκη με 2-1 στη Σιγκαπούρη προκάλεσαν κάποια ενόχληση σε πολλούς Σύριους οπαδούς που είναι εναντίον του καθεστώτος του Άσαντ.

Ο Fajr Ibrahim, ο οποίος παρατηρήθηκε με ένα φανελάκι με το πρόσωπο του Άσαντ σε αυτή τη συνέντευξη εξήρε τον Πρόεδρο της Συρίας: "Είμαστε περήφανοι γιατί ο κύριος Bashar είναι πρόεδρος μας. Πολύ περήφανοι, γιατί αυτός ο άνθρωπος παλεύει όλες τις τρομοκρατικές ομάδες του κόσμου, παλεύει και για σας επίσης. Αυτός είναι ο καλύτερος άνθρωπος στον κόσμο " δήλωσε ο Fajr.

Η συγκεκριμένη δήλωση ήταν μια σκληρή υπενθύμιση του πόσο το καθεστώς έχει επενδύσει στο ποδόσφαιρο. Το καθεστώς το οποίο αυτή τη στιγμή βρίσκεται στα πρόθυρα του να υπομείνει μια Διεθνής απομόνωση, ψάχνει για έναν τρόπο για να το λύσει. Μέσα από το ποδόσφαιρο επιχειρεί να αναδείξει τη σημασία του στη Συρία, καθώς η κυβέρνηση η οποία εξακολουθεί να λειτουργεί ανεξάρτητα από την κατάσταση είναι στη Δαμασκό.

Η FIFA πάγωσε τη χρηματοδότηση των 2,5 εκατομμυρίων δολαρίων το προηγούμενο έτος, ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης και μπορεί να υποτεθεί ότι τα λεφτά κάλλιστα θα χρησιμοποιούνταν για την χρηματοδότηση των πολιτικών δραστηριοτήτων του κόμματος Ba' ath, το οποίο δεν αποτελεί έκπληξη ότι ελέγχει όλες τις αθλητικές δραστηριοτήτες του Έθνους.

 
Ακόμα δεν αποτελεί έκπληξη ότι η Ομοσπονδία συγκεντρώνει το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων της στην κυβέρνηση που υποστηρίζεται από συλλόγους που είναι στη Δαμασκό. Μέσω αυτού, ως ήσσονος σημασίας όπως και αν φαίνεται, το καθεστώς θέλει να πάρει το πάνω χέρι για την ευρύτερη σύγκρουση.

Στη συνέχεια, υπάρχει η ενδιαφέρουσα αλλά και περίεργη περίπτωση του 27χρονου Σύριου Omar Al Somah, ο οποίος βάζει γκολ κατά βούληση τις τελευταίες σεζόν. Ο ψηλόλιγνος επιθετικός πέτυχε 53 τέρματα σε 48 παιχνίδια πρωταθλήματος με τον σύλλογό του, την Al Ahli στη Σαουδική Αραβία.

Ένας παίκτης που εκπροσώπησε τελευταία τη Συρία στο πρωτάθλημα WAFF (ένα τουρνουά που συμμετέχουν χώρες από την Δυτική Ασία) το 2012 στο Κουβέιτ όμως αρνήθηκε να απαντήσει σε οποιαδήποτε κλήση από τότε μετά από πολλές προσπάθειες από την Ομοσπονδία της Συρίας και την πληθώρα προπονητών που ήρθαν. Ο τρέχων προπονητής Ayman Hakeem εξακολουθεί να είναι αισιόδοξος και συνεχίζει τις προσπάθειες του να τον συμπεριλάβει, καθώς μπαίνει στα κρίσιμα στάδια των προκριματικών του Παγκοσμίου Κυπέλλου.

Ο λόγος για τον οποίο ο Omar δεν θέλει να εμπλακεί είναι ότι δεν του επετράπη να του χορηγηθεί η υπηκοότητα της Σαουδικής Αραβίας, η οποία έχει σημαντική οικονομική αξία παρέχοντας του παράλληλα ένα ασφαλέστερο επίπεδο διαβίωσης.
 
Αυτή είναι η περίπτωση με τους Σύριους όπως έχει σήμερα. Οι "Αετοί του Qasioun" δεν έχουν τίποτα να χάσουν και δίνουν τα πάντα στον αγωνιστικό χώρο στις πολύ δύσκολες στιγμές τους μακριά από αυτό. Έχοντας χάσει στο Κατάρ από ένα και μόνο αγωνιώδες γκολ στα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου πρόσφατα, υπάρχει ακόμα η ελπίδα μεταξύ των οπαδών να τους εκπροσωπήσει η Εθνική τους στη Ρωσία.

Προς το παρόν η επιτυχία στο γήπεδο θα είναι αρκετή για να απαλύνει τον πόνο πολλών στη Συρία και στο εξωτερικό. Το Έθνος χρειάζεται το άθλημα περισσότερο από ποτέ.